Тақырыбы: «Есеп беруді жасау»
Мақсаты: Microsoft Access деректер базасының объектілерінің бірі есеп берумен, оның қолданылу аясы және жасалу тәсілдерімен танысу.
Негізгі ұғымдар:
Есеп беру – бұл деректерді баспаға шығаруды ұйымдастырудың, тиімді әрі икемді құралы. Сонымен қатар бұл деректер базасынан деректерді қолданушыға қажет түрінде баспаға жіберудің тәсілі. Мысалы, оқитыны жайлы анықтама, емтихан ведомосі, қандай- да бір шартпен біріктірілген кестелер және т.с.с.
Есеп беруді өз қалауың бойынша Конструктор көмегімен жасауға, көркемдеудің дайын нұсқаларын қолдануға (автоотчеты) немесе Шебер (Мастер) көмегімен жасауға болады.
Есеп беруді жасаудың алты тәсілі бар:
-
Конструктор өз қалауың бойынша есеп беруді жасауға мүмкіндік береді, алайда бұл тәжірибелі қолданушыңа да оңай емес.
-
Есеп беру шебері (Мастер отчетов) кестеден немесе сұратудан өзіңіз таңдаған өрістер негізінде есеп беруді және есеп берулердің макетін жасауға мұмкіндік береді. Есеп беруді жасаудың бұл тәсіл ең ыңғайлысы.
-
Баған түріндегі және лента түріндегі Автоматты есеп берулер (Автоотчет в столбец, Автоотчет ленточный) – есеп берулерді жасаудың ең қарапайым оңай тәсілі, мұнда есеп беру негізге алатын кестенің немесе сұратудың атын көрсетсеңіз болғаны, қалғанын. Есеп беру шебері өзі атқарады.
-
Диаграмма шебері (Мастер диаграммы) есеп беруді диаграмма түрінде жасауға көмектеседі.
-
Пошталық жапсырмалар (Почтовые наклейки) пошталық жапсырмаларды баспаға шығаруға пішімделген есеп беруді жасайды.
Жаттығу жұмыстары:
1-жаттығу. «Есеп берумен жұмыс»
1. Оқытушылар кестесі негізінде деректерді қызметі бойынша топтайтын есеп беру жасаңыз. Есеп беруді жасау үшін:
-
Отчеты бөліміне өтіп, ашқан терезеден <Создать> батырмасын басыңыз;
-
Ашылған терезеден Есеп беру шебері (Мастер отчетов) пунктін таңдаңыз;
-
Терезенің төменгі бөлігіндегі ашылмалы тізімнің тілшесін басып, пайда болған тізімнен Оқытушылар кестесін таңдаңыз.
-
<ОК> батырмасын басыңыз;
-
Ашылған терезеден пішінде болуы керек барлық өрістерді таңдаңыз. Бқл жаттығуда барлық өріс керек болғандықтан  батырмасын басыңыз;
-
<Далее> батырмасын басыңыз. Ашылған терезеде барлық өрістердің тізімі тұрады;
-
«Қызметі» деген өрісті белгілеп,  батырмасын басыңыз. Осы арқылы сіз деректердің қызмет бойынша топталуын анықтап бересіз.
-
Тағы да <Далее> батырмасын басыңыз;
-
Пайда болған терезенің параметрлерін өзгертпейтін болғандықтан, тағы да <Далее> батырмасын басыңыз;
-
Пайда болған терезеден есеп беруді көркемдеудің стильдерін таңдаңыз да тағы да <Далее> батырмасын басыңыз;
-
Келесі пайда болған терезеде Оқытушылар деп есеп беруге ат беріңіз.
-
<Готово> батырмасын басыңыз. Экранда дайын есеп беру тұрады. Көріп алған соң, оны жабыңыз. .
2. Өз беттеріңмен Конструктор режимінің элементтер панелін қолдана отырып Студенттер кестесінің негізінде студенттің экономикалық факультеттің сол тобында оқитындығы туралы Анықтама (Справка) түрінде есеп беру жасаңыз.
Өздік жұмыс тапсырмалары:
Мына деректер қорына әртүрлі әдістермен үш есеп беру жасаңыз.
