Сабақтың тақырыбы: Сабақтың мақсаты: Трактор түрлері және құрлысы

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі:
   

• 
  Студенттермен амандасу
  
• 
  Журнал бойынша түгендеу
  
• 
  Студенттер зейінін сабаққа аудару
  
• 
  Сабаққа дайындықтарын қадағалау
  

2. 
   Үй тапсырмасын сұрау
   

Тракторға анықтама беру

Ауылшаруашылық машиналар түрлеріне сипаттама

3. 
   .Жаңа сабақтың жоспары:
   

Тракторды тарту класы бойынша жіктеу

Трактордың құрлысы

4. 
   Сабақты бекіту:
   

ІІІ деңгей .  1.  Трактолрларды  қандай  белгілері  бойынша  жіктейді?

• 
            Трактор  негізгі  қандай  бөлшектерден  тұрады?
  
• 
            Трактордың  әрбір  бөлігінің  атқаратын  қызметі  қандай?
  

• 
           Трактолрлардың  негізгі  бөлшектерін  ата?
  
• 
            Двигатель  қандай  қызмет  атқарады?
  
• 
            Трактор  трансмиссиясы  қандай  механизмдерден  тұрады?
  

• 
           Тракторлардыңжалпықұрылысынайтыпберіңіз?
  
• 
           Ауылшаруашылығынаарналғантракторларқандайбөліктердентұрады?
  
• 
           Ауылшаруашылығынапайдаланылатындөңгелектітракторлардыңқұрлысынтүсіндір?
  

5. Бағалау: Сабаққа белсене атсалысқан студенттерді бағалау.

6. Үйге тапсырма: Слайд, реферат дайындау трактор құрлысы бойынша

ТРАКТОР (жаңа латtraktor, латtraho – тасымалдаймын, тартамын, сүйретемін) – тіркемелі, аспалы не өздігінен қозғалмайтын (стационар) құралдармен бір агрегатқа біріктіріліп, ауыл шаруашылығы, жол құрылысы, жер қазу, көліктік, т.б. жұмыстарды атқаруға арналған өздігінен қозғалатын машина.

Сипаттама

Ауыл шаруашылығында жалпы мақсаттағы тракторлардан басқа жер жыртатын, бау-бақшалық, батпақта, тауда жүруге арналған, т.б. мамандандырылған тракторлар қолданылады. Өндірістік тракторлар ауыл шаруашылығы тракторларын қажетті жұмысшы жабдықтармен жарақтандыру жолымен модификациялау түрінде орындалады.

Қозғалтқышының түріне қарай трактор ‘‘доңғалақты’’ не ‘‘шынжыр табанды’’ болады. Шынжыр табанды тракторлардың негізгі артықшылықтары – жоғарғы тарту күші, жер қыртысымен жақсы ұстасуы және кез келген жермен жүруі, кемшіліктері – ауыр салмағы мен бастапқы құны, шынжыр табанды қозғалтушының төменгі шыдамдылығы.

• 
  Батпақта журуге арналған трактор - кәсігюрындарға арналған табанды өте жалпақ шынжыры бар трактор, ылғалды топырақ жерлерде, торф мелиориациялау жұмыстар кезінде істейді.
  
• 
  Тауға арналған трактор- ауылшару ашылығына арналған доңалақты трактор, көлденең жағдайда қаңка орнатуға бейімді жұмыстар аткарады.
  
• 
  Шынжыр табанды трактор- шынжыр тәрізді козғағышы бар трактор: жерге түсіретін кысымы аз, өткіштігі жақсы болады.
  
• 
  Доңғалықты трактор-доңғалақ тәрізді козғағышы бар трактор; келіктік жылдамдыгы жоғары және металл сыйымдылығы аз болады.
  
• 
  Өнеркәсіптік трактор -жер құрғату, жер қазу, ағаш шаруа- шылығында, кұрылыста және т.б. ауыр жұмыстарды атқаратын трактор; нақты тарту күші 100 ден 250 кН дейін.
  
• 
  Жалпы өнеркәсіптік трактор - кәсіптік трактор, әр түрлі ауыр жұмыс жасауға (неізінде жер қазу) аспалы бульдозермен топырақ қазып таситын жабдык пен жасақталған.
  
• 
  Жер өндеуге арналған трактор- ауылшаруашылык жер өңдеуге арналған трактор; жолдық саңылауы, үлкен із айнымалы және бұрылу радиусы аз болады.
  
• 
  Баулық трактор- ауыл шаруашылыгында арнайы қолданылатын трактор, аспалы машина- лармен платформаны пайдаланып жұмыс атқаратын нақты тарту күші шағын трактор.
  
• 
  Жалпы ауылшаруашылық жұмысты атқаратын трактор- ауыр ауылша- руашылық жұмыстарды аткаруға арнапған, нақты тарту күші 2-ден 60 кН ға дейінгі трактор.
  

Бумашинасыорнатылғаналғашқыдоңғалақты трактор 1830 жылыФранция мен Ұлыбританиядажасалды. Қазақстандағыалғашқытракторлар 1968 жылданПавлодар трактор зауытындашығарылабастады.

Ауылшаруашылық тракторы жержырту, өңдеу, тұқымсебу, егінжинау, т.б. жұмыстардыатқарады. Қуаттыауылшаруашылықтракторларытыңжәнетыңайғанжерлердіигеруүшінпайдаланылады. Өнеркәсіптіктракторларауылшаруашылықтракторларынақарағандаіріәріқуаттыетіпжасалады. Оләртүрліаспалы (бульдозер күрегі, қартазалағыш, экскаватор шөміші, т.б.) жәнетіркемелі (скрепер, грейдер, т.б.) машиналарменбірагрегатқабіріктіріліп, жерқазу, жолқұрылысы, мелиоративтік, т.б. жұмыстардыорындайды.

Трактордыңме ханизмдері мен жабдықтарына:

• 
  Күштік қондырғы,
  
• 
  Күштік беріліс,
  
• 
  Жүрістік бөлік,
  
• 
  қаңқасы,
  
• 
  басқарумеханизмі,
  
• 
  кабина
  
• 
  электржабдықтарыжатады.