Көбейткіштерді көбейткіштерге жіктеу тәсіліне есеп шығару, тест тапсырманы орындау
Бөлім меңгерушісі : Жүсіпбекова М.У.
Көбейткіштерді көбейткіштерге жіктеу тәсілі Көпмүшені көпмүшеге жіктеу үшін 3 тәсіл қолданылады, олар: ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығару , топтау тәсәлі, қосымша мүшелер енгізу тәсілдері қолданылады.
Ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығару 2ху-3хz+px өрнегінің x=10, y=5, z=3, p=2 болғандағы мәнін табу керек. Берілген көпмүшенің барлық мүшелерінде х ортақ көбейткіші бар. Көбейтудің үлестірімділік қасиетін қолданып, ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығарамыз. Сонда 2ху-3xz+px=x(2y-3z+p)
Топтау тәсілімен көпмүшені көбейткіштерге жіктеу. Егер көпмүшенің барлық мүшелерінің ортақ көбейткіші болмаса, көпмүшенің мүшелерін ортақ көбейткіш етіп топтастырды. Мысал: 7m+np+7n+mp көпмүшесінің мүшелерінің екі-екіден топтаймыз. 7m+np+7n+mp=(7m+7n)+(np+mp)=7(m+n)+P(n+m)=(m+n)(7+p)
Жаңа қосымша мүшелер енгізіу тәсілі. Бұл тәсілдің негізгі мақсаты-берілген көпмүшені мүшелер саны артық басқа көпмүшемен алмастыру. Мұндай алмастыру шыққан көпмүшеге топтау тәсілін қолдану үшін жасалады.
а2+7а+12= a2+3a+4a+12= a(a+3)+4(a+3)= (a+3)(a+4)
-«Логикалық тапсырма»
Азаматтың сөкесінде 3алма және 4 алмұрт бар, ал Арманның сөмкесінде 2алма 5алмұрт бар, Аяның сөскесіндегі алма Азаматтыңкінен 2 алмаға көп және 2 алмұрт бар. Балалардың сөмкесіндегі жемістерді бірдей етіп ортаға шығаруға көмектесейік. Есепі шығару жолы талқыланып, ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығару тәсілі қолданылады.
Дискрипторлар:
Берілген көпмүшенің ортақ көбейткіші бар болса, көбейтудің үлестірімділік қасиетін пайдаланып, ортақ көбейткішті жақшаның сыртына шығара алады.
Оқушылар көпмүшелерді жіктеудің әртүрлі тәсілдерімен танысты.
Логикалық тапсырма арқылы топтау тәсілін есептер шығару барысында танысты.
Көбейткіштерге жіктеңдер
ах+ау-ас
(а+9)2+2а(а+9)
ау-ас-вс+ву
-
критерийлер
Дискриптор
Ортақ көбейткіші бірдей сандарды жақшаның сыртына шығарді білу