Сабақтың тақырыбы: Маңызды көкөніс дақылдары. Сабақтың мақсаты
[өңдеу] Іс машинасының инесі
жүктеу/скачать 1,57 Mb.
|
[өңдеу] Іс машинасының инесіІс машинасының инелерін тек жуандығына қарап ажыратады, сондықтан олардың нөмірлері әр түрлі болады. Іс тігетін ине түзу (өйткені сәл ғана қисайған инеде тігілетін матаға сәйкес келетін жіп пен инені пайдаланып, тігетін матаны ауыстырғанда машинаны соған лайықтал құру (тігістің жиі-сиректігін, баспа табанының қысымын, төменгі және жоғарғы жіптердің дұрыс тартылуын және т. б.) қажет. Машинаны пайдалану ережесін бұзу — иненің сынуына, жіптің үзілуіне, тігістің аттап түсуіне және басқа да ақауларға әкеп соғуы мүмкін. Иненің сынуы немесе майысуы кейде баспа табанының дұрыс тұрмауына байланысты. Мұндай жағдайда төбесіндегі винтті табан ине мен ине көзіне сәйкес жерде тұратындай етіп бекіту керек. Ине мынадай жағдайларда да сынуы мүмкін: қалың матаны жіңішке инемен тіккен кезде; тіккен кезде матаны тартса, тігілген матаны өзіне қарай тартып алса
№14сабақ 5-сынып Сабақтың тақырыбы: Қол жұмыс кезінде қолданылатын терминолгия Мақсаты: Қол жұмыстарына қолданылатын тігіс түрлері туралы түсінік беру. Білімділік: Тігіс тігу, тігістің пайдасы мен тігілу жолдары туралы біліктілігін арттыру. Тігіс тігу кезінде дағдыны қалыптастыру. Дамытушылық: Тігістерді өз бетінше орындауға оқушыға мүмкіндік беру. Тәрбиелік: Оқушының өз бетінше жұмыс жасауға еріктілігін, өз күшіне сенімін, еңбек мәдениетін дұрыс ұйымдастыру дағдысын қалыптастыру. 2-слайд
Сабақ түрі: аралас Көрнекіліктері: буклет, стенд, қол тігістернің түрлерінің үлгілері Пәнаралық байланыс: сызу, бейнелеу Сабақ барысы І. Ұйымдастыру кезеңі Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру, сабақтың мақсатымен таныстыру. ІІ. Өткенді қайталау: Мақал:
Гүл – жердің көркі, Қыз – елдің көркі -
- Кез келген бұйымды тіккен кезде біз оған сәйкес матаның тігіс технологиясын пайдаланамыз. Қол тігістерінің терминологиясына мынадай тігістер қолданамыз: Көктеу – бұйымды уақытша біріктіріп тұратын тігіс. Көктеп тігу – қалтаны негізгі бөлшекке жапсырып тігу. Бүгіп көктеу – бұйымның етегін, жиектерін уақытша бүгіп тігу. Қадау – сәнді әшекейді, ілгекті, түймені қадау. 5- слайд 7-слайд
- Бұйымды тігу кезінде әр түрлі тігістерді қолданамыз: көктеп тігі, сабақшалап тігу, қайып тігу, көмкеріп тігу, тор тігіс, т.б. 8-слайд
ІV. Сергіту: Жұмбақ шешу Кигізіп ап ұзын жіпті көзіне Киім тігіп береді ол өзіңе. (Ине) Ине серігі. (Жіп) Жарқылдаған қос қылыш Қолға тисе жоқ тыныш. (Қайшы)
Саусақ басына киетін темір қалпақ. (оймақ)
9-слайд V. Сарамандық жұмыс 10-слайд 11-слайд VІ. Ой қозғау «Кестені қол тігеді, көз сынайды.» – дегенді қалай түсінесіңдер? 20-слайд 21-слайд
Сұрақтары: 1. Сейіл серуенде қолданылатын тағам түрі. 2. Ашыған сүттен дайындалатын тағам түрі. 3. Май қоспаларының түрі. 4. Каротинді көкөніс. 5. Көкөніс түрлерінен дайындалатын салқын тағам. VІІ. Бекіту 22-слайд
VІІІ. Шағын тест 23-слайд
ІХ. Қорытынды Жұмыс орындарын жинау - Бүгін не үйрендіңдер. - Сұрақтарың бар ма? Х. Үйге тапсырма - жұмысты аяқтау ХІ. БағалауОқушылардың жұмыстарын тексеріп, бағалау, мадақтау. №15сабақ 5-сынып Сабақтың тақырыбы: Бұйымды ылғалды жылулық өңдеу жұмыстары Сабақтың мақсаты:білімділігі: өтілген сабақты пысықтап, жаңа сабақты меңгерту; Дамытушылығы: қыздардың іскерлік қабілетін арттыру; Тәрбиелігі: оқушыларды ұқыптылыққа, тазалыққа, әдептілікке, сыпайылыққа үйрету; Сабақтың әдісі:сұрақ-жауап,тірек сызба,топтастыру стратегиясы т.б. Сабақтың көрнекілігі: мата,ине-жіп,қайшы,см таспа,интерактивті тақта. Пәнаралық байланыс: өмірмен,биологиямен,химия. Сабақтың түрі: Сын тұрғысынан ойлауды дамыту Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі: а)Оқушылармен амандасу. ә)Оқушылардың сабаққа қатысымын тексеру. ІІ.Үй тапсырмасын сұрау. Ой қозғау (нені білеміз?) Ұяшықтағы жасырылған сұрақтарға жауап беру арқылы ұпай жинаймыз.Оқушылар жинаған ұпайларына қарай бағаланады. 50-сұрақ. 1)Шортының сызбасын түсір. 2)Алдыңғы және артқы бойдың енін қалай табамыз? 40-сұрақ. 1)Шорты неше өлшемнен тұрады? 2)Шортының қадамын қалай табамыз? 40-сұрақ. 1)Шортында қандай қалтаның түрлері бар? 2)Жапсырма қалтаны қалай тігеміз? 30-сұрақ. 1)Стиль дегеніміз не? 2)Стильдің түрлерін ата. 30-сұрақ. 1)Машина тігісі қандай тігіс? 2)Бұйымның етегін неше әдіспен өңдейміз? Ү.Жаңа сабақ Іздену (нені білгіміз келеді?) Тігін өндірісінде ылғалды жылулықпен өңдеу киімдерге белгілі форма беру үшін ақырғы рет үтіктеу.Ылғалды жылулықпен өңдеу кезінде матаны сулап,ыстық температурада қысымның көмегімен үтіктеледі. Маникен дегеніміз не?
Үтікпен жұмыс істегенде есептілікті,ұқыптылықты қажет етеді. Ал енді оқушылар сендермен бірге топтастыру стратегиясы арқылы қауіпсіздік ережелерді айтып өтейік. Қауіпсіздік ережелері 1.Аяқ астына резеңке кілемше қою керек; 2.Баусымның үтік табанына тиіп қалмауын қадағалау керек; 3.Үтікті электр жүйесіне қосқаға дейін онын бауын тексеру керек; 4.Разеткада ашады баусымда ақау болса мұғалімге хабарлау керек; 5.Үтік токпен қоректеніп тұрғанда оны саусақ ұшымен тексеруге болмайды; Ал,енді балалар әр жұмыстың өзінің шартты белгісімен терминдері бойынша жұмыс жүргізіледі.
ІІІ.Сарамандық жұмыс. Жұмыстың орындалу реті:Бұйымды үтіктеп көрсету. ІҮ.Жаңа сабақты бекіту. Ой қорыту (нені білдік?)
Ү. Қорытынды. «Бес жолды өлең» арқылы сабақты қорытындылаймыз. 1.Не?
