Тақырыбы: Қазақ тілінен бастауыш сынып мұғалімдеріне арналған олимпиадалық тапсырмалар жинағы «Бозанбай орта мектебі»

Күнделікті өмірде адамдар күрделі мәселелер шешімін оңай тауып жатады, ал кейбіреулер жай тапсырмалардың шешуін таппай тығырыққа тіреліп қалады. Дұрыс шешім қабылдау үшін жағдайды дұрыс бағалауды қалай үйренуге болады? Өмірде жетістіктерге жету үшін адам баласы қандай қасиеттерге ие болуы қажет? Сол қасиеттерді қалай дамытуға болады?

Ол үшін мектеп жасынан баланы ізденімпаздыққа ұмтылдырып, шығармашылық мүмкіндіктерін ашып, танымдық қабілеттер мен басқа да қасиеттерді оқушының бойындағы қабілеттері мен икеміне қарай дамытуға болады.

Ең бастысы жеке –дара өз бетімен ойлануға баулу керек., дұрыс шешім қабылдаудың әр түрлі жолдарын іздестіру керек. Бұл қасиеттер мен дағдылар баланың өмірде үлкен жетістіктерге жетуіне көмектеседі. «Қазір және әрқашан өзің үшін жұмыс істе!» - міне, логикалық тапсырманың негізгі тақырыбы осы. Ойлау мен тіл бір –бірімен тығыз байланысты. Ойлау қызметі негізінде ойды дамыту, тексеру, салыстыру, жіктеу, ең бастысын белгілей алу, дәлелдеу, пікірін айту, жазу, өзгемен хабарласу және жауап бере алу.

Аталған тапсырмалар жинағы 4 - сыныптағы оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту және бағдарламалық білім, білік дағдыларын қалыптастыру, мазмұнын тереңдетіп меңгертуді көздейді.

Білімнің тереңдігін қамтамасыз ету үшін, баланың шығармашылық қабілетін дамыта түсу үшін, оқушының дарындылығын тану үшін қазақ тілі пәнінен ойландыратын логикалық, олимпиадалық тапсырмаларға жете көңіл қойылады.

Берілген тапсырмаларды орындауда оқушылар өз беттерімен ізденеді, оқушының жалпы ой - өрісін кеңейтіп есте сақтауын дамытады, байқағыштығын қалыптастырады, эвристикалық, дарындылық қабілеттері ұшталып, шыңдалады. Оқушының өзіндік пікір айтып оны қорғай, дәлелдей білуіне мүмкіндік жасалады.

Теориялық білімдерін кеңейтіп, оны практикада қолданылуына ықпал етеді. Логиканың дамуы өздігінен ізденіп жұмыс жасауына мүмкіндік береді. Логикалық тапсырмалар оқушының интеллектуалдық деңгейін көтереді.

Қазақ тілінен 4- сыныпқа арналған олимпиадалық тапсырмалар жинағы оқушының жас ерекшелігін ескере отырып құрастырылды.

Мазмұны

Кіріспе

1. 
   4 – сынып оқушыларын олимпиадаға дайындауға арналған тапсырмалар
   

1. 
   
   
   1. 
      Фонетика бөлімі бойынша тапсырма
      
   2. 
      Лексика бөлімі бойынша тапсырмалар
      
   3. 
      Синтаксис бөлімі бойынша тапсырмалар
      
   4. 
      Морфология бөлімі бойынша тапсырмалар
      

Әдебиеттер тізімі

1. 
   
   
   1. 
      
      
   2. 
      
      
   3. 
      
      
   4. 
      
      
   5. 
      
      
   6. 
      
      
   7. 
      
      
   8. 
      
      
   9. 
      
      
   10. 
       
       
   11. 
       
       
   12. 
       Логикалық тапсырмалар
       

1. 
   Әрқайсысының аты екі бітеу буыннан құралған жеті құстың атын тауып жаз.
   
2. 
   Алфавиттің 7 - әрпінен басталатын сөзге жұмбақ құрастырып жаз.
   
3. 
   Төмендегі дауыстылардың қатысуымен жасалған сөздер ойлап жаз.
   

Құс атауы ...а...а...а...

Жәндік ...а...а

Үлкен қап ...а...а...

4. 
   Қыстырма сөздерді қатыстырып 3 сөйлем құрап жаз.
   
5. 
   Бірінші буыны ашық буыннан тұратын, екінші буыны бітеу буыннан тұратын бес кісі атын тауып жаз.
   
6. 
   Өлеңнің ұйқасын тауып жаз . Осы өлеңді қара сөзбен жазып , мәтін құра.
   

Балам менің таң қалып,

Әліппені ...

Сөз құраған әр ...

Білім нұрын ...

Асыл сөзін тілімнің

Бойға құйған ...

Нақ бастауы ...

Қырық екі ...

Әли Ысқақов

7. 
   Әрқайсысының аты екі бітеу буыннан құралған 7 адамның атын жаз.
   

8. 
   Метаграмманы шеш. Осы сөзге фонетикалық талдау жаса.
   

Мені қалтаңа саласың,

Әмиянға да тығасың.

Егер «ы» -ны «і» - ге ауыстырсаң,

Орманнан тез табасың.

(Шешуі ...)

9. 
   Мына жұмбақталып берілген біріккен сөздің атын тап: (екі түбірден бір біріккен сөз шығады)
   

Ыдыстың атауы ...

10. 
    Мына жұмбақталып берілген біріккен сөзді тап, сөз құрамына талда:
    

11. 
    Аталған біріккен сөз туралы сипаттау мәтінін құрап жаз.
    
12. 
    «Асық ойнаған озар» тақырыбына әңгіме құрап жаз. Таңдаған үш сөйлеміңді сөйлем мүшесіне талда.
    
13. 
    
    

Пікір –

қалам-

14. 
    Әріптерді орнына қойып, сөз тіркестерін құрастыр. Оларды қатыстырып сөйлем құрап жаз.
    

ЗҮТУЗЫСЫҚ ______________________

ҚУЫСҮНК ______________________

14. Мына әріптер айнаға қарағанды жақсы көреді екен. Неге екенін тауып көрші.

Т М Х Ж Ф П Н А І Ү Ұ О Ө Ш

1. Ағаш кессең, ұзын кес,

... оңай

Темір кессең, ... кес,

... оңай.

22. Берілген сөйлемді сөз табына және сөйлем мүшесіне талда.

Біз өзімізге берілген тапсырманы жақсы орындап шықтық.

Бармағын тістеді -

Ереуіл атқа ер салу -

Инемен құдық қазғандай -

Кежегесі кейін тарту –

Мұзға отырғызу –

Дәулетті –

Қу –

Ажарлы –

Айлакер –

Гүрілдеді, оқып отыр, ашылды, жүзді, шомылды

1. 
   Осы сөздерді қатыстырып жалаң сөйлем құрап жаз.
   
2. 
   Жалаң сөйлемдерді жайылма сөйлемге айналдырып жаз.
   

Кері оқығанда да, сол сөз шығатын үш сөз ойлап тауып жаз. Мысалы: «нан» сөзін қері оқысаң да сол сөз шығады.

Желкеде тұрағы,

Үнемі ойлап тұрады.

Қоссам егер бір буын

Ел басқарып шығады.

Логогрифтің шешуі болған сөзді қатыстырып сөйлем құрап жаз. Сөйлемді сөз таптарына талда.

30. Көп нүктенің орнына сан есімді қойсаң мақал толық шығады. Сан есімнің түрін анықта.

Ер жігіт ... күнде ... кісілік,

... күнде ... кісілік.

29. Сөзжұмбақ шешейік

Бұл сөзжұмбақта ұлттық бұйымның бірі жасырылған

1 11

2

3

5

6

7

8

10

11

1. Жұмсақ ойыншық жасағанда ішіне не саламыз?

2. Жүнді әжелеріміз немен иіреді?

3. Үлескіде пайдаланылатын құрал.

4. Илеуге келетін еңбек құралы

5. Қолымызға ине кіріп кетпеу үшін саусағымызға киетін құрал?

6. Үй жићазы.

7. Жылдың қай мезгілінде ағаш отырғызады?

8. Қысы - жазы бір түсті ағаш.

9. Тігу үшін қажетті құрал-жабдық.

10. Қағаз бір-бірімен дәл бүктелсе не дейміз?

11. Қағазды, матаны немен қиятын құрал.

12. Еңбек сабағына қажетті құрал..