Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих



Pdf көрінісі
бет466/667
Дата29.01.2022
өлшемі47,68 Mb.
#115926
1   ...   462   463   464   465   466   467   468   469   ...   667
Байланысты:
kozybaev mk bas red kazakstan tarikhy kone zamannan buginge
sciPaper160544
Нысанбай  Жаманқұлұлының 

(1812—1871)  « Н а у р ы зб а й -Қ а н - 

шайым» дастаны  болы п табы лады .  А втор қ о зта л ы с қ а қаты сы п , 

К ене-

 

сары м ен  бірге көп теген  ж ор ы қтар д ы ң  к у ә сі  б олтан д ы қтан , 



Кенесары

 

мен  Н ауры зб ай   б асқ ар тан   б ар л ы қ   соты е  ж о р ы қ т а р ы н   ж а қ сы  



біледі

3 6 - 3 6



5 4 5


ж ө н е ол ард ы ң  ерлігін ,  қо л б асш ы л ы қ дары нды лы ғы н  ж ы рлаған да жау 

қ о л ы н ан   к аза т ап қ а н ға д ей ін гі  бастан   кеш кен   б ар л ы қ қи ы нды қтары н  

т о л ы қ  кам тиды .  О қы рм анд ард ы ң  к ө з алды нан ж ең істер  қуаны ш ы   мен 

ж еңілістер күйініш і  нақты  көрін іс береді.  А қын  К енесары  мен  Н аурыз- 

б ай ды ң  соң ғы  ж е ң іл ісін   қайғы лы   сары нда  баяндайды .

XIX 


ғасы рда қ а за қ  халкы н ы ң  отарш ы лды кка қарсы   бой  көрсетулері 

үн ем і  д е р л ік   тұ тан ы п   оты рды .  С о л ар д ы ң   ар асы н д а  С ы р д ар и ян ы ң  

тө м е н гі  ағы сы н дағы   Ж а н қ о ж а   Н ұрм ұхам едов,  Баты с  Қ азақ стан д ағы  

Е сет  К ө т іб а р о в ,  Б ек ет  С ер к е б а ев   ж е тек ш іл ік   еткен   к ө те р іл істе р д ің  

м аң ы зы   зор.

С ы р д ар и я  мен  А рал  ө ң ір ін ің  қ а за қ т а р ы н ы ң  ал ғаш қы да  Х иуа хан - 

д ы ғы н ы ң  о р тағасы р лы қ  аяусы з  ф еод алд ы қ-отарш ы лд ы қ езгісін е  қар- 

сы ,  т ә у е л с із д ік ,  а за т т ы қ   үш ін  бас  көтеруі  патш а  сам о д ер ж а в и ес ін ің  

отарш ы лды ғы на қарсы   күреске ұласты.  Есет К өтібаров пен  Бекет С ер ­

ке б а ев   б астаған   к ө т е р іл іс   ә л еу м еттік   ж ә н е   ұлтты қ  езгіге  қарсы   ба- 

ғытталды.

К өтерілісш ілерд ің  м ақсаты ,  көтеріл істің  барысы ж ән е оларға қаты- 

суш ы лард ы ң  ерлігі,  патш а  әс к ер л ер ін ің  көтерілістерді  м ейірім сіздік- 

пен,  катал  басы п  ж аны ш тауы   «Ж ан қ о ж а  баты р»,  «Бекет батыр» тари - 

хи д аста н д ар ы н д а  к ө р к ем   б ей н ел ен д і.  Ал  м ұны ң өзі  бұл дастан д ард а 

ө м ір  ш ы н ды ғы н   су р еттеу ге,  өлеу м еттік  м ә сел ел е р ге  ж ә н е  халы кты ң  

аза тты қ  к ү р есін е ж азб аш а өдебиеттегідей  едәуір зор көңіл  бөлінгенін 

көрсетеді.

П атш а  ө к ім е т ін ің   о тар ш ы л д ы к   са яса ты н а  қарсы   күрес  туғы зған  

ж алы н ды   п о эзи я   ө з ін ің   о зы к   идеясы   ж ә н е   бай  м азм ұны   арк асы н д а 

к а зак ты ң  кө р к ем   ш ы ғарм аш ы лы ғы н  ж аңа б и ікке көтерді.  Ол  үстемдік 

еткен   к о ға м д ы к   кұ р ы л ы с к а,  халы қты   к ан ауш ы й арға  қарсы   баты л  да 

аш ы қ   н а р а зы л ы к   б ілд ірген   р еа л и ст ік   п о эзи я н ы   одан  әрі  ілгері  бас- 

ты рды ,  к арап ай ы м   адамды  ж ы р етуде ж аң а бастам а болды.

Осы  о рай д а 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   462   463   464   465   466   467   468   469   ...   667




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет