Сәтбаев қаласының орталықтандырылған кітапхана жүйесі Сәтбаев қаласының тау-кен кәсіпорындары

Кардинальные перемены происходят и в социальном плане. Впервые за 40 лет на руднике производится капитальный ремонт, средства на которые были выделены руководством корпорации «Казахмыс». Ремонтные работы ведутся полным ходом.

«Да, наш рудник подошел к своему юбилею с отличными показателями, - делится заведующая административно- бытового комплекса ВЖР Любовь Канашкина. Безусловно, нас очень радует, что рудник является лидером среди предприятий ПО «Жезказганцветмет» по выполнению плана. Конечно, это дается большим напряжением сил. Ведь в этом деле важно нормальное жизнеобеспечение производства: исправная техника, организованный фронт работ и, главное, строжайшая дисциплина и ответственность. На руднике стараются дойти до каждого рабочего места, знать все проблемы горняков и своевременно решать их. В настоящее время решается вопрос социально-бытовых условий, которые в скором времени будут значительно улучшены. Первым делом мы принялись за реконструкцию душевых комнат. Полностью заменена сантехника, установлены пластиковые окна, выложен кафель. Большой объем работы по ремонту выполнен и в столовой. Мы не случайно начали именно с этих поме щений, ведь так важно, чтобы горняков после трудового дня ждала благоприятная и уютная обстановка. Проблем со стройматериалами у нас нет. Немного времени – и обновятся все помещения рудника».

Учитывая темпы работы и результаты плодотворного труда, можно предположить, что в ближайшем будущем рудник станет одним из эталонов бытовых условий на промышленных предприятиях. Уже сейчас большая при-шахтная территория благоустроена и пестрит ухоженными клумбами с цветами и елками. И это уже радует глаз горняков, воодушевляет их и прида-ет уверенности и сил. Думаем, что после капитального ремонта облик зданий шахты изменится в лучшую сторону и горняки почувствуют это и их условия после тяжелого труда будут соответствовать положенным нормам.

Кеніштің тұсауы кесілгеннен кейін бірінші құрметті қонағы болған Елбасы Н.Назарбаев шахта шыңырауына түсіп, технологиясымен танысқан соң еліміздегі кен өндірісінің болашағы Анненск сияқты алып кеніштер екен-дігін қадап айтып, оны «жаңа ғасырдың кәсіпорны» деп жоғары бағалаған еді. Ал, кеншілер қауымы Анненскіні «Арқаның алқасы» деп әлдеқашан әспеттеп келеді. Кеншілер сирек қателеседі...

Архитектуралық тұрғыдан алып қарасақ, Анненскінің тұрпаты осы өңірдегі көзіміз үйренген басқа тектес кәсіпорындарға әсте ұқсамайды. Тіпті, талай елдің дәмін татып көргендердің өзі қуатты кеніштің сыртқы кескін-келбетіне сұқтана қарап: «мұндай жобаны басқа елдерден кездестіру қиын» дегенді айтады. Әкімшілік-тұрмыстық кешенін сырт көз өнер отауының ғимараты деп ойлап қалуы ғажап емес. Оған өзіндік үйлесіммен қабысқан қос каперді қосыңыз. Қысқасы көрген көзді қызықтыратын көрініс. Мәскеулік сәулетшілердің қиялынан туған бұл жоба Францияда өткен әлемдік байқауда екінші орынды, ал Канадада алтын медальді иеленген.

Егер осы кәсіпорынның өткеніне үңілсек, Анненск – «толғағы» қатты болған кеніш. Кеңес Одағы кезінде басталған құрылысы жиырма жылдай «жырға» айналып, ақыры 90-шы жылдардың тоқырауына келіп киліккен. Сексенінші жылдардың екінші жартысында «қайта құрыламыз» деп сеңдей соғылысып жүргенде, өткен ғасырдың соңғы онжылдығының басында Одақ ты ыдыратып тындық.

Жабдықтаушы зауыттармен арадағы байланыс босаңсып кетті. Оның үстіне қаржыландырудың қиюы қашты. Қуаты кеткен комбинат жаңа кенішті қатарға қосудан күдерін үзген кезде келген шетелдік инвестор қаржы мен күшті шоғырландырып, кетеуі кеткен шаруаның бетін бері қаратты. Оның пайдалануға берілуі үзіле бастаған үміттің шоғын үрлеп, келер күнге деген сенімді нығайтты. Алғашқыда Шығыс Жезқазған кенішінің құрамында болған жаңа кенішке кейінірек «шығыстықтардан» тиісті мөлшерде техника мен адам күші бөлініп, Анненск жеке шаңырақ көтерді. Өткен кезеңде кен өндіру жабдықтары жаппай жаңартылды. Шпур «Параматикпен» бұрғыланады, қуатты «Cat» кен тиесе, оны «Торо» тасымалдайды. Проходкалау жұмыста- рын жүргізуге алымды «Аксера» мен қарымды «Миниматик» қойылған. Забой төбесі «Робольтпен» бекітіледі. Қысқасы, кеніштен небір шетелдік танымал фирмалардың жетілдірілген техникасын кездестіресіз.

Айта кететін тағы бір айырмашылық, Анненск – аймақтағы ең терең шахта. Шыңырау шамамен жеті жүз метрге жетіп жығылады. Кен қатпарлары ның орналасуы күрделі.Сондықтан, Анненск кенішіндегі кен қатпарының орналасу ерекшелігіне қарай оны өндірудің арнайы жүйесі жасалған. Сыртқы сипаты келісті кеніштің тағы бір ерекшелігі – шахта құрылысының тарихында тұңғыш рет осында оқпандарды проходкалау мен коперларды монтаждау қатар жүргізілді. Ал, скиптердің жұмыс процесі таразы тәріздес қозғалысқа негізделген.: бір басында кен тиелгенде, келесі басында төгіліп жатады. Кен-ді сыртқа шығарудың өнімділігін арттыратын мұндай жұмыс принципі басқа кеніштерде кездеспейді. Скип оқпанының қуаты сағатына 750 тонна кен көте-руге жетеді. Бастапқы кезеңде кеніш жылына 2 млн тонна кен өндірсе, жоба-лық қуатына санаулы жылда жедел жетті. Дәлірек айтсақ, 2000 жылдың өндірістік тапсырмасын негізгі көрсеткіштер бойынша мерзімінен бұрын орындап, жаңа ғасырдың табалдырығын бес миллион тонналық межемен аттады. Мұндай көрнекті көрсеткіш кеншілерді қуанышқа кенелтті, олар еңбек қарқынын бәсеңдетпеуге бел буды. Соның дәйекті дәлелі – 2002 жыл-дың қорытындысында кеніштің 25 үздік өндірісшісіне «Қазақмыс» компания сының басшылығы жиырма жеңіл автокөлік пен бес коттеджді сыйға тартты. Осындай тартуды бірнеше озаттар келесі жылдың қорытындысында да алды.

2006 жылы көктемнің соңғы айында оңаша отау тіккенінің он жылды-ғын сән-салтанатымен атап өткен Анненск кеніші екпінді екі бесжылдықта шыңыраудан 46,5 млн тонна шұрайлы шикізат шығарып, өңдеу кәсіпорнына жөнелтті. Ондаған миллион тонна құнарлы кеннің астарында ұйымшылдығы жарасқан ұжым мүшелерінің моншақтата төккен маңдай тері мен бірегей біліктілігі жатыр еді. Кеншілер «Арқаның алқасы» атанған келбеті келісті кеніште еңбек ететінін мақтаныш етеді. Кенішке кездейсоқ адам келмейді. Он бес жылдық тарихында Анненск кенішінен небір білікті өндіріс басшылары өсіп шықты. Ұйымшыл ұжымның басқару тізгінін ұстап, оған әр жылдары басшылық жасаған, кеншіліктің қыр-сырын терең меңгерген аза-маттар бүгінде компанияның жауапты буындарында жемісті қызмет атқарып жүр. Кеніште еңбек ететіндердің басым бөлігі жастар. Мәселен, учаске бастығы Н.Нұрсейітов, шахтаның бас инженері С.Стамқұлов, техникалық бөлім инженері Б.Адырбеков – жасы отыздың о жақ, бұ жағындағы жалында-ған жастар. Ал, шахта бастығы Арман Әшімовты отызға жетпей-ақ «орда бұз-ған» азамат десек, артық айтқандық емес.

Кеншілердің еңбек қарқынын бәсеңдетпеуге бел буған ынтасы көңіл қуантады. «Кеншілер патшалығының» тыныс-тіршілігі осындай.