Сөж пәні: Қазіргі қазақ тілінің сөзжасамы Тақырыбы



Дата13.12.2021
өлшемі70,3 Kb.
#125364
Байланысты:
сөзжасам сөж (1)


Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті



СӨЖ

Пәні: Қазіргі қазақ тілінің сөзжасамы

Тақырыбы: «Қазақ тілінің сөзжасам сөздігі» (1-кітап) бойынша сөзжасамдық ұялар мен тізбектерге уәждемелік талдау жүргізу


Орындаған: Алмасова Назира

Тексерген: Егизбаева Н.Ж.

2021 ж.


  1. Тап

Сөзжасамдық ұя: Таптан, таптасу, таптат, таптату, таптатусыз, таптаушы, тапты, таптылық, тапта, таптағыш, тапсыз, тапшы, тапшылдық, таптан, таптандыр,тапқыр, тапшыл,таптас,таптасу, таптандыр;

Сөзжасамдық тізбек: Тап-қыр, тап-қыр-лық;

Тап-шы, тап-шы-лық;

Тап-та, тап-та-ғыш;

Тап-та-л, тап-та-л-у;

Тап-та-н, тап-та-н-у;

Тап-тат, тап-тат-қыз, тап-тат-қыз-дыр-у;

Тап-тас, тап-тас-у;

Тап-та-у, тап-та-у-лы;

Тап-та-у-сыз;

Тап-та-у-шы;

Тап-ты, тап-қыш-тық;

Тап-шы;


Тап-шыл;

Уәждемелік талдау:

Тапқыр – синтетикалық тәсіл арқылы, «тап» сөзінен уәжделіп, табу атауы мағынасында туған туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында қолданнылып тұр.

Тапта - синтетикалық тәсіл арқылы, «тап» сөзінен уәжделіп, басу, жаншу мағынасында жасалған етістік мағыналы туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында қолданылады.

Таптаусыз - синтетикалық тәсіл арқылы, «тап» сөзінен уәжделіп, басусыз, жаншусыз, яғни басусыз көмілген мағынасында жасалған туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында жұмсалып тұр.



  1. Таза

Сөзжасамдық ұя: тазала, тазалағыш, тазалан, тазаландыр, тазалат, тазалату, тазалық, тазар, тазасыздық;

Сөзжасамдық тізбек: ажар-ла, ажар-ла-ғыш;

Таза-ла-н, таза-ла-н-дыр, таза-ла-н-дыр-у;

Таза-ла-н-у;

Таза-ла-т, таза-ла-т-у;

Таза-ла-у, таза-ла-у-шы;

Таза-лы, таза-лы-лық;

Таза-сыз, таза-сыз-да-н, таза-сыз-да-н-у;

Таза-сыз-дық;



Уәждемелік талдау:

Тазалық – синтетикалық тәсіл арқылы, «таза» сөзінен уәжделіп, ұқыптылық, тиянақтылық, жинақылық мағынасында туындаған туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында жұмсалып тұр.

Тазалану - синтетикалық тәсіл арқылы, «таза» сөзінен уәжделіп, жинақылану, ұқыпты болу мағынасында жасалған туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында жұмсалып тұр.

Тазалау - синтетикалық тәсіл арқылы, «таза» сөзінен уәжделіп жинау, мұқият болу мағынасында туындаған туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында қолданылып тұр.

Тазалаушы - синтетикалық тәсіл арқылы, «таза» сөзінен уәжделіп, жинаушы яғни қимыл-істі жасайтын адам мағынасында жасалған туынды сөз. Мағынасы тура уәждеме мағынасында.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет