Сабақтың тақырыбы: Информатика. Ақпарат Сабақтың мақсаты: Білімділік

1. 
   Білімділік: Информатика ұғымы туралы түсінік. Басқа ғылымдарда алатын орны. Информатика ғылымы, оның негізгі түсініктері, объектілері және құрама бөліктері туралы ақпарат беру.
   
2. 
   Дамытушылық: Логикалық ойлау қабілетін, ой-өрісін дамыту, есте сақтау қабілетін дамыту.
   
3. 
   Тәрбиелілік: Оқушыларды адамгершілікке, тазалыққа, ұқыптылыққа, өз ойын толық жеткізе алуға, сабаққа зейін қоя тыңдауға тәрбиелеу.
   

1. 
   Ұйымдастыру – 2 мин
   
2. 
   Жаңа сабақ түсіндіру – 40 мин
   
3. 
   Сабақты бекіту – 2 мин
   
4. 
   Үй тапсырмасы – 1 мин
   

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен амандасып, түгендеу.
   

Информатика компьютер, компьютерлік жүйе және желілермен генетикалық байланысты және олардың өте үлкен көлемдегі ақпараттарды туғызуы, сақтауы және автоматтандыруы ақпараттық үрдістерге ғылыми қөзқарасқа мүмкіндік пен қажеттілікті туғызады. Бұл ерекшелік көбінесе информатиканы компьютермен жұмыс істеу әдістері мен тәсілдерінің жиынтығы деген жалған түсінікті тудырады. Шындығында қазіргі замандағы информатика - өте көлемді, динамикалы, эмпирикалық материалдарды жинақтау және  ойдан өткізу кезеңін кешіп отырған, бірнеше іргелі және қолданбалы пәндердің қиылысында қаланған ғылым. Қазіргі замандағы информатиканы 1978 жылы Халықаралық информатика конгресінде төмендегідей түрде анықтады:

Екінші бір көзқарас бойынша, информатика – жаңа білім алу мақсатында есептеу техникасының көмегімен жинақталған білімді сипаттау, беру, интерпретациялау, формальдау және қолдану туралы ғылым.

Кең мағынада, информатика – ақпараттық іс-әрекет, ақпараттық үрдістер және олардың адам-машина жүйелерінде ұйымдастырылуын зерттейтін ғылым.

Жоғарыда берілген жалпы анықтамалардан информатиканың тек қана «таза ғылым» ғана емес екендігін, ал оның маңызды ерекшеліктерінің бірі – адамзат қызметінің барлық салаларында: өндірісте, басқаруда, ғылымда, білім беруде, саудада, қаржы аумағында, медицинада және т.б. кең колданылуы, яғни технологиялық, қолданбалық, практикалық аспектісінің маңыздылығын көреміз.

Кейбір батыс Европа елдерінде және АҚШ-да бұл ғылымға басқа термин қолданылады – «Computer science» (компьютерлік ғылым).

Ғылым тұрғысынан информатиканың пәні – ақпараттық үрдістерге (бұл ұғымның кең мағынасында) тән жалпы заңдылықтарды зерттеу.

Информатиканың негізгі зерттеу объектісі қазіргі заман қоғамындағы адам іс-әрекетінің барлық салаларын қамтып келе жатқан ақпараттандыру және компьютерлендіру үрдісі болып табылады. Дәлдеп айтсақ, бұл – ақпаратты жинау, өндеу, беру және қолданудың арнайы технологиясына сүйенген автоматтандырылған ақпараттық жүйелер (АЖ) арқылы жүзеге асырылатын ақпараттық технологиялар (АТ). Ақпараттық технологиялар – ақпараттық ресурстарды (АР) қолдану үрдістерінің ауырлығын төмендету, АР сенімділігі мен оперативтігін арттыру мақсатымен ақпаратты жинау, өңдеу, тарату және бейнелеуді қамтамасыз ететін, технологиялық тізбекке біріктірілген әдістер, өндірістік үрдістер мен программа-техникалық құралдардың жиынтығы. Ақпараттық технологиялар материалды-техникалық қорлар, математикалық, программалық тұрғыдан қарастырылады.

Информатикакның ғылым болып қалыптасуы және адам іс-әрекетінің барлық салаларында компьютердің (ЭЕМ-ның) қолданылуы XX ғасырдың елуінші жылдарына тұстас келеді. Бұл аталым француздың Informatique, яғни Informacion (ақпарат) және Automatique (автоматика) деген сөздерінен шыққан. Көптеген батыс Европа және АҚШ елдерінде басқа аталым – Computer Science (компьютерлік ғылым) қолданылады.

Информатиканың көзі болып екі ғылым саласын санайды – документалистика және кибернетика. Документалистика XIX ғасырдың аяғында өндірістік қарым-қатынастардың қарқынды дамуына байланысты қалыптасты, оның негізгі пәні – құжаттар айналымының (ақпараттардың) тиімділігін арттырудың құралдары мен әдістерін зерттеу. Бұл информатиканың алғытарихын анықтайды, ол ауыз сөздің, жазудың, кітап басудың, радио, телефон, кино, фотография сияқты ғылым жетістіктерінің, соңында магниттік ақпарат тасушылардың даму кезеңдерімен сипатталады.

Информатиканың негізгі түсініктері:

• 
  ақпарат және хабарлама;
  
• 
  алгоритм және алгоритмдеу;
  
• 
  жүйе және құрылым, қатынас және байланыс, тәртіп таңдау;
  
• 
  модель және модельдеу;
  
• 
  орындаушы және оның операциялық ортасы;
  
• 
  тілдер және грамматика;
  
• 
  жүйлерді проектілеу және технология;
  
• 
  
  

Кез келген ақпаратты алмасу процесiнде оның көзi (кiм ақпаратты бередi) және қабылдаушысы (кiм алады) ерекше орын алады. Ақпарат оның көзiнен қабылдаушысына шартты сигнал көмегiмен берiледi.

• 
  Физикалық табиғат бойынша: электрлiк, жарықтық, жылу, дыбыстық, механикалық, радиосигнал.
  
• 
  Қабылдау тәсiлi бойынша: көз, дыбыс, иiс, дәм.
  

• 
  Егер ақпарат істің ақиқаттық жағдайын толық ашатын болса, онда ол ақпараттың дәлдік қасиетін қанағаттандырады.
  
• 
  Егер ақпарат түсінуге және белгілі бір шешім қабылдауға жеткілікті болса, онда ол ақпараттың толықтылық қасиетін қанағаттандырады.
  
• 
  Егер ақпарат қандай да бір мәселелерді шешуге байланысты пайдаланылса, онда ол ақпараттың бағалылық қасиетін қанағаттандырады.
  
• 
  Егер ақпаратты оны пайдаланушылар тілінде жазса, онда ол ақпараттың түсініктілік қасиетін қанағаттандырады.
  

 Ақпарат – белгілі бір нәрсе (адам, жануар, зат, құбылыс және т.б.) туралы таңбалар мен сигналдар түрінде берілетін мәліметтер тобы.

 Ақпарат материя және энергиямен қатар бізді қоршаған ортаның фундаментальды негізі болып табылады.