Бақылау сұрақтары:
1. Бүйрек түтiкшелiрiнен мальпиги шумақтары қандай қызмет атқарады?
2. Зәрдiң құрамы.
3. Бүйректiң секреторлық қызметi
4. Су мен тұздардың алмасуындағы бүйректiң ролi
5. Бүйрек қызметi қалай реттеледi ?
6. Тері қандай қызмет атқарады?
Әдебиеттер
Негізгі әдебиеттер:
Негізгі әдебиеттер:
1. Т.Н.Несіпбаев., А.Қ.Несіпбаева. Адам және жануарлар физиологиясы . Алматы, «ҚР ЖОО Қауымдастығы», 2012 ж. 436 бет.
2. Жумадина Ш.М. Адам және жануарлар физиологиясы : биология маман. студ. арналған оқу құралы / Ш. М. Жумадина. - Алматы : "Эверо", 2015. - 156 с.
3. . Сәтбаева, Х.Қ. Адам физиологиясы : Оқулық - Алматы : "Эверо", 2015. - 664б.
4. Тағайбекова Д.С. Адам және жануарлар физиологиясы пәні бойынша дәрістер жинағы: Биология маманд. студ. үшін / Д. С. Тағайбекова. - Шымкент : ОҚМУ, 2015, -122 б.
5. Несiпбаев,Т. Адам және жануарлар физиологиясы.Оқулық-диалог,сұрақ-жауап[Мәтiн]: оқулық / Несiпбаев,Т. - өңделіп,толықтырылған 2-шi бас. - Алматы: "Дәуір",2015. - 454 с.
Қосымша әдебиеттер
1. Аханов Ү.Қ. «Адам және жануарлар физиологиясы» зертханалық практи-кум / Ү.Қ. Аханов - Алматы: «Эверо» баспасы, 2020.– 144 б.
2. Тағайбекова,Д.С. Адам және жануарлар физиологиясы пәні бойынша : Биология маманд. студ. арналған зертханалық практикум / Д. С. Тағайбекова, - Шымкент : ОҚМУ, 2015 o=эл. опт. диск (CD-ROM)
№ 29 лекция. Көбею жүйесінің физиологиясы
Жоспар:
1. Малдың жыныстық және физиологиялық жетілуі
2. Жыныстық айналымның реттелуі
3. Мал организміне буаздықтың әсері
4.Ұрықтану.
Малдың жыныстық және физиологиялық жетілуі. Жоғары сатыда дамыған жануарлар төлдерінің жыныс ағзалары толық дамы-жетілмеген күйде болады. Осыдан олардың өніп-өсуге, ұрпақтану үдерісіне қабілеті белгілі даму кезеңінен өткеннен соң ғана қалыптасады. Жыныстық жетілу кезінде жыныс ағзалары толық двмып жетіледі де, жыныс бездерінде жыныс торшалары өндіріліп, әр жыныс өкілдеріне тән жыныстық мінездер пайда болады, жыныс бездерінің ішкі секрециялық бөліктерінде аталық және аналық жыныс гармондары қарқынды түзіліп, ұрғашы малда жыныс айналымы байқалады.
Демек, жыныстық жетілу деп жыныс ағзаларының құрылымы мен қызметі жағыган толық жетіліп, организмнің ұрпақты жалғастыруға деген қабілетінің қалыптасқан мерзімін айтады.
Жыныстық жетілудің негізгі реттеуші факторы гипофиздің гонадотроптық гормондары болып табылады. Жыныстық жетілу кезінде мидың әр түрлі бөлімдерінде, ең алдымен гипоталамусте, гормондардың әсерімен жыныстық пайда болады. Осының нәтижесінде малда тиісті мінез қалыптасады. Сондықтан организмнің гормондық статусына байланысты малдың жыныстық белсенділігі өзгеріп отырады.
Физиологиялық жетілу деп жас мал денесінің өсіп жетілуінің, сақа малға тән пішінінің толық қалыптасуының аяқталған мерзімін айтады.
Достарыңызбен бөлісу: |
