а – толық қамтылған ашық калибр; б – толық қамтылмаған ашық калибр; в – жабық калибр
Сурет 2.13 – Бір радиусты калибрлеу
2) Төменгі білікті қалыптау радиусы
, (2.14)
мұндағы – төменгі білікті қалыптау радиусы i-ші клеттің, мм;
п – жабық калибрлі бірінші көлденең клеттің реттік нөмірі;
i – клеттің реттік нөмірі;
Rсв.уз – дәнекерлеу торабындағы құбыр радиусы, мм (мұндағы – дайын құбырдың талап етілетін радиусы, мм).
3) Қалыптаудың орталық бұрышы
, (2.15)
мұндағы – қалыптау бұрышы, рад.
4) і-ші клеттің жоғарғы білігін қалыптау радиусы
, (2.16)
мұндағы S0 – дайын құбыр қабырғасының қалыңдығы, мм.
5) Төменгі білік диаметрі:
а) бірінші орнақ үшін
, (2.17)
мұндағы D0мах – бұл орнақта шығарылатын құбырдың ең үлкен диаметрі, мм;
б) қалған клеттер үшін төменгі біліктің диаметрі және клеттің түбі бойынша
, (2.18)
мұндағы – алдыңғы клеттің түбі бойынша төменгі біліктің диаметрі, мм.
6) Кемерігі бойынша төменгі біліктің диаметрі, мм
а) 180°кезінде
(2.19)
б) 180°< кезінде
(2.20)
в) > 270° кезінде
. (2.21)
7) Кемерігі бойынша жоғарғы біліктің диаметрі:
а) ашық калибрлер үшін
= < 180° кезінде (2.22)
мұндағы Dб.вi – түбі бойынша жоғарғы біліктің диаметрі, мм.
> 180° кезінде (2.23)
б) жабық калибрлер үшін .
Мысалы ТЭСА 89-219 құбырына арналған бір радиусты калибрлеуді есептеу.
1) Штрипстің ені
Вл = 1,05∙3,14∙219 = 687,66 мм.
2) Төменгі білікті қалыптау радиусы
RHi = 328,5 =219 мм.
Rсв.уз. = 1,5∙219 = 328,5 мм.
3) Қалыптаудың орталық бұрышы
i = = 3,14.
4) і-ші клеттің білігін қалыптау радиусы
RBi = 219 – 2,5 = 216,5 мм.
5) Төменгі білік диаметрі:
а) бірінші клетке арналған
Dб.Н1 = 2∙219 =438 мм
б) қалған клеттер үшін D төменгі білік і-ші клеттің түбі бойынша
Dб.Н1 = 380∙1,005 = 381,90 мм
6) Кемерігі бойынша төменгі біліктің диаметрі, мм
а) = 381,90 + 2∙219 (1 – cos ( ) = 425,7 мм
б) = 381,9 + 2∙219 = 819,9 мм
в) = 381,9 + 2∙219 – 1,5 = 818,4 мм
7) Кемерігі бойынша жоғарғы біліктің диаметрі:
а) ашық калибрлер үшін
i = 180 кезінде Dб.в. = 381,9 – 2∙216,5(1 – cos ( ) = 338,6 мм.
i 180кезінде = 381,9 – 216,5∙2 = 51,1 мм.
б) ашық калибрлер үшін
= = 51,1 мм
Бұдан әрі есептеулер ұқсас түрде жүргізіледі, нәтижелер 2.1-кестеде келтірілген.
2.1 кесте
Есептеулер
Параметрлері
|
Қалыптау орнағының қапасы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
Dб.В.
|
426,4
|
424,836
|
351,6
|
348,66
|
344,8
|
338,6
|
|
743,5
|
746,36
|
751,1
|
759,6
|
776,5
|
818,4
|
Dб.Н.
|
391,44
|
389,5
|
387,6
|
385,7
|
383,8
|
381,9
|
|
426,8
|
425,336
|
424,1
|
423,24
|
423,22
|
425,7
|
RВ
|
174,8
|
176,68
|
180
|
185,2
|
194,6
|
216,5
|
RН
|
176,8
|
179,18
|
182,5
|
187,7
|
197,1
|
219
|
SШ
|
|
|
|
|
|
|
i
|
3,9
|
3,8
|
3,7
|
3,6
|
3,4
|
3,14
|
2.6 Қалыптау орнағының жұмыс қапастарында бүктеу ошағының тартушы күшін есептеу
Ұсынылған әдістеме бойынша есептерде контактіден тыс деформация аймағын ескермейді. Металдың түйіспелі аймағының ұзындығына тең, ал металдың тиелу шамасы – біліктермен металл түйіспелі аймағының шамасына (жоғарғы және төменгі) 10 процентке тең.
