Бу.і кітап Қаіақстан Республикасы Мэдениет және
Ақпарат министрлігінің элеуметтік маңызды эдебиет тізіміне енгізілген
Қайсенов Қасым.
Қ 23 ТАҢДАМАЛЫ. — Алматы: “Қазақстан”, 2008. — 480 б.
ІЗЕМ 9965-10-079-9
Ұлтымыздың ардагер азаматы, Халық каһарманы, партизан- жазушы Қасым Қайсеновтің “Таңдамалысы” екі кітаптан тұрады.
Оның бірінші кітабына партизандық-жауынгерлік жылдар- дың көркем шежіресі сынды екі повесі жэне жазушының ата- мекені, есінде қалған ел адамдары туралы шағын әңгімелері топ- тастырылған.
Ал екінші кітапқа жазушының кешегі қантөгіс жылдарындағы қарулас достары, өмір жолында өзі кездесіп, араласып, сырласып, достаскан ақын-жазушылар жайлы естеліктері мен қоғамдык- әлеуметтік мэселелер жөніндегі көзқарастарын білдіретін мақала- сұкбаттары енгізілген.
Кітап жалпы жұртшылыкка, оның ішінде еліміздің ертеңі — жастарға арналған.
Кешегі сұрапыл ¥лы Отан соғысы кезінде он жасар қазақ баласы Украина жерінде, жау тылында, партизандар қатарында болды дегенге, бэлкім, сене де қоймассыздар. Сөйткенмен, осы бір сэбидің басынан кешкен қилы-килы өмір соқпақтарын оқушыларға айтып беру көптен бергі борышым сияқты болып келген еді. Қайда барсам да, сол баланың бейнесі көңілімнен бір шықпай, элдебір балалық мұңын шаққандай, көз алдымда мөлтеңдейді де тұрады. Сәби жүзі, бұғанасы катпай ауыр күндерге душар болған тағдыры жан-жүйемді тебіренте беретін болды.
Сол баланың өмірі туралы жолдастарыммен әңгімеле- сіп, оқиғаның ұзын-ұрғасын баяндап бергенімде: «Жазсаңшы осыны, балаларға мұндай жағдайды білудің өзі бір сабак емес пе? Жаз, оқысын замандастарың»,- дейтін еді. Содан бері көп уакыт өтсе де, бірак оқиға барған сайын ойыма ұялап, әңгіменің айтылар толғағы жетіп, жанымды мазалай берді. Сөйтіп, енді сол бір киын-қыстау күндерден бері есімде жүрген оқиғаның ізіне түскелі отырмын.
* * *
Июнь айының жайма шуак күндерінің бірі еді. Аспан асты тыныштық құшағында маужырап тұр. Сол тыныштыкка кеудесін кере тосқан майор Мергенбаев қатты жүріп келе жаткан жеңіл машинаның алдыңғы жағына дегбірсіздене қарайды. Әлдебір жайға асығып келе жатқан түрі бар. Қолындағы жеделхатты кайта-қайта оқып, куанышты сезіммен жымиып күліп те кояды өзі.
Жолдас майор, бір окиға есіңізге түсіп келе ме?- деп сұрады машина астына сырғи кіріп, сызыла қалып жаткан түп-түзу асфальт жолдан көзін алмай, алға тура карап отырған шофер.
Жоқ, осы поезбен келе жатқан баламды көрмегеніме екі жыл болған еді. Мен кеткенде бірінші класта оқитын жеті жасар бала еді өзі. Қазір ер жетіп калған болу керек. Биыл, мінеки,
інші класты бітіріп, папасына конакка келе жатыр. Мұндай кұрметті конакка калай куанбассың!- деп, майор сағатына карады - Поездың келуіне бес-ак минут калыпты, үлгіреміз
бе? • • і ж