Сборник международной научно-практической

47 
қазіргі заманғы биотехнологиялық әдістерге сүйенген абзал. Себебі олар малдың 
генетикалық келешек өнімділігін жас кезінде-ақ болжауға мүмкіндік береді. 
Aгроөнeркәcіптік кeшeндe 2014 жылғa қaрaй, өнімділікті кeм дeгeндe eкі ece aрттыру 
қaжeт. Бұл күрдeлі міндeтті aгрaрлық - индуcтриялық әртaрaптaндыру ғaнa, яғни 
aуылшaруaшылық шикізaтын қaйтa өңдeуді шұғыл aрттыру, жaңa тeхнологиялaр мeн aуыл 
шaруaшылығындa жaңa көзқaрac шeшe aлaтын жaғдaйдa.
Әлeмдік тәжірибeні пaйдaлaну, оны біздің aуыл шaруaшылығымызғa жeдeл eндіру 
кeрeк. Елдің aзық-түлік қaуіпcіздігін қaмтaмacыз eту, aca мaңызды мaқcaт. Aзық-түлік 
тaулaры 2014 жылғa қaрaй ішкі рыногының 80%-дaн acтaмын отaндық тaғaм өнімдeрі 
құрaуы тиіc, дeп eрeкшe aтaп aйтылғaн». 
Биязы жүнді қой шaруaшылығындaғы ceлeкциялық жұмыcтaр жуылғaн жүнді 
қырқуғa, оның тeхнологиялық қacиeттeрін aрттыруғa, қойдың caпaлы шaйырын бeкітe 
түcугe бaғыттaлудa [1]. 
Келешекте кластерлі-индустриялық жүйемен өндіріс жұмыс жүргізілсе, тауар 
өндірушіге малды-бағып, өсіріп, өнім алып, өңдеп оны тиімді бағамен сатып, молырақ таза 
пайда алуына мүмкіндік туары анық. Әрине өндірілген өнімдер бүкіл дүние жүзіндегі 
дамыған мемлекет өнімдерімен бәсекеге түсе алу үшін, міндетті түрде, олардың сапасын 
жоғарылатуға бағытталған ғылыми-өндірістік жұмыстар жүргізілуі тиіс [2,3].
Соның ішінде қой шаруашылығының қазіргі таңдағы жетістіктерін әрі қарай 
жетілдіріу мақсатында жас мамандарға тәжірибелік жұмыстар жүргізіп өз білімдерін 
жетілдіру мәселесі алда тұр. Қазақстанда биязы жүн өнімдерін молайту үшін еліміздегі мал 
өнімділігін жоғарлатуда селекцияға көп көңіл бөлінуі қажет. Австриялық қойлардың 
климатқа бейімделу ерекшеліктерін анықтап, Қазақстанның оңтүстік шығыс аймағының 
табиғи-климаттық факторлардың әсерінен оларда функциональді өзгерістердің пайда 
болғанын ашқан, себебі австриялық мериностар жоғары таулы аймаққа және ыстыққа 
жақсы бейімделгіш келеді [4,5]. Климатқа бейімделгіштігі олардың өнімділігімен 
дәлеленген қырқылып алынған жүн сапасы және тірідей массасы жоғары. Жүннің 
ұзындығы оның өнімділігімен қырқылып алынған жүнмен тікелей байланысты. 
Әр түрлі жұптаудан алынған ұрпақтардың жүн өнімдері. Жүн қой шаруашылығының 
негізгі өнімі болып табылады. Жүн түсімі мөлшері мен оның сапасының артуы, биязы жүнді 
қой шаруашылығының тиімділігін көрсетеді. Биязы жүнді қой тұқымдарының ішінен 
қазақтың биязы жүнді ерекше орын алады, себебі осы уақыттағы барлық меринос 
қойлардың 44%-ын құрайды. Жіңішке меринос жүнін солтүстік және оңтүстік қазақ 
мериносы ғана өндіретіндіктен және СҚМ-ның жоғалып бара жатырғанын ескерсек, 
қазақтың биязы жүнді қойларының генофондын сақтап қалу, одан әрі жетілдіру 
жұмыстарын тиянақты жүргізуіміз керек.

жүктеу/скачать 11,88 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: