Ортасы
|
ІІ.Қызығушылықты ояту.
Күн-ана Су-ана
Әлемге қуақты Өңірдің өзені-
Сәуле мен шуақты Өмірдің өзегі;
Алып күн беріп тұр Сусыз жер-өмірсіз:
Жарық күн-көрік,нұр. Нусыз өр,өңір,түз.
Жер-ана Ауа-ана
Аялар анамыз, Жер шары-«дәу» әлем
Саялар панамыз, Қоршаулы ауамен.
Құлпырған тірлікпен- Ауасыз кім шыдар?
Жер құтты гүл біткен. Күн,жер,су,ауамен
Күнде ду мына әлем.
Балалар,Күн,Су,Жер,Ауа-аналар- біздің өміріміздің бөлшегі.Олар-туған жер,орта,атамекен бөлшегі,яғни Отанымыз.Ал,біздің Отанымыз-Қазақстан.
2.Мағынаны тану.С. Мәуленов шығармашылығына тоқталу.
2. «Менің Республикам» өлеңімен таныстыру.
3.«Менің республикам» өлеңіне сатылай кешенді талдау жасап көрейік.
«Тұғырлы тәуелсіздік тарландары» алғашқы 4 сатысына талдайды,
«Қайратты Қазақстан қырандары» кейінгі сатыларына, яғни өлең құрылысына талдау жасайсыздар, «Жайдарлы жасыл ел жастары» троп түрлеріне, яғни әдеби көркемдегіш құралдарына тоқталасыздар.
1-топ.Өлеңді сатылай кешенді талдау жұмысы.
1.Авторы: Қазақ әдебиетінің ірі тұлғаларының бірі, қазақ поэзиясына елеулі еңбек қосқан ірі дарын иесі Сырбай Мауленов.
2.Тақырыбы: Ұшы - қиыры жоқ ұлан байтақ Республикамыз, тамаша мекеніміз туралы.
3.Идеясы: Туған Отанына деген сүйіспеншілігін насихаттау, туған жеріміздің әсемдігін дәріптеу.
4.Жанр түрі: поэзия (өлең)
5.Шумақ: 3
6.Тармақ: 12
7.Бунақ: 3
8.Буын: 11
2-топ.Ұйқас түрі: а,а,б,а Ендеше мұндай өлеңнің ұйқасын қалай атаймыз?
-Қара өлең ұйқасы дейміз,-деп оқушылар жауап береді.
Тау/ды көр/сең// күн кө/зі/мен// та/лас/қан. 11б а
Ас/пан көр/сең //Ай мен Күн/ге/ /жол/ ашқан, 11б а
Ме/нің бай/тақ// Рес/пуб/ли/кам// тау/ла/ры 11б б
Ме/нің кө/гім//-мөл/ді/ре/ген// сол ас/пан. 11б а
3-топ.Метафора,теңеу сөз айшықтарын табады.
Метафора- Мөлдіреген аспан,көкжиекпен ұштасқан дала,түскі аспан,теңізбен қол ұстасқан көл,Жерде гүл мен көктегі күн бір жүзген-қатар суреттеу.
Теңеу-Қызыл бұлттай қырдың гүлдері.
4.Сөздік жұмыс.
ұлан-байтақ-кең-байтақ
Ай мен Күнге жол ашқан-аспан айдың,күннің еркін жүретін жолы,поэтикалық қолданыс болып табылады.Отан да солай адамдарға жол ашқан деген ұғымға жақын.
Көкжиек-аспан мен жердің қиылысу сызығы
Түскі аспан-ашық аспан деген ұғымда
|