Бұдан әрі 159–219 қалыптау станының білікшелері жетегінің энергия күштік параметрлерін есептеу кезінде әдістемені қолдану мысалы келтірілген. Есеп бес жетекті тор бойынша жүргізіледі (1–5).
2.2 кесте
Есептеу үшін бастапқы деректер, мм
Сыртқы диаметрі
|
Dт =219
|
Құбыр қабырғасының қалыңдығы
|
Sт =2,5
|
Дайындама ені
|
Вл =687,66
|
Біліктерді калибрлеу және 159–219 қалыптау орнағының кинематикалық параметрлері 2.3- және 2.4-кестелерде көрсетілген.
2.3 кесте
Dт Sт = 2192,5 құбырға арналған ТЭСА 159-219 қалыптау орнағының біліктерін калибрлеу
Параметрлері
|
Қалыптау орнағының қапастары
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
Dб.В.
|
426,4
|
424,836
|
351,6
|
348,66
|
344,8
|
338,6
|
|
743,5
|
746,36
|
751,1
|
759,6
|
776,5
|
818,4
|
Dб.Н.
|
391,44
|
389,5
|
387,6
|
385,7
|
383,8
|
381,9
|
|
426,8
|
425,336
|
424,1
|
423,24
|
423,22
|
425,7
|
RВ
|
174,8
|
179,18
|
182,5
|
187,7
|
197,1
|
216,5
|
RН
|
176,8
|
179,18
|
182,5
|
187,7
|
197,1
|
219
|
SШ
|
|
|
|
|
|
|
i
|
3,9
|
3,8
|
3,7
|
3,6
|
3,4
|
3,14
|
2.4 кесте
ТЭСА 159-219 қалыптау станы жетегінің кинематикалық параметрлері
Параметрлері және белгіленуі
|
Қапастар нөмері
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
В
|
Н
|
В
|
Н
|
В
|
Н
|
В
|
Н
|
В
|
Н
|
В
|
Н
|
ni біліктің айналу жиілігі, мин
|
79
|
122
|
81
|
120
|
75
|
110
|
80
|
110
|
112
|
121
|
-
|
-
|
Жолақтың сызықты жылдамдығы Vл, м/с
|
35
|
35
|
35
|
35
|
35
|
35
|
35
|
35
|
35
|
35
|
35
|
35
|
Ескерту: В – жоғарғы білікше; Н – төменгі білікше.
|
Бірінші қалыптау клетінің есебі (толық қамтудың ашық калибрі). Түйісу бетінің ұзындығын анықтау
(2.24)
мұндағы – дайындаманың жиегінің қимасындағы бірінші білік радиусы, мм;
– төменгі білік диаметрі, мм;
– төменгі білікті қалыптау радиусы, мм;
В – білікпен жанасатын дайындаманың ені, мм.
, (2.25)
мұндағы H1 – профиль биіктігі;
H1В = 0,94Н.
H1В – калибрге кіру кезіндегі профиль биіктігі, мм.
H1В = 0,94 ∙ 17,68 = 13,23 мм.
(2.26)
мұндағы – жиектің білікпен түйісуінің ұзындығы, мм.
(2.27)
мұндағы – серпімділіктің 10 пайызын есепке ала отырып, білік жиегі түйісуінің ұзындығы, мм.
Бірінші клеттің біліктерінің сырғанау диаметрін анықтау
, (2.28)
мұндағы – жолақтың сызықты жылдамдығы, м/с;
D1K – сырғанаушы диаметр, мм;
– біліктің бұрыштық жылдамдығы, рад/с.
(2.29)
мұндағы n – біліктің айналу жиілігі, мин-1.
=
= рад/с;
= = 91,36 мм.
= = 141,08 мм.
– түбі бойынша бірінші төменгі біліктің диаметрі, =426,8 мм – кемерігі бойынша бірінші жоғарғы біліктің диаметрі
; .
Демек, бірінші клеттің төменгі және жоғарғы біліктері озық аймақта болады. Металдың бірінші клеттің білікшелерімен түйіспелі өзара әрекеттесу аймағының ауданын анықтау
, (2.30)
мұндағы – жоғарғы білігі бар құбыр дайындамасының түйіспелі беті аймағының ауданы;
– төменгі білігі бар құбыр дайындамасының түйіспелі беті аймағының ауданы. Бірінші қалыптау клеті үшін (бұл жағдайда).
= 7990,35 мм2.
= 7990,35 мм2.
Бірінші клеттің білікшелерінің тартушы күшін анықтау
Тт= Тт + Тл = S( ) + ( (2.31)
Тт= Тт + Тл = 687,66 ∙ 236,7( ) –
– 236,7 ∙ 0,005 ( = - 15860,06 Н.
Белгісі клеттің тартқыш екенін білдіреді, өйткені қалыптаудың жиынтық күші қалыптау бағытына сәйкес келеді.
Екінші қалыптау клеті үшін тартқыш күштерді есептеу жоғарыда келтірілген формулаларға ұқсас. Нәтижелер 2.5-кестеде келтірілген.
2.5 кесте
Қалыптау клеті үшін тартқыш күштерді есептеу нәтижелері
Параметрлері және белгіленуі
|
Орнақтар нөмері
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Дайындаманың жиегінің қимасындағы білік радиусы – RiK, мм
|
213,4
|
427,6
|
212,05
|
211,62
|
-
|
профиль биіктігі – Hi, мм
|
17,68
|
232,9
|
18,25
|
18,77
|
196,33
|
Калибрге кіру кезіндегі профиль биіктігі – HiB, мм
|
16,6192
|
218,9
|
17,155
|
17,6
|
20,89
|
Жиектің білігі бар түйіспесінің ұзындығы – Li, мм
|
21,1266
|
85,52
|
201,4475
|
228,5
|
153,5
|
Сырғанаушы диаметры – DiKВ.Н., мм
|
|
|
|
|
|
Біліктердің бұрыштық айналу жылдамдығы – iВ.Н., рад/с
|
|
|
|
|
|
Білігі бар құбыр дайындамасының түйіспелі бетінің ауданы – FiKВ.Н., мм2
|
|
|
|
|
|
Тартушы күштер – ТiT, Н
|
15860,06
|
73955,6049
|
105690,3
|
163389,4
|
46641,0547
|
Үшінші қалыптау орнағы – толық қамтылмаған ашық калибрі. Үшінші клеттің түйісу бетінің ұзындығын анықтау
(2.32)
мұндағы – дайындаманың жиегінің қимасындағы білік радиусы, мм;
– кемерігі бойынша төменгі біліктің диаметрі, мм.
(2.33)
мұндағы – профиль биіктігі, мм.
, (2.34)
мұндағы – дайындаманың калибрге кіре берісіндегі профилдің биіктігі, мм.
(2.35)
мұндағы – жиектің білікпен түйісу ұзындығы, мм.
, мм, (2.36)
мұндағы – серімділіктің он пайызын ескере отырып, төменгі білігі бар құбыр дайындамасы жиегінің түйіспесінің ұзындығы.
Үшінші клеттің біліктерінің катациялық диаметрін анықтау. Сырғанаушы диаметрді анықтау формулаларға сәйкес жүргізіледі
Dik= и .
осыдан,
н = .
в = = 7,85 рад/ с.
=148,62 мм.
и
Демек, төменгі және жоғарғы біліктер озық аймақта болады. Металдың біліктермен түйіспелі өзара іс-қимыл аймағының ауданын анықтау
а) төменгі білікпен байланысу аймағын анықтау.Білік геометриясын ескере отырып, есептеуге болады
, мм, (2.37)
мұндағы – төменгі білігі бар металдың түйіспелі алаңының ені;
(2.38)
мұндағы – озық аймақта орналасқан төменгі білігі бар құбыр дайындамасының түйіспелі ауданы.
(2.39)
мұндағы – озыңқы аймақтағы жоғарғы білікпен жанасатын құбыр дайындамасының ені;
– озыңқы аймақтағы құбыр дайындамасымен жоғары біліктің жанасу енін сипаттайтын бұрыштың жартысы.
(2.40)
мұндағы – жоғарғы үшінші біліктің ені.
(2.41)
мұндағы – озыңқы аймақтағы жоғарғы білігі бар құбыр дайында-масының түйіспелі ауданы.
Үшінші клеттің тартушы күшін анықтау. Есеп жалпы жағдай үшін келтірілгенге ұқсас жүргізіледі. Осыдан
Төртінші қалыптық клетке арналған тартқыш күштерді есептеу үшінші қалыптық клетке арналған жоғарыда келтірілген ұқсас. Нәтижелер 2.3-кестеде көрсетілген.
Бесінші қалыптаушы қапас (жабық калибр). Бесінші клеттің түйісу бетінің ұзындығын анықтау
(2.42)
мұндағы – бесінші профильдің биіктігі, мм;
– біліктер арасындағы саңылау, мм.
, (2.43)
мұндағы – калибрлі түбі бойынша бесінші біліктің диаметрі;
кемерігі бойынша білік диаметрі.
.
.
(2.44)
мұндағы – дайындаманың валкаға кіре берісіндегі профилдің биіктігі;
– клеттің төменгі білігі бар металдың түйіспелі алаңының ені.
, (2.45)
, (2.46)
Бесінші клеттің біліктерінің сырғау диаметрін анықтау
Сол себепті и , жоғарғы бесінші төменгі біліктер озық аймақта болады. Бесінші клеттің біліктерімен металдың түйіспелі өзара әрекеттесу аймағының ауданын анықтау.
а) металдың төменгі білікпен түйіскен өзара әрекеттесу ауданы
(2.47)
;
б) металдың жоғарғы білікпен байланыстық өзара әрекеттесу ауданы
(2.48)
мұндағы – жоғарғы білікпен жанасатын құбыр дайындамасының ені;
– бесінші калибрлі кесінді шайбаның ені
;
(2.49)
.
Бесінші клеттің күш-жігерін анықтау. есептеулерді бірінші клетке ұқсас өткіземіз. Осылайша:
2.7 Электрпісірілген тік жікті құбырларды өндіруге арналған жаңа тәсілдер мен жабдықтар
Электр дәнекерленген тік жікті құбырларды өндірудің жаңа тәсілі дәнекерлеу біліктерінің алдында жиектердің бойлық тұрақтылығын қамтамасыз ету есебінен дәнекерлеу жігінің сапасын арттыру мақсатында әзірленген.
Құбырларды стандарда дайындау кезінде құбыр дайындамасын көлденең және тік қалыптау біліктерінде 1–5 қалыптастырады, 6 дәнекерлеу біліктерінде пісіреді және 7 үтіктеу біліктері бар торға жібереді. Бұл ретте 5 көлденең біліктердің соңғы жұбын және 6 дәнекерлеу біліктерін құбырдың қозғалыс бағыты бойынша және бұрыштардың астына теңшейді. Оңтайлы бұрыштар мен еңіс дайындалатын құбырлардың өлшемдік және маркалық сортаментіне және құбыр Электрмен дәнекерлеу орнағының нақты жағдайларына қарай анықталады.
Ең тиімді әдіс D0/S0 > 75 қатынасы бар жұқа қабырғалы тік жікті құбырларды өндіру кезінде пайдаланылуы мүмкін.
Электр дәнекерленген тік жікті құбырларды өндіруге арналған станда тізбектелген кезектес орнатылған қалыптау көлденең және тік біліктер қатары, дәнекерлеу біліктері мен үтіктеу клетінің біліктері болады. Қалыптаушы көлденең біліктердің соңғы жұбы және дәнекерлеу біліктері құбырдың қозғалыс бағыты бойынша еңкейіп орнатылған, бұл ретте олардың әрқайсысының еңіс бұрышы мынадай формула бойынша анықталады:
, (2.50)
мұндағы – қалыптық көлденең біліктердің соңғы жұбының көлбеу бұрышы, град;
– дәнекерлеу біліктерінің еңіс бұрышы, град;
Достарыңызбен бөлісу: |