3.Неден? 4.Не істейміз? 5.Идея:Біз әдемі матадан киім тігеміз. ҮІ Оқушыларды бағалау. ҮІІ.Үйге тапсырма:Бұйымда әрлеп үтіктеу №16сабақ 5-сынып Сабақтың тақырыбы: Бұйымды ылғалды жылулық өңдеу кезіндегі қауіпсіз ережесі Сабақтың мақсаты: Білімділігі: өтілген сабақты пысықтап, жаңа сабақты меңгерту; Дамытушылығы: қыздардың іскерлік қабілетін арттыру; Тәрбиелігі: оқушыларды ұқыптылыққа, тазалыққа, әдептілікке, сыпайылыққа үйрету; Сабақтың әдісі:сұрақ-жауап,тірек сызба Сабақтың түрі: сын тұрғысынан ойлау Сабақтың көрнекілігі: мата,ине-жіп,қайшы,см таспа,интерактивті тақта. Пәнаралық байланыс: өмірмен,,химия,физика Сабақтың барысы: Оқушылар бес орталық бойынша жұмыс жаайды. Ұйымдастыру кезеңі а)Оқушылармен амандасу. әБұйымды ылғалды жылумен өңдеу, жұмыс орны Ылғалды- жылумен өңдеу жұмысына қойылатын талаптар Ылғалды- жылумен өңдеу кезінде қолданылатын терминде Булау –теріден жасалған бұйымды маникенге керу арқылы өңделеді. Престеу-химиялық талшықтан маталарды өнеркәсіпте престеу. Үтіктеу-табиғи талшықтан алынған маталар шыт,сатен,бөз. Бұл түрлер матаның қалыңдығына, тоқылуына байланысты.Ылғалды жылумен өңдеу жұмыстары арнайы үтік столында орындалады.Үстел ағаштың қалың сортынан жасалады.Сырты қалаң бартовка матамен қапталады.Үтіктің үш түрі бар:пешті,электрлі,бумен ылғалданады. Үтікпен жұмыс істегенде есептілікті,ұқыптылықты қажет етеді. Ал енді оқушылар сендермен бірге топтастыру стратегиясы арқылы қауіпсіздік ережелерді айтып өтейік. Қауіпсіздік ережелері 1.Аяқ астына резеңке кілемше қою керек; 2.Баусымның үтік табанына тиіп қалмауын қадағалау керек; 3.Үтікті электр жүйесіне қосқаға дейін онын бауын тексеру керек; 4.Разеткада ашады баусымда ақау болса мұғалімге хабарлау керек; 5.Үтік токпен қоректеніп тұрғанда оны саусақ ұшымен тексеруге болмайды; Ал,енді балалар әр жұмыстың өзінің шартты белгісімен терминдері бойынша жұмыс жүргізіледі.
ІІІ.Сарамандық жұмыс. Жұмыстың орындалу реті:Бұйымды үтіктеп көрсету. ІҮ.Жаңа сабақты бекіту. Ой қорыту (нені білдік?)
Ү. Қорытынды. ҮІ Оқушыларды бағалау. ҮІІ.Үйге тапсырма:Бұйымда әрлеп үтікте №17сабақ 5-сынып Сабақтың тақырыбы: Ылғалды-жылулық өңдеу жұмысына қойылатын талаптар Сабақтың мақсаты: Білімділігі: өтілген сабақты пысықтап, жаңа сабақты меңгерту; Дамытушылығы: қыздардың іскерлік қабілетін арттыру; Тәрбиелігі: оқушыларды ұқыптылыққа, тазалыққа, әдептілікке, сыпайылыққа үйрету; Сабақтың әдісі:сұрақ-жауап,тірек сызба Сабақтың түрі: сын тұрғысынан ойлау Сабақтың көрнекілігі: мата,ине-жіп,қайшы,см таспа,интерактивті тақта. Пәнаралық байланыс: өмірмен,,химия,физика Сабақтың барысы: Оқушылар бес орталық бойынша жұмыс жаайды. Ұйымдастыру кезеңі а)Оқушылармен амандасу. ә)Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру. Жаңа сабақ: Матадан тігілген бұйымдардың тігістерін тегістеу үшін ЫЖӨ тәсілі қолданылады.Бұйымның сыртқы көрінісінің сапасы ылғалды-жылумен өңдеуге байланысты. ЫЖӨ тігін бұйымдарын дайындауда маңызды орын алады.Тұрмыста үтіктеу үшін қолданылатын ыңғайлы құрылғы – арнайы үтік үстелшесі. Бұл үстелшенің шетінде арнайы үтік ке арналған орын бар. Үтік әртүрлі болады: пешті, электрлі. Электр үтік бумен ылғалдандырады, оның жылу реттегіші болады. Үтікпен жұмыс істегенде, өте мұқият болу керек.ЫЖӨ жұмысын түрегеп тұрып орындайды. Үтіктеп жатқан затпен көздің ара қашықтығы 35-45 см-ден кем болмауы керек. ЫЖӨ жұмысын бөлшектің немесе бұйымның теріс жағынан орындалады.
Үтікпен жұмыс істегенде есептілікті,ұқыптылықты қажет етеді. Ал енді оқушылар сендермен бірге қауіпсіздік ережелерді айтып өтейік. Үтік : Ылғалды жылумен өңдеуге қойылатын талаптарды ата? Тігін машина: Айыра үтіктеуді қалай орындайды? Ине: Қауіпсіздік ережесін айтып бер Жіп: Декатирлеу дегеніміз не? Қайшы: ЫЖӨ кезінде қолданылатын терминдер Кітап: Жатқыза үтіктеу қалай орындалады
№9сабақ 5-сынып Сабақтың тақырыбы: Тігін машинасымен танысу. Тігін машинасының түрлері. Білімділік мақсаты: Машинатану негіздері, тігін машинасының шығу тарихымен таныстыру. Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамыта отырып, көргендерін еске сақтап ,оны қайта жаңғыртуға үйрету . Тәрбиелік мақсаты: әсемдікке, ұқыптылыққа, еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу. Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың әдісі: әңгімелеу, ойын, сұрақ жауап. Сабақтың көрнекілігі: слайд, тігін машинасы, плакаттар. Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі Оқушылармен амандасу. Сыныпты түгендеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. II. Өткен сабақты пысықтау Өткен сабақты пысықтау үшін біздер қазір «Дұрыс па, әлде бұрыс па» деген ойын ойнаймыз. Балалар менің кеңестерімді тыңдаңдар : Тот басқан инелер, қайшылар сенің достарың. Жұмыс орныңда зат көп шашылып жатса жақсы болады, керек затыңды тез тауып аласың. Кеңестердің барлығы бірдей пайдалы бола бермейді екен. Тап- тап тап жорға, табаны жоқ боз жорға. Желіп кетсе жеткізбес, жерге түссе таптырмас (ине) Екі семсер айқасқан, Оқта –текте шайқасқан. (қайшы) “Машинатану негіздері. Машинаның шығу тарихы” Дәптермен жұмыс. Машина- бұл материалдарды, энергияны өңдеуге арналған, механикалық қозғалыс жасайтын құрылғы. Тігін машинасы аяқ киім, киім және тағы басқа тігін бұйымдарын дайындауға қолданылады. Тігін машинасы қол жетегінде, аяқ жетегінде және электр жетегіндегі машиналар болып бөлінеді. Заманауи тұрмыстық машинасы негізінен электр тоғының күшімен жүргізіледі. Тігін бұйымдарын дайындауға арналған жабдықтардың ең негізгісі – тігін машинасы. Ал сен үйде қол және аяқ жетегіндегі немесе қазіргі заманғы бағдарламамен басқарылатын машинаны қолдана аласың ба ? Мұндай машиналар компьютер көмегімен көптеген тігін операцияларын ( кестелеу, ілмек жасау, түйме қадау және т. б.) орындай алады. Ең дұрысы, тіке тігісті орындайтын қарапайым машинамен тігуді үйрене бастау керек. Тігін бұйымдарын дайындау көбіне тігін машинасында жұмыс істеуді игеруге байланысты. ТІГІН МАШИНАСЫМЕН ТАНЫСУ Биыл сендер заманауи тігін машинасының көмегімен тігіс операцияларын – түзу және ирек тігістертерді сапалы орындай аласыңдар. Тігін машинасы қол жетегіндегі, аяқ жетегіндегі және электр жетегіндегі машина болып бөлінеді. Жетек – бұл машинаның жұмысшы бөлігін қозғалысқа келтіру қондырғысы. Заманауи тұрмыстық электр жетегіндегі тігін машинасы өте шағын, оны жұмысқа тез дайындай аласың. Тігін машинасын жұмыс орнында жарық сол жақтан түсіп тұратындай етіп орналастырады. Тұрмыстық тігін машинасы өзінің құрылымы, техникалық мүмкіндігі және сыртқы көрінісі бойынша түрліше болып келеді. Бірақ олардың құрылысы, реттеуі және пайдалану ережелерінің көпшілігі ортақ. (Слайдпен машина құрылысын көрсету) Практикалық жұмыс Тігін машинасы оқулық, жұмыс дәптері 1.Жұмыс орнымен таныс. Бұл- тігін машинасы қондырылған және қажетті құрал-саймандар, құрылғылар мен бөлшектер қойылатын үстел . Тігін машинасымен жұмыс жасаған кезде дұрыс отыру ережесін сақтау керек, ережеге кіретіндер: Түзу отыру; Көз бен жұмыс үстелінің арақашықтығы 30-40 см болу керек; Қолы машина тұғырында ал, шынтақтары – үстел үстімен деңгейлестірілуі керек; Тігін машинасымен жұмыс істер кезде жұмыс орны жарық болуы керек. Үстел бетінде тек технологияорындауға арналғанөңделетін бөлшектер, құрал-саймандар мен құрылғылар ғана болуы керек. 2. тақтадағы тігін машинасының құрылысы құрылымының негізгі элементтерін анықтап қарап, оларды машинадан тап 3. Өз денсаулығына зиян келтірмес үшін тігін жұмыстарын орындау кезіндегі техникалық қауіпсіздік ережелерімен таныс: Саусағыңды инемен шаншып алудан сақтан; Шаштың немесе киім шетінің машинаның айналып жатқан бөліктеріне оралып кетуінен және электр тоғының соғуынан сақ бол; Машина үстінде бөтен заттар болмасын; Жұмыс соныңда машинаны сөндір және жұмыс орнын тазала. Қорытындылау . Жаңа материал бойынша сұрақтар қою: 1) Тігін машинасының жобасын ұсынған кім? 2) 1870- АҚШ-та Исаак Зингердің ашқан зауыты қалай аталады? 3) Машинаның құрылысын атаңдар 4) тігін жұмыстарын орындау кезіндегі техникалық қауіпсіздік ережелері Талдау жасау XV – ғасыр – Леонардо да Винчи – тігін машинасының жобасын ұсынды. 1755 жыл – Англия, Карл Вайзенталь – бір жіпті тігін машинасын ойлап тапты. 1834 жыл – Уолтер Хант шөрнекті машина жасады 1870- АҚШ-та Исаак Зингер – “Зингер” фирмасын ашты. 1900 – Ресейде Подольск қаласында “Зингер” зауытын ашты. 1900 – Ресейде Подольск қаласында “Зингер” зауытын ашты. Оқушыларды бағалау Жұмыстан қорытынды шығару. Сынып қалай жұмыс істеді. Оқушы қандай жаңа нәрсені үйренді. Қай оқушы ерекше тырысты. Оқушыларды салыстырмалы түрде бағалау. Үйге тапсырма беру. Тігін машинасының шығу тарихы. .    
  
  
№19сабақ 5-сынып Сабақтың тақырыбы: машина тігістерінің түрлері. Машина тігісіне қойылатын талаптар. Сабақтың мақсаты: а) Білімділік: жаңа сабақты меңгерте отырып, білімдерін қалыптастыру. Машинатану негіздері, тігін машинасының шығу тарихымен таныстыру. ә) Дамытушылық: оқушылардың ой-өрісін, көргендерін еске сақтап , оны қайта жаңғыртуға, әсемдікке, ұқыптылыққа, еңбексүйгіштікке үйрету б) Тәрбиелік: жұмыс барысында белгілі тәртіп ережесін сақтауға, көмек көрсетуге тәрбиелеу. Сабақтың типі: ашық сабақ Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың әдіс-тәсілі: баяндау, түсіндіру, көрсету Сабақтың көрнекілігі: слайд, тігін машинасы, суреттер Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру кезеңі: Оқушыларды түгелдеп, сабаққа, сарамандық жұмысқа әзірлігін тексеру. II. Үй тапсырмасын сұрау: 1. Бастапқы шикізат түріне қарай химиялық талшықтар неше түрге бөлінеді? 2. Синтетикалық талшықтарды қалай алады? 3. Тұңғыш рет химиялық талшықты алған кім, қай жылы? 4. Вискозалы талшыққа жалпы сипаттама 5. Капронды маталардың кемшілігі 6. Лавсан дегеніміз не? III. Жаңа сабақ. Тігін бұйымдарын дайындауға арналған жабдықтардың ең негізгісі – тігін машинасы. Осы тігін машинасының шығу тарихына жалпы құрылымына, құрылысына тоқтала өтейк. • XV – ғасыр – Леонардо да Винчи – тігін машинасының жобасын ұсынды. • 1755 жыл – Карл Вайзенталь – бір жіпті тігін машинасын ойлап тапты. 1834 жылы – Уолтер Хант шөрнекті машина жасады 1844-1845 жылы –Элиос Хоу бір қалыпты жұмыс істейтін тігін машинасын ұсынды 1850-1851 жылы –Ален Уилсон мен Исаак Зингер қазіргі заманғы машина түрлерінің негізі дүниеге келді 1870 жылы – АҚШ-та Исаак Зингер – “Зингер” фирмасын ашты. 1900 жылы – Ресейде Подольск қаласында “Зингер” зауытын ашты. 1917 жылы – Кеңес елінде Подольск қаласында тұңғыш механикалық зауыт іске қосылды. Машинаның сыртқы дизаиндары жасалып, фирманың белгісін жазатын болды. 1850-1851 жылы –Ален Уилсон мен Исаак Зингер, қазіргі заманғы машина түрлерінің негізі Тұрмыстық тігін машинасы өзінің құрылымы, техникалық мүмкіндігі және сыртқы көрінісі бойынша түрліше болып келеді. Бірақ олардың құрылысы, реттеуі және пайдалану ережелерінің көпшілігі ортақ. Тігін машинасының қол машина, аяқ машина және электр машина деп аталатын түрлері бар JANOME SW- 24 тігін машинасы • 1. Кері жүріс тетігі. • 2. Тігісті реттейтін құрылғы. • 3. Тігістің ұзындығын реттеуші. • 4. Тігістің енін реттеуші. • 5. Жіп орағыш стопор. • 6. Жіп орағыш шпиндель. • 7. Катушкалы өзек. • 8. Жіп орағышты бағыттаушы. • 9. Жіп бағыттағыш. • 10. Жіп тартқыш рычагы. • 11. Жіп берілісін реттеуші. • 12. Алдыңғы бөлік. • 13. Жіп кескіш. • 14. Жіп бергіш. • 15. Пластина. • 16.Қысу табанын ұстаушы. • 17.Инелі өзектің винті. • 18. Ине. • 19. Қысу табаны. • 20. Қосымша бөлік (аксессуарларды сақтау орны). • 21. Алып жүруге арналған ұстау тетігі. • 22. Айналма дөңгелек. • 23. Қосу тетігі. • 24. Электр желісіне қосатын бөлік. • 25. Бос жеңқап. • 26. Түймелік рычагы. • 27. Қысу табанын көтеру рычагы. Тігін машинасымен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері 1. Жұмыс орнын ретке келтіру. 2. Шашты жинап, жеңді қайыру. 3. Машинада тіке, орындыққа толық жайғасып, денені жай ғана еңкейтіп, басты алға қарай иіп отыру керек. 4. Жарық жұмыс орнына сол жақтан немесе алдынан түсуі керек. 5. Тігін машинасын тікелей мұғалімнің жетекшілігімен іске қосу. 6. Машина мен жұмыс орындаушының ара қашықтығы 20-30 см 7. Аяқтар толығымен еденде немесе аяқ қойғышта (подставка) орнығуы керек. 8. Машина үстінде артық заттар жатпау қажет. 9. Машина тігісін бастарда бұйымда түйреуіштер немесе инелер болмауы тиіс. 10. Жұмыс бастамай тұрып орналасуын тексеру (табанды реттегіш бұранда жақсы ұстап тұр ма, ине тесігіне тура келе ме). 11. Матаны қойып, табанды түсірмей тігін машинасын жүргізуге болмайды. 12. Тігістерді ауыстырғанда инені жоғары көтеріп қою. Машина тігістерінің түрлері Киімді дайындау кезінде әр түрлі жұмыстар атқарылады: қолмен, машинамен, ылғалды-жылулық. Машина тігістері қолданылуына байланысты біріктіру, шет және әрлеуші тігіс болып бөлінеді. Біріктіру тігісі тігін бұйымының бөлшектерін біріктіру үшін қызмет етеді. Олар: сырып тігу, бастыра тігу, айыра тігу, жапсыра тігу, қосарлы және бүктемелі тігістер. Бұл тігістермен (бүктемелі тігістен басқасымен) таныссыңдар. Біріктіру тігістері иық, бүйір қиықтарын, жеңдерді, иініш, қалта, қатпарларды біріктіру кезінде қолданылады. Біріккен тігістерде бұйым бөлшектері тігістің екі жағында жатады. Мысалы, сырып тігілген тігісті жатқыза жөне айыра үтіктеуге болады. Айыра үтіктелген тігіс екі жағынан тігіммен бекітілген болуы мүмкін, яғни айыра тігілген. Бүктемелі тігіс ақ жайма, жейде пішімді блузка, ерлер жейдесін тігу кезінде қолданылады. Шет тігістері жаға, мойындық, өңір, қолтық ойындысы шеттері сетінеп кетпеуі және әрлеу үшін қолданылады. Шеттік тігістерге: жабық қиықты бүгіп тігу, жөрмеу, шеттіктеу (жиектеу)тігістері жатады. Жөрмелген тігіс өңір шеттерін, жаға, қаттама, қалталарды өңдеу кезінде қолданылады. Өңдеу кезінде бөлшек шеттерін біріктіріп жөрмеуден кейін бұйым өңін айналдыру, сонан соң шеттік жасап айналдыра көктеу қажет. Ашық қиықты бүгілген тігіс өңірдің ішкі жиегін, мойындық әдібін, қолтық ойындысын, бұйымның етегі мен жеңнің шетін өңдеу кезінде қолданылады. Бұйым етегін және жең қиығын өңдеу кезінде қиықтарды алдын ала арнайы машинада торлайды. Жабық қиықты бүгілген тігіс жібек және мақта матадан тігілген көйлек, блузка, ұйықтағанда киетін көйлектің етегін және бұйым жеңінің жиегін өңдеу кезінде қолданылады. Шеттіктеу тігісі үш түрге бөлінеді: ашық қиықты, жабық қиықты және ызбамен жиектеу. Қиықты қиғаш жиекпен ғана емес, негізгі және әрлеу матасынан көлденең жиекпен, сондай-ақ дайын ызбамен де жиектеуге бол IV. Сарамандық жұмыс. Машина тігістерін тігу. Жұмысты ұқыпты, тігістерді түзу тігу V. Сабақты бекіту. 1.Қай ғасырда тігін машинасының жобасы ұсынылды? 2.Тігін машинасы не үшін қажет? 3.Тігін машинасымен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелерін ата 4.Қандай машина тігістерінің түрлері бар? VI. Үйге тапсырма Машина тігістерін аяқтап келу. №20сабақ 5-сынып
Сабақтың мақсаты: Білімдік: Оқушыларды киімдерде кездесетін кемшіліктердің түрлерімен таныстыру, жөндеу жолдарын үйрету. Дамытушылық: Оқушылардың шығармашылық ойлау, творчестволық қабілеттерін, ой-өрісін, эститикалық талғамдарын дамыту. Тәрбиелік:Болашақ мамандыққа қызығушылығын тәрбиелеу, ұжым ішінде өмір сүріп, еңбек дағдысына үйрету, өз уақытын үнемді жұмсауға, еңбегін жоспарлауға, жұмысты дұрыс ұйымдастыруға тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: Баяндау, практикалық жұмыс Сабақтың көрнекілігі: Киім үлгілері, буклеттер, манекен, сантиметрлік таспа, тесттік сұрақтар, слайдтар, лекалдар Пәнаралық байланыс: Киімді құрастыру, арнайы сурет, киімді көркемдеу және безендіру, менеджмент және маркетинг Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру: Рапорт, жоқ оқушыларды журналға белгілеу, сабаққа дайындықтарын тексеру. ІІ. Үй тапсырмасын қайталау, сұрақ. а) Қайталауға арналған сұрақтар: 1. Өнім сапасы 2. Өнім сапасына қойылатын талаптар 3. Өнім сапасын бағалау методикасы 4. Өнім сапасын басқару 5. Дайын бұйымның сапасын тексеру б) Тест сұрақтарын тарату, бағалау ІІІ. Жаңа сабақ. а) кіріспе б) слайд ІV. Сабақты қорыту, бекіту Дайын киім үлгілеріне, сапасын бақылау жұмыстарын жүргізіп, кемшіліктерін анықтау – практикалық жұмыс. V. Үй тапсырмасы. Киім кемшіліктерінің түрлері Пайдаланған әдебиеттер: И.Литвинова «Әйел сырт киімін әзірлеу»- 308 бет Б.Сатыбалдинова «Тігін өндірісінің технологиясы»- 43-59 беттер Арнайы пән оқытушысы: А.Қожақова Тест №1 1. Өнімнің атқаратын қызметіне сәйкес белгілі бір қажеттілікті қанағаттандыруға жарамдылығын көрсететін қасиеттердің жиынтығы не деп аталады? А) Сапа В) Стандарт С) Көрсеткіш 2. Өнім сапасына қойылатын талаптардың бірі (астарлы қысқы костюм) А) Астарлық мата қалың болуы тиіс В) Астарлық матаның түсі тыстың мата түсіне сәйкестеліп келуі тиіс С) Негізгі тыстың мата астарлық матадан арзан болуы мүмкін 3. Ыдырағыш матадан тігілген астарсыз бұйымдарда матаның және бұйымның түріне байланысты тыстықтың барлық ашық кесінділері өңделеді А) Өтектеледі, пресстеледі В) Қосып тігіледі, айырып тігіледі С) Көмкеріледі, жиектеледі, бүкпе тігіспен сырылып тігіледі 4. Тігін бұйымдарының сапасын бағалау үшін жоғарғы баллдың жүйе көрсеткіші А) 50 В) 40 С) 30 5. Тігін бұйымдарының бағалау көрсеткіштері А) Моделдендіру сапасы, технологиясының сапасы В) Конструкциясының сапасы, материалдарының сапасы С) Барлық жауап дұрыс №21сабақ 5-сынып Сабақтың тақырыбы: Алжапқыш және үшкіл орамал өлшемін алу Сабақтың мақсаты: Оқушыларға алжапқыштың қажеттілігі туралы түсінік беру.Алжапқыш сызбасын сызуды үйрету.Сарамандық жұмыс жүргізу-масштабта сызба сызу. Сабақтың көрнекілігі: алжапқыштардың эскиздері,үлгі, сантиметрлік таспа, инструкциялық карта. Сабақтың барысы: І.Ұйымдасыру бөлімі ІІ. Үй тапсырмасын тексеру -Тігіс түрлері ата? -Тігін бұйымды өңдеген кезеңде қолданылатын терминдер, анықтамалар, процесстерді, ережелерді ажырату?
Киім- пайдалануына қарай тұрмыстық, өндірістік, формалық болып бөлінеді. Тұрмыстық киімдер күнделікті, сәндік, үй, спорттық, ұлттық киімдерге бөлініп, өндірістік киімдерге арнайы және санитарлық киімдер жатады.Үйде немесе мектепте аспаздық жұмыстармен айналысқанда алжапқыш пен орамалды пайдаланған жөн. Алжапқыш киімнің алдын ластаудан сақтайды. Ал орамал шаштың бөгет болуынан , әрі ас әзірлегенде санитарлық-гигиеналық талаптарды сақтау үшін қажет.Алжапқышқа арналған мата түксіз, жеңіл, тез жуылатын,тігісі мықты болуы керек. Ең бастысы-шыттан,зығыр матадан тігілген бұйым тез жуылады, жақсы үтіктеледі,сырт көрінісі тартымды келеді. Киім тігерден бұрын алдымен қандай киім тігуді орналастыру керек.Содан кейін таңдаған киімді қандай сән үлгісімен тігетінді, соған лайық мата түрін таңдау қажет. Таңдаған матаның тігетін бұйымға өрнегі, түсі үйлесімді , сәйкес болуын естен шығармаған жөн. Осы кезде бұйымға қандай сәндік жұмыстар жүргізуді ойластырған жөн. Құрастыру жұмысына керекті құрал-саймандар: 1-4 масштабты пішу сызғышы,бұрыш сызғышы, жұмсақ және қатты қарындаш, өшіргіш, қағаз. Алжапқыш тікпес бұрын оның сызбасын құрастырып, үлгі дайындайды. Ол үшін адам денесінің өлшем бірлігін сантиметрлік таспамен түсіріп алады. Өлшемді дұрыс түсіру үшін дене бітімінің орналасуын білу керек және мынаны ескру қажет: өлшемді адам денесінің оң жағында тұрып түсіреді, белін алдын-ала жіппен буып қояды. Өлшем алынатын адам жіппен буып қояды. Өлшем алынатын адам тік тұруы керек. Өлшемдерді сантиметрлік таспамен түсіреді. Денені өлшегенде таспаны қатты тартуға немесе босаңсытуға болмады. Ұзындық өлшемдерін толық жазып алады. Айналым және ен өлшемдерін жартылай жазады.
Алжапқыш бірнеше бөліктен тұрады: кеуде, белдік, төменгі бөлік, қалта. Сонымен қатар алжапқыштың кеудешесіз тігуге де боады. жүктеу/скачать 1,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
