Литература
Задорнова В. Я. Восприятие и интерпретация художественного текста. – М.: Наука.,1984.
Кухаренко А. В. Интерпретация текста. - М.: Просвещение,1990.
Лотман. Ю. М. Структура художественного текста. - М.Наука.,1991.
Гальперин И.Р. Текст как объект лингвистического исследования. - М.: Наука, 1987.
Мемлекеттiк тiлдi дамытудың саяси-құқықтық , әлеуметтік және психолингвистикалық аспектілері
Досжан Г. А.
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті (Қазақстан)
В этой статье всесторонне анализированы политико-правовые, социальные и психолингвистические аспекты развития казахского языка как государственного языка. Автор дает рекомендаций по развитию государственного языка в национально-языковой политике в сравнении с международным опытем.
In this article the political-law, social and psycholinguistic aspects of the Kazakh language’s development as a state language are widely analyzed. We give the recommendations for developing the state language in national-language policy and comparison with the international experience has been is made.
Тілдің негізін құрайтын сөз белгілі бір мағына беріп, ақпарат жеткізіп қана қоймай, ұлттық сананың қалыптасуына әсер ететіні белгілі. Мәселен, Қазақстанда дүниеге келген қазақ азаматы мен Еуропада немесе Америка Құрама Штаттарында өмір сүретін қазақтың ой-санасы мен дүниетанымы, ұлттық болмысы, этнопсихологиясы екі түрлі болып табылады. Бұған басты себеп, олардың қазақ тілін игеру мүмкіндіктерінің екі түрлі болуы. Еуропадағы бір елде, мәселен, Ұлыбританияда тұратын қазақтың тілі ағылшын тілімен ассимилияцияға түсіп, ағылшындық акцентке негізделсе, Қазақстанда өмір сүретін кейбір қазақтың тілі орыстық акцентке жақын болып келеді. Қазақстанның Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл, Қызылорда, Атырау, Ақтөбе, Маңғыстау облыстарында тұратын қазақтар таза қазақша сөйлеуге бейім болса, Ақмола, Солтүстік Қазақстан, Орталық Қазақстан, Павлодар облыстарында орысша сөйлейтін қазақтар көптеп кездеседі. Ал Алматы, Астана қалаларындағы қазақтар негізінен қостілді, яғни қазақ және орыс тілдерінде сөйлеуге бейім. Астана мен Алматы қалаларында қазақ азаматтарының көпшілігінің қазақша біліп тұрса да, бейтаныс не таныс адаммен қоғамдық орындарда орысша ақпарат сұрауы не сөйлесуі жиілеп келеді. Бұл соңғы кезде қарқын алып отырған тенденция болғанымен, оның психолингвистикалық және саяси-әлеуметтік себептері де жоқ емес. Күнделікті өмірде орыс тілінің басымдыққа ие болуы, орыстілді ақпараттың көбеюі мен қызмет көрсету саласы өкілдерінің негізінен орысша сөйлеуі қазақтілді қазақтардың да еріксіз орысша сөйлеуіне жағдай туғызып отыр. Тілдік кеңістіктегі бұл құбылыс күшейе берсе, онда қазақтілді қазақтар да орысша сөйлеп, қазақ тілінің тілдік ортасы тарылып кетуі мүмкін. Тіпті бұл осылай болып та келеді. Бұл жағдайды түзеу үшін мемлекет тарапынан әлеуметтік лингвистикалық зерттеулер жүргізіп, мемлекеттік тіл саясатын күшейту керек. Мемлекет қазақтілді ақпарат құралдарын көбейту, қазақ тіліндегі мектептер мен бала-бақша санын арттыру, мемлекеттік қызметке кіру үшін мемлекеттік тілді білуді міндеттеу, қызмет көрсету саласында азаматтардың қазақ тілінде сөйлеуін талап ету секілді іс-шараларды көбейтіп, пәрменді тіл саясатын жүргізбейінше, қазіргі қазақ тіліне төніп отырған қауіп-қатерді сейілту жыл өткен сайын қиындай бермек.
«Неге өз Отаны Қазақстанда тұратын қазақтың тілі орыс тілінің ықпалында келеді?» деген сауалға жауап беріп көрсек. Біріншіден, қазақтың ғасырлар бойы Ресейге отар болуы; екіншіден, тәуелсіздік алғалы бері қазақ-орыс қостілділігінің құқықтық тұрғыдан заңдастырылуы. Мәселен, ҚР Конституциясының 7-бабының 2-тармақшасы мен «Тіл туралы» Заңның 5-бабына сәйкес, «мемлекеттік ұйымдарда және жергілікті өзін-өзі басқару органдарында орыс тілі ресми түрде қазақ тілімен тең қолданылады» деп көрсетілген. Үшіншіден, кеңестік аралас білім беру жүйесінің әлі де болса азаймауы, осының салдарынан мүлдем қазақ тілін білмейтін не шала білетін қазақ азаматтарының қатары көбеймесе, азаймай отыр. Төртіншіден, Қазақстанның ақпарат кеңістігіндегі ресейлік БАҚ-тың көптігі мен Интернеттегі орыс немесе ағылшын тіліндегі сайттардың көптігінен таза қазақ тілді ақпарат алу мүмкінідігін аздығы. Ал таза лингвистикалық себепке келер болсақ, қазақ тіліндегі шетел кірме сөздерінің көбеюі және олардың орыс және шетел тілінің орфографиясымен қабылданып, жазылуы. Социолингвистикалық фактор бойынша қазақ тілінің тілдік ортасының әр аймақта әр түрлі болуы, әсіресе солтүстік өңірлерде орыс тілінің басым түсуі. Қалалық қазақтар санасында орысша ақпарат сұрау психологиясының үдеп кетуі. Міне, осындай саяси, құқықтық, әлеуметтік, психологиялық, лингвистикалық факторларға байланысты қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретіндегі мәртебесі, қоғамдық-коммуникациялық басымдығы іске аспай отыр.
1990 жылдардан бастап тәуелсіздікке ие болған көптеген посткеңестік елдер өз ана тілдерін дамытуға барынша жағдай жасауда. Соның нәтижесінде Өзбекстан, Түркіменстан, Әзірбайжан, Эстония, Латвия, Литва, Молдова, Украина сияқты елдердің мемлекеттік тіл туралы арнайы заңдары қабылданып, бірқатарында орыс тілінің ресми және ұлтаралық қатынас тілі функциясы заң жүзінде алынып тасталды. Осы елдердің көбісі өз ұлттық жазуларының графикалық негізін кириллицадан латын графикасына көшірді. Орыс тіліндегі білім ошақтары мен ақпарат құралдарының санын азайтып, мемлекеттік тілдегі ақпарат, кино, теле, баспа өнімдерінің өндірісін жолға қою арқылы өз ана тілдерінің қолданыс аясын кеңейтіп отыр. Бұл елдерде жергілікті ұлтпен қатар, өзге этнос өкілдерінің мемлекеттік тілді білуі міндет болып табылады.
Жаһандану процесінің күшейіп, әлемдік интеграцияның қарқын алуы дүние жүзіндегі тілдік кеңістіктердің өзгеруіне, әлемдік тілдердің өзге тілдердің ареалын қысқартуға алып келуде. Дүние жүзінде қытай, ағылшын, француз, неміс, жапон, корей, түрік тілдерін оқыту курстары көптеп ашылуда. Қазақтанның көптеген жоғары оқу орындары мен тіл оқыту агенттіктерде аталған тілдер қарқынды оқытылуда. Бір өкініштісі, қазақ тілін білмейтіндердің көбісі осы тілдерді үйренуге қаржы аямай, кірісуде. Өйткені, еліміздегі көптеген шетелдік немесе халықаралық компанияларда мемлекеттік қазақ тілінен гөрі осы тілдерге деген сұраныс жоғары. Айталық, Ақтөбе, Атырау, Ақтау секілді мұнай-химия өндірісі дамыған өңірлерде жұмыс істейтін қазақтандық - шетелдік бірлескен компанияларда жұмыс істеу үшін ағылшын, қытай, француз, неміс тілдерін білу міндетті. Ал қазақ тілін білу міндеттелмейді. Осылайша қазақ тілі өзінің табиғи ареалында ығыстырылуда.
Біздіңше, Қазақстанда қазақ тілін мемлекеттік тіл ретінде дамыту үшін ұлттық тіл саясатында мынадай шаралар қолға алынуы керек:
- «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тіл туралы» Заңын қабылдау және осы Заңға сәйкес барлық заңдарға мемлекеттік тілді қолдану туралы нормаларды қосу, «Тіл туралы» Заңға өзгерістер енгізу;
- қазақ ұлттық жазуының негізін кириллицадан әлем халқының басым бөлігі пайдаланатын латын графикасына көшіру;
- Қазақстандағы шетелдік ақпарат құралдарының санын азайтып, қазақ тіліндегі телеарналар мен Интернет сайттарын көбейтуге мемлекеттік қолдау көрсету;
- Қазақ тілінде көркем, деректі фильмдер мен мультфилмдер түсіру және шетелдік фильмдерді қазақшаға аудару ісін жолға қою;
- Қазақ тіліндегі баспа өнімдерін көбейту, сол арқылы қазақтілді оқырманды көбейту;
- Меншік түріне қарамастан барлық мекемелердің іс - қағаздарының қазақша жүргізілуін талап ету және оған жүйелі қадағалау мен мониторинг жүргізу;
- Мектепке дейінгі, орта, орта арнаулы, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру мекемелерінің барлығында қазақ тілін оқыту, орыс мектептерінде қазақ тілі пәнінің сағатын арттыру;
- Ономастикалық, көрнекі ақпарат саласында атаулар мен ақпараттарды тек мемлекеттік тілде жазу үрдісін қолдану;
- Мемлекеттік және қоғамдық ұйымдардың барлығында азаматтарға қазақша жауап беру, қазақша сөйлеу, қазақ тілінде іс қағаздарын жүргізуді заңмен талап ету;
Шетелдік бірлескен компаниялар мен ұлттық компания, холдингтерде қазақ тілінде іс қағаздарын жүргізу, қазақша білуді талап ету керек.
- Қазақстанда тұрғысы келетін шетелдік азаматтарға алдымен қазақ тілін үйрену курсынан өтіп, мемлекеттік тілді белгілі бір дәрежеде меңгерген жағдайда ғана рұқсат беру, азаматтық алғысы келетін шетелдіктерге мемлекеттік тілді білуді міндеттеу. Бұл - әлемдік тәжірибеде бар үрдіс. Мәселен, мұндай талап Еуропаның бірқатар елдерінде, Түркияда қолданылады. Ресей де осы талапты заңға енгізу арқылы, орыс ұлттық сәйкестілігін сақтап қалуды көздеп отыр. Бұл үрдісті қолданбасақ, Қазақтандағы онсыз да орыс тілінен аса алмай тұрған қазақ тілінің дамуына ерте ме, кеш пе, қауіп төнері анық.
Қорыта айтқанда, Қазақстандағы қазақ тілінің даму жағдайы өз дәрежесінде емес. Оны дамыту үшін жоғарыда аталған шараларды мемлекеттік тұрғыда қолға алу керек. Бұл істе Президент Әкімшілігі, Парламент, Үкімет, өзге де мемлекеттік органдар халыққа өздері үлгі көрсетіп, 100 пайыз қазақша сөйлеуді және қазақша іс қағаздарын жүргізуді қолға алу керек. Ал Қазақстан халқы Ассамблеясы мемлекеттік тілді дамыту мен насихаттауда еліміздегі өзге этнос өкілдері арасында мемлекеттік тіл саясатын жүргізуді қолға алса игі. ҚР «Тіл туралы» Заңының 4-бабындағы «Қазақстан халқын топтастырудың аса маңызды факторы болып табылатын мемлекеттік тілді меңгеру – Қазақстан Республикасының әрбір азаматының парызы» деген нормадағы «парыз» деген сөзді «міндеті» деп алмайынша және соған сәйкес тіл саясатын жүргізбейінше тілдік ахуалды түбегейлі өзгерту мүмкін емес. Бұл, қазақ тілін үйретуде азаматтарға қысым көрсету емес, керісінше мемлекеттілік пен тәуелсіздіктің негізгі символы - мемлекеттік тілді меңгеруге жағдай жасау болып табылатынын баршамыз дұрыс ұққанымыз жөн.
Әдебиет
Қазақстан Республикасының Конституциясы. 1995 жылғы 30 тамыз.
Қазақстан Республикасындағы «Тіл туралы» ҚР Заңы. 1997 жылғы 11 шілде.
Сотрудничество республики казахстан и великобритании в гуманитарной сфере
Егембердиева В.С.
Евразийский национальный университет имени Л.Н.Гумилева (Казахстан)
In this article the history and development of cooperation between RK and Great Britain in the humanitarian sphere on different programs are reviewed. Also the author defines the main directions in the system of higher education of different levels through intergovernmental cooperation.
Ұсынылып отырған мақалада Қазақстан Республикасы мен Ұлыбритания елдері арасындағы гуманитарлық саладағы түрлі бағдарламалар бойынша қарым-қатынастың пайда болуы мен даму тарихы қарастырылған.Сонымен қатар,мақалада мемлекетаралық өзара қарым-қатынас арқылы түрлі деңгейдегі жоғары оқу орындарында реформа жасау жүйесінің басым бағыттары айқындалған.
Геополитическое расположение Казахстана, экономические и военно-политичесие интересы, развивающийся экономический потенциал стали предпосылками формирования Республики в качестве крупного регионального государства, заинтересованного в формировании в своем окружении зоны стабильности и производства на принципах взаимной безопасности, суверенитета и территориальной целостности.
На сегодняшний день мировые державы, в том числе и Великобритания, рассматривают центральную Азию как место пересечения своих стратегических интересов. Великобритания, будучи постоянным членом совета безопасности ООН, членом «большой восьмерки», одной из ядерных держав, с момента распада Советского Союза выставила одним из приоритетов своей внешней политики укрепление своих позиций в Каспийском регионе, рассматриваемом как зоной национальных интересов страны. Об этом свидетельствует поездка в начале девяностых годов бывшего премьер министра страны, видного британского политика М. Тэтчер в Казахстан.
С приобретением независимости Республика Казахстан в своей внешней политике изначально отвела особое место сотрудничеству с Великобританией. Дипломатические отношения между Республикой Казахстан и Соединенным Королевством Великобритании и Северной Ирландии установлены 19 января 1992 года. При этом импульс развитию казахстанско-британских отношений был дан еще в октябре 1991 года в ходе рабочего визита Президента Н.Назарбаева в Соединенное Королевство. В октябре этого же года было открыто посольство Великобритании в Республике Казахстан, а в 1996 году посольство РК в Великобритании. С 17 января 1998 года Чрезвычайным и полномочным послом РК в Великобритании является Кайрат Абусеитов. В данное время функции Чрезвычайного и полномочного посла Великобритании в Казахстане выполняет Пол Браммел.
В новом тысячелетии Казахстан продолжает осуществлять свою многовекторную внешнюю политику на всех направлениях сотрудничества. Одно из направлений европейского вектора сотрудничества - казахстанско–британские отношения. Не менее важным фактором развития этого сотрудничества является гуманитарный фактор.
Сотрудничество между Правительством Республики Казахстан и Правительством Великобритании осуществляется на основании следующих договоров:
- Соглашение между Правительством Республики Казахстан и Правительством Соединенного Королевства Великобритании и Северной Ирландии о сотрудничестве в области образования, науки и культуры. (21.03.94г.)
- Совместная Декларация о дружбе и сотрудничестве между Республикой Казахстан и Соединенным Королевством Великобритании и Северной Ирландии. (21.03.94г.)
- Соглашение о Сотрудничестве между Министерством образования Республики Казахстан и Беллербис Колледжем в области образования и изучения языков. (22.03.94г.) [8;105]
Министерство образования и науки Республики Казахстан сотрудничает с Британским Советом - независимой организацией, начавшей свою деятельность в Казахстане в 1993 году. На основании Соглашения, подписанного 04.07.1997г., Британский Совет администрирует программу «Болашак» на территории Великобритании.
Наиболее популярными специальностям обучения в британских учебных заведениях являются следующие:
Учет и финансы
Компьютерные науки
Архитектура
Государственная политика
Государственное управление
Журналистика
Инженерные науки
Право
Стипендианты «Болашак» обучаются в самых престижных университетах Великобритании.
В список вошли следующие научные организации, рекомендуемые для похождения научной стажировки:
John Innes Centre
Central Research Laboratories, EMI, London
Institute of Food Research
MRC Laboratory of Molecular Biology
National Institute for Medical Research
The Wellcome Trust
Edward Jenner Institute for Vaccine Research
Biotechnology and Biological Sciences Research Council (BBSRC)
Natural Environment Research Council (NERC)
Medical Research Council (MRC)
Cancer Research UK [1]
Основная деятельность Британского Совета сосредоточена в сфере современного преподавания английского языка (включая стажировки казахстанских преподавателей в Великобритании). Данная организация имеет несколько программ, предоставляющих гранты лицам с высшим образованием для дальнейшего обучения и повышения квалификации в Великобритании. Программа «Летняя школа» рассчитана на преподавателей английского языка средних школ и высших учебных заведений. Программа Британского Совета разработана для преподавателей в области языкознания, истории, социологии и философии.
C марта 2008 года начата реализация регионального проекта English for Teaching: Teaching for English (ЕТТЕ).
Проект направлен на повышение образовательного и профессионального уровня педагогов, подготовку тренеров из числа лучших учителей английского языка. В рамках проекта British Council в Казахстане совместно с Республиканским институтом повышения квалификации в сфере образования подготовлена команда и 12 тренеров -методистов для проведения в 2009 году цикла тренингов с учителями средних школ на базе областных ИПК [2].
В феврале 2009г. при поддержке МОН РК Управление образования города Астана, в рамках проекта «Международная программа повышения квалификации учителей» (ТIРD), предусматривающего обмен учебными визитами групп учителей Великобритании и Казахстана принимало, делегацию учителей (10 человек) из Великобритании для посещения школы столицы в рамках заявленного проекта.
Данная программа дает возможность местным преподавателям узнать о существующих возможностях повышения квалификации, использовать учебные методики, применяемые в Великобритании, проводить сравнительный анализ в рамках данной тематики и др. Учебные визиты в рамках проекта TIPD позволяют приобрести опыт, как принимающим учебным заведениям, так и приезжающим преподавателям. Британские преподаватели дают совместные уроки, обсуждают учебные программы и общие темы.. Подобные визиты в рамках проекта TIPD позволяют приобрести опыт как принимающим учебным заведениям, так и приезжающим преподавателям. [10, 17]
Также существуют стипендии Университетов Великобритании, как
Стипендии Университета Oxford, Великобритания: 1. Годичная магистратура в области гуманитарных и социальных наук, 2. Годичная магистратура по Политической Философии в Йоркском Университете.
Стипендия Университета Essex по Правам Человека, Великобритания: Годичная Магистратура по Правам Человека(MA): Теория и Практика Прав Человека, и Международное право в области прав человека.
Стипендия Университета Warwick, Великобритания: Годичная магистратура по ряду специальностей социального - гуманитарного и технического направлений, а также естественных наук, изобразительного и театрального искусств. Исключения составляют: магистр делового администрирования (MBA), MPA, магистратуры в области социальной работы и медицины
В феврале 2009 года в рамках презентационного тура по созданию Нового университета в Астане делегация Министерства образования и науки РК во главе с Ответственным секретарем Куангановым Ф.Ш. МОН РК посетила Университетский колледж Лондона (UCL). В ходе посещения была представлена информация об образовательной и научной деятельности UCL. Кроме того, достигнута договоренность о сотрудничестве по созданию Нового университета.
Во время встречи Министра образования и науки РК с председателем Кембриджского Центрально-азиатского форума доктором Сидхарта Саксеной 19 августа т.г. достигнута договоренность подписания Соглашения о сотрудничестве между Министерством образования и науки Казахстана и Кембриджским университетом. Одной из основных идей Соглашения является идея создания Казахского национального культурного центра на базе Кембриджского университета [3].
В 2003 году Британский Совет реализовал проект Азиатского Банка Развития «Стратегия развития сектора образования».
Совместно с Британским советом координируется работа по обучению казахстанской молодежи в Великобритании, где по линии стипендии совета «Чивнинг» («Chevening») дипломы магистров получили около 80 студентов нашей страны. Ежегодно на курсы английского языка в Великобританию, в том числе при содействии Британского совета, выезжает около 2000 казахстанцев. Общий объем финансирования казахстанских проектов совета составляет около 2,5 млн. долларов. Стипендиальная программа Chevening предлагает талантливым специалистам уникальную возможность пройти курс обучения или выполнить краткосрочную исследовательскую работу в Великобритании. С помощью стипендий Chevening правительство Великобритании поддерживает целеустремленных профессионалов, потенциальных лидеров, планирующих жить и работать в России, внося свой вклад в ее развитие. Уникальность стипендии Chevening в том, что общий объем финансирования позволяет оплатить не только обучение в выбранном стипендиатом вузе в течение 12 месяцев (очная форма), но и проживание в Великобритании в этот период. [11,10]
Благодаря программе возможно:
-Получить степень магистра в Великобритании
-Приобрести уникальный опыт общения в многонациональной среде
-Пройти курс обучения (12 месяцев) или выполнить краткосрочную исследовательскую работу (минимум 3 месяца). [14, 5]
В соответствии с Меморандумом о взаимопонимании между Министерством образования и науки Республики Казахстан и Британским Советом в 2001 году был создан Казахстанско – Британский Технический университет. Главной задачей данного вуза является подготовка высококвалифицированных кадров для промышленных комплексов страны с привлечением передовых западных технологий и экспертов, а также лучших отечественных специалистов. [5]
В 2008 году в Казахстане открыта первая британская независимая школа в Центральной Азии «Haileybury Almaty».
Развитие проекта «ТЕМПУС» проходило весной 2004 года с 5 университетами партнерами: Университетом Роберта Гордона( Абердин, Шотландия), Казахстанско-Британским Техническим Университетом (Алматы, Казахстан), Университетом Карло Каттанео (Кастелана, Италия), Кызылординским Государственным Университетом имени Коркыт Ата и Восточно- Казахстанским Государственным Техническим Университетом (Усть Каменогорск, Казахстан). После принятия проекта Европейской комиссией в июле 2005 года проект был запущен в январе 2006 года. Начальной целью данного проекта являлось развитие всестороннего и устойчивого набора учебных планов бизнес образования в каждом из Казахских Университетов партнеров, обеспечение эффективного и долгосрочного развития новых инновационных учебных программ, введение мер по обеспечению качества, которые позволят обеспечить устойчивое развитие в рамках высшего образования в стране.
Цели данного проекта:
-2 человека с профессорско-преподавательского состава университетов-партнеров которые будут проходить подготовку по программе Докторантуры;
-80 человек с профессорско-преподавательского состава университетов-партнеров которые будут проходить подготовку по программе HELT;
-20 человек с профессорско-преподавательского состава университетов-партнеров которые будут проходить подготовку по программе Магистратуры;
Программа охватывает приоритетные направления реформирования системы высшего образования через разнообразные виды сотрудничества, способствуя осуществлению преобразований вузов на всех уровнях. Инструментами сотрудничества ТЕМПУС являются совместные европейские проекты, структурные и дополнительные мероприятия, а также гранты на индивидуальную мобильность.
С января 2006 года началась работа по проекту ТЕМПУС «Реструктуризация бизнес -образования на основе инновационной учебной программы» CD-JEP- 25224-2004 [6]. Результативно сотрудничество в рамках программы «ТАСИС» и «ТЕМПУС» Евросоюза, направленной на установление академических связей между университетами Казахстана и стран Европейского Союза, общей задачей которых является содействие развитию сотрудничества в области высшего образования между Европейским Союзоми странами -партнерами в контексте реализации Лиссабонской стратегии и Болонского процесса.
Эти регламентирующие документы основаны на понимании того, что сотрудничество является двусторонним, взаимным процессом, что означает, что при разработке программ помощи, в основном, используется принцип определения потребностей той или иной страны посредством диалога, постепенно вытесняя более ранний принцип удовлетворения запросов. Придаваемая таким образом «Тасис» гибкость структуры позволяет мобилизовать техническую помощь более эффективно и использовать ее согласно возможностям той или иной страны-партнера».
Разработан проект Меморандума между Министерством образования и науки Республики Казахстан и Министерством образования Великобритании о сотрудничестве в области технического и профессионального образования, который направлен в Министерство образования Великобритании для согласования и подписания (через Посольство Великобритании в г. Астане).
Подготовлен проект договора между политехническим колледжем г. Астаны и Южным Бирмингемским колледжем Великобритании о сотрудничестве в области подготовки, переподготовки и повышения квалификации специалистов технического и обслуживающего труда, который находится на согласовании сторонами. 23 февраля 2009 года проведена встреча руководства Департамента технического и профессионального образования с Берни Вилсоном - Руководителем отдела по трэйдинговым и инвестиционным вопросам Посольства Великобритании в Астане по обсуждению вопросов предстоящей встречи Государственного министра высшего образования Великобритании Дэвида Ламми, Мэтью Андерсона (ТВЕТ Великобритания) с Министром образования и науки РК Туймебаевым Ж.К. и сотрудничестве в рамках меморандума между МОН РК и ТВЕТ в сфере ТиПО [13, 39]. Налажено сотрудничество между колледжами Великобритании и Республики Казахстан в сфере подготовки, переподготовки и повышения квалификации специалистов технического и обслуживающего труда. В сентябре 2009 года состоялся семинар с участием руководства Министерства образования и науки Республики, управлений образования городов Астана и Алматы, Ассоциации колледжей Великобритании и ведущих колледжей Казахстана. [9;1]
В рамках семинара 24 колледжа Казахстана и Ассоциация колледжей Великобритании подписали Меморандум о сотрудничестве.
Не менее плодотворным является сотрудничество в области образования с ЮНЕСКО И ЮНИСЕФ. Представительство ЮНЕСКО в Казахстане оказывает консультативную помощь в координации и мониторинге проекта по разработке и внедрению информационной системы управления образованием и усовершенствованию статистики высшего образования. Система государственной аттестации научных кадров в республики в своей основе опирается на соответствующие соглашения между странами-членами СНГ. Она обеспечивает необходимый научный уровень диссертационных исследований. Благодаря этому кандидатские диссертации по научной содержательности не уступают большинству работ на соискание степени доктора (PhD) в западных странах и США. Государственный орган аттестации Казахстана является Штаб-квартирой МАГАТ (Международной ассоциации органов государственной аттестации – «объединение ВАКов»). За все время существования Магат Штаб-картира пользовалась авторитетом среди ВАКов СНГ и по уровню требований к диссертационным исследованиям, и в организационно – координирующей и интегрирующей деятельности.
Международные связи казахстанской науки существенно расширились и окрепли, начиная со второй половины 90-х годов. Подписано более 60 межправительственных и межведомственных долгосрочных соглашений о научном сотрудничестве. Кроме того, реализуются совместные проекты исследований по грантам таких организаций, как Агентство международного развития (USAID), INTAS, UNISEF, INCO COPERNICUS, фонд Сорос-Казахстан, МНТЦ, CRDF (USA), IPP (USA) UNESCO и др. [12, 105]. По итогам визита британского министра между Казахстаном и Великобританией подписан ряд соглашений. Основной – это договор о создании в Астане международного университета. Этот проект уже согласились поддержать руководители крупнейших английских вузов: Лондонского университета, Шеффилда и Кембриджа. Также контракт на обучение казахстанских студентов подписан в рамках меморандума о сотрудничестве между британской ассоциацией колледжей TVET UK и ФНБ «Самрук-Казына» [15]. Таким образом, Министерство образования и науки в области международного сотрудничества проводит политику включения нашего государства в систему основных мировых тенденций в развитии образования и науки и укрепления международных позиций Кахахстана в данном направлении.
Глобальность проблем, стоящих перед человечеством в новом тысячелетии, стала мощной мотивацией интеграционных процессов в образовании и науке. Становится все более очевидным, что только совместные усилия позволят человечеству выйти на новый уровень цивилизации, на высокие инновационные технологии, направленные на повышение качества жизни.
Достарыңызбен бөлісу: |