Тағам өндіру процестерінің классификациясы
жүктеу/скачать 96,22 Kb.
|
Protsess 1
- Бұл бет үшін навигация:
- Мембранды технологиялардың негіздерін айтыңыз
- Гидравликалық машиналардың түрлерін және жұмыс үрдісін айтыңыз
- Бушықтыру үрдісін айтып беріңіз
| Кері осмос арқылы тұзды және сарқынды суда тазартуды, ерітінділердің концентрацияларын өзгертуді жасайды.
Ультрафильтрация арқылы – сарқынды суды, қанды, вакциналарды тазартады; сироптардан, шырындардан, экстракттардан суда айдағанда; микроорганизмдерді, бактерияларды, спораларды фильтрдегенде. Ультрафильтрациялау соңында алғашқы ерікінді екі өнімге бөлінеді - төменмолекулярлық фильтрат және жоғарымолекулярлы тұнба. Мембранды технологиялардың негіздерін айтыңыз Мембрандық технологиялар – жартылай байлау қалқаулардан біркелкі жүйелерді бөлу. Жартылаубөйлау мембраналарда бөлудің өзгешелігі – жоғары осмостық қысымды жоққа шығару. Осмиостық қысымды Ванн-Гофф және Клапейрон-Менделенвтің теңдеулерімен есептейді. Жартылай бойлау мембраналардаң екі түрі боладф: табиғи (бұқаның және балықтың торсықтары) және жасанды. Жасанды мембраналарды – мембранның бетіне полимердің әлсіз ерітіндісін құйып жасайды. Мембрананың артынғы жағында поликонденсация реакциясы басталады. Реакция барысында полимердің ұзыңн молекулары мембрананың астына қабаттары біртіндеп өсіп шілтер тәрізді қуысты мембраны түзейді. Мембраналық технологиялары төрт түрге бөлінеді: 1) классикалық фильтрация (қуыстардың диаметрі 10 мкм артық, қалқауларда қысымның күрт төмендеуі 0,06 ИПа кеш); 2) микрофильтрация (қуыстардың диаметрі 0,1…10,1 нм аралығында, қысымның күрт төмендеуі 0,06…0,1МПа); 3) ультрафильтрлеу (қуыстардың диаметрі 3…100нм, қысымның күрт төмендеуі 0,1…2,0 МПа); 4) кері осмос (қуыстардың диаметрі 3 нм төмен, қысымның күрт төмендеуі 1…25МПа). Кері осмос арқылы тұзды және сарқынды суда тазартуды, ерітінділердің концентрацияларын өзгертуді жасайды. Ультрафильтрация арқылы – сарқынды суды, қанды, вакциналарды тазартады; сироптардан, шырындардан, экстракттардан суда айдағанда; микроорганизмдерді, бактерияларды, спораларды фильтрдегенде. Ультрафильтрациялау соңында алғашқы ерікінді екі өнімге боленеді төменмолекулярлық фильтрат және жоғарымолекулярлы тұнба. Гидравликалық машиналардың түрлерін және жұмыс үрдісін айтыңыз Гидравликалық машиналар - жұмыс органдар қозғалысының механикалық энргиясын сұйықтық қозғалыс энергиясына қайта құрайтын құрылғылар. Гидравликалық машиналарға жатқызады: сорғыштар, гидравликалық қозғалтқыш және олардың гидравликалық құрамалары. Сорғыштар – жұмыс органдарының механикалық қозғалысты сұйықтықтан энергияға ауыстыратын құрылғы. Гидравликалық қозғалтқыштар кері функцияны атқарады: олар сұйықтық энергиясын мотордың жұмыс органының механикалық (кинетикалық) қозғалу энергиясына қайта құрайды. Гидравликалық тапсырулар бір механикалық қозғалыс түрін гидравликалық машинадағы оның аралықты қайта құруын қолданатын басқа түрін құрайды. Гидравликалық тапсырулардың келесі түрлерін бөледі: гидромуфталар және гидротрансформаторлар. Сорғыштарды екі негізгі классқа бөледі: динамикалық және көлемдік. Динамикалық сорғыштар деп жұмыс органдарының энергия қозғалысы сұйықтыққа гидромеханикалық күштердің оның көлеміне әсер ету арқылы жеткізілетінін атайды. Олар лопастық, құйынды, ағынды болып бөлінеді. Күректі деп ротор күректерімен өзара әсер үрдісі кезінде сұйықтық энергияны беретін гидравликалық машиналарды (сорғыштар және гидравликалық қозғалтқыштар) айтады. Күрек ретінде лопастарды немесе басқа цилиндрлік беттерді қолданады. Сондықтан күректі гидравликалық машиналар кейбір кездері лопасты деп атайды. Күректі машиналарға сұйықтықтың кинетикалық энергиямен алмасатын компрессорларды, турбина мен сорғыштарды, яғнм потенциалдық энергияға сұйықтықтың динамикалық қысымын құрушыларды жатқызады, бірақ кинетикалық күректі каналдарда потенциалдық энергия қысымы да орын алады (күректі машиналарға қарағанда көлемді гидравликалық машиналар сұйықтықпен потенциалдық энергиямен немесе қысым энергиясымен ғана алмасады). Бұл өте күрделі сұйықтықтың гидравликалық машина элементтерімен ағынның өзара әрекетін бірінші рет 1835 ж. айналмалы сорғышты құрастырған инженер А.А. Саблуков қолданды. Айналмалы сорғыштарда сұйықтық жұмыс оргынынан (крильчаткалар) периверияға айналу осімен қозғалады. Күректі гидровликалық машинаға сұйықтық крыльчатканың айналу осімен қозғалатын осьтік сорғыштар да жатады. Ағынды сорғыштарда жоғарғы энергетикалық параметрлердің ағыны (жоғарғы қысымды немесе жоғары қозғалыс жылдамдығы) салыстырмалы үлкен көлемді қоршаған ауаны өзінің артынан еліктіреді (эжектерлейді немесе инжектерлейді). Эжекторлер деп жоғарғы энергетикалық параметрлердің ағыны төмен параметрлердің ағынын қамтитын ағынды сорғыштар, ал инжекторлер – жоғары параметрлердің ағыны сорылатын ағынмен қамтылатынды айтады. Көлемдік сорғыштар деп сұйықтық энергиясы кезектеп хабарлаған кезінде сорғыштың кіру және шығу көлемінің тұйық өлшемдердің периодты өзгеру жолымен ауысады. Көлемдік сорғыш класы поршеньдік сорғыш пен әр түрлі роторлық: алтықырлы, пластиналы, плунжерлік, винттік және ротациондық түрлерін қосады. Гидромуфталар үлкен салмақты қондырғыларды келтіру үшін, сонымен қатар машинаның жұмыс органы кедергіге тап болған жағдайларда электрөткізгіштердің қиылуын алдын алу үшін арналған. Электрөткізгіштің шығыс білігінде гидромуфта корпусында айналатын, маймен толтырылған турбина орнатылған. Гидромуфтада солайша айналатын механизмнің білігімен қатты байланысқан турбина да бар. Осылайша гидромуфтада электрөткізгіштен орындалатын механизмге айналатын кезі май ағысының көмегімен беріледі, және электрөткізгіш пен орындау механизмнің біліктер араларында қатты байланыс жоқ. Гидротрансформаторлар қысымды бір жүйеден екіншісіне ауыстыру кезінде жоғарлату немесе төмендету үшін арналған. Гидротрансформаторлардың жұмыс принципі гидротрансформаторлардың аралас камераларында орналасқан поршеньдардың әр түрлі ауданына негізделген. Бұл поршеньдер бір-бірімен штокпен байланысқан. Қандай камерада штоктың ауданы үлкен, сол камерада қысым төмен болады. Азық өндірісінің арнайы гидравликалық машиналар топ классификациясы қосылмаған, оларғы келесі сорғыштардың түрлері қосылған: қызылшаны түсіру үшін арналалған мемдраналық, сыраны сору үшін, ағынды, жоғары гигиеналы құбырлы, құйынды, бұрандалы, лабиринтті, сонымен қатар мөлшерлегіш. Бушықтыру үрдісін айтып беріңіз Бушықтыру – ертінділерді, суспензия мен эмульсияларды қайнату кезінде концентрациялау үрдісі. Ерітілген заттардың концентрациясы суспензия мен эмульсиялардың дисперсионды орталары немесе еріткіштің буға айналу үшін жоғарылайды. Түрлі заттардың су ерітінділері (сусындар), эмульсиялар (сүт), суспензиялар (барду) және т.б. буланады. Бушықтыру кезінде ерітіндідегі су бу түрінде жойылады, ал ерітілген зат немесе эмульсия мен суспензиялардың дисперсті фазасы өзгермеген мөлшерде қалады. Бушықтыруды бушықтыру аппараттары деп аталатын технологиялық жабдықтарда жүргізеді. Бушықтыру кезінде жылыту агенті ретінде жылытатын немесе біріншілік деп аталатын ыстық бу пайдаланылады. Ыстық ерітіндіні бушықтыру кезінде пайда болатын бу екіншілік бу деп аталады. Бушықтыру үрдістерін вакуумда жоғары және атмосфералық қысымда жүргізеді. Қоюлану деңгейіне байланысты ертіндінің физикалық қасиеттері өзгереді. Жоғары температура кезінде ерітіндінің ерітілген органикалық заттары соңғы өнімнің сапасын төмендетіп ыдырайды, жағымсыз дәм, түс немесе иіс пайда болады. Өнімнің сапасын сақтау үшін ерітінділерді төменгі температураларда буландырады, ол үшін буландыру аппараттарында қысымды төмендету керек. Вакуумда буландырудың басқа да артықшылықтары бар. Вакуумда бушықтыру кезінде температуралардың бірдей пайдалы айырмасы болса, төменгі параметрлерден (температура мен қысым) жоғары жылыту агентін пайдалануға болады. Жылыту агентінің температурасын төмендету мүмкіндігінің көмегімен соның орнына осы бушықтыру қондырғысының екіншілік буын пайдалануға болады, ол біріншілік жылыту буының шығынын төмендетуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар вакуумды бушықтыру қондырғысының бағасы жоғарылайд, өйткені вакуумды жасау үшін жабдықтарға (вакуум – насостар, конденсаторлар, ерітіндінің тамшыларын бөлу үшін сепараторлар) қосымша қаржылар талап етіледі. Мұнда эксплуатациялық шығындарда үлкейеді. Бір жаққа алынатын екіншілік бу экстрабу деп аталады. Кейін экстрабуды пайдаланудың экономикалық мақсаттылығы көрсетіледі. Артық қысымда бушықтыру ерітіндінің қайнау температурасының жоғарылауымен байланысты, сондықтан осы тәсілді сирек қолданады, термикалық тұрақты заттарды бушықтыру жағдайында да. Атмосфералық қысымда бушықтыру кезінде екіншілік буды пайдаланбайды да, ол атмосфераға жіберіледі. Мұндай бушықтыру тәсілі периодты, ең оңай , бірақ бір уақытта экономдығы аз болып саналады. Периодты бушықтыру кезінде ерітінді бушықтыру аппаратына түсіп, керек концентрацияға дейін соның ішінде қоюланады немесе булану мөлшеріне байланысты аппаратқа жаңа ерітіндіні пісірілген масса аппаратты толтырғанға дейін енгізеді. Қоюланған ерітінді шығарады да, үрдісті қайталайды. Бушықтыруды жалқы бушықтыру аппараттарында (біркорпусты бушықтыру қондырғылары) және бірнеше бушықтыру аппараттары бар қондырғыларда (көпкорпусты бушықтыру қондырғылары) жүргізеді. Кең таралған болып саналатын көп корпусты қондырғыларда әр алдыңғы корпустың екіншілік буы келесі корпустың жылыту буы ретінде бағытталады. Бушықтыру қамтамасыз ету үшін, алдыңғы корпустың екіншілік буының температурасымен осы корпустың ерітіндісімен қайнау температурасы арасындағы айырмашылықты құру керек. Бұл температуралардың айырмашылығы, яғни бушықтыру үрдісінің қозғалыс күші кезектес қосылған корпустардың қысымдарын төмендетумен пайда болады. Бұл қондырғыларда котельнаядағы немесе басқа парогенераторлардағы біріншілік бумен тек бірінші корпус жылытады. Сондықтан көпкорпусты бушықтыру қондырғыларында бір корпусты қондырғылармен салыстырғанда біріншілік будың маңызды үнемдеуі болады. 20. Конденсация үрдісі айтып беріңіз Конденсация – заттың газ тәрізді қалпынан сұйық немесе кристаллды қалыпқа ауысуы. Буландыру аппараттарында ауадантыс(разрежение) жағдай жасау қажет болғанда, тегін (даровой) жылуды жылуалмастырғыштарда конденсация үрдісінде қайта пайдалану үшін, түрлі сығылу температурасы бар компоненттерден тұратын жүйелерден бөлу үшін буды конденсациялау жолымен вакуумды құру үшін булану жылуын жою үшін және т.б. жағдайларда конденсацияны қолданады. Конденсация процесі бетті немесе контактті (қоспалы) конденсаторларда жүргізіледі. жүктеу/скачать 96,22 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|