Эйфель мұнарасы
1889 жылы Парижде француз инженері
Гюстов Эйфель алып мұнара
құрылысын аяқтады.Париж эмблемасына
айналған мұнара биіктігі 300 метр,
таза темір металынан тұрады.
Меккедегі қара тастың құрамы темір
металынан құралған, оның ауада қалқып
тұру себебі магниттік қасиетіне негізделген
«Делидегі темір бағана»
Алынуы.
Оксидтермен тотықсыздандыру
ҒеО+СО=Ғе+СО2
Алюмотермия әдісі
2АІ+Ғе2 О3=АІ2 О3+2Ғе
Электролиз әдісі
ҒеСІ2 → электр тогы Ғе+СІ2
Химиялық қасиеттері
I. Жай заттармен әрекеттесуі:
Темір оттекте жанғанда екі тотығу дәрежесін де (+2, +3) көрсетеді, ұшқын шашыратып жанады:
3Fe + 2O2 = Fe3O4
Белсенді бейметалдар темірді тотықтырады:
2Fe + 3Cl2 = 2Fe3+ Cl3-
Fe + S = FeS
Күрделі заттармен әрекеттесуі:
Қатты қыздырылған темір су буымен әрекеттеседі:
Fe + H2O = FeO + H2↑
Концентрлі азот және күкірт қышқылдарында темір енжарланады, өйткені ерімейтін қосылыстардың қорғағыш қабатшасымен қапталады.
Сұйылтылған азот және күкірт қышқылдарымен әрекеттесіп, темір тотықсызданады:
Fe + 4HNO3(сұйық) = Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
Fe + H2SO4(сұйық) = FeSO4 + H2 ↑(тәжірибе)
Темір белсенділігі төмен металдарды олардың тұздарынан тотықсыздандырып, ығыстырып шығарады:
Fe + CuCl2 = FeCl2 + Cu
Темірдің маңызды қосылыстары.
Темір (ІІ) оксиді немесе (FeO) – негіздік оксид, оңай тотығатын қара ұнтақ, оны мына реакция бойынша алады:
Fe2O3 + CO 2FeO + CO2
Қышқылдармен және қышқылдық оксидтермен әрекеттесіп тұз түзеді:
FeO + 2HCl = FeCl2 + H2O
FeO + CO2 = FeCO3
Темір (ІІІ) оксиді Fe2O3 – амфотерлі оксид, бірақ негіздік қасиеті басымдау, ең тұрақты оксид, қызыл-қоңыр түсті, минералы гематит.
V. Тәжірибелік бөлім
қышқылмен FeO + H2SO4 = FeSO4 + H2O (тәжірибе көрсетіледі)
FeSO4 + 2KOH → Fe(OH)2↓+ K2SO4 (тәжірибе көрсетіледі)
жасыл тұнба
FeCl3 + 3NaOH → Fe(OH)3↓+ 3NaCl (тәжірибе көрсетіледі)
Қызыл-күрең түсті тұнба
VІ. Сабақты бекіту бөлімі
Есептер шығару
№6. Берілген айналымдарды жүзеге асыратын реакция теңдеулерін жазыңдар
Fe → FeCl2 → Fe(OH)2 → Fe(OH)3→ Fe2O3 → Fe
№7. Темірдің массалық үлесі қайсыларында көп: темір (ІІ) оксидінде ме, әлде темір (ІІІ) оксидінде ме?
Венн диаграммасы
 
  
Сандарды сөйлетейік
  
VІ. Бағалау
VІІ. Үйге тапсырма: §37-38. №9-10 есептер шығару
VІ. Бағалау. Үйге тапсырма беру
Достарыңызбен бөлісу: | 
