Техник-бағдарламашы біліктілігі бойынша



Дата29.01.2018
өлшемі0,5 Mb.
#35998
Экономика және ақпараттық технологиялар колледжі




Техник-бағдарламашы біліктілігі бойынша

орысша-қазақша сөздік



Орал – 2017

Құрастырған: Нуржанова Гульзада Амангелдіқызы – қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің жоғары санатты оқытушысы


Пікір жазған:

Қазетова Әлия Хамидоллақызы – Қазақстан инновациялық және телекоммуникациялық жүйелер университетінің педагогика ғылымының кандидаты, доцент


Хайруллина Гульжан Бақытқызы – оқу-әдістемелік жұмысы жөніндегі директор орынбасары,орыс тілі мен әдебиеті пәнінің жоғары санатты оқытушысы.

Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында «Техник-бағдарламашы» біліктілігін дайындауда «Кәсіптік қазақ тілі» пәнін оқыту үшін орысша-қазақша сөздік оқушыларға бағытталып құрастырылған. Кәсіптік лицейлер мен колледждер оқушыларының кәсіби бағытталған тіл мәдениетін жетілдіру үшін қосымша құрал ретінде ұсынылады.

Экономика және ақпараттық технологиялар колледжінің оқу-әдістемелік кеңесінде « » ____20___ жылдың №__ хаттамасымен бекітілді,КазИжТЖ университетінің ғылыми кеңес отырысында қарауға ұсынылды
Қазақстан Инновациялық және Телекоммуникациялық жүйелер Университетінің ғылыми кеңес отырысында талқыланды, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында қолдануға ұсынылды. 20___ жылы _______айы №______хаттама
Ғылыми хатшы: Уабиева А.А.

Алғы сөз

Ғылым мен техниканың тез қарқынмен дамуы білім саласында күн сайын жаңа міндеттер жүктейді. Білім беру жүйесінде кәсіптік қазақ тілінің атқаратын рөлі аз емес. Сондықтан да жаңа термин сөздер мен сөз тіркестерінің күнделікті қолданысқа енуі кәсіптік қазақ тілі пәніне дайындықты жан-жақты жетілдіру үшін, күнделікті тәжірибелік өмірде жаңа мазмұнда оқытып қана қоймай, қазіргі өмір үрдісіне сәйкес тиімді әдістерді жинақтап, жаңа ақпараттық технологиялық тұрғыда білім беру сапалы жүргізілуі тиіс.

Ұсынылып отырған орысша-қазақша анықтамалық техникалық және кәсіптік білім беруге арналған ҚР мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес кәсіптік қазақ тілі бағдарламасы бойынша құрастырылған.

Орыс топтарында тілдің шолақтығын баса назарға ала отырып «Кәсіптік білім беру («техник-бағдарламашы», «Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыздандыру» мамандықтары бойынша құрастырылған орысша-қазақша сөздік «техник-бағдарламашы» біліктілігі бойынша білім алып жатқан техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының оқушыларына үлкен көмек беретіні сөзсіз.

«Техник-бағдарламашы біліктілігі бойынша орысша-қазақша сөздік» оқушылардың сөздік қорын молайтады, әртүрлі тапсырмалар орындауға жетелейді. Бұл әрине, тіл үйренушінің тілді игеру мүмкіндігін арттырады.

«Техник-бағдарламашы біліктілігі бойынша орысша-қазақша сөздік» Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында кәсіптік қазақ тілінен оқушы мен оқытушыға көмекші құрал ретінде ұсынылып отыр.


А

Абзац —

азат жол

Автозагрузка —

автожүктеу

Автоматизация —

автоматтандыру

Автоматическая обработка —

автоматты түрде өндеу

Автоматизации разработки программного обепечения —

бағдарламалық қамтуды жасауды автоматтандыру

Автоматизация вычисления —

есептеуді автоматтандыру

Автоматизация делопроизводста —

іс жүргізуді автоматтандыру

Автоматизация программирования —

бағдарламалауды автоматтандыру

Обучающая система —

оқыту жүйесі

Автоматическая вычислительная машина —

автоматты есептеуіш машина

Автоматическая обработка данных —

деректерді автоматты өндеу

Адаптер —

бейімдеуші

Адрес —

мекенжай

Адресат —

алушы

Адресная метка —

әдірістік белгі

Алгоритмический язык —

алгоритмдік тіл

Арифметико-логическаое устройство —

арифметикалық-логикалық құрылғы

Архив -

мұрағат

Аппаратная совместимость —

аппараттық сәйкестік

Аппаратное оборудование ЭВМ

ЭЕМ-нің аппараттық жабдықтары

Б




База данных —

деректер базасы

База данных общего назначения —

жалпы мақсаттағы деректер базасы

База знаний —

білім базасы

Базовая графическая система —

негізгі графикалық жүйе

Базовая память —

базалық жад

Банк данных —

деректер банкі

Бегунок —

жүгірткі

Безопасность —

қауіпсіздік

Биение —

соғу

Блок расширения —

кеңейту блогі

Блок управления памяти —

жадты басқару блогі

Блок файла данных —

деректер файлының блогі

Блок-схема задачи —

есептер блок-схемасы

Буфер обмена —

алмасу буфері

Буферная память —

буферлік жад

Быстродействие —

шапашандылық




В




Вариант —

нұсқа

Ввести в работу —

іске қосу

Ввод —

енгізу

Ввод-вывод —

енгізу-шығару

Ввод в машину —

машинаға енгізу

Ввод данных —

деректерді енгізу

Ввод информации —

информацияларды енгізу

Величина —

шама

Верхний край —

жоғары жиек

Верстка —

беттеу

Ветвь —

тармақ

Вибрация —

дірілдеу

Вид —

түр

Видео —

бейне

Видиоадаптер —

бейнебейімдеуші

Видеодиск —

бейнедиск

Видеографика —

бейнеграфика

Видеопамять —

бейнежад

Видеоплата —

бейнетақша

Видеоотображение —

бейнекөрсетпе

Видеосхема —

бейнесхема

Видеоусилитель —

бейнекүшейткіш

Винчестер —

Винчестер

Вкладка —

қосымша

Включение —

қосу, іске қосу

Включение компьютера —

компьютерді іске қосу

Включение мастера подсказок —

жәрдемдесуші шеберді іске қосу

Внешнее запоминающее устройство —

сыртқы есте сақтау құрылғысы

Внешние периферийные устройства —

сыртқы перифериялық құрылғылар

Возврат —

қайтару

Восстановление —

қалпына келтіру

Вращение —

айналу

Вставка —

кірістіру

Вход —

кіру

Выбор —

таңдау

Выделение —

ерекшелеу

Вызов (вызывать) —

шақыру

Выпадение —

түсіп қалу

Выравнивание —

туралау, тегістеу

Выражение —

өрнек

Высказывание —

пікір, пайым

Выход —

шығу

Выход из системы —

жүйеден шығу

Выходить из строя, сбой —

істен шығу, ірікіліс

Вычислительная система —

есептеу жүйесі

Вычислительная техника —

есептеуіш техника













Г




Галочка —

қанатбелгі

Гарантия защиты —

қорғау кепілдігі

Гашение —

өшіру

Генератор знаков —

белгілер генераторы

Генератор изображений —

кескіндер генераторы

Генератор случайных чисел —

кейдесоқ сандар генераторы

Гибкий диск —

иілгіш диск

Глобальная сеть —

жалпы желі (торап)

Головка —

бастиек

Головка магнитная —

магниттік бастиек

Граница —

шекара

Грануляция —

түйіршіктеу

Графическое печатающее устройство—

графикалық басу құрылғысы

Графопостроитель —

графиксалғыш

Группа байтов —

байттар тобы

Группировать —

топтау

Групповая выборка —

топтап таңдау




Д




Данные —

деректер

Датчик —

бергіш

Двоичный —

екілік

Двоичный сумматор —

екілік сумматор (қосындаушы)

Двойное слово —

қос сөз

Двузначность —

қосмәнділік

Действительный —

нақты

Деловая графика —

іс графикасы

Десятичная точка —

ондық нүкте

Детектирование —

анықтау

Дефектный —

ақаулы

Дефенинция —

анықтама

Дешифратор —

кері шартбелгілеуші

Диалоговое окно —

сұхбат терезесі

Дисковод —

дискіжетек

Дисковая операционная система —

дискілік операциялық жүйе

Дисплей на электронно-лучевой

трубке —


электронды-сәулелік түтішедегі дисплей

Дорожка —

жолсызық

Доступ —

қатынас құру, жол ашу

Дублирование —

қосарландыру













Е

Емкость —

сыйымдылық

Емкость запоминающего устройства —

жадтау құрылғысының сыйымдылығы

Емкость диска —

диск сыйымдылығы

Емкость памяти —

жад сыйымдылығы

Естетственный язык —

табиғи тіл













Ж










Ждущая задача —

күтетін есеп

Ждущий цикл —

күтетін цикл (қайталау)

