Сутектің қолданылуы
Сутектің қолданылуы оның физикалық және химиялық қасиеттеріне негізделген. Жеңіл газ ретінде сутектің гелиймен қоспасы аэростаттар және дирижабльдерді толтыруға қолданылады. Металдарды олардың оксидтерінен алуға және аммиак, хлорсутек, метанол заттарды синтездеуге қолданылады.
Оттекте жанғанда су буы түзіліп, көп мөлшерде жылу бөлінгендіктен болашақта экологиялық таза отын ретінде қолданудың маңызы зор. Мұнай өнімдерін өңдеуде кеңінен пайдаланылатын зат.
|
видеотүсіндіру
|
|
|
Топтық жұмыс
6 мин
|
Оқулықтан
90-бет 1-есеп
1-топ
|
1-есеп. Су H2O мен метанның CH4 құрамындағы сутектің массалық үлесін есептеңдер.
|
Дескриптор:
Жалпы - 3 балл
|
ДК экраны
8-сынып оқулығы.
|
|
|
|
90-бет 2-есеп
2-топ
|
2-есеп. Қалыпты жағдайда сутектің: а)0,01моль; ә)0,5моль; б)5моль зат мөлшері қанша көлем алады?
|
Дескриптор:
Жалпы - 3 балл
|
|
|
|
|
90-бет 3-есеп
3-топ
|
3-есеп.Массасы 9,8г H2SO4 күкірт қышқылымен әрекеттесетін мырыштыңзат мөлшері мен массасын табыңдар.
|
Дескриптор:
Жалпы - 3 балл
|
|
|
|
Жеке жұмыс
|
90-бет 5-тапсырма
|
а) Литий, ә) Калий, б) Барийдің сумен әрекеттесу реакциясының теңдеулерін жазыңдар
|
Дескриптор:
Жалпы - 3 балл
|
Jamboard тақтасы
|
|
|
|
93-бет 3-тапсырма
|
3-тапсырма. Сутектің берілген оксидтерімен әрекеттесу теңдеулерін жазыңыз:
А) вольфрам (VI)оксиді
Ә) сынап (II)оксиді
Б) ванадий (V)оксиді
|
|
|
|
|
Жұптық жұмыс
|
|
Химиялық диктант
Химиялық таңбасы:... . Hydrogenium – ... тілінен аударғанда «сутек» дегенді білдіреді. Салыстырмалы атомдық массасы: ... = 1,008. Химиялық қосылыстарда сутек ... валентті. Жер қыртысындағы сутектің массалық үлесі ... .Химиялық элемент атомдары ішіндегі ең ... , ең ... – сутек атомдары. Жай зат сутектің молекуласы ... тұрады, химиялық формуласы... . Mr(H2) = ... .
Жауабы:
Химиялық таңбасы: Н. Hydrogenium – латын тілінен аударғанда «сутек» дегенді білдіреді. Салыстырмалы атомдық массасы: Ar(Н) = 1,008. Химиялық қосылыстарда сутек І валентті. Жер қыртысындағы сутектің массалық үлесі 1%. Химиялық элемент атомдары ішіндегі ең кішісі, ең жеңілі – сутек атомдары. Жай зат сутектің молекуласы екі атомнан тұрады, химиялық формуласы Н2. Mr(H2) = 2г/моль.
|
|
|
|
|
|
|
Бейметалдардың сутекті қосылыстарының атауларын сәйкестендіріңіз
Н20 — су;
NH3 — аммиак;
СН4 — метан;
HCl — тұз қышқылы;
РН3 — фосфин;
SiH4 — силан.
|
|
|
|
|
Сабақтың соңы
Бекіту
|
Интерактивті тақтада көрсетілген код арқылы Socrative бағдарламасына әр оқушы кіріп, өздігінше тест сұрақтарына жауап береді. Оқушылардың орындаған тапсырмасының дұрыс, бұрыстығы экраннан көрініп тұрады
|
Тест тапсырмалары
1.Сутектің химиялық таңбасы:
а) Н ә) Не б) Cu в) Si
2.Күн жүйесі планеталарының қанша пайызын сутек атомы құрайды?
а)25% ә)32% б)24% в)92%
3.Сутекті ең алғаш алған ғалым?
а) Ломоносов ә) Менделеев
б) Кавендиш в) Лавуазье
4.Сутек латынша қандай мағынаны береді:
а)түтінді газ ә)су тудырушы
б)қопарғыш газ в)су тасушы
5.Өнеркәсіпте сутекті табиғи арзан шикізаттан алады
дұрыс
|
Дескриптор:
Әр дұрыс жауапқа 1 балл
|
|
|
|
Кері байланыс
|
Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.
|
