Больцман таралу заңы деп аталады.
Максвелдің заңы бөлшектердің кинетикалық энергиялары бойынша таралуын берген кезде Больцманның заңы потенциалдық энергияларының мәндері бойынша таралуын береді. Таралу заңдарының екеуіне де тән нәрсе ол – экспоненциялық көбейткіштің барлығы, оның дәрежесінде жеке молекуланың кинетикалық энергиясның немесе оған сәйкес потенциалдық энергиясының, молекуланың жылулық қозғалысының орташа энергиясына қатынасы тұр.
Штерн – Герлах тәжірибесі — атомның магниттік сәтінің бар екендігін және оның сыртқы магнит өрісі бағытындағы проекциясының нақтылы бір дискретті мәндер ғана қабылдайтындығын дәлелдейтін тәжірибе.
Штерн – Герлах тәжірибесінде күміс атомдарының шоғы әр текті магнит өрісі арқылы өткен кезде ондағы әр атомға: F=-μ(gradH)cos күші әсер етіп, оларды алғашқы түзу сызықты қозғалыс бағытынан ауытқытады, мұндағы μ - жеке атомның магниттік моменті, Н – магнит өрісінің кернеулігі. Классикалық теория бойынша, μ мен Н арасындағы бұрышқа ешқандай шек қойылмайтындықтан, РР пластинкада тек бір тұтас енді жолақ байқалуы тиіс еді. Ал тәжірибе нәтижесі бұдан өзгеше болып шықты: күміс атомдарының магнит өрімін қоспай тұрғандағы пластинка бетінде қалдыратын жіңішке сызық тәрізді ізінің орнына, олардың әр текті магнит өрісінен өткеннен кейін қалдыратын ізі, онымен салыстырғанда симметриялы болып орналасқан 2 жіңішке сызық түрінде пайда болатындығы байқалды. Бұл нәтиже кванттық теория болжаған кеңістіктік квантталудың бар екендігін дәлелдейді.
Достарыңызбен бөлісу: |