Сабақтың тақырыбы: Оттекті органикалық қосылыстар. Спирттер. Сабақтың мақсаты
жүктеу/скачать 291,8 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ІІІ. Ой толғау
- «Үшіншісі артық»
- Таңдамалы тест.
- С әйкестендіру. Берілген спирттердің формуласын тауып көрсет. Спирттің атауы
- V. Бағалау
- Спирттердің адам денсаулығына пайдасы мен зияны туралы” эссе жазу.
Тәжірибе: Этил спиртін CuO қатысында тотықтыру. Құрғақ пробирканы этил спиртімен ылғалдайды. Мыс сымнан спираль жасап, оны отқа қыздырады. Қыздырып қыздырылған спиральді этил спиртімен ылғалданған пробирканың ішіне батырады. Осылайша бір рет қайталағаннан кейін, этил спиртінің сірке альдегидіне айналғанын байқауға болады, яғни оны исінен (алма исі) білуге болады. C2H5OH + CuO → CH3 C=O + Cu + H2O Этанол қара | қызыл түсті түсті H этаналь 
Метанол, метил спирті, ағаш спирті, СН3ОН – иісі (этил спиртінің иісіне ұқсас) бар, түссіз сұйықтық; тығызд. 0,7924 г/см3 (20ӘС-та), балқу t – 97,9ӘС, қайнау t 64,5ӘС. Сумен (кез келген қатынаста), спиртпен, бензолмен, ацетонмен, т.б. органикалық еріткіштермен оңай араласады. Синтез-газдан катализдік реакция арқылы алынады. Формальдегид, сірке қышқылы, әр түрлі эфирлер алуда, бояғыш заттар мен дәрілік заттарды ерітуде, отынға қоспа ретінде қолданылады. Метанол жүйке және тамыр жүйесіне әсер ететін у. Көпатомды спирттердің құрамында екі және одан да көп гидроксил топтары болады. Маңызды өкілдері этиленгликоль СН2ОН - СН2ОН және глицерин СН2ОН - СНОН - СН2ОН. Олардың құрамында гидроксил тобы болғандықтан, қасиеттері біратомды спирттерге ұқсас. Айырмашылығы — гидроксил тобының санына байланысты. Этиленгликоль синтездік талшық алу үшін және антифриз ретінде қолданылады. Глицерин былғары өнеркәсібінде, дәрі-дәрмек, қопарылғыш зат алуға, т.б. қолданылады. Көпатомды спирттердің жиі кездесетін өкілі - Глицерин СН2ОН — СНОН — СН2ОН — тәтті дәмі бар түссіз, қоймалжың сұйықтық. Суды жақсы сіңіретін, гигроскопиялық зат. Сумен кез келген мөлшерде араласады. Атмосфералық қысымда 290ᵒС-та қайнап, ыдырай бастайды, сондықтан оны белгілі бір қысымда айдайды. Глицеринді өнеркәсіпте пропиленнен алады. Көп мөлшерде химия және тамақ өнеркәсібінде қолданылады. Глицерин гигроскопиялық зат болғандықтан, теріні жұмсартатын қасиетіне байланысты парфюмерияда, былғары өнеркәсібінде пайдаланады. Сонымен қатар глицерин қопарылғыш заттар және дәрі-дәрмектер өндіруде медицинада қолданылады. ІІІ. Ой толғау: Соңында сабақтың негізгі теориялық сұрақтары қорытындыланады. Оқушылар көмегімен бірнеше тапсырмалар орындау арқылы тақырыпты нақтылаймыз. Спирттер деп қандай заттарды атайды? Спирттер қалай жіктеледі, мысал келтіріңдер. Көпатомды спирттер деп қандай қосылыстарды айтады, мысал келтіріңдер. Глицериннің қасиеттері мен қолданылуы. «Үшіншісі артық» Мына қосылыстардың ішінен үшінші артық қосылысты тауып, сыз.
Таңдамалы тест. Мына қосылыстардың ішінен спирттерді көрсет. 1. С2Н5ОН 2. С2Н5СОН 3. СН3ОН 4. С3Н7СL А) 1,2 Б) 2,3 В) 3,4 Г) 1,3 Құрамында сутек атомы бар спирттің молекулалық массасы: А) 32 Б) 44 В) 46 Г) 1,3 Мына қосылысатрдың ішінен алкендерді көрсет: 1. C3H6 2. C2H6 3.C4H8 4. C5H12 a) 1,3 б) 1,2 В) 2,.3 Г) 2,4 Спирттер класының фунционалдық тобы: А) – COH Б) - COOH В) – ОН г) NH2 Жауабы: 1.г 2В 3.А 4В Сәйкестендіру. Берілген спирттердің формуласын тауып көрсет. Спирттің атауы Спирттің формуласы Этиленгликоль А)CH2-СН2-СН2 OH ОН ОН Метанол Б) CH3CH2OH Глицерин В)НО-CH2 -CH2-OH Этанол Г)СН3ОН №1. Есеп Этиленнің 33,6 литрін гидраттағанда этил спиртінің қандай массасы түзілетінін есептеңдер. №2. Есеп Массасы 9 кг глюкозаны спирттік ашыту арқылы қанша литр этанол алуға болады. Этанолдың тығыздығы 0,789 кг\м3 V. Бағалау. Жаңа тақырыпты қорытындылап, сабаққа белсене қатысып, жауап берген ооқушыларды бағалаймын. VI. Үйге тапсырма: §47. Оттекті органикалық қосылыстар. Спирттер. № 1-5 есептерді шығару “Спирттердің адам денсаулығына пайдасы мен зияны туралы” эссе жазу. Сабақ аяқталды, сау болыңыздар. жүктеу/скачать 291,8 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|