Тақырып № Материалдардың физикалық қасиеттері және гигроскопиялық қасиеттері. Дәріс. Физикалық деп материалдардың заттармен


-тақырып. Өткізгіштік. Термофизикалық қасиеттер



бет2/10
Дата03.10.2024
өлшемі72,42 Kb.
#205559
түріҚұрамы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
4-5-6 тақырып. Материалтану.

5-тақырып. Өткізгіштік. Термофизикалық қасиеттер.


Проницаемость
Проницаемостью называется способность материалов пропускать различные субстанции — воздух, различные газы, водяные пары, воду, жидкости, дым, пыль, электромагнитное и радиоактивное излучения и пр.
Воздухопроницаемость — это способность материалов пропускать воздух. Необходимым условием для прохождения воздуха через материал является наличие перепада давления воздуха (Ар) по обеим сторонам материала.
Чем выше величина перепада давления, тем интенсивнее процесс прохождения воздуха через материал.


Өткізгіштік дегеніміз - материалдардың әртүрлі қосалқы субстанцияларды яғни — ауаны, әртүрлі газдарды, су буларын, суды, сұйықтықтарды, түтінді, шаңды, электромагниттік және радиоактивті сәулеленуді және т.б. өткізу қабілеті.
Ауа өткізгіштігі - материалдардың ауаның өтуін қамтамасыз ету қабілеті. Ауаның материал арқылы өтуінің қажетті шарты материалдың екі жағындағы ауа қысымының айырмашылығының (AP) болуы болып табылады.
Қысым дифференциалының мөлшері неғұрлым жоғары болса, материал арқылы ауаның өту процесі соғұрлым қарқынды болады.
С увеличением скорости прохождения воздуха через материалы может наблюдаться отклонение от линейного закона. К числу важнейших факторов, от которых зависит воздухопроницаемость материалов, относится их влажность.
По данным Б.А. Бузова и А.П. Жихарева, при 100-процентной влажности шерстяных суконных тканей воздухопроницаемость по сравнению с воздушно-сухим состоянием, снижается в 2—3 раза, хлопчатобумажных — в 1,2—3,5 раз.
Уменьшение воздухопроницаемости материалов при увлажнении связано с набуханием волокон, сокращением числа и размеров сквозных пор. Это приводит к повышению сопротивления материала прохождению воздушного потока и, соответственно, к снижению их воздухопроницаемости.
Деформация текстильных материалов вызывает существенные изменения в их структуре (в частности, нарушается исходная пористость), что приводит к изменению воздухопроницаемости. При двухосьном симметричном и несимметричном растяжении материалов, имеющих волокнистые, волокнисто-сетчатые и сетчатые структуры, исходные расстояния между структурными элементами увеличиваются.
Материалдар арқылы ауаның өту жылдамдығының жоғарылауымен сызықтық заңнан ауытқу байқалуы мүмкін. Материалдардың ауа өткізгіштігі тәуелді болатын маңызды факторлардың қатарына олардың ылғалдылығы жатады.
Б.А. Бузов пен А. П. Жихаревтің мәліметтері бойынша жүннен жасалған мата маталарының 100 пайыз ылғалдылығында ауа өткізгіштігі ауаның құрғақ күйімен салыстырғанда 2-3 есе, мақта-1,2-3,5 есе төмендейді.
Ылғалданған кезде материалдың тыныс алу қабілетінің төмендеуі талшықтардың ісінуіне, тесіктердің саны мен мөлшерінің азаюына байланысты. Бұл материалдың ауа ағынының өтуіне төзімділігінің жоғарылауына және сәйкесінше олардың тыныс алу қабілетінің төмендеуіне әкеледі.
Тоқыма материалдарының деформациясы олардың құрылымында айтарлықтай өзгерістер тудырады (атап айтқанда, бастапқы кеуектілік бұзылады), бұл ауа өткізгіштігінің өзгеруіне әкеледі.
Талшықты, талшықты-торлы және торлы құрылымдары бар материалдардың екі осьті симметриялы және асимметриялық созылуымен құрылымдық элементтер арасындағы қашықтығы артады.
Данные изменения приводят к росту сквозной и объемной пористости материала. В отличие от тканей и кож трикотажные полотна имеют более высокую растяжимость, что объясняется большей подвижностью их структуры. Поэтому даже при невысоких значениях внешнего растягивающего усилия наблюдаются значительные изменения воздухопроницаемости трикотажных полотен.
Материалы при эксплуатации в изделии, в зависимости от их вида и строения лицевой поверхности, способны удерживать или пропускать пыль — мелкие частицы вещества органического или минерального происхождения размером от 0,01 мкм до 100 мкм.
Материалы разных видов имеют разные значения показателей пылепроницаемости и пылеемкости, которые зависят от особенностей волокнистого состава и структурных характеристик, способов отделки лицевой поверхности материалов и которые изменяются в следующих пределах: относительная пылепроницаемость — от 0 до 1,6%, относительная пылеемкость — от 1,4 до 27,2%.
Бұл өзгерістер материалдың кеуектілігі мен көлемінің өсуіне әкеледі. Маталар мен былғарыдан айырмашылығы, тоқылған маталардың созылу қабілеті жоғары, бұл олардың құрылымының үлкен қозғалғыштығымен түсіндіріледі. Сондықтан, сыртқы созылу күшінің төмен мәндерінде де тоқылған маталардың тыныс алу қабілетінде айтарлықтай өзгерістер байқалады.
Бұйымда пайдалану кезінде материалдар, олардың түріне және беткі бетінің құрылымына байланысты, мөлшері 0,01 мкм-ден 100 мкм — ге дейінгі органикалық немесе минералды заттың ұсақ бөлшектерін ұстап тұруға немесе өткізуге қабілетті. Массасы аз болғандықтан, шаң ауа ағынымен тасымалданады.
Ауа ағынындағы шаң үйкеліс есебінен қозғалғанда көлемі 50 мкм-ден асатын шаң-тозаңдар электрлендіріледі және оң немесе теріс зарядталады. Егер ауа қозғалысы болмаса, онда шаң ауырлық күшінің әсерінен бетіне түседі. Материалдардың шаңмен өзара әрекеттесуі үш жолмен жүзеге асырылуы мүмкін: шаң қонған бетпен жанасқанда; құрамында шаң бар ауа ағынымен әрекеттескенде; зарядталған шаң түйіршіктері мен материал бетінің электростатикалық әрекеттесуі кезінде.
Әр түрлі материалдардың көрсеткіштері әртүрлі талшықты құрамның ерекшеліктеріне және құрылымдық сипаттамаларына, материалдардың беткі қабатын әрлеу әдістеріне байланысты және келесі шектерде өзгеретін шаң өткізгіштігі мен шаң сыйымдылығы: салыстырмалы шаң өткізгіштігі-0-ден 1,6% — ға дейін, салыстырмалы шаң сыйымдылығы-1,4-тен 27,2% - ға дейін.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет