Суреттеі пайдалана отырып, орталық жүйке жүйесінің

«Биология» пәнінен 4 тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар
1.
 
2.1 суреттеі пайдалана отырып, орталық жүйке жүйесінің (ми мен жұлын) 
құрылысын түзуші А және В компоненттерін атау арқылы, олардың қызметтерін 
сипаттаңыз. (2) 
А_______________________________________________________________________
В________________________________________________________________________
2.
 
Рефлекторлық доғаның элементтері дұрыс тәртіппен көрсетілген нұсқаны 
анықтаңыз. (1) 
А.
Эффектор - афференті нейрон - жүйке орталығы - эфференті нейрон - рецептор 
В.
Рецептор - эфференті нейрон - жүйке орталығы - афферентті нейрон - эффектор 
С
. Рецептор - афференті нейрон - жүйке орталығы - эфференті нейрон - эффектор 
Д.
Эффектор - эфференті нейрон - жүйке орталығы - афференті нейрон –рецептор 
 
3.
 
Жұлынның құрылысы мен қызметі берілген кестені толықтырыңыз
(4) 
Құрылысы
 
Қызметі
 
1 
сұр зат
жүйке жасушалырынң 
жиынтығы 
2 ақ зат 
мидан басқа мүшелерге 
және кері бағытта 
сигналдар өткізу
3 артқы түбіртек 
сезгіш нейрондардың 
денесі және аксондары 
4 алдыңғы түбіртек 
жұмыс жасайтын 
мүшелерге сигналдарды 
өткізу 
4. Берілген суреттен А,В әріпімен берілген механорецепторлардың түрлерін ажыратыңыз және 
олардың айырмашылығын анықтаңыз. (3) 

5.
 
Төмендегі суретке назар аударыңыз. 
а.
Синапстың ұшындағы көпіршіктерде орналасқан Х молекуласының атауы қандай? 
..............................................................................................................
(1)
b
. Нейрон белгілі Х молекулаларын сыртқа бөледі. Х молекуласының қызметі қандай? 
A.
натрий каналадарының қақпаларын ашады 
B.
нейромедиаторларды ыдыратады 
C.
сезімтал импульстерді қозғалтқыш рецепторларға тасымалдайды 
D.
тыныштық потенциалын тудырады 
E.
пайда болған тербелістерге жауап қайтарады
(1)
6.
 
 X, Y және Z әріптерімен не көрсетілген?
(1) 
А 
В 
С 
Д 

7. а) Электрокардиограмма қисық сызығына P,QRS,T тісшелерін белгілеп, сипаттаңыз.
 
[1]
P тісше 
T тісше 
QRS комплексі 
(3) 
b) Электрокардиография көмегімен қандай ауруларды диагностикалауға болады?
A) жүрек талмасы 
В) ревматизм 
С) менингит 
D) инфаркт
E) тахикардия
Ж) остеопороз
(3)
8.
Суретті пайдалана отырып, полимеразды тізбекті реакцияның жұмыс барысын 1-3 
сандар белгіленген бөлігіндегі үрдістерді сипаттаңыз. (3)
№
Жұмыс барысының
Үрдістердің сипаттамалары
атауы
1
2
3
X 
Y 
Z 
A. 
саркомер 
миозин жіптері 
актин жіптері 
B. 
саркомер 
актин жіптері 
миозин жіптері 
C. 
қара жолақ 
миозин жіптері 
актин жіптері 
D. 
қара жолақ 
актин жіптері 
миозин жіптері 

b) ПТР әдісін қолданатын таксономия , медицина мен криминалистика салаларынан
мысалдар келтіріңіз.
Таксономия.................................................................................................................................. 
Медицина...................................................................................................................................... 
Криминалистика .......................................................................................................................... 
[3] 
с) Сәйкестендіріңіз
(4)
Термин 
Түсініктемесі 
A) Гендік 
модификациялық 
ағзалар 
1. Физикалық түрде геномдық хромосомалардан бөлініп, автономды 
түрде репликациялауға қабілетті ДНҚ молекуласының фрагменттері 
B) Вектор 
2. Бір немесе бірнеше донорлық ағзадан екіншісіне гендік 
инженерия технологиясын қолданып алынған гендерді енгізу 
арқылы тірі ағзаның геномын өзгерту 
C) Трансгенді 
ағзалар 
3. Басқа генетикалық материалды (ДНҚ фрагментін) жасушаға 
(реципиент) тасымалдауға қабілетті ДНҚ молекуласы 
D) Плазмида 
4. Жануарлар мен өсімдіктер эмбрионына жаңа гендерді ендіру. 
 
A 
B 
C 
D 
 
 
БАРЛЫҒЫ – 30 ҰПАЙ