Есте сақта !!!
Мольдік концентрация 1 литр ерітіндідегі еріген заттың моль санымен анықталады.
Мольдік концентрацияның өлшем бірлігі – моль/л.
Назар аудар !!!
Өлшеуіш құтының мойнында ерітіндінің нақты көлемін шектейтін дөңгелек сақина болады. Бұл жоғарыдағы белгі сұйықтың құйылатын ең жоғарғы шегін көрсетеді.
Үйге тапсырма беру:
9
Қайталау.
Бағалау Топтық бағалау
Рефлексия
Оқушы іс-әрекеті Топқа бөлінеді
Ұпай жинау арқылы оқушылар бағаланады.
Оқулықпен жұмыс. Оқушылар тапсырманы топта талдайды, сосын топтың бір мүшесі басқа топтарға қорғайды , жұмыстары бағаланады.
Оқушылар жұмысты жеке және топпен орындайды.
|
Бекітемін:
Мектеп басшысының
оқу ісі жөніндегі орынбасары ________________
Мұғалімнің аты-жөні
|
|
№_______орта мектебі
|
Сыныбы
|
8
|
51 сабақ
|
Күні:
|
Сабақтың тақырыбы:
|
Сан есептерін шығару
|
Сілтеме
|
Білім стандарты, пән бағдарламасы, «Химия» оқулығы, Н.Нұрахметов. 8 - сынып оқулығы. К. Жексембина әдістемелік нұсқау.
|
Жалпы мақсаты
|
Ерітіндінің проценттік концентрациясына байланысты теориялық сан есептерін шығарады.
|
Күтілетін нәтиже
|
Математикалық біліктілік қалыптасады, қажетті формулалар арқылы есептеулер жүргізе алады
|
Негізгі идеялар
|
Су – тіршіліктің көзі.
|
Құрал-жабдықтар:
|
Интерактивті тақта, интерактивтік тақта арқылы Power Point, флипчарт, маркер, қарындаш, слайдтар.
|
Сабақтың түрі
|
Жаңа білімді игеру сабағы.
|
Әдіс-тәсілдер
|
Сергіту сәті, АКТ-ны пайдаланып, жас ерекшеліктеріне сай сұрақтар мен тапсырмалар
|
Сабақ бойынша мұғалім жазбалары
|
Мұғалім іс-әрекеті
І.Ұйымдастыру кезеңі
1. 400 г суға 100 г ас тұзын еріткенде алынған ерітіндінің массалық үлесін табыңдар.
300 г массалық үлесі 3% мыс (ІІ) хлоридінің ерітіндісін даярлау үшін қанша тұз, қанша су қажет?
90 г суға 30 г қантты еріткенде алынатын ерітіндінің массалық үлесін табыңдар.
Массасы 500г 20% - тік ерітінді дайындау үшін қанша тұз, қанша су қажет?
80 г суға 20 г тұз салынса, сол ерітіндінің массалық үлесі қандай болады?
300 г 15% - дық ерітіндіге 100 г су қосылған. Содан кейін ерітіндінің массалық үлесі қандай болады?
Массасы 400 г суға 50 г тұз ерітілді. Алынған ерітіндінің массалық үлесі қандай?
Массасы 40 г 2% - тік қанта ерітіндісіне 5г қант қосылған. Ерітіндінің массалық үлесі қандай болғанын табыңдар.
300г 2% - тік ерітінді мен 200г 3%-тік ерітінділер араластырылды. Алынған ерітіндінің массалық үлесі қандай болғанын табыңдар.
Бағалау Топтық бағалау
Рефлексия
|
Оқушы іс-әрекеті Топқа бөлінеді
Ұпай жинау арқылы оқушылар бағаланады.
Оқулықпен жұмыс. Оқушылар тапсырманы топта талдайды, сосын топтың бір мүшесі басқа топтарға қорғайды , жұмыстары бағаланады.
Оқушылар жұмысты жеке және топпен орындайды.
|
Бекітемін:
Мектеп басшысының
оқу ісі жөніндегі орынбасары ________________
Мұғалімнің аты-жөні
|
|
№_______орта мектебі
|
Сыныбы
|
8
|
52 сабақ
|
Күні:
|
Сабақтың тақырыбы:
|
№5 бақылау жұмысы
|
Сілтеме
|
Білім стандарты, пән бағдарламасы, «Химия» оқулығы, Н.Нұрахметов. 8 - сынып оқулығы. К. Жексембина әдістемелік нұсқау.
