Сабақтың тақырыбы: «Фонетика». Сабақтың мақсаты: Ғылымы мақсат
жүктеу/скачать 53,85 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дамытушылық
- Сабақтың көрнекілігі
- Сабақ әдісі
- II. Өткен сабақты қайталау.
- «Тапқырлар»
- І. кезең «Шапшаңдық»
- ІІ кезең: «Білгенге маржан»
- Үйге тапсырма. «Фонетикалық талдау»
| Сабақтың тақырыбы: «Фонетика».
Сабақтың мақсаты: Ғылымы мақсат:Фонетикадан өткен тілдік теориялық материалды қайталау, ауызша, жазбаша талдау жұмысын жүргізу отырып білімдерін бекіту. Қазақ халқының ертеден қалыптасқан, атадан-балаға мұра болып жалғасып келе жатқан ұлттық ойын-сауық түрлері туралы түсініктерін кеңейту. Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау қабілетін, ой-өрісін, сөйлеу тілін, танымдық әрекетін дамыту; Тәрбиелілік: Оқушыларды тапқырлыққа, адамгершілікке, ұйымшылдыққа, шапшандыққа, өз елін, жерін сүюге, ұлттық өнерге тәрбиелеу; Сабақтың көрнекілігі: слайд,ұлттық ойындарға байланысты суреттер, видео материал, бүклеттер, көмекші құрал кітабы, тест; Сабақтың жабдықтары: компьютер, интерактивті тақта; Сабақ әдісі: Сайыс сабақ, қайталау, жинақтау сабағы. Сабақ типі: тілдік талдау, тест жұмыстары, ой туғызу. Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі. а) сәлемдесу.Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру; б) оқу құралдарын түгелдеу, реттеу; в) топ журналына нәтижелерді қою;
Сынып оқушыларын екі топқа бөліп отырғызу , екі топқа ат қойып, ұран дайындату және топ басшыларын сайлау, ұпай санын есептеп тұру. «Алғырлар» және «Тапқырлар» деп атау беру; Сұрақтар: 1.Әлеуметтік-тұрмыстық қарым-қатынастығы тілдесуі не? 2.Адамзат баласының болашағын қалай елестетеді? 3.Әдеби тіл неге қалыптасады? 4.Стильдердің қандай түрлерін білесіз? – Сәлеметсіздер ме, балалар бүгінгі біздің сабағымыз ұлттық ойындар мен бірге, фонетикадан өткенді қайталау сабағы болмақ. Мен осы сабақ бойынша сіздерге үйге берілген тапсырма бойынша сұрақтар қоямын. Өткен сабақта қазақтың ұлттық ойындары болған « Бәйге» және «Аударыспақ» ойыны туралы мәлімет жинап, біліп келіңіздер деп берілген еді және фонетика саласы бойынша дайындалып, қайталап келу берілген еді. І. кезең «Шапшаңдық» СӨЖ тапсырмасы бойынша фонетикадан өткен тақырыптарға сұрақтар қойылады.Тапсырма түсінікті болса, сабағымызды бастайық. Жаңа сабақ барысы: Сұрақтар: Қазақ тіл білімінің зерттейтін саласы. Фонетика дегеніміз не? Қай тілнен шыққан, мағынасы не? Дауысты дыбыстар деп неге айтамыз? Олар қанша? Дауыссыз дыбыстар деп неге айтамыз? Олар қанша? Буын деп неге айтамыз?Түрлерін атаңыз? Тасымал дегеніміз не? Үндестік заңы дегеніміз не? Орфография, орфоэпия дегеніміз не? Өте жақсы балалар. Сендер фонетикаға дұрыс дайындық көріпсіздер. ІІ кезең: «Білгенге маржан» фонетикалық талдау жүргізу жасау. 1.Қанатбек – аралас буынды сөз. Қа-нат-бек сөзінде 3 буын бар. Қа-ашық буын, нат,бек-бітеу буын. Бұл сөз екі жағдайда тасымалданады. Қа-натбек Қанат-бек Екпін «бек» буыннындағы «е» дыбысына түседі. Сөзде буын үндестігі жоқ. Сөзде дыбыс үндестігі бар. Қанатбек-Қанатпек Ілгірінді ықпал бар. Қ-дауыссыз, қатаң А-дауысты,жуан,ашық,езулік Н-дауыссыз,үнді А-дауысты,жуан,ашық,езулік Т-дауыссыз, қатаң Б-дауыссыз, ұяң Е-дауысты,жіңішке,қысаң,езулік К-дауыссыз, қатаң 2.Тұрғанбек – аралас буынды сөз. Тұр-ған-бек сөзінде 3 буын бар. 3 де бітеу буын. Екі жағдайда тасымалданады.Тұр-ғанбек, Тұрған-бек Екпін «бек» буынындағы «е» дыбысына түседі. Сөзде буын үндестігі жоқ, дыбыс үндестігі бар. Тұрғанбек-Тұрғамбек Кейінді ықпал бар. Т-дауыссыз,қатаң Ұ-дауысты,жуан,қысаң,еріндік Р-дауыссыз,үнді Ғ-дауыссыз,ұяң А-дауысты,жуан,езулік,ашық Н-дауыссыз,үнді Б-дауыссыз, ұяң Е-дауысты, жіңішке,қысаң,езулік К-дауыссыз,қатаң. Осы барысында тест беріледі. Тақырып жаздырылып, тест жұмыс дәптерге орындалады. ІІІ кезең: Сергіту сәті. Қазақ тілінің фонетика саласы бойынша жаңылдырғыш сұрақтар: Қолда буын көп пе, аяқта буын көп пе? Сөз құрамында дыбыс көп бала ма, буын көп бола ма? Қай буында дыбыс көп болады? Бота мен Қозы ұқсас дейді. Олар қалай ұқсас болады? Қай буында дыбыс көп болады?(ашық,тұйық,бітеуде ме?) Ерінде еріндік барма? Езуде езулік нешеу? IV.«Көкпар» деп аталатын ойын. Бұл сайыста ұяшықтың біруін таңдап, сол ұяшықтағы тақырыпқа байланысты сұрақтарға жауап беруі, немесе мақал-мәтелдерді жалғастыру керек. Әр айтылған мақал-мәтелге жауап берген оқушыға осы ұпай беріледі.(әр топ кезектесіп таңдайды) 1. ұяшық: Отан туралы 5 балл Мақалды жалғастыр: Отан-қуат ... (Отбасы – шуат) 10 балл Отан не? Отан дегеніміз – адамның туып-өскен жері, туған- туысқандарымен, жақындарымен бірге туратын атамекен. 15 балл. Қазақстан қашан егемендік алған? (1991 жыл 16 желтоқсан) 2.ұяшық: Тіл, білім туралы 5 балл Мақалды жалғастыр: Тіл жүйрек емес, ....(Шын жүйрек). 10 балл Мақалды жалғастыр: Көп сөйлеген білімді емес, ... (Дөп сөйлеген білімді) 15 балл Қазақ тілі – ұлт тілі дегенде нені түсінесіз? Қазақ халқының тілі – қазақ тілі. Тіл – әр ұлттың ұлт ретінде сақталуының кепелі. 3 ұяшық: Егемендік туралы 5 балл Қазақтың бірінші презіденті. Нұрсұлтан Назарбаев. 10 балл Қазақстан қашан егемендік алған? 1991 жыл 16 желтоқсан 15 балл 2050 стратегия қашан қабылданды? 2014 жыл 17 қаңтар V.«Кім жылдам?» кезеңі 1) Дәмі де жоқ, түсі жоқ, Пайдаланбас кісі жоқ (су) 2) Өзі таудың бөктерінде өседі, жаңа жылда Үй төріне көшеді (шырша) 3) Қанаты бар ұшпайды, су астында қыстайды (балық) 4) Үлкеналтын табақтан Әлемге нұр таратқан (күн) 5) Сылдыр сұйық су емес, Ішсең сусын қанады. Ақ болсада қар емес, Шешуін кім табады (сүт) 6) Қыс бойына жатады, Тәтті ұйқыға батады (аю) Қорытындылау. Фонетика бойынша қорытындылайтын болсам, фонетика грек тілінен алынған болып, fone-дыбыс деген мағынаны білдіреді. Қазақ тілінде 38 дыбыс бар. Дыбыстар екіге бөлінеді: Дауысты дыбыс және дауыссыз дыбыс. Қазақ тілінде дауысты дыбыс 12 бар. Дауыссыз дыбыс 26. Оқушыларды бағалау. Дыбыс деп неге айтамыз? Фонетикалық талдау не? Буын деп неге айтамыз? Әріп не? Үйге тапсырма. «Фонетикалық талдау» жасау. жүктеу/скачать 53,85 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|