Тараз мемлекеттік педагогикалық институтының хабаршысы ғылыми-педагогикалық журнал
жүктеу/скачать 2,31 Mb. Pdf көрінісі
|
| ІІ. Тарихи әндер мен күйлер
— бұл музыкада сақталып қалған халықтың жады. Қазақ халқының кӛне замандардан бүгінгі күнге дейінгі даму тарихы халықтың бүкіл ғұмырында болған ірі бетбұрыстардың нақты деректерін ӛз бойына жинақтайды. Халықтың музыкалық шығарма-шылығында кӛрініс тапқан осы оқиғалар жӛнінде музыкатанушы ғылымдардың кӛпшілігі айтады. (П.Аравин; В.Виноградов, Б.Ерзакович, А.Жұбанов, А.Затаевич, С.Елеманова, Т.Мерғалиев) /3;7/, т.б. Дегенмен педагогикалық жұмыстар тәжірибесі кӛрсеткендей, қазіргі кезде эстетикалық, экологиялық тәрбиелік, білімдік сипаты бар, заман талабына сай оқушыларға арналған әндер саны айтарлықтай тӛмендеген. Бірақ соңғы жылдары балалар талаптылық конкурстары ӛтетін түрлі радио-телевизиялық бағдарламалар арқасында, олардың ішіне ең танымалылары «Айналайын», «Балақай», «Айгӛлек» балалар аудиториясы жылы қабылдаған ӛлеңдердің саны арта түсті. Олардың кӛпшілігіне композиторлық стиль, жеке тұлғалық, мазмұндылығы, образының жарқындылығы, шаттылығы мен әзілі тән. Алайда, ӛкінішке қарай, радио мен телевидениеден жиі берілетін қазіргі заманғы балалар әнінде экологиялық тәрбие туралы әндер кӛптеп таралмайды. Бұл оқушылар мен оқу-тәрбие жұмысын жүргізген кезде қолданатын материалдың жоқтығын ұлғайтып, кедергі келтіреді. Біздің ойымызша мектеп оқушыларының әндік репертуары балалардың табиғат туралы білімі мен тәрбиесінде сенімді кӛпфункционалды және педагогикалық «құрал» болуы керек. Сондай-ақ, онда үлкен адамгершіліктік-экологиялық әлеует болатын адамзат қоғамының ӛмірлік сипатының барлық қырлары қамтылуы қажет. Балалар музыкасы, ең алдымен, экологиялық тәрбиеге бағытталғаны дұрыс: 21 - ӛз мемлекетінің, туған ӛлкесінің табиғи байлығын құрметтеу мен қадір тұту; - қазақ халқының табиғат қорғау дәстүрімен әдет-ғұрпын құрметтеу; - халық ӛміріндегі айтулы даталардың мәнін түсіну (Жаңа жыл, Наурыз, т.б.); - табиғат флорасындағы ӛсімдіктер мен жануарларға, оларды қорғауға үлес қосқан адамдарға сүйіспеншілік; - экологиялық, музыкалық білім алуға деген саналы кӛзқарас (мектеп ӛмірін бейнелейтін әндер). Жүз отыздан астам ұлт пен ұлыс ӛмір сүретін Қазақстанда кӛпұлттық тәрбие, қоғамдық ӛмірге, әлеуметтік тұрмысқа, айнала қоршаған табиғи ортаға, ӛзге халықтардың мәдениетіне құрмет міндеті аса үлкен маңызға ие. Әр халық жалпыадамзаттық нормалары негіз боп қаланған, басқа ұлттарға да түсінікті табиғат қорғау туралы жеке ұлттық озық салт пен дәстүр сақтауға құқылы. Қазақ халық музыкасының ӛзге халықтар үшін гуманизм, адамдарға, әсіресе балаларға, айнала қоршаған ортаға деген сүйіспеншілік дәстүрлі құндылық болып саналады. Ӛнердің ӛзге де түрлері арқылы, соның ішінде музыкамен әр халық ӛз түсінігі мен қоршаған орта шындығын қалай кӛретінін білдіреді. Қорытындылай келгенде оқу-тәрбие жұмысы барысында іске асырылатын қазақ халық музыкасының барлық қызметі мақсатқа сәйкес қазақ халық музыкасының педагогикалық мүмкіндіктері біз шартты түрде топтастырған қызметтердің ӛзара байланысы мен серпімді қарым-қатынасы қамтамасыз етіледі. жүктеу/скачать 2,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|