Саясаттану



Pdf көрінісі
бет87/128
Дата27.09.2023
өлшемі15,5 Mb.
#182715
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   128
Байланысты:
otemisov karabala saisat

түрлерін
анықтау теориялық және 
практикалық қажеттілікті білдіреді. Шиеленісті түрлерге бөлудің әртүрлі 
негіздері бар. 
Субъективтілігі
бойынша шиеленіс мемлекеттер аралығында 
болуы мүмкін (мемлекетаралық), 
ұлттар
арасында (ұлтаралық, этникалық), 
таптар арасында (тапаралық), 
конфессиялар
арасында (діни), 
нәсілдер
арасында (нәсілшілдік), шиеленісуші жақтар арасындағы қатынастар саласы 
бойынша (саяси, әскери, экономикалық, сауда, қаржы, кеден және басқалары), 
көлемі бойынша (халықаралық, аймақтық, жергілікті) және т.б. болып бөлінеді. 
Шиеленіс түрін көп жағдайда оның құралдары, амалдары, қалыптасу 
және шешу жолдары айқындайды. Айта кету керек, барлық қоғамға бірдей 
шиеленістер мәселелерін зерттейтін саяси институттардың қалыптасқан жүйесі 
жоқ. Әлеуметтану және саясаттану ғылымдары жоғары дәрежеде дамыған деп 
саналатын елдердегі саяси институттар шиеленістердің әрқилы түрлерін дер 
кезінде шешіп қана қоймайды, сонымен бірге оларға алдын
-
ала болжам 
жасайды. 


135
Өкінішке орай, әлемнің көптеген елдерінде осындай ғылыми орталықтар 
жоқ, соның салдарынан саяси шиеленістер бақылаудан шығып кетіп, асқынуға 
дейін барса, кейбір жағдайда қантөгістік сипат алуы да мүмкін. 
Саяси шиеленістер өзінің дамуы барысында әртүрлі кезеңдерден өтуі 
мүмкін, осыған сәйкес олардың алдын алу үшін әртүрлі іс
-
шаралар қолданылуы 
тиіс. 
Бірінші кезең

шиеленіс негіздерінің орын алуы, шиеленіс әлі болмаса да 
оның себептерінің жинақталуы. Мысалы, ұлтаралық қатынастарда тұрғылықты 
жерде құқықтық қолдау алмаған стихиялық демографиялық процестер немесе 
белгілі бір этностардың өзіндік санасының өсуі. 
Екінші кезең

біліну кезеңі. 
Шиеленіс жоқ, алайда әрқилы топтардың талаптары, қарсылықтары айтыла 
бастайды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   128




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет