Сабақтың тақырыбы: ежелгі тас дәуірі Сабақтың мақсаты

Сабақтың тақырыбы: §1. Ежелгі тас дәуірі

Сабақтың мақсаты:

• 
  Жер бетіндегі алғашқы адамдардың пайда болуы мен дамуына тоқтала отырып, Қазақстан жеріндегі ежелгі тас дәуірі кезеңдерінің ерекшеліктерін көрсету.
  
• 
  Оқушылардың өздігінен жұмыс істеуі арқылы олардың ой-өрісін дамытып, өзіне деген сенімін, пәнге деген қызығушылығын арттыру.
  
• 
  Отанын сүюге, тарихи-мәдени ескерткіштерді қадірлеп, мақтанышпен қарау сезімін ояту.
  

Әдісі: интерактивті

Сабақтың көрнекілігі:

1. 
   «Дүние жүзінің саяси картасы».
   
2. 
   «Қазақстан б.з.б. VII-б.з. VI ғасырларында »картасы
   
3. 
   «Қазақстан Республикасының саяси картасы».
   
4. 
   «Адам баласының қалыпты даму кезеңдері»,
   
5. 
   «Ежелгі тас дәуірі», т.б. тірек-сызбалар.
   
6. 
   Техникалық құралдар.
   

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

• 
  Өткен жылға материалдарды қайталау.
  

1. 
   Адам баласының пайда болуы және оның дамуы.
   
2. 
   Ежелгі тас дәуірі
   
3. 
   Орта палеолит
   
4. 
   Соңғы палеолит
   
5. 
   Ежелгі тас дәуіріндегі адамдардың қоғамдық құрылымы.
   

Әр топқа берілетін сұрақтар.

І

1. 
   Орта палеолот кезеңі адамзат дамуының қай кезеңіне сәйкес келеді?
   
2. 
   Бұл кезеңнің тұрақтары Қазақстанның қай аймақтарынан табылған? Картадан көрсетіңдер.
   
3. 
   Адамдар құрал жасаудың қандай жаңа тәсілдерін меңгерді?
   

1. 
   Соңғы палеолит кезеңін ғалымдар адамдардың шын мәніндегі тарихи өмірінің басталуы деп не себептен айтқан, дәлелдеңдер?
   

Бағалау:

Сабақтың тақырыбы. § 2. Соңғы тас дәуірі

Сабақтың мақсаты:

• 
  Соңғы тас дәуірінің үш кезеңге бөлінетінін, оның ерекшеліктерін, табиғаттағы өзгерістердің адам тіршілігі мен өміріне әкелген жаңалықтарын көрсету.
  
• 
  Шаруашылық түрлерінің дамуын, алғашқы металл- мысты пайдаланудың зор маңызын түсіндіру. Үш кезеңнің мәдени ескерткіштеріне тоқталып өту.
  

Әдісі: интерактивті

1. 
   «Қазақстан б.з.б. VII-б.з. VI ғасырларында» картасы
   
2. 
   «Қазақстан Республикасының саяси картасы».
   
3. 
   Тірек-сызба, суреттер, кестені пайдалану.
   

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

1. 
   Орта палеолот кезеңі адамзат дамуының қай кезеңіне сәйкес келеді?
   
2. 
   Бұл кезеңнің тұрақтары Қазақстанның қай аймақтарынан табылған? Картадан көрсетіңдер.
   
3. 
   Адамдар құрал жасаудың қандай жаңа тәсілдерін меңгерді?
   

1. 
   Мезолит
   
2. 
   Неолит
   
3. 
   Неолит кезеңінің ескерткіштері
   
4. 
   Энеолит
   

• 
  Соңғы тас дәуірінің кезеңдерінің хронологиясын анықтап, қысқаша айтып беріңдер.
  
• 
  Мезолит кезеңі адам өміріне қандай жаңалықтар алып келді?
  

Сабақтың тақырыбы: § 3-4. Қола дәуіріндегі Қазақстанның археологиялық ескерткіштері

Сабақтың мақсаты:

• 
  Қола дәуірі туралы түсінік бере отырып, б.з.б. 2-мыңжылдықтың соңы мен 1-мыңжылдықтың басында далалық өңірде көшпелі мал шаруашылығының дами бастағынын көрсету.
  
• 
  Адамдардың қоғамдық қатынастырының өзгеруіне, бұл кезеңнің зерттеген мәдени ескерткештеріне тоқталу.
  

Әдісі: интерактивті

Сабақтың көрнекілігі:

1. 
   «Қазақстан Республикасының саяси картасы».
   
2. 
   Тірек-сызба, суреттер, кестені пайдалану.
   

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

Үй тапсырмасын сұрау:

1. 
   Соңғы тас дәуірінің кезеңдерінің хронологиясын анықтап, қысқаша айтып беріңдер.
   
2. 
   Мезолит кезеңі адам өміріне қандай жаңалықтар алып келді?
   
3. 
   Мезолит кезеңінің тұрақтары қай жерден табылды, олардың өздеріне тән ерекшеліктері қандай?
   

1. 
   Қола дәуірі туралы түсінік және оның ерекшеліктері
   
2. 
   Андронов және Беғазы-Дәндібай мәдениетінің зерттелуі
   
3. 
   Орталық Қазақстандағы ру-тайпаларының қола дәуіріндегі ескерткіштері.
   
4. 
   Солтүстік және Батыс Қазақстан ру-тайпаларының археологиялық ескерткіштері
   
5. 
   Шығыс Қазақстан ру-тайпаларының қола дәуіріндегі есерткіштері
   
6. 
   Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу ру-тайпаларының археологиялық ескерткіштері
   

• 
  Қола дәуірі және оның ерекшеліктері туралы не білесіңдер?
  
• 
  Қоланың пайда болуының адам өмірінде тарихи маңызы қандай?
  
• 
  Андроном мәдениеті туралы не білесіңдер?
  

• 
  Қола дәуірінде Қазақстан аумағында көшпелі мал шаруашылығының және жер шаруашылығының дами бастағанын түсіндіру.
  
• 
  Кәсіп түрлерін соның ішінде металл өндіру кәсібін жоғары меңгергенін көрсету. Қола дәуіріндегі қоғамдық қатынас пен діни наным-сенімдердің адам өміріндегі рөліне тоқталу.
  

1. 
   Карта
   
2. 
   Тірек-сызба, суреттер, кестені пайдалану.
   

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

• 
  Қола дәуірі және оның ерекшеліктері туралы не білесіңдер?
  
• 
  Қоланың пайда болуының адам өмірінде тарихи маңызы қандай?
  
• 
  Андронов мәдениеті туралы не білесіңдер?
  
• 
  Беғазы - Дәндібай мәдениеті Андронов мәдениетінен несімен ерекшеленеді?
  

1. 
   Шаруашылықтың дамуы
   
2. 
   Қола дәуіріндегі металл өндіру
   
3. 
   Қоныстар мен тұрғын үйлер
   
4. 
   Үй кәсібі мен қолөнердің дамуы.
   

Металл өндірудегі табыстар

• 
  Қола дәуірінде шаруашылықтың қандай түрлері дамыды?
  
• 
  Қола дәуіріндегі металл өндірудің дамуын неден көреміз?
  
• 
  Қола дәуіріндегі ру-тайпалар қоныстар мен үй-жай салуда қандай тәсілдерді қолданды?
  

• 
  Б.з.б. VIII-VII ғасырларда Қазақстан аймағында мекендеген тайпалар темір құрал-сайман жасай бастағанын, осы кезде өмір сүрген сақ тайпалары туралы ғылыми деректерді, олардың археологиялық ескерткіштерінің зерттелуінің маңызын түсіндіру.
  
• 
  Бәсекеге барынша қабілетті білімді азамат тәрбиелеу
  

1. 
   Карта
   
2. 
   Тірек-сызба, суреттер, кестені пайдалану.
   

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

• 
  Қола дәуірінде шаруашылықтың қандай түрлері дамыды?
  
• 
  Қола дәуіріндегі металл өндірудің дамуын неден көреміз?
  
• 
  Қола дәуіріндегі ру-тайпалар қоныстар мен үй-жай салуда қандай тәсілдерді қолданды?
  
• 
  Үй-жай кәсібі мен қолөнердің дамуы неге байланысты болды?
  
• 
  Қола дәуіріндегі қоғамдық қатынастардың дамуын неден байқауға болады?
  
• 
  Қола дәуірінде діни наным-сенімдердің шығуы неге байланысты болды? Осы наным сенімдердің бізге жеткендері бар ма?
  
• 
  Сабақтың жоспары:
  

1. 
   Тас дәуіріне сипаттама
   
2. 
   Жазба деректер
   
3. 
   Дәуірдің тарихнамасы
   
4. 
   Сақ тайпаларының археологиялық ескерткіштерінің зерттелуі.
   

1. 
   Тиграхауда сақтары- шошақ бөрік киген сақтар;
   
2. 
   Хаомаварга сақтары-хаома сусынын қайнатушылар;
   
3. 
   Парадарайя сақтары-теңіздің ар жағында тұрушы сақтар.
   

• 
  Темір дәуіріне сипаттама беріңдер.
  
• 
  Сақтар туралы жазба деректер қандай грек, парсы ғалымдары мен философтарын білесіңдер? Олардың қалдырған деректерінен не білуге болады?
  
• 
  Сақтар туралы қытай деректері қандай мағлұматтар береді?
  
• 
  Анахарсистің әлем философиясындағы алатын орны қандай?
  

Сабақтың тақырыбы: §7. Сақтардың қоғамдық құрылысы және мәдениеті

Сабақтың мақсаты:

• 
  Сақтардың қоғамдық құрылысы, шаруашылығының дамуы, кәсібі, бейнелеу өнерінің дамуы туралы түсіндіру. Діни наным-сенімдерді, антропологиялық зерттеулерді атап өту.
  
• 
  Бәсекеге барынша қабілетті білімді, адамгершілігі жоғары жеке тұлға тәрбиелеу.
  

Әдісі: интерактивті

Сабақтың көрнекілігі:

1. 
   Карта
   
2. 
   Тірек-сызба, суреттер, кестені пайдалану.
   

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

Үй тапсырмасын сұрау:

• 
  Темір дәуіріне сипаттама беріңдер.
  
• 
  Сақтар туралы жазба деректер қандай грек, парсы ғалымдары мен философтарын білесіңдер? Олардың қалдырған деректерінен не білуге болады?
  
• 
  Сақтар туралы қытай деректері қандай мағлұматтар береді?
  
• 
  Анахарсистің әлем философиясындағы алатын орны қандай?
  
• 
  Соңғы кезде темір дәуіріне байланысты қандай жаңалықтар болды?
  
• 
  Қазақстан жеріндегі темір дәуірінің ескерткіштерінің зерттелуі туралы не білесіңдер?
  

1. 
   Сақтардың қоғамдық құрылысы
   
2. 
   Сақ тайпаларының шаруашылығы
   
3. 
   Қолөнер мен зергерліктің дамуы
   
4. 
   Бейнелеу өнері
   
5. 
   Діни наным-сенімдер
   
6. 
   Сақтардың антропологиялық өзгерістері
   

І

1. 
   Сақ тайпаларында шаруашылықтың қандай түрлері дамыған? Көшпелі мал аруашылығының екі түрін ажыратып көрсетіңдер.
   

1. 
   Шаруашылықтың, өндіргіш күштердің дамуы қоғамдың әлеуметтік жағдайына қалай әсер етті?
   
2. 
   Малдың қай түрлері көп өсірілдіЮ Оның тиімді жақтарын айтып беріңдер.
   

1. 
   Сақтарда қолөнердің қандай түрлері дамыған?
   
2. 
   Сақ шебері жасаған ерекше бұйым деп нені атауға болады?
   

1. 
   Сақ шеберлері металл бұйымдар жасаудың қандай тәсілдерін білген?
   

• 
  Жерлеу салты;
  
• 
  Отқа табыну;
  
• 
  «Көсемдерге сыйыну»,
  
• 
  Аспан денелеріне сыйыну;
  
• 
  Анимизм, тотемизм, магия-ежелгі діни ұғымдардың сақталуы.
  

Сабақты бекіту:

• 
  Сақтардың қоғамдық құрылысы мен әлеуметтік жағдайлары қандай болған?
  
• 
  Сақ тайпаларының шаруашылығы туралы археологиялық деректер мен жазба деректерді салыстыра отырып, айтып беріңдер.
  
• 
  Темір дәуіріндегі қолөнер мен зергерлік туралы не білесіңдер?
  
• 
  «Аң стилі» дегенді қалай түсінесіңдер?
  
• 
  Сақтардың діни-нанымдары
  
• 
  Сақтардың антропологиялық жағынан монғолоидтік пішінге айнала бастауының себебі неді?
  

Үйге тапсырма:§7.

Сабақтың тақырыбы: § 8. Қазақ халқы қалыптасыуының ежелгі және орта ғасырлардағы тарихи кезеңдері

Сабақтың мақсаты:

• 
  Қазақ халқы қалыптасуының ежелгі және орта ғасырлардағы тарихи кезеңдері жөнінде оқушыларға толық түсінік беру, ерекшеліктеріне тоқталу.
  
• 
  Түркі этнонимінің пайда болуы жөнінде тоқтала отырып, түркі тілдес халықтардың қоныстанған аумағыжәне түркі тілдес ұлттардың қалыптасу кезеңдері жөнінде оқушыларға тиянақты білім беру.
  

Әдісі: интерактивті

Сабақтың көрнекілігі:

1. 
   «Қазақстан Республикасының саяси картасы».
   
2. 
   Тірек-сызба, суреттер, кестені пайдалану.
   

• 
  Оқу құралын тексеріп түгелдеу
  
• 
  Әнұран орындау, «Хабар»
  
• 
  Оқушылар зейінін сабаққа аудару
  

Үй тапсырмасын сұрау:

• 
  Сақтардың қоғамдық құрылысы мен әлеуметтік жағдайлары қандай болған?
  
• 
  Сақ тайпаларының шаруашылығы туралы археологиялық деректер мен жазба деректерді салыстыра отырып, айтып беріңдер.
  
• 
  Темір дәуіріндегі қолөнер мен зергерлік туралы не білесіңдер?
  
• 
  «Аң стилі» дегенді қалай түсінесіңдер?
  
• 
  Сақтардың діни-нанымдары
  
• 
  Сақтардың антропологиялық жағынан монғолоидтік пішінге айнала бастауының себебі неді?
  

1. 
   Ежелгі ру-тайпаларының этностық дәрежеге жетуі
   
2. 
   Қазақ халқы негізінің қалыптасуының ерте орта ғасырлардағы тарих кезеңдері
   
3. 
   Түркі тілдес халықтардың ата-бабасы қоныстанған жерлер. Қазіргі түркі тілдес халықтардың алып жатқан аумағы.
   
4. 
   Түркі тілдес этностардың қалыптасу кезеңдері
   

С
Этнос-ел

Темір дәуірі

Оқушылардың тақырыпты қалай түсінгенін тексеру үшін мынадай сұрақтар қою:

1. 
   Этнос сөзінің мағынасын түсіндіріңдер.
   
2. 
   Антрополог О.Исмағұловтың пікірі бойынша қазақтарда этностық үдеріс қай кезеңде басталды?
   
3. 
   Соңғы зерттеулерде қазақ халқының тілі түркі тілдес халыққа жататындығын немен дәлелдеуге болады?
   

Қазіргі түркі тілдес халықтардың алып жатқан аумағы туралы мәселені оқушылардың өз бетімен оқып, төмендегі кестені толтыру ұсынылады. Төменде кестенің дұрыс толтырылған нұсқасы.

Бұл мемлекет түркі тілінде ең көп санды түрік халқын қалыптастырды деп ой түю.

Қазақ этносы халық болып қалыптасуының барысы:

• 
  Төрт мың жылға жуық уақытқа созылды;
  
• 
  Төрт түрлі тарихи кезеңде тілдік, этностық, антропологиялық, мәдени-тарихи дамуды басынан кешті;
  
• 
  Сақ, үйсін, қаңлы, қыпшақ, найман сияқты этностық топтар қазақ этносының негізін құрады;
  
• 
  Осындай тарихи даму кезеңдерін басынан өткізген ру-тайпалар XV ғасырдың басында қазақ халқының қалыптасуына негіз болды.
  

Қазақ халқының негізін құраған ежелгі тайпалар мен рулар туралы не білесіңдер?

• 
  Қаңлы, үйсін тайпалары қазақ халқының қалыптасуында қандай рөл атқарды?
  
• 
  Ерте орта ғасырларда қандай этностық өзгерістер болды?
  
• 
  Орта ғасырларда қандай этностық өзгерістер болды?
  
• 
  Қазақ халқы өзінің қалыптасу тарихында мәдени-тарихи дамудың қандай кезеңдерін бастан өткізді?
  
• 
  Қазіргі кездегі түркі тектес халықтардың қалыптасу кезеңдері туралы айтыңдар
  
• 
  Осман империясының негізінде қандай ірі халық қалыптасты? Оның өзіне тән қандай ерекшеліктер бар?
  

Үйге тапсырма

1. 
   
   
   Каталог: sabaq-kz -> attachment
   attachment -> Қазақ тілі мен әдебиет пәні мұғалімі, филология магистрі Амирханова Сара Бекетқызы Коучинг жоспарының тақырыбы: «Lesson study – сабақты зерттеу әдісі»
   attachment -> Сабақ тақырыбы: Химияның негізгі түсініктері мен заңдары Сілтеме
   attachment -> Сабақтыңтақырыбы: 3 4
   attachment -> Сабақ: Алкандардың қасиеттері. Алкандардың жеке өкілдері және қолданылуы
   attachment -> Сабақтың түрі: Аралас сабағы Сабақ уақыты: 90 мин. Сабақтың педагогикалық мақсаты
   attachment -> Сабақ Алматы қаласы Алатау ауданы «185 жалпы білім беретін мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Бастауыш сынып мұғалімі Курманова Маржан Сеилхановна
   attachment -> Сабақтың тақырыбы Сағат саны Мерзімі Оқып-үйренудің негізгі мақсаты
   attachment -> Сабақтың мақсаты: оқушыларға алжапқыштың және бас орамалдың сызбасын есептеуді және құрастыруды үйрету
   
   
   
   жүктеу/скачать 1,1 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: