Салқынбай А., Абақан Е. с
жүктеу/скачать 13,56 Mb. Pdf көрінісі
|
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік
| ТОҒЫ -ТОЛЫ
п р и н ц и п те р ге н е гізд е л ге н жүйелер де көп. Мұндай жүйе- лерді - классохориялы қ деп атайды. Классохориялық Т. тіл- дердің көптеген ұқсастығы мен ерекшеліктерін тіркеумен ғана шұғылданса, типохориялық Т.- тілдердің шектеулі ғана түрлерін есепке алып, тілдерді белгілі бір типке жатқызады. Осыған орай XX ғ. 2-жартысында тілдің типі - семантикалық, грамматикалық қа с и е тт е р д ің иерархиял ы қ кешені деген түсінік қалыптасады (В.Ярцева). Г.Климовтыңконтен- сивті Т.-да басты белгі ретінде с и н т а к с и с т ік сипаттам алар алынған (сөйлемдегі субъект - объект қатынасы). Фрагментар- лық Т.-да тілді белгілі бір топқа (класқа) жатқызу инвентарлық- типологиялық деректері негізіңде жасалады. Тарихи Т.-да тілдік типтердің эволюциялық даму принциптері зерттеледі. Оның іш інде диахронды қ Т .-н а қты қүрылыстық өзгерістердің түрін анықтайды (мыс.: дифтонгтар- дың қарапайым дауыстыларға айналуы, тонжүйесінің акценттік жүйегеайналуыт.б.). Квантативті Т. - абсолютты сапалық катего рия орны на с та ти с ти ка л ы қ көрсеткіштер (индекстер) қолда- нылады. Бүл индекстер әр түрлі тілдердегі белгілі бір белгінің даму дәрежесін.көрсетеді. XX ғ. орта кезіңде Т. негізінде контрас- тивті лингвистика қалыптасқан. жүктеу/скачать 13,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|