Тасымалдауға болмайтын жағдайлар
жүктеу/скачать 205,5 Kb.
|
Қазақ тілінен дидактикалық сызбалар
- Бұл бет үшін навигация:
- Мәтел Мәтел
- Нақыл сөз Нақыл сөз (афоризм)
- (М.Әуезов) Омоним Омоним
| Мақал
Мақал - өмір құбылысын жинақтай отырып, түйінді пікір айтатын ықшам сөз өрнегі. Оның мәтелден ерекшелігі: Құрылысы жағынан екі, үш бөлімді болады. Ой нақты айтылады. Ақыл-кеңес, үлгі-өнеге түрінде айтылады. Жақсы бала ата-анасын төрге сүйрейді, Жаман бала ата-анасын көрге сүйрейді. Ата-ананың қадірін балалы болғанда білерсің. Өзге елде сұлтан болғанша, өз еліңде ұлтан болған артық. Мәтел Мәтел – белгілі бір ойға, ұғымға ишара жасайтын, астарлап, жұмбақтап айту мәні басымдау болатын халық мұрасы. Оның мақалдан ерекшелігі: Көбіне бір бөлімді болады. Ой ишара, тұспал түрінде айтылады. Көбіне эмоциялық мағына басым болады. Көппен көрген- ұлы той. Әлін білмеген әлек. Ел құлағы – елу. Айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарар. Нақыл сөз Нақыл сөз (афоризм) – мағынасы терең, ойды қысқаша бейнелейтін, мақал-мәтелге ұқсас, айтуға оңай көркем сөз тіркесі. Яғни қысқа әрі ойлы, авторы белгілі, тұжырымды ереже-қағидалар. Мысалы: Еккенің тіккен болса, орғаның балауса болмас. (М.Әуезов) Омоним Омоним - дыбысталуы бірдей, бірақ мағыналары әр түрлі сөздер. Мысалы: «Жақ» сөзінің омонимдік мағыналары: Адамның жағы От жақ Оң жақ Маған жақ бол Қара бояу жақ Омонимдердің жасалу жолдары: жұрнақ арқылы: шығыс (шық+ыс), жастық (жас+тық); Кірме сөз арқылы: бақ (парсышы – бақт), сап (арабша – саф); сөздің дыбыстық өзгеріске ұшырауы: біз (бігіз); жүктеу/скачать 205,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|