-
Нұсқа №
|
Тапсырма
|
1
|
«Музыкалық альбом»
|
2
|
«Емхана»
|
3
|
«Сабақ кестесі»
|
4
|
«Компьютерлік салон»
|
5
|
«Конференцияға қатысушылар»
|
Бақылау сұрақтары:
-
Есеп беру дегеніміз не?
-
Какими способами создаются отчеты?
-
Автоесепберу (автоотчет) деген не?
-
Элементтер панелі не үшін қолданылады?
-
Автоесепберудің Есеп беру шеберінен (Мастер отчетов) айырмашылығы неде?
зертханалық жұмыс №21
Тақырыбы: «Гипертекстік құжаттарды жасау тілі – HTML. Тексті пішімдеу тегтері. Суретттер кірістіру, гиперсілтеме жасау. Тізімдер. Кестелер»
Мақсаты: Гипертекстік құжаттарды жасау тілі – HTML-ді қолданып, Web-бет жасаумен, тексті пішімдеу тегтерімен, HTML-құжатқа суретттерді, тізімдерді, кестелерді кірістіру, гиперсілтеме жасаумен таныстыру.
Негізгі ұғымдар:
HyperText Markup Language (HTML) – WEB ортасында гипертекстік құжаттарды жасауға арналған стандартты тіл. HTML-құжат кез келген пішімделмейтін текстік редакторда көруге және редакциялауға болатын қарапайым текстік файл болып табылады.
HTML-құжаттарды WEB-броузерлердің түрлі типтері арқылы көруге болады. HTML қолдану шрифтерді, сызықтарды және түрлі графикалық элементтерді қолданып кез келген оны көру жүйесінде көрсету үшін құжаттарды пішімдеуге мүмкіндік береді. Көптеген құжаттар тақырып, параграф және тізімдер сияқты стандартты элементтерден тұрады.
HTML-дің тегтерін қолдана отырып сіз браузерге өз құжатыңызды экранда қалай көргіңіз келетіні жайлы ақпарат бересіз.
HTML тегтері шартты түрде екі категорияға бөлінеді:
-
Құжаттың денесі тұтастай WEB-броузер арқылы қалай көрсетілетінін анықтайтын тегтер;
-
Тақырып пен құжат авторы сияқты құжаттың жалпы қасиеттерін тегтер.
HTML-құжаттар қалай жасалынады?
HTML-құжаттарды кез келген текстік редактор немесе арнайы HTML-редакторлар мен конвертерлер арқылы жасауға болады. Біз Блокнот текстік редакторында жасап үйренеміз.
HTML-тегтер
Барлық HTML тегтері "<" символынан басталып, ">" символына аяқталады. Бастау (стартовый) тегі және аяқтау (завершающий) тегі болады.
Мысал ретінде бастау тегі мен аяқтау тегінің арасына орналасқан , құжат тақырыбын сипаттайтын тақырып тегін келтірейік:
</b><b>Құжат тақырыбы</b><b>
|
Аяқтау тегі бастау тегіне ұқсас, айырмашылығы тек бұрышты жақша ішіндегі мәтін алдында слэштің ( / ) болуында. Бұл мысалда тегі WEB-броузерге тақырып пішімінің (формат) қолданғанын, ал тегі мәтін тақырыбының аяқталғанын білдіреді.
Кейбір тегтер, мысалы,
(абзацты анықтайтын тег) аяқтау тегтерін қажет етпейді, бірақ оларды қолдану құжаттың бастапқы мәтінінің оқылуын жеңілдетіп, құрылымын жақсартады.
Кестелерді жасау
Кестелерді бейнелеу үшін HTML тегтерінің бірнеше түрі қолданылады:
-
TABLE тегтері – бүкіл кестенің спецификациясын қоршайды.
-
Міндетті емес элемент CAPTION – кестенің тақырыбын (атын) спецификациялайды.
-
TR тегтері – кесте жолдарын спецификациялайды.
-
TH тегтері – жолдар мен бағандардың тақырыптарын спецификациялайды.
-
TD тегтері– кестедегі деректерді (кесте ұяшықтарының ішіндегісін) спецификациялайды.
Негізгі кестелік құрылымдар
Қарапайым мысалды: тақырыбы жоқ, 2 жол 2 бағаннан тұратын сандар кестесін (бірлік матрица) қарастырайық. Оның HTML коды мынандай болады:
|
