6.5.1.2 пайызға берілген есептерді пропорция арқылы шешу;
6.1.2.6 шамаларды берілген қатынаста бөлу;
6.1.2.7 шамаларды берілген сандарға кері болатын пропорционал бөліктерге бөлу
Сабақтың мақсаты:
Өзендегі, көлдегі қозғалыс әрекеттерін түсіндіре білу. Дәлелдеп көрсету.
Қозғалысқа байланысты кездесетін терминдерді дұрыс айта білуге, дұрыс жаза білуге, формулаларды дұрыс қолдана білуге үйрету.
Сабақ барысы:
Уақыты
Кезең дері
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
5 минут
Ұйымдастыру
Сәлеметсіздерме!
Бүгін, өзендегі қозғалысқа қосымша есептер тақырыптарын қарастырамыз
Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: - Қозғалысқа байланысты кездесетін терминдерді дұрыс айту
-Пайызға берілген есептерді пропорция арқылы шешу
Амандасады.
Үй жұмысын айтады.
Ынталандыру сөздерін қолдану «жақсы», «жарайсың», «өте жақсы»
Оқулық
25 мин
Жаңа сабақ
Ұжымдық жұмыс.
№ 1. Катердің ағыспен жүзгендегі жылдамдығы 24 км/сағ, ал ағысқа қарсы жүзгендегі жылдамдығы 20 км/сағ. Катердің меншікті жылдамдығын табыңдар.
Шарты: Ʋа-пен = 24 км/сағ Ʋа-қ = 20 км/сағ Ʋм — ? км/сағ Шешуі: Ʋм = (24 + 20) : 2 = 22 (км/сағ) Жауабы: Ʋм = 22 км/сағ
№ 2. Моторлы қайықтың ағыспен жүзгендегі жылдамдығы 30 км/сағ, ал ағысқа қарсы жүзгендегі жылдамдығы 26 км/сағ. Ағыс жылдамдығын табыңдар
Сәлеметсіздерме!
Бүгін, рационал сандарды координаталық түзудің көмегімен қосу тақырыбын қарастырамыз
Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз:
бүтін сандарды координаталық түзу көмегімен қосу және азайтуды орындау;
Амандасады.
Үй жұмысын айтады.
Ынталандыру сөздерін қолдану «жақсы», «жарайсың», «өте жақсы»
Оқулық
10 мин
Жаңа сабақ
Рационал сандарды координаталық түзудің көмегімен қосуда берілген санға сәйкес нүктені координаталық түзу бойында жылжытып орын ауыстыру әдісі пайдаланылады.
Рационал сандарды координаталық түзудің көмегімен қосуда өрнектегі «+» таңбасы берілген санға сәйкес нүктенің оң бағытта жылжытындығын білдірсе, ал «-» таңбасы теріс бағытта жылжитындығын білдіреді.
Координаталық түзудің көмегімен a және b рационал сандарының қосындысын табу үшін:
Координаталық түзу бойында а санына сәйкес А нүктесін белгілеу керек;
а) егер b – оң сан (b>0) болса, онда А (а) нүктесін оң бағытта b бірлік кесіндіге жылжыту керек. Сонда А(а) нүктесі координатасы a+b –ға тең В нүктесіне ауысады. В(a+b);
ә) егер b – теріс сан (b<0) болса, онда А (а) нүктесін теріс бағытта b бірлік кесіндіге жылжыту керек. Сонда А(а) нүктесі координатасы a-b –ға тең В нүктесіне ауысады. В(a-b);
1-мысал. -3 пен 5 сандарының қосындысын табайық.
Шешуі: -3 санын координаталық түзу бойында кескіндейтін нүктені А әрпімен белгілейік. А(-3) нүктесін оң бағытта 5 бірлік кесіндіге жылжыту керек. Сонда қосындының мәнін кескіндейтін В(2) нүктесі алынады. Демек,
-3+5=2
А О В
0 -3 2
2-мысал. 4 пен -7 сандарының қосындысын табайық.
Шешуі: 4 санын координаталық түзу бойында кескіндейтін нүктені А әрпімен белгілейік. А(4) нүктесін теріс бағытта 5 бірлік кесіндіге жылжыту керек. Сонда қосындының мәнін кескіндейтін В(-3) нүктесі алынады. Демек,
А В 4+(-7) = - 3
О
0 -3 4
a санына b санын қосу үшін – а санын b бірлікке өзгерту болып табылады.
3-мысал. 5 пен -5 сандарының қосындысын табайық.
Ш В ешуі: 5 санын координаталық түзу бойында кескіндейтін нүктені В әрпімен белгілейік. В(5) нүктесін теріс бағытта 5 бірлік кесіндіге жылжыту керек. Сонда В(5) нүктесі санақ басы болаын О(0) нүктесімен беттеседі. Демек,5+(-5) =0 О
0 5
Қарама-қарсы сандардың қосындысы 0-ге тең, a+(-a)=0.
Кез келген санға нөлді қосқаннан кейін сан өзгермейді. a +
0 -2 4
О +0 +0
Сұрақтарға жауап береді
Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады
Презентация
Слайд
25
минут
Бекіту тапсырмасы
Тапсырма: Есептер шығару: №348. Нүктенің координаталық түзу бойымен жылжуының санды өрнегін жаз;
Санды өрнектің мәнін табыңдар.
1) О
0 2 ?
2)
О
0 5 ?
№349. Координаталық түзудің көмегімен қосындының мәнін табыңдар:
№350. Координаталық түзудің көмегімен айырманың мәнін табыңдар:
1) 3 – 5; 3) 4 – 5; 5) – 2 – 4;
2) 2 – 4; 4) – 1 – 4; 6) 3 – 3.
Өз бетімен жұмыс. Координаталық түзудің көмегімен рационал сандарды қосу.
1) Түзу бойында екі натурал сан белгіленген. Ол санның біреуі в әрпімен белгіленген. Екінші сан b санынан кейін алынған, b+1 өрнегінің мәніне тең. Осы түзудің бойынан 1) b+4; 2) 3) 4) b+(-1) өрнегінің мәніне тең санды белгілеңдер. Белгіленген сандар b санына қарағанда қалай орналасқан?
2) Түзу бойынан екі натурал сан алынған. Ол санның біреуі m әрпімен белгіленген. Екінші сан m санынан кейін алынған, m+1 өрнегінің мәніне тең. Осы түзудің бойынан 1) 2) 3) 4) өрнегінің мәніне тең санды белгілеңдер. Белгіленген сандар m санына қарағанда қалай орналасады?
