Тақырыбы: Мұгалім мен оқушының педагогикалык үдерістегі өзара әрекеттестігінің мәні. Мұғалімнің педагогикалык үдеріс субъектілерінің өзара карым-қатынасын реттеудегі рөлі
Тақырыбы:Мұгалім мен оқушының педагогикалык үдерістегі өзара әрекеттестігінің мәні. Мұғалімнің педагогикалык үдеріс субъектілерінің өзара карым-қатынасын реттеудегі рөлі. Орындаған: Муратханова Н.Е.
Тексерген: Турбаева М.К.
ХХ ғасырдың 60-жылдардың соңында әлеуметтік және педагогикалық психология ғылымдарының тоғысында “педагогикалық қарым-қатынас” ұғымы пайда болды.
Педагогикалық қарым-қатынас
В.А.Сухомлинский (1918 – 1970 ж.ж.)
мұғалім мен оқушы арасындағы оқу-тәрбие жұмысын жүзеге асыруға қажетті маңызды психологиялық ахуал жасайтын кәсіптік-мамандық қатынасы.
Баламен қарым-қатынас жасай білу тіл табыса білуде балалармен қалай сөйлеудің мәнін көрсетеді. "Мектеп қабырғасында айтылған әрбір сөз ойластырылған, мақсатталған, ақылға-ойға қонымды үлгілі сөздер болуы керек, айқайлап сөйлеу мектеп ішінде оқушыға өте жат.
А.С.Макаренко (1888 – 1939 ж.ж.) Оқушы мен мұғалім арасындағы қарым-қатынас "Баладан дұрыс талап ете білу, оның жеке басын құрметтей білу" принципінде құрылу керек деген болатын.
Педагогикалық қарым-қатынас ұғымының зерттелуі
ХХ ғасырдың 70-жылдары Т.Н.Мальковский қарым-қатынастың коммуникативті аспектісін, А.В.Мудрик мектептің өзара әрекеттесуі мен тәрбиелеуші әсерлерін, В.В. Течет ата-аналар мен балалардың қарым-қатынасының ерекшеліктерін зерттеді.
Кәсіби педагогикалық қарым-қатынас-
бұл педагогтар мен тәрбиеленушілердің әлеуметтік психологиялық өзара әрекеттесу жүйесі, оның мазмұны ақпарат алмасу, тәрбиелеуші әсер жасау,коммуникативті құралдар көмегімен өзара қарым-қатынасты орнатуға бағытталады.
Педагогикалық қарым-қатынас туралы түсінік
Педагогикалық іс-әрекеттегі қарым-қатынас – бұл оқу міндеттерін шешу құралы, оқу процесін әлеуметтік-психологиялық қамтамасыз ету; оқыту мен тәрбиенің тиімділігіне әсер ететін педагог пен балалардың өзара қарым-қатынасын ұйымдастыру.
Педагогикалық қарым-қатынас туралы түсінік
Кәсіби педагогикалық қарым-қатынас коммуникативті міндеттер түрінде жүзеге асады. Коммуникатвті міндеттер дегеніміз бұл коммуникация тіліне аударылған педагогикалық міндеттер.
А.А.Леонтьев коммуникативті міндетті проблемалық ситуацияларды бағыттау нәижесі деп анықтап, оның мақсаты серіктеске әсер ету дейді.
5) эмоциональды және мазмұнды кері байланысты ұйымдастыру
Қарым-қатынастың кезеңдері:
Болашақта болатын қарым-қатынасты модельдеу (болжау кезеңі);
Қарым-қатынасты ұйымдастыру (қарым-қатынастың бастапқы кезеңі) – “коммуникативті шабуыл”
Педагогикалық процесте қарым-қатынасты басқару;
Өткен қарым-қатынасты талдау және келесі педагогикалық міндеттерді шешу үшін оны модельдеу.
Қарым-қатынасты модельдеу барысында жүзеге асады:
Өзара әрекеттесудің коммуникативті құрылымы жоспарланады;
Педагогикалық міндеттер коммуникативті міндеттерге ауыстырылады.
Педагогикалық қарым-қатынастың құрылымы (Г.М.Андреева бойынша)
Педагогикалық қарым-қатынастың
құрылымы
Коммуникативті
Интерактивті
Перцептивті
Тұлға аралық
қарым-қатынас
Жанама қарым-қатынас
Бұқаралық
қарым-қатынас
Тікелей қарым-қатынас
Пед.қарым-қатынас түрлері Педагогикалық қарым-қатынастың құрылымы
қарым-қатынасты моделдеу кезеңі
жүзеге асырылған қарым-қатынасты талдау кезеңі.
қарым-қатынасты ұйымдастыру кезеңі
Iскерлiк қарым-қатынас – мұнда сұхбаттасушының iске деген тұлғалық ерекшелiгi, мiнезi, жасы, көңiл-күйi ескерiледi.
Қарым ‒ қатынас түрлері
Маскiлi қарым-қатынастар ,бiр күннiң iшiнде бiрнеше маска кию.
Формалды рөлдiк қарым-қатынас – мұнда сұхбаттасушының тұлғасы мен әлеуметтiк рөлi маңызды болып табылады.
Достардың рухани және тұлғалық қарым-қатынасы – мұнда кез келген тақырыпқа әңгiме қозғауға болады, тек сөз арқылы ғана емес жест, мимика арқылы бiрiн-бiрi жақсы түсiнедi
Маникулятивтiк қарым-қатынас сұхбаттасушыдан белгiлi бiр пайда табуға бағытталған. Ол үшiн сұхбаттасушының тұлғалық ерекшелiгiне байланысты түрлi әдiстер пайдаланады.
Вербалды және вербалды емес қарым-қатынас.
Мұғалім мен оқушы арасындағы
мәдени қарым-қатынасты жасап,
ынтымақтастық орнату нәтиесінде
ғана оқу тәрбие жұмысын көздеген
нәтижеге жетуге блатындыгын
дәлелдеген ғалымдар
Т.И.Гончарова: "Тарих тағлымы"
В.Ф.Шаталов: "Баршаны да, әркімді де оқыта білейік"
И.П.Иванов "ұжымшылдарды тәрбиелеу"
Ш.А.Амонашвили: "Амансыңдарма, балалар!"
С.Н.Лысенкова: "Оқуға жеңіл болғанда"
Е.Н.Ильин: "Қарым-қатынас өнері"
Педагогикалық қарым-қатынас стильдері
Педагогикалық қарым-қатынас стилі дегеніміз – педагог пен оқушы арасынадғы қарым-қатынастың жеке типологиялық ерекшіліктері, қарым-қатынастың сыртқы көрінісі.
Педагогикалық қарым-қатынас стильдері мұғалімнің коммуникативті мүмкіндіктерінің ерекшеліктерін, педагог пен оқушы арасындағы қалыптасқан қарым-қатынастың сипатын, педагогтың шығармашылық ерекшелігін, оқушылардың еркшелігін көрсетеді.
