«Современные методики и технологии обучения физике»



бет6/10
Дата10.04.2024
өлшемі214 Kb.
#200672
түріРешение
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
Современные методики и технологии обучения физике

Литература

  1. Новые педагогические и информационные технологии в системе образования / Под ред.Е.С.Полат – М., 2000.

  2. Живая физика. Комплекты компьютерных экспериментов: методические рекомендации / Под ред. В.В.Бронфман, С.М.Дунин – М.: ИНТ.

  3. Иванов Г.И. Формулы творчества, или Как научиться изобретать: Книга для учащихся старших классов. – М.: Просвещение, 1994.

  4. Тамберг Ю.Г. Как научить ребенка думать. – Ростов на Дону: Изд-во Феникс, 2007.

  5. Активизация познавательной деятельности учащихся при изучении физики. Пособие для учителей. - М.: Просвещение, 1983. -160с.

  6. Бугаев А.И. Методика преподавания физики. Теоретические основы. - М.: Просвещение, 1981.- 288с.

  7. Зверева Н.М. Активизация мышления учащихся на уроках физики. - М: Просвещение, 1980. - 112 с.

  8. Малафеев В.И. Проблемное обучение физике в средней школе. - М.: Просвещение 1980. - 127 с.

  9. Методика преподавания физики в 7-11 классах средней школы. 41./ Под ред. В.П Орехова, и А.В. Усовой- М: Просвещение, 1980. - 320 с.

  10. Осадчук Л.А. Методика преподавания физики. - К.: Высшая школа, 1984. - 352 с.

  11. Основы методики преподавания физики. / Под ред А.В.Перышкина , В.Г. Разумовского и В.А. Фабриканта. - М.: Просвещение, 1983. - 398 с.

  12. Сборник тезисов, Фестиваль педагогических идей «Открытый урок» 2011г., урок «Что изучает физика ?», Л.И. Кукаева 

В истории психологических исследований проблема интеллекта, являясь, с одной стороны, наиболее изучаемой и распространенной (ей посвящено большое количество работ), с другой стороны, остается самой дискуссионной. Так, например, до настоящего времени не сложилось однозначного определения интеллекта, хотя этим понятием активно оперируют в различных областях науки. Приведем несколько определений интеллекта: Психологиялық зерттеулер тарихында интеллект мәселесі, болмыс, бір жағынан, ең көп зерттелген және кең таралған (оған көп еңбектер арналған), екінші жағынан, ең қайшылықты мәселе болып қала береді. Мысалы, осы уақытқа дейін интеллекттің бір мәнді анықтамасы болған жоқ, дегенмен бұл ұғым ғылымның әртүрлі салаларында белсенді түрде қолданылады. Міне, интеллекттің кейбір анықтамалары:


  • “Интеллект – это относительно устойчивая структура умственных способностей индивида” [31, с.142]; 

  • “Интеллект – разум, способность мыслить, проницательность, совокупность тех умственных функций (сравнения, абстракция, образования понятий, суждения, заключения и т.д.), которые превращают восприятия в знания или критически пересматривают и анализируют уже имеющиеся знания” [6, с. 115];

  • “Определение интеллекта как свойства информационной модели обеспечивать количественно-энергетическое превосходство полезного результата над затраченным усилием” [24, с. 122]; “Интеллект – это относительно устойчивая структура умственных способностей индивида” [31, с.142]; 

  • “Интеллект – разум, способность мыслить, проницательность, совокупность тех умственных функций (сравнения, абстракция, образования понятий, суждения, заключения и т.д.), которые превращают восприятия в знания или критически пересматривают и анализируют уже имеющиеся знания” [6, с. 115];

“Определение интеллекта как свойства информационной модели обеспечивать количественно-энергетическое превосходство полезного результата над затраченным усилием” [24, с. 122]; • «Интеллект – индивидтің психикалық қабілеттерінің салыстырмалы түрде тұрақты құрылымы» [31, 142 б.];
• «Интеллект – бұл қабылдауды білімге айналдыратын немесе бар білімді сыни тұрғыдан қарастырып, талдайтын ақыл-ой, ойлау қабілеті, пайымдау, сол психикалық функциялардың (салыстыру, абстракция, ұғым қалыптастыру, пайымдаулар, қорытындылар және т.б.) жиынтығы» [6 , бірге. 115];
• «Интеллект жұмсалған күш-жігерден пайдалы нәтиженің сандық және энергетикалық артықшылығын қамтамасыз ету үшін ақпараттық модельдің қасиеті ретінде анықтамасы» [24, б. 122];



  • “Интеллект – общая познавательная способность, определяющая готовность человека к усвоению и использованию знаний и опыта, а также к разумному поведению в проблемных ситуациях” [11, с.14].

Поэтому интеллект отождествляют с системой умственных операций, со стилем решения проблем, с индивидуальным когнитивным стилем и т.д. Отсутствие однозначности в определениях интеллекта связано с многообразием проявлений интеллекта. Однако всем этим проявлениям присуще то общее, что позволяет отличать их от других особенностей поведения, а именно - активизация в любом интеллектуальном акте мышления, памяти, воображения, - всех тех психических функций, которые отвечают за познание окружающего мира. • «Интеллект – адамның білім мен тәжірибені игеруге және пайдалануға, сонымен қатар проблемалық жағдайларда өзін саналы ұстауға дайындығын анықтайтын жалпы танымдық қабілет» [11, 14 б.].
Демек, интеллект психикалық операциялар жүйесімен, мәселені шешу стилімен, жеке танымдық стильмен т.б. Интеллект анықтамаларында бірмәнділіктің болмауы интеллект көріністерінің әртүрлілігімен байланысты. Дегенмен, бұл көріністердің барлығында оларды басқа мінез-құлық белгілерінен ажыратуға мүмкіндік беретін ортақ нәрсе бар, атап айтқанда, ойлаудың, есте сақтаудың, қиялдың кез келген интеллектуалдық әрекетіндегі белсендіру - қоршаған әлемді тануға жауап беретін барлық психикалық функциялар.

“Развитие интеллекта учащихся при обучении физике” в настоящее время очень актуальна, так как современное общество ставит перед образованием цели: “вооружить” учащихся не только конкретными знаниями по отдельным предметам, но и комплексом интеллектуальных умений. Данной проблемой занимались многие известные педагоги-исследователи (Зверева М.Н., Пинский А.А., Разумовский В.Г. и др.), в частности Э.М. Браверман [8, с.23-28]. Она и ее помощники предложили “систему” заданий, с помощью которой можно развивать мышление и тем самым способствовать развитию интеллекта школьников. Сферой для реализации поставленных целей современного образования выбирается физика. Қазіргі уақытта «Физиканы оқыту кезінде оқушылардың интеллектін дамыту» өте өзекті, өйткені қазіргі қоғам білім берудің алдына мақсат қояды: оқушыларды жеке пәндер бойынша нақты біліммен ғана емес, сонымен қатар интеллектуалдық дағдылар жиынтығымен «жабдықтау». Бұл мәселемен көптеген белгілі педагог-зерттеушілер (Зверева М.Н., Пинский А.А., Разумовский В.Г. және т.б.), атап айтқанда Е.М. Браверман [8, 23-28 б.]. Ол және оның көмекшілері ойлауды дамытатын және сол арқылы мектеп оқушыларының интеллектінің дамуына ықпал ететін тапсырмалар «жүйесін» ұсынды. Қазіргі білім берудің алға қойған мақсаттарын жүзеге асыру саласы ретінде физика таңдалды.

По мнению некоторых исследователей, в XXI веке физика, наряду с русским языком и математикой, должна стать фундаментом школьного образования, прежде всего как “языковая наука” (русский язык - способ общения между людьми, математика - язык точных наук, физика - язык общения с природой) [39, с.34].
В постановке нового курса физики следует исходить из того, что важнейшими аспектами физико-математического обучения определяющими стратегию школьного образования, должны стать развитие абстрактного мышления учащихся и воспитание прикладной математической культуры. Умение применять математические методы на практике, навыки математического моделирования приобретаются в работе с наиболее простыми моделями, которыми являются физические объекты. Жаңа физика курсын құруда мектептегі білім берудің стратегиясын айқындайтын физика-математикалық білім берудің маңызды аспектілері оқушылардың абстрактілі ойлауын дамыту және қолданбалы математикалық мәдениетті тәрбиелеу болуы керек екендігінен шығу керек. Математикалық әдістерді практикада қолдана білу және математикалық модельдеу дағдылары физикалық объектілер болып табылатын қарапайым модельдермен жұмыс істеу арқылы алынады.
Стремительное внедрение математических методов во все виды интеллектуальной деятельности определяет исключительно важное место уроков физики в обучении (вне зависимости от типа школ или классов), так как лишь на этих уроках формируется особый тип мышления - математическое моделирование, возможности которого выходят далеко за рамки физических явлений. 
Преподавание должно базироваться на высокой культуре решения задач (в том числе, графических, оценочных, экспериментальных, моделирование на компьютере). Это - наиболее эффективный инструмент развития рассудочного мышления, воспитания привычки думать, умения правильно рассуждать. Математикалық әдістерді интеллектуалдық әрекеттің барлық түрлеріне жылдам енгізу физика сабақтарының білім берудегі (мектептердің немесе сыныптардың түріне қарамастан) өте маңызды орнын анықтайды, өйткені тек осы сабақтарда ойлаудың ерекше түрі - математикалық модельдеу, мүмкіндіктері физикалық құбылыстар шеңберінен әлдеқайда асып түседі.
Оқыту есептерді шешудің жоғары мәдениетіне негізделуі керек (оның ішінде графикалық, бағалау, эксперименттік, компьютерлік модельдеу). Бұл – ұтымды ойлауды дамытудың, ойлау дағдысын, дұрыс пайымдау қабілетін тәрбиелеудің ең тиімді құралы.

Общие принципы научного мышления такие, как наблюдение, эксперимент, сравнение, аналогия, индукция и дедукция, анализ и синтез, также формируются главным образом на уроках физики.


Для реализации целей физического образования в основной и старшей школах необходимы, в первую очередь, доступ в урочное время к интернет-технологиям и увеличение учебного времени, отводимого на базовом уровне изучения курса физики. В массовой школе должен быть обеспечен высокий уровень преподавания физики в условиях сдачи ЕГЭ и ГИА учащимися общеобразовательных учреждений. Понижения уровня физико-математического школьного образования приводит к замедлению интеллектуального развития нации. [39, с.365]. Бақылау, эксперимент, салыстыру, аналогия, индукция мен дедукция, анализ және синтез сияқты ғылыми ойлаудың жалпы принциптері де негізінен физика сабақтарында қалыптасады.
Бастауыш және жоғары мектептерде физиканы оқыту мақсатына жету үшін, ең алдымен, сынып сағаттарында интернет-технологияларға қол жеткізу және физика курсын оқудың базалық деңгейінде бөлінген оқыту уақытын ұлғайту қажет. Мемлекеттік мектепте физиканы оқытудың жоғары деңгейі жалпы білім беру ұйымдары оқушыларының Бірыңғай мемлекеттік емтихан мен мемлекеттік емтихан тапсыру жағдайында қамтамасыз етілуі керек. Физика-математика мектептерінің білім деңгейінің төмендеуі ұлттың интеллектуалдық дамуының тежелуіне әкеледі. [39, 365 б.]

В самом начале моей педагогической деятельности первые три года были поиском проблемы не глубоких знаний учащихся. Для выяснения этого были использованы следующие методы:


1. Теоретический анализ исследуемой проблемы и изучение литературы:
а) по вопросам дидактики, психологии, обучения и воспитания; 
б) по методике преподавания физики; 
в) по теории познания;  Ұстаздық қызметімнің ең басында алғашқы үш жыл студенттердің терең білім мәселесін іздеу болды. Мұны анықтау үшін келесі әдістер қолданылды:
1. Әдебиеттің зерттелетін және зерттелетін мәселеге теориялық талдау жасау:
а) дидактика, психология, оқыту және тәрбиелеу мәселелері бойынша;
б) физиканы оқыту әдістемесі бойынша;
в) таным теориясына сәйкес;

2. Изучение и анализ опыта работы школы МОУ “Северной средней общеобразовательной школы № 2 Белгородского района Белгородской области” п.г.т. Северный по организации процесса обучения физике. 


3. Проведение наблюдений за развитием мыслительных операций у учеников, бесед с учителями и учащимися.
4. Осуществление ретроспективного анализа личного опыта.
5. Анализ письменных работ учащихся. 2. Қалалық елді мекен «Белгород облысы Белгород ауданының № 2 Солтүстік орта мектебі» коммуналдық білім беру мекемесінің мектебінің тәжірибесін зерттеу және талдау. Физиканы оқыту процесін ұйымдастыру туралы Солтүстік.
3. Оқушылардың психикалық операцияларының дамуына бақылаулар жүргізу, мұғалімдермен және студенттермен әңгімелесу.
4. Жеке тәжірибеге ретроспективті талдау жүргізу.
5. Оқушылардың жазба жұмыстарын талдау.

Анализ показал, что проблемой не глубоких знаний учащихся по предмету связянна с несформированностью мыслительных операций, а значит с низким уровнем интеллекта. С этой целью известным педагогом-исследователем Э.М. Браверман и ее помощниками была разработана “система” заданий, включающая мыслительные операции: сравнение, анализ, синтез, классификацию, индукцию, дедукцию и систематизацию. Подобную “систему” заданий я реализую на уроках физики с 7 по 11 классы. За 10 лет педагогической деятельности мне удалось разработать уроки практически по всем разделам базового курса школьной физики в соответствие с технологией Э.М. Браверман. Талдау көрсеткендей, оқушылардың пәнді терең меңгермеу мәселесі ақыл-ой операцияларының жетілмегендігімен, демек, интеллект деңгейінің төмендігімен байланысты. Осы мақсатта атақты педагог-зерттеуші Е.М. Браверман мен оның көмекшілері ақыл-ой операцияларын қамтитын тапсырмалардың «жүйесін» жасады: салыстыру, талдау, синтез, жіктеу, индукция, дедукция және жүйелеу. Мен 7-11-сыныптар аралығында физика сабақтарында осындай тапсырмалар «жүйесін» жүзеге асырамын. 10 жыл бойы педагогикалық қызметте мен мектеп физикасының негізгі курсының барлық дерлік бөлімдері бойынша сабақтарды Е.М. Браверман.


Данная технология развития интеллекта учащихся дает положительную динамику качества знаний по предмету, что и подтверждают итоговые результаты ЕГЭ, ГИА. Вот некоторые сведения о данной “системе” заданий, помогающей лучше представить себе структуру, содержание и формы занятий, способствующих развитию интеллекта школьников. Студенттердің интеллектісін дамытуға арналған бұл технология пән бойынша білім сапасының оң тенденциясын береді, бұл Бірыңғай мемлекеттік емтихан мен мемлекеттік емтиханның қорытынды нәтижелерімен расталады. Міне, мектеп оқушыларының интеллектінің дамуына ықпал ететін сабақтардың құрылымын, мазмұнын және формаларын жақсы елестетуге көмектесетін осы тапсырмалар «жүйесі» туралы кейбір мәліметтер.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет