Студенттің ПӘндік


Мұнай және газ кен орындары



бет5/44
Дата20.10.2022
өлшемі5,66 Mb.
#154120
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   44
Байланысты:
documents mx umk-ongd-kaz-gotovyy-tau-poslednij

Мұнай және газ кен орындары
Кеніштер. Мұнай-газ бар ұстағыш құрылымдарды кеніш деп атайды.
Мұнайгаз кен орындары. Жер қойнауында бір тектес құрылымдағы мұнай мен газ кеніштерінің жиынтығын мұнай және газ кен орындары деп атайды. Мұнай газ кен орындары көмірсутектерінің алғаш пайда болған жері емес, олардың көшіп-қону (миграция) арқылы әр түрлі құрылымдарға шоғырланып жиналған орны.
Кен орындары қор мөлшеріне байланысты ірі, орташа және ұсақ болып бөлінеді. Қоры көп мұнай алаңдарын игеру мәселесі экономикалық тиімдіболып келеді.
Қор мөлшеріне және сапасына байланысты баланстық және баланстан тыс қорлар болып екі топқа бөлінеді. Баланстық қор өндіруге пайда келтіретін, ал баланстан тыс қорлар таяу мезгілдерде игеруге пайда келтірмейтін қорлар.
Кен орындарының тілмесінде бір немесе бірнеше мұнай-газ кеніштері кездеседі. Тілмеде тек қана бір кеніш (горизонт) кездесіп, оның қорын игергенде экономикалық пайда келетін болса, ондай шоғырды – кен орны деп те атауға болады.
Кен орындары тек табиғи бір текті құрылымдар арқылы ғана бөлінбейді. Кей жағдайларда көлем пішіні созылыңқы моноклиналдарда кен орындары шұбатылып, түрлі кедергілерге тіреліп орналасуы мүмкін. Кен орнында бірнеше түр бойынша топтасқан әр типті кеніштер кездесуі де мүмкін.
Жер қойнауындағы геосинклиналдық және платформалық құрылымдармен байланысты екі түрлі кен орындары кездесетін жағдайлар бар. Оның екі түрі бар:
І сынап – геосинклиналдық облыстарда пайда болған кен орындары;
ІІ сынап – платформалық облыстарда пайда болған кен орындары.
І сыныпқа жататын кен орындары Кавказда, Кырымда, Шығыс Карпат, Түркмения, Ферғана, Өзбекстан, Тәжікстан, Сахалинде т. б. аймақтарда кездеседі. Қалған кен орындары ІІ сынапқа жатады, олар Еділ мен Орал аралығында, Батыс Сібір аймақтарында т. б. аудандарда кездеседі.


Нег.: 1. [ 26-43], 2. [12-29], 4. [9-27]


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   44




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет