Байланысты: 1-2 лекция. Тарихты оқыту әдістемесі пәні
3.Тарих бойынша мектеп бағдарламасына сараптама жасау. Оқулық пен оқу бағдарламасына құрылымдық-функционалдық талдау кезінде мұғалім жұмыс қорытындысы, ойлар мен тұжырымдарды, ұғымдардың анықтамасын қағазға белгілеп отырады.
Кұрылымдық талдаудың барысында білім берушілік, тәрбиелік және дамытушылық сабақ мақсаты айқындалады.
Ғылыми ұғымда мақсат дегеніміз әрекет нәтижесін алдын ала ойша болжау дегснді білдіреді.
Мақсатты айқындауда жалпыадамзаттық құндылықтарды (азаматтардың тең құқықтылығы, еркіндігі, ар-ұяты, парызы яғни т.б.) және мемлекеттік стандартта белгіленген тарихты оқытудың мақсаттарын басшылыққа аламыз. Мақсаттар ұзақ мерзімге жоспарластырылған, қысқа мерзімді, нақты, дербес сабаққа арналуы мүмкін.
Функционалдық талдауда айқындалған мақсаттарды былайша жүйелеуге болады. Білім беру мақсаттары: қандай маңызды білім қалыптасады; сабақ мазмұнынан оқушы ең басты қандай білімді игеруі керек; сол сияқты білімді қайталау, бекіту және тереңдету мақсаттары белгіленеді. Тәрбиелік мақсаттар: сабақтың адамгершілік, эстетикалық тәрбие берудегі (қайырымдылық, кішіпейілділік, адалдық, еңбексүйгіштік) үлесі қандай; тәрбие оқу материалының мазмұнын тану процесінде, оқу әдебиеті барысында, оқушы мен мүғалімнің өзара байланысында іске асатындығы ескерілуі тиіс.
Дамытушылық мақсаттар: оқу материалына сүйеніп қандай дағдылар дамытылды (жоспар құра білуі, сұрақ құрастыра алуы, материалды игерудің қисындық бірізділігін игеруді және т.б.). Сонымен бірге дамытушылық мансаптарға оқушылардың пәндік және оқуға қатысты жалпы дағдылары мсн шеберліктерінің қалыптасып, психикасының (ақыл-ой, ерік-жігер, танымдық, қызығушылық) дамуын да жатқызуға болады.
"Ежелгі Рим" тақырыбын оқудағы білім беру мақсаты-мөдени, шаруашылық тұрғысынан адамзаттың дамуын көрсету; тәрбиелік мақсаты — қаталдықты айыптап, оқушылардың қарапайым адамдардың азар өміріне деген аяушылық сезімін ояту; дамыту мақсаты - жекелеген болшектер негізінде оқиғаның жалпы картинасын жасау.
Сабақтың мақсатын айқындаудың жолдарын Ю. К. Бабанский былайша жүйелейді: