Сертификаттау



Pdf көрінісі
бет119/310
Дата13.12.2021
өлшемі3,29 Mb.
#125798
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   310
Байланысты:
Bilim-Mendebaev-Stand-metr-sertif (1)

N
N
H
E
Т
Э
r
Ц
t
r
Ц
t
Э
n
ТПП
Т
ij
ij
ij
ij
ij
i
j
ij
рд















мұнда  t
ij
  –  еңбек  сыйымдылығы,  ӨТД  бойынша  j  –  жұмыстың  i  –  ші 
операциясы,  адам/сағ.;  Ц
ij
 
–  ӨТД  жүйесіндегі  басқару  бөлімінің 
қызметкерлерінің  еңбек  ақысы,  теңге;  r
ij 
–  i-ші  операциясы  j-ші  жұмыстың 
сатылу  саны,  саны;  Э
Т
  –  ӨТД  жүзеге  асатын  жаңа  техника  бұйымдарынан 
болатын  жылдық  экономикалық  тиімділік,  теңге/жыл;  E
n
  –  экономикалық 
тиімділік  нормативтік  коэффициенті;  H  –  шартты-тұрақты  шығындардың 
жылдық сомасы, теңге; N – бұйымның шығарылу жылдық бағдарламасы, дана; 
индекс 1 – ӨТДБЖ енгізуге дейінгі көрсеткіш, индекс 2 – ӨТДБЖ енгізілгеннен 
кейінгі көрсеткіш, осында және алдыда. 
2. Унификаттау және стандарттаудың жылдық экономикалық тиімділігі: 
)
(
2
2
1
1
oc
n
oc
n
ус
T
C
T
C
N
Э




мұнда  С

–  айла-бұйымның  орташа  бағасы,  теңге;  Т
ос
  –  шығарылатын  бұйым 
бірлігіндегі айла-бұйым шыдамдылығы. 
3. Материалды пайдалану коэффициентін көтеруден жылдық экономикалық 
тиімділік: 
)
1
1
(
)
(
2
1
n
n
о
м
им
K
K
Ц
Ц
М
N
Э







мұнда  М  –  бұйым  массасы  (нетто),  кг;  K
n
  –  материалды  пайдалану 
коэффициенті; Ц
м
 – материал бағасы, теңге/кг; Ц
о
 – қалдықтар бағасы, теңге/кг. 
4. Компьютер қолданудан автоматтандыру деңгейі жоғарылауының жылдық 
экономикалық тиімділігі: 
)
(
к
в
в
в
ос
р
ком
Т
Ц
Т
С
К
С
Э







мұнда  С
р
  –  компьютер  қолданбаған  жобалау  бағасы,  тенге;  К
ос
  –  дайындық 
жұмыстарының бағасының компьютерде нақты істелінген жұмыс бағасының 1 
теңгесіне  шағу  коэффициенті;  С
в
  –  компьютердің  жұмыс  уақытының  бағасы, 
теңге/сағ.;  Т
в
  –  компьютерде  жобалау  уақыты,  сағат;  Ц
р
  –  қызметкердің 
сағаттық  мөлшерлемесі,  теңге/сағ.;  Т
к
  –  компьютерде  жұмыс  істеу  уақыты, 


 
115 
сағат. 
Өндіру  және  пайдалану  саласындағы  стандарттау  жұмыстарының 
экономикалық  тиімділігі.  Жасалатын  бұйымның  өзіндік  құнын  төмендетуге 
стандарттау  бұл  салада  ең  көп  әсер  етеді.  Өндірудегі  барлық  ағындық 
шығындарды  айнымалы  S
п
  (материал  құны,  қызметкерлердің  келісімді  еңбек 
ақысы,  т.с.с.)  және  арнайы  баптар  бойынша  амортизациялық  шартты-тұрақты 
аударымдар S
уп
 (негізгі қор шығыны, тұрақты еңбек ақысы – жалақы, т.с.с.) деп 
бөлуге болады. 
Бұйымның өзіндік құны: 
N
S
S
S
уп
n


 
болып анықталады. 
Бұйымды шығару өскен сайын стандарттау, унификаттау нәтижесінде өнім 
бірлігіне  келетін  шартты-тұрақты  шығынның  үлесі  қысқарады.  Стандарттау 
және  унификаттау  жұмыстарын  жүргізуде,  бұйымды  шығару  бағдарламасын 
көтеру  есебінен  еңбек  сыйымдылығы  және  өзіндік  құны  төмендейді, 
стандарттау  бойынша  іс-шаралар  еңбек  өнімділігін  көтереді,  негізгі  және 
айналмалы шығындарды қысқартады.  
Пайдалану  саласындағы  стандарттау  жұмыстарының  экономикалық 
тиімділігіне  бұйым  сапасын,  сенімділігін  және  ұзақтылығын  жоғарылату, 
арналу  және  пайдалану  көрсеткіштерін  жақсарту,  жөнделуге  жарамдылығын 
арттыру  нәтижелерінде  қол  жеткізеді.  Жалпы  алғанда  стандарттау  жаңа 
техниканы игеру уақытын қысқарттады, бұл қомақты экономикалық тиімділікті 
білдіреді. Жаңа техниканы игеруді тездетуден болатын үнемділікті есептеу: 
N
W
Z
K
E
W
Z
K
E
W
Э
n
n
о
















2
2
2
2
1
1
1
)
(
1
)
(
1
 . 
Стандарттау  және  материалдық  қорды  үнемдеу.  Стандарттауды  қолдану 
материалдық  қорды  едәуір  үнемдеуге  мүмкіндік  береді.  Бұл  бұйымның 
техникалық  деңгейі  мен  сапасын  көтерудің  негізгі  бір  мәселелері  саналады. 
Замануи  машина  жасау  саласы  дамуының  негізгі  бір  тенденциясы  машина 
тетіктерінің салмағын кеміту және олардың қызмет көрсету мерзімін арттыру. 
Стандарттаудан материалдардың үнемделу тиімділігі тікелей және жанама деп 
бөлінеді. 
Тікелей  тиімділік  қажеттілік  және  материал  шығынын  төмендету  арқылы 
білінеді. 
Мұнда  материалды  үнемдеу  тиімділігі  бұйым  салмағының  төмендеуінде 
(машина  жасау  саласының  бұйымдарында  материал  бағасы  30%-дан  60%-ға 
дейін  тербеледі),  қолданылатын  материалдардың  құрылымын  тапшы  және 
қымбат  материалдармен  алмастыру  арқылы  жетілдіру,  материалдарды 
пайдалану коэффициентін көтерумен білінеді. 
Жанама  тиімділік  қосалқы  қызметтерде  –  сату,  көлік,  қойма  білінеді.  Бұл 
қызметтер  бұйымның  бірдей  шығарылу  бағдарламасында  өндірістің 
материалдық  активтеріне  қызмет  көрсетуге  аз  шығынданады.  Мысалы,  көлік 


 
116 
қызметінде  автомашиналардың  саны  мен  жүрген  жолы,  жанармай,  қосалқы 
бөлшектерге және жөндеуге, т.б. кететін шығындар қысқарады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   310




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет