Кафедра меңгерушісі ______________________ Ахметова Г.Г.
_____________________________ факультетінің әдістемелік кеңесімен құпталған 200_ж. «_____»______________хаттама №____.
ӘК төрағасы ________________________ А.Ж.Т.
КЕЛІСІЛГЕН
Кафедра меңгерушісімен _________________________ Ахметова Г.Г.
200_ж. «_____»___________________
Оқытушы туралы мәлімет:
Уызбаева Анар Асанқызы – философия және мәдениеттану кафедрасының аға оқытушысы (дәріс, тәжірибе)
Кафедрадағы қабылдау уақыты: бейсенбі 11.00 – 14.00, кабинет №535, жұмыс тел. 67-36-87 (ішкі - 153)
Пән туралы мәлімет:
Пән атауы: «Мәдениет және гендер»
Кредиттер саны: 3 кредит
15 сағат дәріс, 30 сағат тәжірибе және 90 сағат өзіндік жұмыс жоспарланған. Пән мамандықтардың оқу жоспарына сәйкес 5 семестрде оқытылады.
Сабақтардың өткізілетін орны: деканат бекіткен кестеге сәйкес.
Пәнді оқыту нәтижесінде студент білу керек:
- гендерологияның теориялық концепттерінің негізгі мазмұны;
- пәннің түсінік аппаратын меңгеру;
- гендерлік зерттеулердің маңызды теориялық және тәжірибелік бағыттарды туралы түсінуі
Пәнді оқыту нәтижесінде студент үйрену қажет:
- гендерлік акспектілерімен мәдениеттану пәнінің оқу бағдарламасын игеру;
- гендерлік зерттеулер мәселелері бойынша әдебиетпен жұмыс істеу және талдау;
- гендерологиядағы демографиялық өзгерістерді қарастыру.
алдыңғы реквизиттер:
- әлеуметтану; философия; әлеуметтану мәдениеті; мәдениет теориясы; философия мәдениеті.
Пәннің мақсаты:
Студенттерді пәннің әдістемесі мен әдістерімен таныстыру. Мәдениеттегі «гендер» және «мәдениет» ұғымдарды түсінуі, гендерлік жүйе және оның дамуы кезеңдерді қарастыру, феминизм теориясы, әйел қозғалысы, гендерлік теорияның негізгі ізденістермен танысу және оларды салыстыруы.
Пәннің міндеттері:
- мәдениеттегі гендердің орны мен рөлін анықтау;
- әйел концепциясы мен гендерлік зерттеулердің концепциялары негізгі кезеңдері қарастыру;
- Батыстағы және Қазақстандағы әйелдер қозғалысын салыстырып талдау;
- негізгі мәдениет саласындағы гендер аспектілерімен танысу;
- мәдениет теориясындағы гендер аспектілер, мәдени және гендерлік зерттеулердегі жалпылы мен айырмашлығын қарастыру.
Қолданылатын әдебитеттер тізімі:
Негізгі:
1 Введение в гендерные исследования под ред. С.Жеребкина, I-III ч., Харьков ХЦГИ,2001г.
2 Введение в теорию гендера. Учебное пособие. Алматы, 1999 г.
3 Гендерные исследования под ред. И.Жеребкиной, Харьков ХЦГИ, №2 1999г.,№6,2001г
4 Хрестоматия к курсу «Основы гендерных исследований»
5 Теория и история феминизма. Харьков, «Ф-Пресс», 1996
Қосымша:
6 Уэст К., Зиммерманн Д. Создание гендера. – Гендерные тетради. СПб., СПб филиал ИС РАН, 1997.
7 Здравомыслова Е.А., Темкина А.А. Гендерная социология. - Социологический журнал. 1998.№ 3-4
8 Лорбер Дж. Пол как социальная категория. - Thesis.1996. № 6. С.с. 127-136 ).
9 Семья, гендер, культура. М., 1997.
10 Шеденова Н.У. Социальные проблемы женского труда в условиях рыночных отношений. Алматы, «Гылым», 1998.
11 Абубикирова Н.И. Что такое «гендер»? ОНС. - № 6, 1996.
12 Конвенция о ликвидации всех форм дискриминации отношении женщин. ООН, 1979.
13 Коновалов С.А., Топаева М.Т. История гендерного неравенства. Учебно-методический комплект по курс: «Введение в теорию гендера». Вып.III. Алматы, 1999.
14 Нуртазина Н.Д. Женщина в традиционном казахском обществе. Учебно-методический комплект по курс «Введение в теорию гендера». Вып.IV. Алматы, 1999.
15 Шакирова С.М. Теория гендера. Методическое пособие для студентов. Алматы, АГУ им.Абая, 1999.
16 Женщины в переходный период. UNICE Региональный мониторинговый доклад №6, 1999.
17 Популярное гендерное образование. Пособие проведению тренингов, Алматы,2002.
Пәннің тақырыптық
жоспары
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.2/10
|
3 Пәннің мазмұны
ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
|
№ р/с
|
Тақырып атауы
|
Сағат саны
|
Дәріс
|
Тәжір.
|
Зертх.
|
ОӨЖ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
Жыныс және гендер. Гендерлік зерттеулер
|
2
|
-
|
|
11
|
2
|
Философиялық ойлар тарихындағы жыныстар мәселесі
|
2
|
10
|
|
11
|
3
|
Феминизм және Батыстағы әйелдер қозғалысы. КСРО дағы «Мемлекеттік феминизм»
|
2
|
2
|
|
11
|
4
|
Гендерлік әлеуметтенуі
|
2
|
2
|
|
11
|
5
|
Әйел мен ерлер экономикалық салада
|
2
|
2
|
|
11
|
6
|
Гендер және отбасы
|
2
|
6
|
|
12
|
7
|
Гендер және саясат
|
2
|
2
|
|
12
|
8
|
Гендер және мәдениет теориясы
|
1
|
6
|
|
11
|
БАРЛЫҒЫ:
|
15
|
30
|
|
90
|
Теориялық курстың мазмұны
Дәрістің мазмұны
№1 Тақырып Жыныс және гендер. Гендерлік зерттеулер
№2 Тақырып Философиялық ойлар тарихындағы жыныстар мәселесі
№3 Тақырып Феминизм және Батыстағы әйелдер қозғалысы. КСРО дағы «Мемлекеттік феминизм»
№4 Тақырып Гендерлік әлеуметтенуі
№5 Тақырып Әйел мен ерлер экономикалық салада
№6 Тақырып Гендер және отбасы
№7 Тақырып Гендер және саясат
№8 Тақырып Гендер және мәдениет теориясы
Тәжірибелік сабақтардың мазмұны
Тәжірибе сабақ №2
1 Платон, Аристотель жыныс туралы
2 Ортағасырлық ойлар: христиандық, манихейлік
3 Ағарту кезеңі
4 Ж.Ж.Руссоның әйелдердің білімдік мүмкіндігін мойындау
5 Гегельдің мизогинизм философиясы
6 Қазіргі философиядағы гендерлік мәселесі
Тәжірибе сабақ №3
1 Феминизмнің либеральдік, кеңестік және радикальдық бағыттары
2 Октябрь төнкіріс және әйел мәселесі
3 Әйелдер мен ерлердің құқықтарды заң түрде теңдеу
Тәжірибе сабақ №4
1 Статус және дифференциация категориялары
2 Әлеуметтенуі теориялары және механизмдері
3 Әлеуметтенуі институттары
Тәжірибе сабақ №5
1 Үй шаруашылық түсінігі және үйшаруашылығың жүргізудің гендерлік факторлары
2 Үйшаруашылығының теориялық анализдың негізгі бағыттары
3 Еңбек барысында жыныстық дискриминация
Тәжірибе сабақ №6
1 Адамзат тарихындағы некелік бағдарлама
2 Батыс Еуропа мен Америкадағы отбасының жағдайы мен даму перспективалары
3 Феминизмнің әр түрлі ағымдарындағы отбасы институты туралы түсінік
4 Қазақстан отбасы: тарихы және қазіргі күні
Тәжірибе сабақ №7
1 Әйелдердің саясатқа қатысу тарихы
2 Қазіргі Қазақстанның саяси өмірінде әйелдер мен ерлер
3 Қазіргі феминизмнің саяси талаптары
Тәжірибе сабақ №8
1 Мәдениетті құрастыру
2 Мәдени зерттеулер және мәдениеттану
3 Мәдени зерттеулердегі гендер мәселелері
Студенттің өздік жұмысының мазмұны
№
|
СӨЖ түрі
|
Есеп беру түрі
|
Бақылау түрі
|
Сағат саны
|
1
|
Дәріс сабақтарына дайындық
|
Дәріс конспектісі
|
Сабаққа қатысуы
|
18 (2*9)
|
2
|
Тәжірибелік сабақтарға дайындық және үй жұмысының орындалуы
|
Жұмыс дәптері
|
Сабаққа қатысуы
|
27 (3*9)
|
3
|
Аудиториялық сабақтарға енбейтін материялдарды оқыту
|
Конспект
|
Ауызша
|
25 (2,5*10)
|
4
|
Бақылау жұмысы шараларына дайындау
|
|
МБ 1, МБ 2
|
20
|
|
Барлығы
|
|
|
90
|
Өздік жұмысын зерттеу тақырыптары
1Тақырып Жыныс және гендер. Гендерлік зерттеулер
1 Жыныс ерлер мен әйелдер арасындағы биологиялық және анатомиялық ерекшіліктер және олардың өзіндікидентификациясы
2 Гендер және гендерлік жүйесінің құруы мәдениеттің әмбебаптығы мен релятивтіг
3 Әйелдік және гендерлік зерттеулердің байланысы
4 Гендерлік зерттеудегі университеттік бағдарламалары.
Ұсынылған әдебиет: [3] 5-20 б.
2 Тақырып Философиялық ойлар тарихындағы жыныстар мәселесі
1 Патристика дәуіріндегі философиялық ойлар жыныс туралы
2 Фома Аквинскийдің философиядағы әйелдік функциональдык берілімі.
3 Әйелдің интеллектуальдік инемділіктерінің дамуы
4 В.С. Соловьевтің, Н.Ф.Федоровтың, Н.А.Бердяевтың философиялық мәтіндеріндегі мизогинизм
5 Дене тұжырымдамасы билік нәтиже ретінде
6 Тілек тұжырымдама өндіріс ретінде.
Ұсынылған әдебиет: [7] 15-29 б.
3 Тақырып Феминизм және Батыстағы әйелдер қозғалысы. КСРО дағы «Мемлекеттік феминизм»
1 Олимпия де Гуж, Мэри Уоллстонкрафт, Абигайль Адамс азаматтық тең құқықтар туралы
2 Бірін-бірі толықтыру және бірін-бірі ауыстырулық принципі
3 Әйелдерге қатысы кеңес мемлекетінің арнайы саясаты. Октябрь төнкіріс және әйел мәселесі. А.Коллонтай («Труд женщины в эволюции хозяйства»)
4 Гендер және ҚСРО саясат жүйесі
Ұсынылған әдебиет: [4] 35-42 б.
4 Тақырып Гендерлік әлеуметтенуі
1 Алғашқы қауымдастықта гендерлік рөлдері: этнография мәлеметтері (Маргарет Мид "Пол и темперамент", 1935). Игорь Кон "Лунный свет на заре" (1997)
2 Әлеуметтік құрылымның негізгі теориялар (З.Фрейд, Ж.Пиаже, Н.Чадороу, С. Бем)
3 Американдық антрополог Гарольд Гарфинкель Агнес оқиға туралы
4 И.Гофман: гендерлік дисплей
Ұсынылған әдебиет: [9] 11-30 б.
5 Тақырып Әйел мен ерлер экономикалық салада
1 Еңбек және үйшаруашылық нарығы – гендерлік экономиканың екі саласы
2 Үйшаруашылығының теориялық анализдың негізгі бағыттары
3 Үйшаруашылығындағы еңбек бөленуі мен шешімдерді қабылдау
4 Еңбек нарығындағы гендерлік сегрегация. Екі жүйелік теория (Айрис Янг, Хайди Хартман)
Ұсынылған әдебиет: [7,12] 21-29, 5-45 б.
6 Тақырып Гендер және отбасы
1 Отбасы, туыстык, неке
2 Отбасы әлеуметтік институт ретінде
3 Ажырасу және оның әлеуметтік салдар
4 Үйдегі зорлау
5 Студенттік отбасылар мәселелері.
Ұсынылған әдебиет: [13] 87-113 б.
7 Тақырып Гендер және саясат
1 Әйел – мемлекет басқарушысы. Әйелдердің саясатқа қатысу үшін күресі.
2 Билік органдарда әйел өкілеттігі: Еуропа, Солтүстік Америка және Қазақстандағы тәжірибиесі
3 Гендерлік саясат құрылымының өзгерісі мен саяси альтернативтік мәселелері
Ұсынылған әдебиет: [15] 105-136 б.
№8 Тақырып Гендер және мәдениет теориясы
1 Жыныс және гендер «табиғат – мәдениет» дихотомия барысында
2 Мәдени зерттеулерде және мәдениеттануда мәдениет категориялары
3 Қазіргі Қазақстандағы мәдениеттануда гендерлік зерттеулердің мәні.
Ұсынылған әдебиет: [14] 69-89 б.
Курс саясаты.
Академиялық тәртіп пен әдептің саясаты С.Торайғыров атындағы ПМУ-дың ішкі тәртіп ережелеріне сәйкес келеді.
Оқытушы және студент бір-біріне құрметпен қарауға тиіс.
Барлық аудиториялық уақыт дәрістік және тәжірибелік сабаққа бөлінген.
Сабаққа дайындық бақылау сұрақтары мен тестерімен тексеріледі.
Негізгі талаптар:
Сабақта белсенді болыңдар. Оқытушыға сұрақ қойыңдар. Сабақта болу ең басты емес. Сондықтан тақырыпты талдауға белсенді қатысу, талданып жатқан тақырыпқа байланысты сұрақтар қою немесе жауап беру, өзіңнің бақылауың –басты рөл атқарады.
Сабаққа келу, қатысу міндетті болып саналады. Егер сіз себепсіз 3 немесе одан да көп сабақ босатсаңыз, оқытушының сізден деканаттан рұқсатнама әкелуді талап ету құқығы бар. (Себеп – құжатпен дәлелденуі тиіс) Есте болсын: Сабаққа қатысу – қорытынды бағаға әсер етеді.
Жазба жұмыстарыңызды уақытылы тапсыру қажет. (Тапсырмалардың орындалуы және тапсыру кесиесін қараңыз).
Аудиториялық сабақтарға кешігуге болмайды, кешіккен жағдайда кіргізілмейді.Өте қажет себеп болса, оқытушыға алдын ала ескерту қажет.
Оқытушы сөйлеп жатқанда, қатарласып сөйлесуге тыйым салынады. Екі ескертуден кейін студент аудиториядан шығарылуы тиіс.
Сабаққа студенттер дайындықпен келуі тиіс. Ұсынылған әдебиеттерді немесе материалдарды қолдану керек.
Босатылған сабақтарды оқытушының белгілеген уақытында орнына келтіруге болады.
Сабақ үстінде рұқсатсыз шығуға тыйым салынады.
Жазбаша сұрақтар бақылау кезінде көшіру және плагиатқа қатаң тыйым салынады.
Консультацияларға қатысқан дұрыс.
Дәріс кезінде әдебиеттерді оқуға тыйым салынады.
Сабақта ұялы телефондарды байланыстан ажырату қажет.
Сағыз шайнауға тыйым салынады.
Қосымша баллдар:
Сабақтағы белсенділік –(+1б)
Сынақты өткізу формасы:
«Әлеуметтану» пәні бойынша 3 курс студенттері үшін қорытынды бақылау, жұмыстың оқу жоспарымен сәйкес жазбаша формадағы сынақ түрінде белгіленеді.
Сынақ 1 сұрақтан тұрады.
Жазбаша сынаққа дайындалу уақыты - 40 минут.
Сынақ тапсыру ережелері:
Сынақтық сұрақтарға сіздің билетіңізге ғана жауап беру керек.
Жауап толық, ауқымды, терең болу керек.
Жазбаша сынақ аяқталған соң, жауап парағы сынақ қабылдаушы оқытушыға тапсырылуы тиіс.
Сынақта:
-сынақ билеттерді ауыстыруға;
-сынақ билеттерді аудиториядан шығаруға;
-жауап парақтарын ауыстыруға;
-ұялы телефондарды пайдалануға;
-шпаргалкаларды, оқулық, конспектілерді пайдалануға тыйым салынады.
Достарыңызбен бөлісу: |