Тақырып: Атомдардың құрылысы. Элементар электр заряды. Электр зарядының өзара әсерлесуі. Кулон заңы



Дата18.02.2017
өлшемі462,29 Kb.
#10326
түріСабақ
Мұғалім: Алтынбеков Аян Серікұлы

8сынып


Күні: 18.11.2010ж

Тақырып: Атомдардың құрылысы. Элементар электр заряды. Электр зарядының өзара әсерлесуі. Кулон заңы.

Мақсаты:



Білімділік: Алғашқы түсініктер мен ұғымдар қалыптастыру және бекіту: атомның құрылысы, элементар заряд, зарядтардың әсерлесуі.

Дамытушылық: Оқушылардың электр құбылыстары бойынша білімдерінің әлеуметтік-практикалық маңыздылығын түйсінуіне күш салу, өзіндік жұмыс машығын жетілдіру Тәрбиелік: Жауапкершілікке, ұқыптылыққа, өз ойын дәйекті баяндай білуге баулу

Көрнекі құралдар: Слайдтар, бейнефильмдер,жеке карточкалар

Сабақ жоспары:

I. Ұйымдастыру кезеңі,үй жұмысын тексеру «Физдиктант».

ІІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру , презентация , бейнефильмдер.

ІІІ. Есеп шығару, жеке карточка бойынша өздік жұмыс.

IV. Қорытындылау

Сабақ барысы.

І. Ұйымдастыру кезеңі , үй жұмысын тексеру

«Физдиктант»

Беттер арасында үйкеліс нәтижесінде ........................пайда болады.

Бірдей электр зарядтарын .....................деп атайды.

Шыны таяқшаның алған заряды- ............

Жібек матаның алған заряды .................

Жақсы электр өткізгіштер-....................................

Аттас зарядтар өзара ..........................

q1+ q1+ q2+ ….+ qn = ............


Денелердің .......................... құбылысы түрлі тектегі екі дененің жанасуы кезінде ғана байқалады.

Әр түрлі материалдардың алатын зарядтарын ........................зарядтар деп атайды.

Эбонит таяқшаның алған заряды- ................

Жұннен тоқылған матаның алған заряды- ............................

Диэлектриктер.............................

Әр аттас зарядтар өзара ...........................

q1+ q1+ q2+ ….+ qn = ............
ІІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру

Электрлену барысында электр зарядтары қайдан шыгады? Неліктен жанасқан екі денеде карама-қарсы таңбадагы зарядтар пайда болады?

Атомдар мен молекулалардан түратын бөлшектердің электр заряды бар.

Электр зарядын арттыруға және азайтуға болады, ягни ол өр түрлі мөнге ие болуы мүмкін. Ендеше, электр заряды физикалық шама.

Электр зарядының бәліну шегі бар. Өрі қарай бөлінбейтін ең аз теріс заряды бар бөлшек электрон деп аталады. Осы бөлшек атомның қабықшасын құрайды.

П. Р. Милликен тәжірибе жүзінде электрон зарядының мәнін анықтады. Физиканың одан әрі дамуы Р. Милликен мен А.Ф. Иоффенің алған нәтижелерінің дұрыстығын дәлелдеді.



Электронның электр заряды элементар заряд деп аталады.

Электрон заряды теріс және оны е әрпімен белгілейді:

е = 1,6 1019 Кл.

Ядроның құрамына оң зарядталған бөлшек протон кіреді, оның заряды электронның зарядына тең, ал протонның массасы электронның массасынан 1840 есе үлкен. Атом ядроларында протоннан басқа, заряды болмайтын, нейтрон деп аталатын бейтарап белшектер табылды. Ядродағы нейтрондардың саны протондардың санына тең. Нейтронның массасы протонның массасынан сәл ғана артығырак. Ядро заряды оң және абсолют мәні бойынша атомдағы барлық электрондардың зарядына тең. Сондықтан, тұтас алғанда, атомда заряд болмайды, яғни ол — бейтарап.

Егер қандай да бір озара өрекеттесудің нәтижесінде атом электрондарының біразын жоғалтса, онда атомның оң заряды артады —ол оң зарядталады. Атом мұндай күйде оң ион деп аталады.

Керісінше, егер атомға артық электрондар келіп түссе, онда атом теріс зарядқа ие болып, теріс ион деп аталады.

Француз ғалымы Ш. Кулон 1785 жылы төжірибе жүзінде вакуумдегі нүктелік за-рядтардың өзара өрекеттесу занын ашқаннан кейін, XVIII ғасырдың соңына қарай электр қүбылыстарын сандык жағынан зерттеу басталды. Нүктелік заряд үғымы материялық нүкте үғымы төрізді ыңғайлы абстракциялау болып табылады.

Өлшемдері өзара әрекеттесетін денелердің арацашыцтыгынан бірнеше есе кіші болатын денеде орналасқан зарядты нүктелік заряд деп атайды.




Қозғалмайтын екі нүктелік заряд вакуумде зарядтардың көбейтіндісіне тура пропорционал және олардың арақашықтығының квадратына кері пропорционал күшпен әрекеттеседі.



1 кулон вакуумде 1 м арақашықтықта орналасқан шамасы жағынан өзіне тең нүктелік зарядқа Н күшпен әрекет ететін нүктелік заряд.
ІІІ. Есеп шығару

14 жаттығу, № 5,6,7,8

Жеке карточка бойынша өздік жұмыс

2 электрон

3 протон

4 нейтрон





Химиялық элементтерінің периодтық кестесі көмегімен атомды немесе ионды анықтаңдар.
IV. Қорытындылау

Үй жұмысы: 14 жаттығу, № 4
Кафедра меңгерушісі Ескендирова Т.Н.

Беттер арасында үйкеліс нәтижесінде ........................пайда болады.

Бірдей электр зарядтарын .....................деп атайды.

Шыны таяқшаның алған заряды- ............

Жібек матаның алған заряды .................

Жақсы электр өткізгіштер-....................................

Аттас зарядтар өзара ..........................

q1+ q1+ q2+ ….+ qn = ............

Денелердің .......................... құбылысы түрлі тектегі екі дененің жанасуы кезінде ғана байқалады.

Әр түрлі материалдардың алатын зарядтарын ........................зарядтар деп атайды.

Эбонит таяқшаның алған заряды- ................

Жұннен тоқылған матаның алған заряды- ............................

Диэлектриктер.............................

Әр аттас зарядтар өзара ...........................

q1+ q1+ q2+ ….+ qn = ............

Беттер арасында үйкеліс нәтижесінде ........................пайда болады.

Бірдей электр зарядтарын .....................деп атайды.

Шыны таяқшаның алған заряды- ............

Жібек матаның алған заряды .................

Жақсы электр өткізгіштер-....................................

Аттас зарядтар өзара ..........................

q1+ q1+ q2+ ….+ qn = ............

Денелердің .......................... құбылысы түрлі тектегі екі дененің жанасуы кезінде ғана байқалады.

Әр түрлі материалдардың алатын зарядтарын ........................зарядтар деп атайды.

Эбонит таяқшаның алған заряды- ................

Жұннен тоқылған матаның алған заряды- ............................

Диэлектриктер.............................

Әр аттас зарядтар өзара ...........................

q1+ q1+ q2+ ….+ qn = ............

Беттер арасында үйкеліс нәтижесінде ........................пайда болады.

Бірдей электр зарядтарын .....................деп атайды.

Шыны таяқшаның алған заряды- ............

Жібек матаның алған заряды .................

Жақсы электр өткізгіштер-....................................

Аттас зарядтар өзара ..........................

q1+ q1+ q2+ ….+ qn = ............

Денелердің .......................... құбылысы түрлі тектегі екі дененің жанасуы кезінде ғана байқалады.

Әр түрлі материалдардың алатын зарядтарын ........................зарядтар деп атайды.

Эбонит таяқшаның алған заряды- ................

Жұннен тоқылған матаның алған заряды- ............................

Диэлектриктер.............................

Әр аттас зарядтар өзара ...........................



q1+ q1+ q2+ ….+ qn = ............

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет