Шу ауданы,ТӨлеби ауылы әкімдігі білім бөлімінің «МҰҚАҒали мақатаев атындағы шағын орталықты тірек орта мектебі (Р. О)» коммуналдық мемлекеттік мекемесі



бет16/78
Дата24.12.2023
өлшемі455,11 Kb.
#199028
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   78
Байланысты:
ҰБТ папка

Солтүстік мұзды мұхиты
Жердегі мұхиттардың ең кішісі. Мұхитта 9 теңіз бар. Мұхиттың 1\ 3 бөлігін қайраң алып жатыр. Орташа температура қыста 400С, Жазда 00 С, Орташа жауын – шашын 100 – 200мм.
Солт. Мұзды мұхиттың негізгі бөлігі орналасқан климаттық белдеу- Арктикалық климаттық белдеу.
Жер бетіндегі өзендер

  • Өзен – Табиғи арнамен ағып өтетін су ағыны

  • Көлдер – жер бетіндегі суға толған табиғи ойыстар

  • Дүние жүзіндегі ең терең көл – Байкал (1620м)

  • Қазақстан көлдерінің ең ірілері – Каспий ,Арал, Балқаш

  • Көлдер екіге бөлінеді – 1) Ағынды көлдер, 2) Ағынсыз көлдер

  • Өзен құламасы – деп оның бастауының сағасынан метр есебімен көрсетілген биіктікті атайды.

  • Өзен бастауы деп - өзеннің басталатын жерін айтады

  • Өзеннің барып құятын жері - өзен сағасы – деп аталады

  • Өзеннен а ағып шығатын немесе өзенге келіп құятын бөлікті - өзен саласы деп атайды

  • Таудағы жыл бой қардың еріп үлгермей жинақтала беретін , биіктігін белгілейтін шартты сызықты – қар жиегі немесе шекарасы – деп атайды

  • Өзен арнасы бойында қалыптасып, суға шайылмайтын қатты тау жыныстары кездесетін жерлерде судың тік кемерден құлап ағуын – сарқырама – деп атайды

  • Әлемдегі ең биік сарқырама - АНХЕЛЬ ( Оңт. Амер.1054м - ден) , екінші сарқырама Тугела (Афр. 947,8 м)



Сабақ № Сыныбы Күні


Тақырыбы: § 6 БИОСФЕРА – ТІРШІЛІК ҚАБАТЫ

Биосфера тіршілік қабаты туралы білім көздері, оның маңызы және ерекшеліктері;


Мақсаты: Оқушыларға биосфера тіршілік қабаты туралы жайлы білімдерін қалыптастыру.
Міндеттері:

  • Биосфера тіршілік қабаты туралы жөнінде түсіндіру;

  • өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру;

  • өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру, жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу.



Сабақтың көрнекілігі: Биосфера тіршілік қабаты туралы суреттер .
Сабақтың әдісі: Лекция-баяндау
Сабақтың барысы:
Тіршілік қабатын – биосфера деп атайды
Өсімдіктер мен жануарлардың ең көп тіршілік ететін аймағы – жер беті.
Әлемдегі ең биік ағаш эвкалиптінің тамырының ұзындығы 100м жетеді.
Тірі организмдерді фауна (жануарлар) және флора (өсімдіктер)
деп екіге бөлеміз.

  • Бейорганикалық заттардан органикалық заттарды түзушілерді, яғни өсімдіктер – продуценттер (өндірушілер) д. а

  • Түзілген органикалық заттармен қоректенетіндер (жануарлар, саңырауқұлақтар) – консументтер (пайдаланушылар)

  • Осыған дейін түзілген өнімдерді бейорганикалық заттарға ыдырататын микроорганизмдерді – редуценттер (қалпына келтірушілер)

  • Әлемдегі ең жасы ұзақ ағаш - Секвоя д. а (жасы 3 – 4 мың)

  • Әлемдегі ең алып сүт қоректі – ол көк кит оның салмағы 160 тонна

  • Мұхиттағы өмір сүру деңгейіне сай мұхиттағы тіршілік планктондар (қалқыма) беткі жақта қалқып жүретіндер, нектон (жүзгіш) – мысалы балықтар, бентос (тереңдік) өте тереңдегі тіршілік деген мағынаны білдіреді.

  • Жапырағының ауданы 2– 3 метрден асатын өсімдіктің аты – Виктория – Араукария д.а



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   78




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет