Педагогикалық қарым-қатынас - Педагогикалық қарым-қатынастың мақсаттары туралы айта отырып, отандық зерттеуші А.Б. Орлов «мұғалімнің тұлғалық центрациясы» деген терминді қолданды, оның көптеген көрінулерін анықтайды: педагогикалық стиль, қатынас, әлеуметтік перцепция. Сөйтіп, педагогикалық іс-әрекет мұнда сонымен қатар рухани-дүниетанымдық компонеттен бастап сипатталады. Орлов әрбіреуі педагогикалық іс-әрекетте басыңқы бола алатын негігі негізгі жеті центрацияны бөліп көрсетеді: эгоистік (өзінің «Мен» қызығушылығында) бюрократиялық (админстрацияның, басшылықтың), конфликтік (әріптестерінің қызығушылығында), авторитетті (ата-ананың, қатысушылардың), танымдық (оқыту және тәрбиелеу талаптарында), альтруистік (қатысушылардың қажеттіліктерінде). Орлов бойынша центрация тәлімділік іс-әрекетінің әдісі мен сәттілігін анықтайды.
Стильдері :Педагогикалық қарым-қатынас бір адам екінші адаммен тәжірибе (білім, икем, дағды, жалпы адамзаттық мәдениет, ұлттық құндылықтар т.б.) алмасқан болады; ол әрбір профессионалды қарым-қатынаста болады, сондықтан да педагогикалық стильдерді кейде бізбен сипаттаған басшылық стильдеріне ұқсатады.
Демократиялық: Және керісінше, демократиялық стильді ұстанатын педагогтарда әдетте позитивті Мен-концепциясы болады, ашық және мейірімді, сынға төзе алады, өзіндік ирониясы болады және өзіндік өзгеріге дайын. Автократиялық стильді қолдануында құрылған оқу орнында «мектеп-фабриканың» белгілері болады, ал демократиялық бағытталған оқу орнында «мектеп-отбасының» белгілері болады, бірақ қазіргі кезге дейін педагогикалық жүйелердің артықшылықтары анықталған жоқ: «мектеп-фабрикаларда» әдетте үлгерім жоғары, ал «мектеп-отбасында» қатысушылардың мазасыздығы төмен, микроклиматы жақсырақ болады.
Әміршілдік: Психолог М.И.Лисина «Қарым-қатынасты – ортақ нәтиже мен шешімге жету мақсатында орындалған екі не одан да көп адамдардың өзара байланысы» деп түсіндірсе, ал, К.К.Левин қарықатынастың бірнеше тәсілдерін көрсетті: Әкімшілдік қатынас – қол астындағылармен қатал қатынаста болу. Бұл жағдайда олар тек орындаушылар рөлін атқарады, қандай да болсын шешім қабылдауға қатыспайды; Демократиялық қарым-қатынас, ол ұжым алдындағы міндеттерді талқылап бірлесе шешім қабылдауға мүмкіндік тудырады; Либералды қатынас – жетекшілікпен ғана шектеледі. Бұл жағдайда талап қоюшылық, бір жүйе байқалмай әркім өз бетінше жүреді.