Сабақтың тақырыбы: Дигибридті будандастыру және белгілердің тәуелсіз ажырау заңдылығы. Сабақтың мақсаты

Сары, тегіс асбұршақ Жасыл, кедір - бұдыр

Сары – А, жасыл – а, тегіс – В, кедір – бұдыр – в

Р ♀ААВВ х аавв ♂ ААВВ = АВ,АВ,АВ,АВ = АВ

Г АВ ав аавв = ав,ав,ав,ав = ав

Ғ₁ АаВв

♀ ♂ ав

АВ АаВв х 4 ) х4 = 16 ұрпақ

Ғ₁ – дегі ұрпақ бәрі бірдей, дегетерозиготалы сары, тегіс асбұршақ.

• 
  Балалар, бұл қандай заңға сәйкес келіп тұр?
  
• 
  Біркелкілік заңына сәйкес.
  

4. Мендель зерттеуі бойынша Фенотипі.

Барлығы	Сары тегіс АВ	Сары кедір – бұдыр Ав	Жасыл тегіс аВ	Жасыл кедір – бұдыр ав
556	315	101	108	32
9:3:3:1	9	3	3	1

Пішініне қарай – 423 тегіс; 133 кедір–бұдыр = 3:1

Пеннет торы бойынша (схема): 12 сары : 4 жасыл = 3:1

12 тегіс : 4 кедір-бұдыр = 3:1

Бұл құбылыстар белгілердің тәуелсіз ажырау заңы деп аталады. Мендельдің ІІІ заңы.

5. Кітаппен жұмыс. Үлгіде берілген есепті ауызша талдау.

ІV. Бекіту үшін. Кітаппен жұмыс жасаймыз. Тақырып соңындағы деңгейлік тапсырмаларды дәптерге орындау.

№1 жұмыс. Гаметасын табу. ә) АаВВ б) ааВВ

№2 жұмыс. Атын атау:

Бұршақ тұқымының сары түсі – А

Жасыл - а

Тегіс - В

Бұдыр - в

Мысалы: а) ааВВ - жасыл тегіс

ә) Аавв - сары, кедір-бұдыр.

б) АаВВ - ? в) ааВВ - ?

№3. Үлгі: а) ааВВ х аавв

аВ

Тапсырманы орындап болған оқушы компьютермен дұрыс жауабын тауып тексереді.

V. Шығармашылық жұмыс. (Тест)

Осы тапсырма бойынша ҰБТ – те келетін сұрақтар.

1. 
   Г.Мендельдің үшінші заңы.
   

ә) толымсыз доминанттылық.

б) біркелкілік

в) белгінің ажырауы

е) тәуелсіз тұқым қуалау.


2. Бір – бірінен екі жұп белгі бойынша ажыратылатын дараларды... шағылыстыру:

а) дигибридті в) моногибридті с) гаметалар тазалығы ережесі д) толымсыз доминанттылық е) тіркес тұқымқуалау заңы

а) 9:3:3:1 в) 1:2:1 с) 3:2:1 д) 3:1 е) 1:1

а) АаВв в) АаВВ с) ААВВ д) аавв е) ааВв

а) АВ,АВ,АВ ә) АВ, аВ б) АВ,аВ,Ав,ав в) Ав е) ав

2. 
   Тәуелсіз ажырау заңы деп бір – бірімен айқын 2 жұп белгі бойынша ажыратылатын гомозиготалы дараларды будандастырғанда екінші ұрпақта белгілер жұбының тәуелсіз тұқым қуалауы және олардың ата – аналарына ұқсамайтын жаңа үйлесімдер түзуі байқалады.