3. Активтердің құнсыздануының есебін ұйымдастыру. Негізгі құралдар құнсыздануынан болған залалдарды шоғырландырып есепке алу үшін бухгалтерлік есепшоттарының үлгілік жоспарында 2430 «Негізгі құралдар құнсыздануынан болған залалдар» шоты аранлған. Құнсызданудан болған нақты залалдарды анықтағанда, арнайы есептеулердің негізінде баланстық құны өтелетін сомадан асқан сомасына келесі бухгалтерлік жазба беріледі:
Дебет шот 2430 «Негізгі құралдар құнсыздануынан болған залалдар»
Кредит шот 2410 «негізгі құралдар»
Негізгі құралдар құнсыздануынан болған залалдарды мекеменің пайдалары немесе залалдары есебіне жатқызылады.
Егер айтылған залалдардың сомасы мекеменің пайдалары есебіне жатқызылса, онда бухгалтерлік есеп шоттарында келесі жазулар жүргізіледі:
Дебет шот 5510 «Есепті жылдың бөлінбеген пайдасы (жабылмаған залалы)»
Кредит шот 2430 «Негізгі құралдар құнсыздануынан болған залалдар»
Егер негізгі құралдардың құнсыздануынан болған залалдарды мекеменің залалдарына (шығындарына) жатқызылса, онда бухгалтерлік есеп шоттарында келесі жазулар жүргізіледі:
Дебет шот 7420 «Активтердің құнсыздануынан түсетін шығыстар»
Кредит шот 2430 «Негізгі құралдар құнсыздануынан болған залалдар».
Негізгі құралдар құнсыздануынан болған залалдарды мекеменің алдын-ала арнайы жасалған резерв есебіне жатқызса, онда бухгалтерлік есеп шоттарында келесі жазулар жүргізіледі:
Дебет шот 5420 «Негізгі құралдарды қайта бағалауға арналған резерв»
Кредит шот 2430 «Негізгі құралдар құнсыздануынан болған залалдар».
