Серік Мырзалы философия оқу құралы



Pdf көрінісі
бет306/521
Дата04.10.2022
өлшемі3,76 Mb.
#151510
1   ...   302   303   304   305   306   307   308   309   ...   521
Байланысты:
Серик Мырзалы Философия

«болмыстың үйi – тiл»
. Ендеше, герме-
невтика iлiмiн тiлдi талдау, тарихи ұмыт қалған сөздердiң сырын ашу, 
оны қайта өмiрге енгiзу, сол арқылы өткен ғасырлардағы адамзат бол-
мысын зерттеуге болады.
Әрине, әр халық өз тiлi арқылы өзiнiң дүниесезiмi мен дүние-
танымын, көзқарасын қалыптастырады. Тiлде халықтың мыңдаған 
жылдар бойы жинаған өмiрлiк тәжiрибесi қорланады. Әсiресе бұл 
қағиданы көшпендi өмiр салтын ұстаған қазақ халқының өткен тари-
хын зерттегенде ұмытпағанымыз абзал.
М.Хайдеггердiң ойынша, адам тiл арқылы сөйлегеннен гөрi, «тiл 
адам арқылы сөйлейдi». «Әрбiр сөздiң астарын ашсақ, онда неше 
түрлi мән-мағына жатқанын байқаймыз. Тек қана аса дарынды, ұлттық 
мәдениеттен терең сусындаған адам ғана герменевтика iсiмен айна-
лыса алады. Халықтың аса көп сыры оның ұлы азаматтары тудырған 
поэзияда жатыр. Онда халықтың болмысының қайталанбас нәзiк 


337
жақтары берiледi. Сондықтан әр iрi өлеңшi – әрқашанда философ», – 
деп қорытады М.Хайдеггер.
Герменевтика ғылымына зор үлес қосқан немiс ойшылы 
Георг Гада-
мер 
болды. Ол герменевтика iлiмiн тек қана гуманитарлық пәндерде 
қолданылатын әдiс ретiнде түсiнiп қана қоймай, оның болмыстық жағын 
негiздедi. Оның ойынша, түсiну дегенiмiз – адамның дүниетанымының 
негiзгi жағы ғана емес, ол оның өмiр сүруiнiң анықтаушы себебi, 
болмысының тәсiлi.
Г.Гадамер осы уақытқа дейiн герменевтикада кеңiнен қолданылған 
белгiлi тарихи құжатты зерттегенде, сондағы руханиятқа өту, түйсiну 
тәсiлiн үзiлдi-кесiлдi терiске шығарады. Бiр дәуiрден – екiншiге, өзiңнен 
басқаға өту мүмкiн емес. Бүгiнгi таңдағы философ 2,5 мың жылға 
шегiнiп, Платонның, я болмаса Анахарсистiң тұлғасына өтiп, солар 
сияқты өмiрдi сезiнiп, қабылдай алмайды: ол аңғырттықты көрсетумен 
тең болар едi. Әңгiме бiреудiң рухани өмiрiне өтуде емес, керiсiнше, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   302   303   304   305   306   307   308   309   ...   521




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет