Тақырыбы: Бактериялар мен вирустардың генетикасы

 Вирустар мен бактериялар-жалпы генетикалық заңдылықтарды анықтау үшін қолданылатын негізгі зерттеу обьектілері. Вирустар мен бактериялар генетикалық тәжірибе жасауға қажетті қасиеттерімен ерекшеленеді. Осы себептен олар молекулярлы генетиканың қалыптасуы мен дамуында маңызды рөл атқарды.

• Генетикалық анализ кезінде бактериялар мен вирустардың жиілігі 10ֿ9 мутанттарын алуға болады.
• Бактерияларда ДНҚ-ның ерекше аймақтары:плазмидалар,транпоз ондар мен Is-тіркестіктер болады. 

Вирус пен бактериялар-генетикалық тәжірибелер жасауға ыңғайлы. Себептері: Олар гаплоидты,яғни бір хромосомалы болғандықтан,доминанттылық болмайды. Өте тез көбейеді,лабораторлық жағдайда бірнеше сағат ішінде миллиардтаған поуляциясын алуға болады. Жыныстық дифференциалды,бұл қасиеті донор және реципиент бактерия жасушаларының болуына негізделген. 

ҚОРЫТЫҢДЫ Геном туралы жалпы түсінік Бактериялар мен вирустардың генетикалық аппараты Белгілі бір тіркЕСУЛЕР тобына кіретін гендердің салыстырмалы түрде орналасу схемасын хромосомалардың геиетикалық картасы деп атайды. Генетикалық көзқарас тұрғысынан алғанда әсіресе көбірек зерттслген кейбір дрозофила, жүгері, томат, тышқан, нсйроспора, ішек таякшасына ғана озірше ондай карта жасалды. Генетикалық карталар гомологиялық хромосомалардың әр жүбы үшін жасалады. Тіркссулер тобын нөмірлейді. Картаны жасау үшін коптеген гендердің түқым қуалау заң-дылықтарын зерттеп білу қажет. Мысалы, дрозофиланың төрт тіркесулер тобына жинақталған 500-ден астам, жүгерінің он тіркесулер тобына жинақталған 500-ден астам, үй тышқанының 15 тіркесу тобынан 200-ге жуық гендері зерттелген. Жануарлардың жоғарғы кластарынан тауықтың 39 жүп хромосомаларынан сегіз тіркесу тобы, адамның 23-нен он тіркесу тобы негізінен көп гендердің X- және У-хро-мосомада орналасқаны анықталған. Генетикалық карталар жасағанда тіркесулер тобы, гендердің толық немесе қысқар-тылған аттары, хромосоманың ноль ретінде қабылданған бір шетінен бастап процентпен көрсетілген қашықтығы көрсетіледі, центромераның орны белгіленеді