Тәрбие сағатының барысы
1. Ұйымдастыру
2 Тәрбие сағатының мақсатымен таныстыру
3. Психологиялық дайындық ( зергерлік бұйымдардың көрмесіне назар аударту)
Не көріп тұрсыңдар? Не айта аласыңдар?
Мұғалімнің ақпараты: Балалар, бұлар қазақ халқының сәндік қолданбалы өнері. «Сәндік қолданбалы өнер» дегеніміз- тәжірибелік жағынан да, эстетикалық мәні жағынан да маңызды, көркем жасалған өндірістік немесе қолөнер арқылы өмірге келген көркем туынды. Бұрынғы өткен заманда адамдар өз тұрмысын өздері әсемдеуге ұмтылды. Адам өмірінде қолданбалы өнер шығармалары үлкен орын алды.
Сәндік-қолданбалы өнерге жалпы барлық адам қолынан шыққан өнер бұйымдары жатады.
Қолөнер бұйымдарын жасаушылар 4 топқа бөлген.
ұсталар
ісмерлер
Ағаш шеберлері
зергерлер
Ұсталар олар темір ұстасы темірден әр түрлі бұйымдар жасайтын адамдар.
Ісмер әр түрлі ұлттық бұйымдарды тігетін шеберлер.
Ағаш шебері ағаштан әр түрлі бұйымдар жасайтын шеберлер.
Зергер-бұл алтыннан, күмістен,мыстан, жез темірден бұйымдар соғатын шеберлер. Біздер сендермен бүгінгі сабағымызда қазақтың зергерлік бүйымдарымен танысатын боламыз.
Зергердің кім екенін ақын апаларың «Зергер» атты өлеңі арқылы Фариза Оңғарсынова бізге айтып кеткен:
Оқушы: Білесің бе бұл істі Көрсең қайран боларсың-
Зергерлікке кім дайын? Мақтанышы ол елдің.
Балқытып ап күмісті, Күмістейді тағасын,
Сапырады судайын. Таралғы мен жүгенін
Осы жұмыс ырғағы, Демеңіздер бұл қалай,
Білезік пен алқаеы, Күмісті де илеген....
Сақинаны, сырғаны Осы өнерді мұрадай
Күміс сымнан тартады. Зергерлерден үйренем!
(мұғалім өлеңнің мазмұнын түсіндіреді)
Оқушылар, осындай бұйымдарды қайдан алуға болады?
( балада бар ақпаратты алу)
Қосымша мәлімет: Зергерлік -өте ерте заманнан келе жатқан өнер. Қазақ арасында жалпы темірден дүние жасайтындарды да, зергерлерді де «ұста» деп атаған. Ұста сөзі шебер, өнегелі, ісмер деген ұғымды білдіреді.
Ұста ағаш ұстасы
күміс ұстасы
сөз ұстасы деген сияқты тізбектеліп айтыла береді.
Бірақ алтын, күміс әшекейлі бұйымдарды жасаушылар өздерін темір ұстасынан бөлек санаған. Қолөнер-біздің рухани байлығымыз, мәдениетіміз, салт-дәстүріміз, ол бірнеше ғасырлардың дамуынан пайда болған өнер туындысы. ( көрмедегі ер тұрман әбзелдерімен таныстыру)
- Зергерлік бұйымдар не үшін қажет? ( ойлау қаблетін дамыту)
- жауап
- Осы зергерлік бұйымдардың адам ағзасына немесе өміріне тигізер пайдасы бар ма?
- жауап
Достарыңызбен бөлісу: |