Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
СӨЖ
Пәні: Қазіргі қазақ тілінің сөзжасамы
Тақырыбы: «Қазақ тілінің сөзжасам сөздігі» (1-кітап) бойынша сөзжасамдық ұялар мен тізбектерге уәждемелік талдау жүргізу
Орындаған: Алмасова Назира
Тексерген: Егизбаева Н.Ж.
2021 ж.
Тап
Сөзжасамдық ұя: Таптан, таптасу, таптат, таптату, таптатусыз, таптаушы, тапты, таптылық, тапта, таптағыш, тапсыз, тапшы, тапшылдық, таптан, таптандыр,тапқыр, тапшыл,таптас,таптасу, таптандыр;
Сөзжасамдық тізбек: Тап-қыр, тап-қыр-лық;
Тап-шы, тап-шы-лық;
Тап-та, тап-та-ғыш;
Тап-та-л, тап-та-л-у;
Тап-та-н, тап-та-н-у;
Тап-тат, тап-тат-қыз, тап-тат-қыз-дыр-у;
Тап-тас, тап-тас-у;
Тап-та-у, тап-та-у-лы;
Тап-та-у-сыз;
Тап-та-у-шы;
Тап-ты, тап-қыш-тық;
Тап-шы;
Тап-шыл;
Уәждемелік талдау:
Тапқыр – синтетикалық тәсіл арқылы, «тап» сөзінен уәжделіп, табу атауы мағынасында туған туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында қолданнылып тұр.
Тапта - синтетикалық тәсіл арқылы, «тап» сөзінен уәжделіп, басу, жаншу мағынасында жасалған етістік мағыналы туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында қолданылады.
Таптаусыз - синтетикалық тәсіл арқылы, «тап» сөзінен уәжделіп, басусыз, жаншусыз, яғни басусыз көмілген мағынасында жасалған туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында жұмсалып тұр.
Таза
Сөзжасамдық ұя: тазала, тазалағыш, тазалан, тазаландыр, тазалат, тазалату, тазалық, тазар, тазасыздық;
Сөзжасамдық тізбек: ажар-ла, ажар-ла-ғыш;
Таза-ла-н, таза-ла-н-дыр, таза-ла-н-дыр-у;
Таза-ла-н-у;
Таза-ла-т, таза-ла-т-у;
Таза-ла-у, таза-ла-у-шы;
Таза-лы, таза-лы-лық;
Таза-сыз, таза-сыз-да-н, таза-сыз-да-н-у;
Таза-сыз-дық;
Уәждемелік талдау:
Тазалық – синтетикалық тәсіл арқылы, «таза» сөзінен уәжделіп, ұқыптылық, тиянақтылық, жинақылық мағынасында туындаған туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында жұмсалып тұр.
Тазалану - синтетикалық тәсіл арқылы, «таза» сөзінен уәжделіп, жинақылану, ұқыпты болу мағынасында жасалған туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында жұмсалып тұр.
Тазалау - синтетикалық тәсіл арқылы, «таза» сөзінен уәжделіп жинау, мұқият болу мағынасында туындаған туынды сөз. Тура уәждеме мағынасында қолданылып тұр.
Тазалаушы - синтетикалық тәсіл арқылы, «таза» сөзінен уәжделіп, жинаушы яғни қимыл-істі жасайтын адам мағынасында жасалған туынды сөз. Мағынасы тура уәждеме мағынасында.
Достарыңызбен бөлісу: |