Барша адам баласы жүрген-
тұрған жерлерінде елге жақсы қылық, жарасымды мінез, жылы шырай көрсетеді. Үлгі-өнеге таратып, өзгелерге жол беріп, басқаларға жақсы әсер етеді. Жолда жатқан бір тал кесек бол са, ерінбей алып тастап, басқа адамдардың жамандық көрмеуі- не мүмкііндік тудырады. Мұны қазақ халқы «жол жомарттығы» деп атайды. Жол жомарттығы на жолда жатқан ит, мысық, тышқан, құс, жан-жануарлар өлексесін алып тастау жатады. Адам сүрініп жығылатын тасты, томарды, табанға кіретін тікен- ді, көзге тиетіндей ағаш сияқты заттардан тазалау керектігі саналады.
|
Жомарттық ең ізгі, ең асыл қасиеттер қатарына жатады. Қазақ халқы «қол жомартты- ғын» адамгершілік пен ізгілік- тің нақты көрінісі деп бағала- ған. Әрдайым ұрпақтарын қолы ашық, жомарт, ақкөңіл, ашық-жарқын болуға баулыған. Өнеге лі ата-аналар перзентінің бойы- на «Қол жомарттығын» сіңіру- де өзінде барымен бөлісуге, қолындағы барын аямауға, қиналғандарға қол ұшын беру- ге; қамқорлық жасауға, сұрай келгендерді құр қол қайтармау- ға үйреткен. Қол жомарттығы адамды ізгілікке жетелеген. Адамдар арасындағы достықты, татулықты, береке-бірлікті нығайтады.
|