СӨЖ 14- мазмұны: Мемлекет басшыларының өкілеттігі тақырыбына-баяндама. Президенттік басқару елдері бойынша саралау жұмысын жүргізу.
Студенттердің өздеріне бекітіліп берілген елдер бойынша жаңалықтармен таныстыруы.
Әдебиеттер:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
Абельдинов А., Қопабаев О. Президент Республики –символ и гарант незыблемости Конституции. «Мысль», 1996, №8,
Абельдинов А., Қопабаев О. Конституционное право зарубежных стран. Алматы, «Жеті жарғы»
Алексеев С.С. Теория право. М., «Юридическая литература», 1993.
8 апта
15 кредит сағат
№8 дәріс
Тақырып: Шет елдердегі Парламент. Парламент депутаттарының құқықтық мәртебесі.
Дәрістің мазмұны:
Мемлекеттік биліктің жоғарғы органдар жүйесіндегі Парламенттің орны.
Парламенттердің құрылымы.
Парламент депутаттарының құқықтық жағдайы.
Парламент өкілеттігі. Заң шығару процессі.
Парламенттің жұмыс істеу тәртібі.
Парламенттің құқықтық жағдайы.
Әлеуметтік парламенттік процедуралар.
Әдебиеттер:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
Абельдинов А., Қопабаев О. Президент Республики –символ и гарант незыблемости Конституции. «Мысль», 1996, №8,
Абельдинов А., Қопабаев О. Конституционное право зарубежных стран. Алматы, «Жеті жарғы»
Алексеев С.С. Теория право. М., «Юридическая литература», 1993.
ОЖСӨЖ 15- мазмұны: Парламент және атқарушы билік.
Әдебиеттер:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
Абельдинов А., Қопабаев О. Президент Республики –символ и гарант незыблемости Конституции. «Мысль», 1996, №8,
Абельдинов А., Қопабаев О. Конституционное право зарубежных стран. Алматы, «Жеті жарғы»
Алексеев С.С. Теория право. М., «Юридическая литература», 1993.
СӨЖ 15- мазмұны:
Шет елдердегі парламенттің құрылысы - баяндама дайындау.
Сұрақ бойынша кесте немесе таблица құрастыру: Заң шығарушылық процестің сатылары және ұғымы
Заң шығарушы билік органдарының атауына бірнеше мысал келтір.
Әдебиеттер:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
Абельдинов А., Қопабаев О. Президент Республики –символ и гарант незыблемости Конституции. «Мысль», 1996, №8
Абельдинов А., Қопабаев О. Конституционное право зарубежных стран. Алматы, «Жеті жарғы»
Алексеев С.С. Теория право. М., «Юридическая литература», 1993.
15-кредит сағат
№8 практикалық сабақ
Тақырып: Шет елдердегі Парламент. Парламент депутаттарының құқықтық мәртебесі.
Практикалық сабақ мазмұны:
Парламент –шет елдердегі жоғарғы өкілді орган. Оның мемлекеттік органдар жүйесіндегі орны.
Шет елдердегі парламенттердің нысандарының сан түрлілігі.
Парламенттердің қалыптасу тәртібі, оның құрылымы. Парламенттің өкілеттіктері.
Парламенттердің жіктелуі.
Парламенттердің басты қызметі.
Парламент депутатының «индемнитет» пен «иммунитет» түсінігінің мәні.
Депутаттың құқықтық жағдайы.
ОЖСӨЖ 16- мазмұны: Депутаттық иммунитет.
Студенттердің өздеріне бекітіліп берілген елдер бойынша жаңалықтармен таныстыруы.
Әдебиеттер:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
Абельдинов А., Қопабаев О. Президент Республики –символ и гарант незыблемости Конституции. «Мысль», 1996, №8
Абельдинов А., Қопабаев О. Конституционное право зарубежных стран. Алматы, «Жеті жарғы»
Алексеев С.С. Теория право. М., «Юридическая литература», 1993.
СӨЖ 16-мазмұны: Депутаттың құқықтық жағадайы (нақты бір мемемлекетті мысалға келтір)
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
9 апта
17- кредит сағат
№9 дәріс
Тақырып: Шет елдердегі Үкіметтің Конституциялық –құқықтық мәртебесі.
Дәрістің мазмұны:
Мемлекеттің жоғарғы органдар жүйесіндегі Үкіметтің орны.
Шет елдердегі Үкіметтің құрылымы және құрамы.
Шет елдердегі Үкіметтің өкілеттігі.
Үкімет міндеттері.
Әдебиеттер:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008г.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 17- мазмұны: Шет елдердегі үкіметтің өкілеттігі.
Әдебиеттер:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2006
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 17- мазмұны:
Сұрақ бойынша салыстырмалы кесте құрастыру: Шетелдердегі Үкіметтің құрылымы және құрамы, қалыптасуы.
Тақырып бойынша эссе: мемлекеттік билік бөлінісі принципі
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
18 кредит сағат
№9 практикалық сабақ
Тақырып: Шет елдердегі Үкіметтің Конституциялық –құқықтық мәртебесі.
Практикалық сабақ мазмұны:
Мемлекеттік басқарудағы Үкіметтің орны мен ролі.
Үкіметтің құрылуының негізгі тәсілдері.
Үкімет құрылысы. Үкімет міндеттері.
Үкіметтің құзіреті мен оның функциялары.
ОЖСӨЖ 18- мазмұны: Үкіметтің төтенше өкілеттігі.
Студенттердің өздеріне бекітіліп берілген елдер бойынша жаңалықтармен таныстыруы.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 18- мазмұны: Рефератта сұрақта кеңірек ашу керек: Шетелдердегі Үкіметтің жауапкершілік институты
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
10 апта
19- кредит сағат
№ 10 дәріс
Тақырып: Шет елдердегі жергілікті басқару мен өзін-өзі басқару органдары.
Дәрістің мазмұны:
Жергілікті өзін-өзі басқарудың жалпы сипаттамасы және негізгі принциптері.
Жергілікті өзін-өзін басқарудың жүйесі.
Жергілікті басқару органдарының құрылу тәртібі, құрылымы мен қызметінің ұйымдастырылуы.
Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының өкілеттілігі.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 19- мазмұны: Жергілікті және муниципалдық өзін-өзі басқару.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 19- мазмұны: Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесі тақырыбына -баяндама
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
20- кредит сағат
№10 практикалық сабақ
Тақырып: Шет елдердегі жергілікті басқару мен өзін-өзі басқару органдары.
Практикалық сабақ мазмұны:
Жергілікті басқару ұғымы және оның мәні.
Жергілікті басқару органдарын құру, құрылысы мен қызметін ұйымдастыру тәртібі.
Жергілікті басқару органдарының міндеттері мен қаржылық негіздері.
Жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқаруды ұйымдастыру.
Маслихаттардың құрылу тәртібі, олардың өкілеттігі.
Жергілікті атқарушы органдардың құзыреті.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 20- мазмұны: Маслихаттардың құрылу тәртібі, олардың өкілеттігі.
Студенттердің өздеріне бекітіліп берілген елдер бойынша жаңалықтармен таныстыруы.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 20- мазмұны: Жергілікті атқарушы органдардың құзыреті.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
11 апта
21 кредит сағат
№ 11 дәріс
Тақырып: Шет елдердегі сот билігінің конституциялық негіздері.
Дәрістің мазмұны:
Билікті бөлу жүйесіндегі сот билігі.
Сотты ұйымдастырудың Конституциялық негіздері.
Әділсоттың конституциялық принциптері.
Судиялардың Конституциялық статусы.
Сот билігін жүзеге асыру.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 21- мазмұны:
Сот билігінің ерекше белгілері
Сот жүйелерін ұйымдастыру мен қызметінің констиуциялық құқықтық негіздері.
Сот жүйесі мен өндірісінің түрлері
Конституциялық бақылау мен конституциялық әділет
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 21- мазмұны: Кестелі түрде бейнелеу: Сот төрелігінің конституциялық принципі
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
22 кредит сағат
№11 практикалық сабақ
Тақырып: Шет елдердегі сот билігінің конституциялық негіздері.
Практикалық сабақ мазмұны:
Судиялардың құқықтары мен міндеттері.
Конституциялық әділсот.
Сот ұйымының Конститциялық негізі.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 22- мазмұны: Конституциялық әділсот.
Студенттердің өздеріне бекітіліп берілген елдер бойынша жаңалықтармен таныстыруы.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 22-мазмұны: Баяндама тақырыбы: Соттардың конституциялық мәртебесі (нақты бір мемлекеттегі)
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
12 апта
23- кредит сағат
№12 дәріс
Тақырып: Америка Құрама Штаттарының Конституциялық құрылымы
Дәрістің мазмұны:
Конституциясының түсінігі.
Сайлау жүйесі.
Конгрес.
Президенттік билік.
Сот билігі.
Мемлекеттік құрылысы.
Америкалық федерализм. Жергілікті өзін -өзі басқару және басқару.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 23- мазмұны: АҚШ Конгресі.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 23-мазмұны:
Реферат тақырыбы: АҚШ және мемлекетаралық одақтар.
Реферат тақырыбы: 1787ж АҚШ конституциясының тарихи маңызы
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
24 кредит сағат
№12 практикалық сабақ
Тақырып: Америка Құрама Штаттарының Конституциялық құрылымы Практикалық сабақ мазмұны:
АҚШ Конституциясы, оның сипаттамасы.
АҚШ-тың мемлекеттік органдар жүйесі, олардың құқықтық мәртебесі
Тұлғаның құқықтық мәртебесі
АҚШ сот жүйесі
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 24-мазмұны: АҚШ адам құқықтары мен бостандықтары.
Студенттердің өздеріне бекітіліп берілген елдер бойынша жаңалықтармен таныстыруы.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 24-мазмұны:
Таблица құрастыру: АҚШ-тың конституциялық құқық негіздері
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
13 апта
25 кредит сағат
№13 дәріс
Тақырып: Франция мемлекетінің Конституциялық құқығының негіздері.
Дәрістің мазмұны:
Конституциясы және Конституциялық дамуы.
Конституциялық құқықтары және бостандықтары.
Саяси партиялары және партиялық жүйелері.
Сайлау құқығы және сайлау жүйесі.
Францияның мемлекеттік органдарының жүйесі.
Әкімшілік территориялық бөлініс және жергілікті өзін-өзі басқару
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 25- мазмұны: Франциядағы сайлау құқығы және сайлау жүйесі.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 25- мазмұны:
Францияның қазіргі партиялық жүйесі
1787ж адам және азамат құқығы жөніндегі француз декларациясының 16 бабанда былай делінген: «Билік бөлінісі жүргізілмеген және құқықты пайдалану қамтамасыз етілмеген қоғамда конституция болмайды».Осы бабтың мазмұны бойынша өз көзқарасыңызды эссе түрінде беріңіз. Көрсетіңіз не себепті декларацияны жасаушылар осылай есептеген, олардың қоғамдық идеалы қандай болған.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
26 кредит сағат
№13 практикалық сабақ
Тақырып: Франция мемлекетінің Конституциялық құқығының негіздері.
Практикалық сабақ мазмұны:
Францияның Конституциясы, оның толық сипаттамасы.
Францияның мемлекеттік билік органдары жүйесі, олардың құқықтық мәртебесі.
Тұлғаның құқықтық мәртебесі.
Франциядағы сот жүйесі.
Франция конституциясының құрылымы
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 26-мазмұны: Франциядағы атқарушы билік.
Студенттердің өздеріне бекітіліп берілген елдер бойынша жаңалықтармен таныстыруы.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 26- мазмұны: Сұрақты кестелі түрде бейнелеу: Францияның мемлекеттік органдар жүйесі
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
14 апта
27- кредит сағат
№14 дәріс
Тақырып: Ұлыбританияның конституциялық құқығының негіздері
Дәрістің мазмұны:
Ұлыбритания Конституциясына жалпы сипаттама
Жеке тұлғаның конституциялық құқықтары
Саяси партиялары және париялық жүйелері
Ұлыбританияның мемлекеттік органдар жүйесі
Саяси-территориялдық құрылымы
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 27- мазмұны: – Ұлыбританиядағы саяси партиялар.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 27- мазмұны: Ұлыбританиядағы басқару нысаны-тақырыбында реферат дайындау.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
28 кредит сағат
№14 практикалық сабақ
Тақырып: Ұлыбританияның конституциялық құқығының негіздері
Ұлыбританияның конституциялық актілерінің ерекшеліктері
Тұлғаның құқықтық мәртебесінің негіздері
Мемлекеттік билік органдарының жүйесі, олардың құқықтық мәртебесі.
Ұлыбританияның сот билігі.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
Практикалық сабақ мазмұны
ОЖСӨЖ 28- мазмұны: Ұлыбританиядағы заң шығарушы орган.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 28- мазмұны: Ұлыбритания және Солтүстік Ирландия тақырыбында баяндама жазу.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
15 апта
29 кредит сағат
№15 дәріс
Тақырып: Италия Конститциялық құқығының негіздері.
Дәрістің мазмұны:.
Италия Конституциясы.
Адамның және азаматтардың құқықтық статусының Конституциялық негіздері.
Қоғамдық құрылысының және қоғамдық жүйесінің Конституциялық негіздері.
Сайлау және референдум
Мемлекеттік органдары
Саяси-территориалдық құрылысы
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 29- мазмұны: Италиядағы атқарушы орган.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 29- мазмұны: Италия мемлекеті (схема құрастыру)
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
30 кредит сағат
№15 практикалық сабақ
Тақырып: Италия Конститциялық құқығының негіздері.
Практикалық сабақ мазмұны:
Италия Конституциясы.
Адамның және азаматтардың құқықтық статусының Конституциялық негіздері.
Қоғамдық құрылысының және қоғамдық жүйесінің Конституциялық негіздері.
Италиядағы сот жүйесі
Мемлекеттік органдары.
Облыстық автономия және жергілікті өзін -өзі басқару.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
ОЖСӨЖ 30-мазмұны: Италиядағы сот жүйесі.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
СӨЖ 30-мазмұны: – Италиядағы облыстық автономия-баяндама.
Әдебиет:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
Теледидар, интернет
2.5. әдебиеттер тізімі
Абдрасулов Е.Б. Толкование закона и норм Конституции: теория, опыт, процедура. Алматы, 2002.
Абдулатипов Р.Г. Опыты федерализма. М., 1994.
Абелъдинов А.К., Копабаев O.K. Конституционное право зарубежных стран. Алматы, 1997.
Абзеев Б.С. Конституция. Правовое государство. Конституционный Суд. М., 1987.
Авакъян С. А. Политический плюрализм и общественные объединения в Российской Федерации: конституционно-правовые основы. М., 1996.
Алебастрова И.А. Основы американского конституционализма.М.,2001.
Александров В.В. Новейшая история стран Европы и Америки.М., 1988.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005.
Арановскш КВ. Государственное право зарубежных стран. М.,1999.
Ардан Ф. Франция: государственная система. М., 1994.
Арон Р. Демократия и тоталитаризм. М., 1993.
Баглай М.В. Конституционное право зарубежных стран. М.,1999.
Баглай М.В., Туманов В.А. Малая энциклопедия конституционного права. М., 1998.
Барнашов A.M. Теория разделения властей: становление, развитие, применение. Томск, 1998.
Боботов С.В. Введение в правовую систему США. М., 1997.
Боботов С.В. Конституционная юстиция. М., 1994.
Витрук Н.В. Конституционное правосудие. М., 1998.
Воронкова В.Г. Современный французский консерватизм. Киев,1990.
Давид Р. Основные правовые системы стран мира. М., 1993.
Дадиани Л.Я., Шумихин А.Ю. «Ливанизация» как модель этносоциальной конфликтности и положение в зоне Кавказа: сопоставительный анализ. М., 1994
Данилов В.И. Турция 80-х: от военного режима к «ограниченной демократии». М., 1991.
Данилов СВ. Правовые демократические государства. М., 1999.
Егоров К.А. Представительная система Китая: история и современность. М., 1998.
Егоров С.А. Политическая юриспруденция США. М., 1989.
Западная демократия: основы стабильности. М., 1990.
Зарубежное законодательство о политических партиях // Сборник нормативных актов. М., 1993.
Избирательные системы и партии в буржуазном государстве. М., 1979.
Ислам в современной политике стран Востока. М., 1986.
История буржуазного конституционализма в XIX в. М., 1986.
Как создаются американские законы. Справочник. Вена, 1997.
Ковешников Е.М., Марченко М.И., Стешенко Л.А. Конституционное право стран СНГ. М., 1999.
Ковлер А.И. Избирательные технологии: российский и зарубежный опыт. М., 1995.
Консерватизм: современные интерпретации. М., 1990.
Конституции арабских государств. М., 1982.
Конституции государств Европейского Союза. М., 1997.
Конституции зарубежных государств. М., 1997.
Конституции стран СНГ. Алматы, 1999.
Конституции шестнадцати стран мира. Алматы, 1996.
Конституционное правосудие в странах СНГ и Балтии. М.,1998.
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 1999.
Кремяков В.А., Лазарев Л.В. Конституционная юстиция в Российской Федерации. М., 1998.
Крутоголов М.А. Конституционный Совет Франции. М., 1993.
Крутоголов М.А. Президент Французской республики: правовое положение. М., 1980.
Лафитскш В.И. Основы конституционного строя США. М., 1998.
Лафонтен О. Общество будущего: политика реформ в изменившемся мире. М., 1990.
Лейсман Э., Ламберт Д. Исследование мажоритарной и пропорциональной избирательных систем. М., 1998.
Лупарев Т.П. Правовое положение личности в зарубежныхстранах. Алматы, 2001.
Маклаков В.В. Избирательное право и избирательные системы буржуазных и развивающихся стран. М., 1987.
Михалева Н.А. Конституционное право зарубежных стран СНГ.М., 1998.
Мишин А.А., Власихин В,А. Конституция США: политико-правовой комментарий. М., 1985.
Мусульманское право. М, 1984.
Мухамеджанов Э.Б. Избирательное право зарубежных стран. Алматы, 1999.
Нуделъ М.А. Конституционный контроль в капиталистических государствах. М., 1968.
Омар А.А. США, Ближний Восток и Россия. М., 1995.
Очерки парламентского права. М., 1994.
Парламенты мира. М., 1991.
Решетников Ф.М. Правовые системы стран мира. М., 1993.
Роуз Р. Россия как общество песочных часов: Конституция без граждан // Конституционное право: Восточноевропейское обозрение. 1995. № 3(12).
Сахаров Н.А. Институт президентства в современном мире. М.,1994.
Сидихменов В.Я. Китай: общество и традиции. М., 1990.
Современный конституционализм. М., 1990.
Сравнительное конституционное право. М., 1996.
Страшун Б.А. Конституционное (государственное) право зарубежных стран. М., 1999.
Токвиль А. Демократия в Америке. М., 1992.
Тохян Ф. Конституционный порядок президентских выборов в современном мире. Ереван, 1998.
Фридмэн А. Введение в американское право. М., 1995.
Чиркин В.Е. Нетипичные формы правления в современном государстве // Государство и право. 1994. № 1.
Шайо Андраш. Самоограничение власти. М., 1999.
Шшамнбергер X. Современный немецкий конституционализм. М., 1994.
Энтин Л.М. Разделение властей. М., 1995.
3. ПӘН БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАРДЫ ОРЫНДАУ ЖӘНЕ ТАПСЫРУ КЕСТЕСІ
3.1 «Шетелдердің Конституциялық құқық» пәні бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі
Жұмыс түрі
|
Тапсырманың мақсаты мен мазмұны
|
Ұсынылатын әдебиеттер
|
Орындау мерзімі және тапсыру уақыты (аптасы)
|
Балл
|
Бақылау түрі
|
Дәріс
|
Тақырыпты түсіндіру.
|
2.5. әдебиеттер тізімінен қарау.
|
Сабақ кестесіне сәйкес.
|
9 балл (0,6* 15)
|
Дәптерін тексеру.
|
СОӨЖ
|
Студенттің меңгерген білімін тексеру.
|
2.5. әдебиеттер тізімінен қарау.
|
әр апта сайын СОӨЖ тақырыбы бойынша кестеге сәйкес
|
12 балл (0,8 * 15)
|
Тақырып бойынша тапсырманы орындау, сұрақтарға жауап беру.
|
Баяндама/ реферат/ Курс бойынша кесте құрастыру /Салыстырмалы талдау
|
Студенттің меңгерген білімін тексеру.
|
2.5. әдебиеттер тізімінен қарау.
|
әр апта сайын СӨЖ тақырыбы бойынша кестеге сәйкес
|
12 балл (0,8*15)
|
Қорғау, сұрақтарға жауап беру.
|
Практикалық сабақ
|
Студенттің меңгерген білімін тексеру.
|
2.5. әдебиеттер тізімінен қарау.
|
1 – 15 апта
|
15 балл
( 1*15)
|
Тапсырмалардың орындалуын, сұрақтарға жауап беру қабілетін тексеру.
|
Аралық бақылау
|
Өткен тақырыптарды меңгеруді бақылау
|
1-7 аптадағы тақырып бойынша, 8-15 аптадағы тақырып бойынша
|
7 апта
15 апта
|
12 балл
|
Ауызша сұрау
|
Емтихан
|
Білімді кешенді тексеру
|
Қажетті әдебиеттерді және НҚА қарау
|
емтихан сессиясының кестесіне сәйкес 40 мин.
|
40
|
Тест тапсырмасы
|
4. ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТЫЛУ КАРТАСЫ
Дәрісханалық (дәріс, практикалық, семинарлық, лабораториялық, және студиялық сабақтар) және дәрісханадан тыс (ОЖСӨЖ: курстық және дипломдық жұмыстары, СӨЖ тапсырмалары) сабақтардың оқу әдебиеттерімен қамтылуын көрсетеді
Пәннің әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
Кафедра: «құқықтану пәндері»
Тьютор: Жалмурзина Айгуль Жанбараковна
Пән: «Шетелдердің Конституциялық құқығы»
Кредит саны 2
Әдебиет атуы
|
Барлығы
|
кітапханада
|
кафедрада
|
Студентердің қамтылу пайызы
|
Электронды түрі
|
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, поф. М.В.Баглая, д.ю.н., проф. Ю.Л.Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М.Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 2008. – 1043 с.
|
10
|
1
|
0,5
|
|
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005. – 656 с.
|
|
1
|
0,04
|
|
Страшун Б.А. Конституционное (государственное) право зарубежных стран. М., 1999.
|
5
|
|
0,2
|
|
Венгеров А.Б. Теория государства и права: Учеб. М.: Новый юрист, 1998.- 622с.
|
1
|
|
0,04
|
|
Венгеров А.Б. Теория государства и права М.: Юристь. Т.1. Ч.2: Теория права. 1996.-166с.
|
1
|
|
0,04
|
|
Венгеров А.Б. Теория государства и права: Учебник для юридических вузов.-3-е изд. М.: Юриспруденция, 2000.-528с.
|
5
|
|
0,2
|
|
Ибраева А.С. Теория государства и права: Учебное пособие. А.: Жетi жарғы, 2003.-432с.
|
5
|
|
0,2
|
|
Клименко А.В. Теория государства и права: Учеб.пособ.-2-е изд., испр. и доп. М.: Академия, 2004.-224с.
|
4
|
|
0,17
|
|
Матузов Н.И. Теория государства и права: Учебник. М.: Юристъ, 2002.-512с.
|
4
|
|
0,17
|
|
Матузов Н.И. Теория государства и права .-2-е изд. перераб. и доп. М.: Юристь, 2000.-776с.
|
2
|
|
0,08
|
|
Спиридонов Л.И. Теория государства и права: Учеб. М.: Проспект, 1999.-304с.
|
2
|
|
0,08
|
|
Теория государства и права / Под общ. ред. А.Б. Венгерова. М.: Юристь. Ч.1: Теория государства. 1996.-256с.
|
1
|
|
0,04
|
|
Хропанюк В.Н. Теория государства и права:
Учеб. пособ. для вузов / Под ред.В.Г.Стрекозова.-2-е изд., доп. и испр. М.: ИКФ Омега. Л: Интерстиль, 2002.-382с.
|
7
|
|
0.3
|
|
Конституционное право Республики Казахстан: Учебник/Сост. д.ю.н., профессор А.Т.Ащеулов. – Алматы: КазГЮА, 2001
|
|
1
|
0,04
|
|
Баишев Ж. Конституционное право РК.
Алматы: Жеті жарғы, 2001
|
8
|
|
0,34
|
|
Конституционное право РК/ Отв. ред. М.С.Нарикбаев
Алматы: Казак университеты, 2001
|
7
|
|
0,3
|
|
Конституционное право РК: Сборник конституционно-правовых актов / Сост. С.Г. Шеретов
Алматы: Юристь, 2002
|
7
|
|
0,3
|
|
Сапаргалиев Г. Конституционное право РК: Академический курс Алматы: Жеті жарғы, 2002
|
6
|
|
0,26
|
|
Сапаргалиев Г.С. Конституционное право РК: Учеб. Алматы: Жеті жарғы, 2000
|
8
|
|
0,34
|
|
Черняков Г. Конституционное право РК: проблемы теории и практики
Алматы: Адилет- Пресс, 1997
|
4
|
|
0,17
|
|
Черниловский З.М. Всеобщая история государства и права
М.: Юрист, 2000
|
4
|
|
0,17
|
|
Булгакова Д.А., Истаев А.Ж. Всеобщая история государства и права: Учеб. – 2-е изд.
Алматы: Данекер, 2001
|
6
|
|
0,26
|
|
5. ДӘРІСТЕР КЕШЕНІ
5.1 Дәрістердің тезистері
1 -тақырып: Шет елдердің Конституциялық құқығының пәні, қайнар көздері және жүйесі.
Қарастырылатын сұрақтар:
Шет елдердің Конституциялық құқығы ғылым және оқу пәні ретінде.
Шетелдердің Конституциялық құқығының қайнар көздері.
Шетелдердің Конституциялық құқығының жүйесі.
Шетелдердің Конституциясының құқықтық нормалары мен қатынастары.
Дәрістің мақсаты: Шет елдердің констиуциялық құқығы заң ғылымдарының құрамдас бөлігінің жүйесі екендігін студенттерге толық ашып көрсету. Конститутциялық құқықтың ерекше орны мен рөлі оның өзіндік мәнділігімен –конституциялық құқықтық реттеуге жататын қоғамдық қатынастар саласымен айқындалатынын түсіндіру.
Дәрістің мазмұны:
Конституциялық құқықты заң салаларының басқа тармақтарынан бөліп көрсететін әдіс-құқықтық реттеу әдісі. Ол саяси тәртіптердің мәні мен сипатын тереңірек түсінуге жол ашады.
Конституциялық құқықтың институттары. Белгілі бір мемлекеттің негізгі қоғамдық қарым –қатынасын құрайтын субьектілер сол елдің конституциясы арқылы айқындалады.
Конституциялық құқық нормалары. Бұл ең алдымен мемлекеттің өзі үшін және қарым –қатынастың негізгі субьектілеріне арналып мемлекет тарапынан бекітілген қағида ережелер.
Коснтитуциялық құқық субьектілері. Конституциялық құқық субьектілері екі негізгі топқа бөлінеді:
қоғамның құқықтық мүшесі;
қоғамдық құрылымдар;
Қоғамның құқықты мүшелеріне : азаматтар, шетелдіктер, сайлаушылар, лауазым иелері, депутаттар және т.б. жатады.
Қоғамдық құрылымды тұтасымен алғанда: мемлекет, мелекеттік органдар мен өзін-өзі басқару органдары, ұйымдық құқықтық сипаттағы әр түрлі азаматтық бірлестіктер, т.б. құрайды.
Конституциялық құқық негіздеріне:
құқықтық нормативтік актілер;
соттық прецеденттер;
құқықтық дағдылар:
халықаралық және мемлекет іші аралық келісімдер жатады.
Құқықтық нормативтік актілер өз кезегінде: заңдарға, атқарушы өкіметтің нормативтік актілеріне,т сот органдары мен конституциялық бақылау органдарының нормативтік актілеріне, парламент регламенттеріне, жергілікті өзін өзі басқарушы актілерге бөлінеді.
Заңдар өз алдына: негізгі (конституция), конституциялық, органикалық және әдеттегі болып бөлінеді.
Конституция, яғни, мемлекеттің негізгі заңы өз кезегінде:
- адамдар мен азаматтардың құқық мәртебесін;
- басқару нысаны мен мемлекеттің құрылым түрін;
- саяси жүйесін;
- конституциялық органдарды ұйымдастыру мен қызметі принциптерін;
- қоғамдық қарым –қатынастардың ең маңыздыларын реттейді.
Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Шетелдердің Конституциялық құқығының пәні дегеніміз не? Шетелдердің Конституциялық құқығының қайнар көздерін атаңыз? Шетелдердің Конституциялық құқығының жүйесі? Шетелдердің Конституциясының құқықтық нормалары мен қатынастары? Ең алғашқы Конституцияның пайда болу тарихы? Шетел конституциясының ерекшеліктері? Конституция түрлері? Конституциялық бақылау институты? Конституцияның қабылдануы, өзгертілу?
Пайдаланатын әдебиеттер:
Абельдинов А., Қопабаев О. Президент Республики –символ и гарант незыблемости Конституции. «Мысль», 1996, №8, 2-8 беттер
Абельдинов А., Қопабаев О. Конституционное право зарубежных стран. Алматы, «Жеті жарғы»
Алексеев С.С. Теория право. М., «Юридическая литература», 1993.
Баишев Ж.Н. Судебная защита Конституции. Алматы., «Жеті жарғы», 1994
Государственная право буржуазных и развивающихся стран. М., 1989.
Козлова Е.И., Кутафин О.Е. Конституционне право Российской Федерации. М. , «Юрист» , 1995.
Конституционне право зарубежных стран. М., «Бек», 1996
2- тақырып: 1. Шетелдердің Конституциясы
Қарастырылатын сұрақтар:
1. Конституция түсінігі және негізі.
2. Конституцияның дамуының негізгі тенденциялары.
3. Қазіргі таңдағы конституциялардың қызметі
4. Конституциялардың қабылдануы, күшіне енуі және оның өзгертілуі.
Дәрістің мақсаты: Конституция ұғымы және негізін студенттерге жеткізе білу. Конституцияның жоғары заң күшіне ие болуы және оның негізгі сипаттарын түсіндіру. Конституциялары жіктеу және олардың ішкі құрылысын ашып көрсету. Конституциялардың қабылдануы, күшіне енуі және оның өзгертілуін толық сипаттау.
Дәріс мазмұны: Конституция –мемлекеттің негізгі заңы, ол басымдық ететін қоғамдық күштердің еркін білдіре отырып, сол елдің қоғамдық және мемлекеттік құрылысын, құрылымын, сонымен қатар әр түрлі қоғамдық органдардың қызметін көрсетеді. Мемлекеттік құқықтық әдебиеттерді зерттеу барысында мына елдердің: АҚШ (1787ж.), Франция (1791 ж.), негізгі заңдары –мемлекеттік конституциялары алғаш қабылданғандар қатарына, ал кейінгі қабылданғандарына: Норвегия (1814 ж.), Бельгия (1831 ж.), Аргентина (1853 ж.), Люксембург (1868 ж.) Швейцария (1874 ж.) елдерінің конституциялары жатады. Екінші дүние жүзілік соғыс алдында қабылданып, қазірге дейін күшін сақтаған конституцияларды атасақ, олар: Австралия, Мексика, Ливан, Ирландия, т.б.
Конституция – сол елдегі қоғамдық қарым-қатынастарды құқықтық тұрғыдан реттеуші жүйелерді анықтайтын мемлекеттік негізгі заңы болып есептеледі. Ал, қалған заңдар мен заң күшіндегі актілер, әдетте, конституциялық институттар арқылы белгіленген конституциялық реттер бойынша қабылданады.
Конституцияның жоғарғы заң күшіне ие болу сипаты оның қалған барлық нормативтік құқықтық актілердің конституция нормаларына дәл де сәйкес болуын талап етуімен айқындалады. Жапония Коснтитуциясының 98 бабында Констиуция елдің үстінен қарайтын заң күшіне ие екендігі, қалған заңдар мен жарлықтар, рескриптер немесе тағы да басқа мемлекеттік актілер, егер олар конституция ережелерінің бөлімдеріне не тарамдарына қайшылықты келсе, онда ешқандай заң күшіне ие болмайтыны айтылған.
Конституцияларды былайша жіктеуге болады:
қабылданған негізгі заңның мәтіндерін заңгерлердің дайындау тәсіліне қарай;
конституцияны өзгерту реті бойынша;
Қабылданған негізгі заңның мәтіндерін заңгерлердің дайындау тәсілі бойынша Конституция екі топқа бөлінеді:
- жазылған;
- жазылмаған;
Жазылған конституция біріңғай құжат түрінде құрылады. Оған мыс: Германияның негізгі заңы, Испания конституциясы, Мексиканың саяси конституциясы, Ресей Федерациясының Конституциясы, Қырғызстан Республикасы Коснтитуциясы кіреді. Жазылған конституция бірнеше мемлекеттік –құқықтық актілерден тұрады.
Жазылмаған конституция тек Англия мен Жаңа Зелендияда ғана бар. Жазылмаған конституция нормалары нақты көптеген елдердің мемлекеттік –құқықтық актілерінде де кездеседі.
Өзгерту реті бойынша да конституцияларыд екі топқа: бейімді және қатаң деп бөлеміз.
Бейімді конституция өзі қабылдаған, өзгертілген, толықтырылған жай парламент заңдары іспетті принциппен өзгертіле береді.
Қатаң конституция болса негізгі заңның өзінде қарастырылған ерекше тәсілмен өзгертіледі.
Жазылған констиуция: преамбула, негізгі бөлім, қорытынды, өтпелі, т.б. ережелерден тұрады.
Преамбула-конституцияны салатанатты жариялаудан, сондай-ақ кейбір нормативтік сипаттағы емес мәлімдеу ережелеінен тұрады. Кейбір елдердің (Бельгия, Италия, Латын Америкасының көптеген елдерінің) конституциялары преамбуласыз.
Констиуцияның негізгі мәтіні адамдар мен азаматтардың құқықтық жағдайлары жайлы нормаларының, мемлекеттік саяси жүйесі мен конституциялық негізгі институттарының, мемлекет түрі мен өзін-өзі басқару органдарының, мемлекеттік саясат пен қоғамдық қатынастарды басқарудың маңызды жақтарын реттейтін нормалардан тұрады.
Қортынды және өтпелі ережелер нормалардың күшіне ену тәртібін немесе қабылданған конституцияны өзгерту реттерінің орнықтырылуы жайын, сондай-ақ әрекеттегі заңдардың жаңартылу мерзімі мен басқа да көптеген мәселелерді қарастырады.
Өзін-өзі тексеретін сұрақтар:
Конституция ұғымы және негізі? Конституцияның жоғары заң күшіне ие болуы және оның негізгі сипаттары? Конституциялары жіктеу және олардың ішкі құрылысы? Конституциялардың қабылдануы, күшіне енуі және оның өзгертілуі? Конституцияның сақталуы мен оның нормаларын жүзеге асыру кепілдігі? Конституцияның негізгі белгілері мен ерекшеліктері? Конституцияға өзгертулер мен толықтырулар енгізудің құқықтық негіздері? Конституцияны жіктеу тәсілдері? Констиуциялық қадағалау? Конституцияны құқықтық қорғау?
Пайдаланатын әдебиеттер:
Конституционное право зарубежных стран. Жоғарғы оқу орындарына арналған оқулық. . Жазғандар: РАН корр.-мүшесі, проф. М.В. Баглая, заң ғыл. Док.., проф. Ю.И. Лейбо и заң ғыл.,док., проф. Л.М. Энтина – М.: Басып шығарушы топ НОРМА-ИНФРА · М, 2008 жыл. С.61-91
Андреева Г.Н. Шетелдердегі конституциялық құқық: Оқулық. – М.: Изд-во Эксмо, 2005 С.104-160
Абельдинов А., Қопабаев О. Конституционное право зарубежных стран. Алматы, «Жеті жарғы».
3- тақырып: Жеке тұлғаның құқықтық жағдайының негіздері. Азаматтардың Конституциялық құқықтары мен бостандықтары.
Қарастырылатын сұрақтар:
Дамушы елдердегі азаматтық. Азаматтықтың түсінігі.
Азаматтардың құқықтары мен бостандықтары институтына: жалпы сипаттама.
Азаматтардың негізгі құқықтары мен бостандықтары.
Азаматтық институты.
Жеке тұлғаның Конституциялық міндеттері.
Дәрістің мақсты:
Дамушы елдердегі азаматтық ұғымын толық ашу. Азаматтықтың түсінігін, Азаматтардың құқықтары мен бостандықтары институтына: жалпы сипаттама бере отырып, тақырыпты ашу Азаматтардың негізгі құқықтары мен бостандықтарын студенттерге баяндау.
Дәріс мазмұны Конституцияның маңызды ерекшеліктерінің бірі- адам мен азаматтардың құқықтық мәртебесін жариялауы болып табылады. Конституциялық құқық, бостандық, міндеттер мынадай негізгі үш топқа бірігеді:
Жеке құқық, бостандық, міндеттер мыс: жеке адам құқығына қол сұқпаушылық, хат-хабар құпиялылығы, өз еркімен көңіл білдіру бостандығы, заңдарды сақтау міндеті, т.б.
Саяси құқық, бостандық, міндеттер мыс: пассивті және активті сайлау құқығы, жиналыс еркіндігі , отанды қорғау міндеті, т.б.
Экономикалық, әлеуметтік және мәдени мыс:еңбек ету құқығы, кәсіп таңдау еркіндігі, шығармашылық еркіндігі, салық төлеу міндеті, табиғатты қорғау, т.б.
Конституция әрдайым теңдік, бостандық және міндеттер теңдігі принциптерін жариялайды. Мыс. Ресей Федерациясы Конституциясының 6 бабында: «Ресей Федерациясының әрбір азаматы оның аумағында барлық құқықтар мен бостандыққа ие болып әрі Ресей Федерациясы Конституциясында көрсетілгендей барлық міндеттер теңдей жүктеледі»,- деп жазылған. Сондай-ақ конституцияда мемлекет тарапынан құқық пен бостандықты шектеу мүмкіндіктері де айтылады. Жазба конституциялардың бәрінде де мемлекет құқық пен бостандықты жариялай отырып іс жүзінде кепілдік береді. Мұндай маңызды мәселе қазіргі заманғы мемлекеттердің көпшілігінде соттарға жүктелген. (Мыс: АҚА. Франция,Ресей, Англия). Әсіресе, адам құқығы жайлы парламенттің өкілетті институты аса үлкен маңызға ие. (омбудсмен, комиссар, медиатор, төреші,т.б.) Қазіргі кезде мұндай институттар әлемнің 40-тан астам елдерінде құрылып, жұмыс істеуде. Адам мен азаматтардың конституциялық құқығы мен бостандығының тағы бір беретін кепілдігі-маманданған заң көмегін пайдалану құқығы.Көптеген конституциялар мемлекет тарапынан кепілдік берілетін адам мен азаматтың құқығы мен бостандығын бұзғаны үшін жауапкершілік тағайындайды.
Азаматтық –адамның белгілі бір мемлекетке саяси және құқықтық тиістілігін білдіреді. Сондықтан да мемлекет өз азаматына құқық пен бостандық беріп, елден тыс жерлерде де оны қорғап, қамқорлық жасайды. Азамат та өз кезегінде мемлекеттің барлық ережелерін сақтап, ондағы қаралған заңдарды мүлтіксіз орындайды.
Шетелдіктер деп- басқа бір белгілі мемлекеттің аумағында тұрғанымен, бірақ сол елдің азаматтығын алмағандарды айтады.
Азаматтық алу. Азаматтық «қан» құқы немесе «тек» құқы принциптері негізінде алынады. Туылу жеріне орай азаматтық алуды шет елдерде –филиация, ал шетелдіктерді азаматтыққа алуды –натурализация дейді. Азаматтықты қалпына келтіру үшін азаматтар бұрын белгілі бір мемлекеттің азаматы болуы тиіс.
Азаматтықты таңдау (оттация). Бір мемлекеттің аумағынан екінші бір мемлекет аумағына өткенде ғана жүзеге асырылады.
Азаматтықтың тоқтатылуы мына кездерде жүзеге асырылады: азаматтықтан шыққанда, азаматтығын жоғалтқанда, азаматтықтан айырғанда, басқа елдің азаматтығын таңдағанда. және т.б. себептермен. Азаматтығы жоқтық және көп азаматтылық. Азаматтығы жоқтық деп қандай бір мемлекеттке тиімді азаматтығын көрсететін ресми құжаттарды ұсына алмауды айтады.
Көп азаматтылықтың жиі кездесетін түрі қос азаматтық (бипатризм). Бұл жағдайда адам екі мемлекеттің азаматы болып есептеледі. Қос азаматтық, мыс: Австрия, Мексика, Польша, Канада, Испанияда орын алған.
Қазіргі кезде көптеген елдер көп азаматтыққа әлі де теріс қарайды. Өйткені, бұл азаматтардың бұл жағдайда саяси құқықтары мен бостандығы шектеледі деп санайды. Қос азаматтық туралы пікір 1993 жылғы ҚР Коснтитуциясында да қарастырылғаны белгілі. Алайда, 1995 жылғы Қазақстан Республикасы Конституциясында қос азаматтық шығарылып тасталды.
Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: Дамушы елдердегі азаматтық. Азаматтықтың түсінігі. Азаматтардың құқықтары мен бостандықтары институтына: жалпы сипаттама. Азаматтардың негізгі құқықтары мен бостандықтары. Адам мен азаматтардың құқығы, бостандығы және міндеттерін ашып қарау. Азаматтық түсінігі. Азаматтықты алу және оның тоқтатылуы . Азаматтығы жоқтық және көп азаматылық. Шетелдердің құқықтық жағдайының қорғалуы.
Қолданылатын әдебиеттер:
Конституционное право зарубежных стран. Учебник для вузов. Под общ. ред. члена-корр. РАН, проф. М.В. Баглая, д.ю.н., проф. Ю.И. Лейбо и д.ю.н., проф. Л.М. Энтина. – М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА · М, 1999. С.78-114.
Андреева Г.Н. Конституционное право зарубежных стран: Учебник. – М.: Изд-во Эксмо, 2005. С.161-238
Конституционне право зарубежных стран. М., «Бек», 1996
4-Тақырып: Шетелдердегі басқару нысандары.
Қарастырылатын сұрақтар:
Шетелдердегі басқару нысандары.
Шетелдердегі мемлекеттік құрылым нысандары.
Биліктің бөлінуі. Монархия және Республика.
Унитарлық мемлекет. Автономия. Федерация.
Мемлекеттік саяси режимнің түсінігі. Мемлекеттік режимнің түрлері.
Дәрістің мақсаты: Шетелдердегі басқару нысандары туралы толық ақпаратты студенттерге жеткізу. Шетелдердегі мемлекеттік құрылым нысандары түсінігін ашу. Саяси режимдер түрлерімен таныстыру.
Дәрістің мазмұны: Дүние жүзінде басқарудың екі нысаны бар. Олар: монархия және республика. Монархия –елді мемлекеттік заңды басқарудың тек бір адамның жүзеге асыратынын, оның мемлекеттік жоғары лауазымды тек мұрагерлік тәртіппен иеленгендігін білдіреді. Монархия абсолютті және конституциялық болып екіге бөлінеді. Абсолютті монархияға барлық мемлекеттік биліктің монарх қолына қалыптасуы тән. Қазіргі кезде абсолютті монархия, мыс: Сауд Арабиясы корльдігінде (мемлекет басшысы және рухани көсем – король), Оман сұлтандығында (мемлекет басшысы сұлтан).
Конституциялық монархия екі түрге бөлінеді: дуалистік және парламенттік. Дуалистік монархияда екі саяси ұйым - феодальдық монархия мен буржуазиялық парламенттің болуы тән. Монарх үкіметті тағайындайды. Парламенттің заң шығарушылық өкілеттігі монарх тарапынан шектелген, өйткені жоғары палатаны монархтың өзі тағайындайды, әрі ол тиым салу құқығынан да, парламентті тарату құқығына да және т.б. ие. Дуалистік монархия Иорданияда (Иордания хашимиттер корольдігі, мемлекет басшысы – король. Парламенттік монархияда монарх билігі заң шығарушылық процесінде болсын, мемлекет басқару ісін жүзеге асыруда болсын шектеулі болады. Өйткені үкімет парламенттік жолмен құрылады әрі өзінің қызметі жөнінде тек парламент алдында жауап береді. Ал, парламент үкіметке сенімсіздік вотумын көрсеткенде үкімет отставкаға кетеді не болмаса парламент таратылады. Қазіргі кезде осындай басқару түрі дүние жүзі елдері ішінде , мысалы:Англияда (Ұлыбритания мен Солтүстік Ирландияның Біріккен корольдігі, мұндағы ресми мемлекет басшысы –король). Республика-бұл мемлекеттік билікті жүзеге асыратын негізінен халық болып табылатын басқару нысаны. Республикалық басқару негізінен екі түрге бөлінеді: президенттік және парламенттік. Президенттік республиканың басты сипаты-президент қолына мемлекет басшысы мен атқару билігінің басшысы өкілеттіктері шоғырланады. Мыс: Аргентина, Боливия, АҚШ, Өзбекстан). Президенттік республиканың алғашқы тарихи әрі үлгілі түрі АҚШ болып табылады. Бұл елде президенттік институт 1787 жылғы Конституция негізінде енгізілген. Парламенттік республикада ең алдымен мемлекеттік биліктің жоғарғы органдары жүйесінде парламенттің үстемдік ету сипаты көрінуі шарт. Мұндай елдерде өкіметті парламент сайлауында жеңіп шыққан саяси партиялар жетекшілерінен тек парламент қана құрады.
Мемлекеттік құрылым нысандары- Мемлекеттік құрылым нысандары негізінен екі түрде : унитарлық (біртұтас) және федеративтік (құрама) болады. Унитарлық мемлекеттер құрамына: Бельгия, Греция, Эстония, Туркменстан, Украина, Армения, Жапония, Польша т.б. жатады. Унитарлық елдер мынадай негізгі сипаттарымен ерекшеленеді: конституция бірлігі, мемлекеттік биліктің жоғарғы органдарының біріңғай жүйесі, азаматтық бірлігі, құқықтық жүйе бірлігі, сот жүйесінің бірлігі, мемлекеттік рәміздерінің бірлігі, унитарлық мемлекет аумағы тәуелсіз мемлекет сипаттарына ие емес әкімшілік аумақтық жеке бірліктерге бөлінеді.
Достарыңызбен бөлісу: |