|
Жалпы мақсаты
|
Тарау бойынша алған білімдерін қолдана біледі
|
Күтілетін нәтиже
|
Математикалық біліктілік қалыптасады, қажетті формулалар арқылы есептеулер жүргізе алады
|
Негізгі идеялар
|
Су – тіршіліктің көзі.
|
Құрал-жабдықтар:
|
Интерактивті тақта, интерактивтік тақта арқылы Power Point, флипчарт, маркер, қарындаш, слайдтар.
|
Сабақтың түрі
|
Жаңа білімді игеру сабағы.
|
Әдіс-тәсілдер
|
Сергіту сәті, АКТ-ны пайдаланып, жас ерекшеліктеріне сай сұрақтар мен тапсырмалар
|
Сабақ бойынша мұғалім жазбалары
|
Мұғалім іс-әрекеті
І.Ұйымдастыру кезеңі
1. Судың мына металдармен: кальциймен натриймен әрекеттесу реация теңдеулерін жазыңдар, өнімді атаңдар.
2.Кальций мен натрий оксидтерінің сумен әрекеттесу теңдеулерін жазыңдар.
3. 30 г тұзды 170 г суда еріткенде түзілетін ерітіндідегі тұздың массалық үлесін есептеңдер.
4. Электр тогының әсерінен су айырылған кезде 6 г сутек түзілген болса, судың қандай массасы реакцияға түскен?
5. Массасы 7,2 г фосфор (Ү) оксиді сумен әрекеттескенде қанша грамм ортофосфор қышқылы түзілетіндігін есептеңдер.
Бағалау Топтық бағалау
Рефлексия
|
Оқушы іс-әрекеті Топқа бөлінеді
Ұпай жинау арқылы оқушылар бағаланады.
Оқулықпен жұмыс. Оқушылар тапсырманы топта талдайды, сосын топтың бір мүшесі басқа топтарға қорғайды , жұмыстары бағаланады.
Оқушылар жұмысты жеке және топпен орындайды.
|
Бекітемін:
Мектеп басшысының
оқу ісі жөніндегі орынбасары ________________
Мұғалімнің аты-жөні
|
|
№_______орта мектебі
|
Сыныбы
|
8
|
53 сабақ
|
Күні:
|
Сабақтың тақырыбы:
|
Жай және күрделі бейорганикалық заттардың жіктелуі. Металдар және бейметалдар.
|
Сілтеме
|
Білім стандарты, пән бағдарламасы, «Химия» оқулығы, Н.Нұрахметов. 8 - сынып оқулығы. К. Жексембина әдістемелік нұсқау.
|
Жалпы мақсаты
|
Табиғаттағы заттардың түрлерімен, бейорганикалық заттардың жай зат ретінде және күрделі зат ретінде кездесуімен танысады. Периодтық жүйе бойынша металдар мен бейметалдардың орнын анықтайды.
|
Күтілетін нәтиже
|
Жай зат пен күрделі затты, металл мен бейметалды ажырата біледі.
|
Негізгі идеялар
|
|
Құрал-жабдықтар:
|
Интерактивті тақта, интерактивтік тақта арқылы Power Point, флипчарт, маркер, қарындаш, слайдтар.
|
Сабақтың түрі
|
Жаңа білімді игеру сабағы.
|
Әдіс-тәсілдер
|
Сергіту сәті, АКТ-ны пайдаланып, жас ерекшеліктеріне сай сұрақтар мен тапсырмалар
|
Сабақ бойынша мұғалім жазбалары
|
Мұғалім іс-әрекеті
І.Ұйымдастыру кезеңі
Мұғалім алдымен периодтық жүйеге қысқаша шолу жасай отырып, бейметалдар түзетін заттардың ерекшелігімен танысу үшін оларды период бойынша емес, топшадағы орны бойынша қарастыру тиімді екнін баяндайды. Табиғатта кездесетін бейметалдар саны аз. Периодтық жүйенің жоғары сол жақ бұрышынан бастап диагональ жүргізсек, бордан басталып астатпенаяқталады екен. Көбінесе бейметалл атомдарының (сутек, гелийден басқасы) сыртқы электрондық қабатындағы электрон саны 3-тен артық болады. Неғұрлым периодтық кестедегі элемент фторға (оң жаққа) қарай жақын орналасса, соғұрлым тотықтырғыштық қасиеті артады. Ол бейметалға тән қасиет. Физикалық қасиеттері де ерекше. Кейбір элемент бірнеше жай зат түзе алады. Оның себебі бейметалдарға тән құрылысында: а)кристалды торлары әртүрлі (О2 және О3азон). Нағыз белсенді бейметалдар VII топтың А топшасында орналасқан. Оттек және оның қасиеттерін қайталауға бірнеше тапсырма орындатқан жөн.
Металдардан жасалған бұйымдардың қалай және қайда қолданылатыны сөз болады. Өте ерте кезден адам баласының металды қолдануынан бастап, бүгінгі техника дамыған заманда металлдарды пайдаланбайтын бірде-бір өндіріс саласы жоқ екені туралы мағлұматты оқушыларды белсенді қатыстыра отырып беруге болады. Периодтық жүйеде орналасуы түсіндіріледі.
I-III топта сутек пен бордан басқалары –металдар. Барлық қосымша топшада және басқа топтардың негізгі топшасында металдар орналасқан. Период бойынша қарастырсақ кіші периодтардың бас жағында, ал үлкен периодтардың жұп қатары түгелімен және тақ қатардың бас жағында металдар орналасқан.
Мұғалім оқушылармен сұрақ-жауап әдісін пайдалана отырып, сабақты түсіндіреді. Металдардың атом құрылысында бейметалдарға қарағанда қандай айырмашылығы бар екенін металдардың электрондық құрылысынан бастап түсіндіреді. Және олардың химиялық қасиеттеріне келгенде металл атомы электронын беріп, оң зарядталатыны айтылады:
Ме0 - пē→Ме+п
Металдар атомдардарының радиусы бейметалл атомымен салыстырғанда үлкендеу болады. Бұл тек металдарға тән қасиет. Тағы бір себебі металл атомдары электронын оңай беретіндіктен, тотықсыздандырғыштық қасиет көрсетеді.
Металдық кристалдық тордың түйіндеріндегі металл атомының радиусы үлкендеу және сыртқы электрондар ядромен әлсіз байланысқандықтан тор-түйінінде атомдар және катиондар болады да, олардың аралығында бос электрондар немесе «электрон газы» пайда болады. Осы «электрон газы» металдың жалпы физикалық қасиеттерін анықтайды.
Бағалау Топтық бағалау
Рефлексия
|
Оқушы іс-әрекеті Топқа бөлінеді
Ұпай жинау арқылы оқушылар бағаланады.
Оқулықпен жұмыс. Оқушылар тапсырманы топта талдайды, сосын топтың бір мүшесі басқа топтарға қорғайды , жұмыстары бағаланады.
Оқушылар жұмысты жеке және топпен орындайды.
|
Бекітемін:
Мектеп басшысының
оқу ісі жөніндегі орынбасары ________________
Мұғалімнің аты-жөні
|
|
№_______орта мектебі
|
Сыныбы
|
8
|
54 сабақ
|
Күні:
|
Сабақтың тақырыбы:
|
Сілтілік металдар мен галогендер. Химиялық элементтер және жай заттар. Сілтілік металдар, галогендер және олардың қосылыстарының биологиялық рөлі.
|
Сілтеме
|
Білім стандарты, пән бағдарламасы, «Химия» оқулығы, Н.Нұрахметов. 8 - сынып оқулығы. К. Жексембина әдістемелік нұсқау.
|
Жалпы мақсаты
|
Сілтілік металдар мен галогендердің орнын анықтап, олардың жай зат және химиялық элемент ретіндегі рөлін ажыратады.
|
Күтілетін нәтиже
|
Сілтілік металдар мен галогендердің қосылыстарын, олардың маңызын біледі.
|
Негізгі идеялар
|
|
Құрал-жабдықтар:
|
Интерактивті тақта, интерактивтік тақта арқылы Power Point, флипчарт, маркер, қарындаш, слайдтар.
|
Сабақтың түрі
|
Жаңа білімді игеру сабағы.
|
Әдіс-тәсілдер
|
Сергіту сәті, АКТ-ны пайдаланып, жас ерекшеліктеріне сай сұрақтар мен тапсырмалар
|
Сабақ бойынша мұғалім жазбалары
|
Мұғалім іс-әрекеті
І.Ұйымдастыру кезеңі
Өткен тақырыпқа қайталау сұрақтары қойылғаннан кейін, сынып оқушылары үш топқа бөлінеді. Әрбір топқа жетекші сайланады, жетекшілер тақтаға шығып, жасырын тұрған топ аттарын таңдайды, соған сәйкес әрбір топ өздерінің атаулары бойынша түсініктеме беріп, таныстыруы тиіс (ашылуы, қолданылуы, маңызды қосылыстары).
Мысалы:
Йод. Мені 1811 жылы француз фабриканты химик-технолог Бернер Куртуа ашты. Атым грекше иодус- күлгін, қара көк деген мағына береді. Минералдарым лаутарит (СаІО3) және дицеит 7Са(ІО3)2·8СаСrO4, тұздарым иодидтер аз мөлшерде гидросферада- теңіз суында, скважиналанған мұнай суларында кездесемін. Теңіз орман- жапырағы деп аталатын ламинария балдырының құрамында 0,1-0,6 %-мын. Организмдеріңізге йод жетіспесе бақшаңкөз ауруына шалдығасыздар,
сондықтан құрамында йоды бар асты пайдаланыңыздар. Менен медицинада дәрілер даярлайды, тамақ өнеркәсібінде, фото, кино ісінде, лабораториялық реактив ретінде де қолданыламын.
Фтор. Мен бүлдіргіш элементпін, қ.ж. солғын сары түсті бейметалмын. Өткір иісті улы газбын. Қосылыстарымда бір валенттімін, өте белсендімін, қалыпты температурада көптеген элементтермен әрекеттесемін. Менімен жанасқан кезде натрий, кальций, кремний, күкірт, фосфор мына тұрған галогендер: бром мен йод та жанады, ал су айырылады. Мені органикалық қосылыстар синтездеуде, шыны өңдеуде, ағашты шіруден сақтауда, т.б. мақсаттарда да қолданылады. Өсімдіктер мен жануарлар, адам өмірінде де елеулі рөл атқарамын. Ауыз суда мен жетіспесем тістеріңіз ауыратын болады. Мен адамзатқа қажетті элементпін.
Бром. Мені 1826 жылы француз ғалымы Ж.Балар ашқан. Иісім сасық болғандықтан менен бәрі қашады. Мен қалыпты жағдайда өткір иісті қызыл-қоңыр түсті ауыр сұйықтықпын, ауада тез буланып, сары қоңыр бу түземін. Судағы ерітіндім бром суы деп аталады. Менің қосылыстарым өнеркәсіпте сурет, кино материалдарын жасауда, медицинада дәрі-дәрмектер алуда, іштен жанатын двигательдердің (автокөлік, авиация) бензин сапасын жақсартып, этилдеуде қолданыламын.
Үш топқа «Ойлан,тап» атты 3 сұрақ беріледі:
1. Жеңіл 1 ұпайлық ( );
2. Орташа 2 ұпайлық( );
3. Қиынырақ 3 ұпайлық ( ).
І топ
|
|
VII топтың негізгі тошасындағы элементтерге сипаттама беріңіз.
Cl2 молекуласының түзілу сызбасын жазыңыз, қандай байланыс тән?
Галогендердің бірін-бірі ығыстыруына, сәйкес реакция теңдеуін жазыңыз.
|
ІІ топ
|
|
Хлор атомының тотығу дәрежесі +3, +5, +7 болып өзгеретінін түсіндіріңіз?
Тотықтырғыш сөзіне түсініктеме беріңіз.
Хлорсутектің физикалық қасиеттерін сипаттап айтып беріңіз?
|
ІІІ топ
|
|
Галогендердің сутекті қосылыстарының тұрақтылығы қалай өзгереді?
F, Br, I жалпы физикалық қасиеттеріне сәйкес сипаттамасын айтып беріңіз?
Галогендердің ішіндегі ең белсендісі қайсысы? Себебін түсіндіріңіз?
|
Кезең
Әрбір топқа галогендер тақырыбы бойынша сөзжұмбақтар беріледі. Тез шешкен топқа жоғары ұпай берілсе, ал кейін шешкен топтарға тиісті ұпай сандары беріледі.
Сөзжұмбақ «Химиктер»
|
|
1
|
Х
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
|
И
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
М
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
|
И
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
|
|
|
К
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
|
|
|
|
Т
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7
|
|
|
|
|
|
|
Е
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8
|
|
|
|
|
|
Р
|
|
|
|
|
Заттар және олардың бір – біріне айналуы туралы ғылым.
Орыс химиясының атасы.
Тізбекті реакцияны шығарған химик.
Әрі, композитор, әрі химик – ғалым.
Тұзды көлдердің тұзын өнеркәсіп мүдделеріне пайдалану
мүмкіндіктерін зеттеген ғалым.
Гипстен күкірт өндірген химик.
Химия ғылымының тарихында ұлы алтын заң ашқан ғалым.
Химияның құрылыс теориясын ашқан органик – химик.
Шешуі:
Химия. 2. Зинин. 3. Семенов. 4. Бародин. 5. Морковников. 6. Бекетов. 7. Менделеев. 8. Бутлеров
Сөзжұмбақ «Металдар»
1
|
м
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
|
е
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
т
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
|
а
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
|
л
|
|
|
|
|
|
|
6
|
|
|
д
|
|
|
|
7
|
|
а
|
|
|
|
|
|
8
|
|
|
р
|
|
|
|
|
|
Күмістей ақшыл, женіл металл.
Мемлекет атымен аталатын элемент.
Магнитті қасиеті бар металл.
Сілтілік металл.
Бағалы металл.
Радоиактивті металл.
Ең ауыр металл
Оқтың құрамына кіретін металл.
Шешуі:
1. Магний. 2. Германий. 3. Темір. 4. Натрий. 5. Алтын. 6. Радий. 7. Қалайы. 8. Қорғасын.
Сөзжұмбақ «Галогендер»
1. Бірінші дүниежүзілік соғыста хлорды тұншықтырғыш улы зат ретінде қолданған мемлекет.
2. Тез ыдырап кететін тұрақсыз радиоактивті элемент.
3. 1774 жылы швед оқымыстысы К. Шееле алған элемент (сарғылт жасыл түсті, тұншықтырғыш , улы газ).
4. Тоңазытқыш сұйықтар фреондар алуға жұмсалатын элемент.
5. Металдармен тікелей әректтесіп тұз түзетін элементтер.
6. Йодты 1811 жылы қай ғалым ашты.
7. 1886 жылы фторды ашқан химик.
8. Алғашқы көмекке пайдаланылатын бейметалл.
9. Ауада түтінденетін концентрлі ерітінді.
10. Жүйкені жайландыратын, дәрі- дәрмек құрамына кіретін элемент.
Шешуі:
1. Германия
Астат
Хлор
Фтор
галоген
Бернер
Муассан
Йод
Хлорсутек
Бром
IV. Кезең
Келесі кезеңде 3 топ зертханалық жұмыстарда қауіпсіздік ережесін сақтауға
байланысты сөйлемді құрастыру керек. Әрбір топ тиісті ұпайларын алады.
Жасырын сөйлем:
Жауабы: Сұйықтарды қыздырып жатқан пробирканы өзіне және жолдастарына қаратып ұстауға болмайды.
C
|
Ұ
|
Й
|
Б
|
И
|
З
|
І
|
Ң
|
А
|
Т
|
Ы
|
Л
|
М
|
Р
|
А
|
Ы
|
О
|
Р
|
Ө
|
Ж
|
Е
|
Р
|
А
|
П
|
О
|
А
|
Д
|
Т
|
Қ
|
Р
|
Қ
|
Ы
|
Ә
|
Н
|
А
|
Қ
|
Ұ
|
Б
|
Й
|
Ы
|
Қ
|
Ы
|
П
|
А
|
Н
|
Ж
|
Е
|
Ң
|
Ы
|
С
|
А
|
Д
|
Ы
|
Д
|
З
|
Н
|
А
|
Қ
|
О
|
А
|
С
|
Р
|
Т
|
Ғ
|
Ы
|
Р
|
Ы
|
П
|
Ж
|
А
|
Т
|
Л
|
Д
|
Т
|
А
|
А
|
У
|
|
Жасырын сөйлем:
Жауабы: Хлормен жұмыс істегенде тәжірибені тартпа шкафта жасау қажет
Жасырын сөйлем
Б
|
е
|
Н
|
п
|
А
|
п
|
С
|
т
|
Ы
|
е
|
Н
|
|
Р
|
М
|
Т
|
Т
|
Ш
|
Ы
|
а
|
Қ
|
қ
|
П
|
Ж
|
|
о
|
М
|
А
|
Р
|
к
|
н
|
а
|
л
|
Ы
|
м
|
ұ
|
|
Р
|
А
|
т
|
Ф
|
а
|
т
|
Ы
|
А
|
С
|
у
|
Қ
|
|
е
|
ң
|
К
|
о
|
Л
|
П
|
П
|
Д
|
І
|
Е
|
А
|
т
|
з
|
Е
|
е
|
Қ
|
ғ
|
А
|
а
|
Й
|
с
|
Т
|
ж
|
Е
|
Жауабы: Броммен тартпа шкафта, резеңке қолғап пайдаланып, сақтықпен жұмыс істеу қажет.
Сабақты бекіту: Әрбір оқушыға «Галогендер және олардың қосылыстары»
бойынша тест жұмыстары беріледі.
Бағалау Топтық бағалау
Рефлексия
|
Оқушы іс-әрекеті Топқа бөлінеді
Ұпай жинау арқылы оқушылар бағаланады.
Оқулықпен жұмыс. Оқушылар тапсырманы топта талдайды, сосын топтың бір мүшесі басқа топтарға қорғайды , жұмыстары бағаланады.
Оқушылар жұмысты жеке және топпен орындайды.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