Жесткая плата —

қатты тақша

Жесткий диск —

қатты диск













З




Зависание —

ілініс

Зависимость —

тәуелділік

Заголовок —

тақырып, бас, бастама

Загрузка —

жүктеу, жүктеме

Задержка сигнала —

сигналды кідірту

Запаздывание сигнала —

сигналдық кешігуі

Закладка —

бетбелгі

Запись —

жазылу, жоба

Запись в памяти —

жадтағы жазуы

Заполнение —

толтыру

Запоминание —

жадтау

Запрос —

сұрату

Запуск —

жұмысқа қосу, жіберу

Заставка —

қыстырма,қосымша

Затирать —

өшіру

Затухание —

өшу, бәсеңдеу

Захват —

қамту

Защита —

қорғау

Звездочка —

жұдызша

Знак —

таңба,белгі

Значек —

белгіше

Зона —

аймақ

И




Идентификатор —

біркелкілеуші

Избыточность —

артықтық

Изображение —

кескін, бейне

Изменить —

өзгерту

Импорт данных —

деректерді сырттан әкелу

Имя данных —

деректер аты

Инвертор —

терістеуші

Иструменты —

аспаптар, саймандар

Интервал —

аралық

Информация —

ақпарат

Искажение —

бұрмалау

Исполнение —

атқару

Иправление —

түзету

Истина —

ақиқат

Источник —

түбіртегі, көз, бастау

Исходный —

бастапқы, ағашқы













К







Кадр —

көрініс

Канал —

арна

Кассета —

құндақ

Качество —

сапа

Кисть —

қылқалам

Клавиатура —

пернетақта

Клавиша —

перне

Классификатор —

топтастырғыш

Кнопка —

батырма

Коврик —

төсеме

Код —

шарттаңба

Комментарий —

түсініктеме

Компаратор —

салыстырғыш

Компонент —

құрауыш

Компоновка —

құрастыру

Комплекс —

кешен

Контакт —

түйіспе

Контрастность —

қанықтылық

Контроль —

бақылау

Контур —

жиек

Концентратор —

шоғырлауыш

Конфигурация —

пішіндеме

Копирование —

көшіру

Копия —

көшірме

Корневой каталог —

түпкі каталог

Корпус —

қорап

Корзина -

себет

Курсив —

көлбеу

Курсор —

меңзер













Л




Лампа —

шам

Ластик —

өшіргіш

Левый край —

сол жақ шеті

Лента —

таспа

Логический вывод —

логикалық қорытынды

Ложный —

жалған

Локальная сеть —

жергілікті желі (торап)

Линейка-

сызық

Луч —

сәуле













М







Маркер —

белгілегіш

Маска —

қалқа

Метка —

белгі

Механизм —

тетік

Модель —

үлгі

Модем —

модем

Модификация —

жетілдіру

Монохромный —

бір түсті

Мышь (монипулятор) —

маус, тышқан (тетік)

Н




Набор —

жиынтық

Набирать —

теру

Набор инструментов —

саймандар жиыны

Набор цветов —

түстер жиынтығы

Надежность —

сенімділік

Наклейка —

жапсырма

Накопитель —

жинақтауыш

Напечатать -

басып шығу, басылу

Настройка —

баптау

Неявный —

айқындалмаған

Начертание —

кескін, пішін

Носитель —

тасушы

Носитель информации -

ақпарат көзі, тасушы







О




Обеспечение —

қамту

Область —

аймақ

Область рисования —

сурет салу аймағы

Обмен —

алмасу, айырбас

Обнаружение —

тауып алу

Обновить —

жаңарту

Обнулять —

жою

Обобщение —

қорытындылау, жинақтау

Обозначение —

белгілеу

Оболочка —

қоршауы

Обработка —

өңдеу

Образец —

үлгі

Обращение —

қарату, қатынасу

Обход —

айналу

Ограничитель —

шектеуіш

Окно —

терезе

Окончание —

аяқталу

Оперативный —

шапшаң

Описание —

сипаттау, сипаттама

Опрос —

сұрау

Ориентация —

бағдар

Основание —

негіз

Отверстие —

саңлау, тесік

Отказ —

істен шығу

Отладка —

жөндеу

Отмена —

болдырмау

Отображение —

бейнелеу

Отправить —

жөнелткіш

Отрезок —

кесінді

Отступ —

шегініс

Очистка —

тазалау

Оформить —

жасап алу













П




Пайка —

дәнекерлеу

Пакет —

десте

Память —

жад

Панель —

тақта

Папка —

қапшық

Пауза —

кідіріс

Паутина —

өрмек

Переверстка —

қайта беттеу

Перегрузка —

артық жүктеу

Передача —

тасымалдау, беру, жеткізу

Перезагрузка —

қайта жүктеу

Перезаписть —

қайта жазу

Переименование —

атын өзгерту

Перемещение —

жылжыту, орына уыстыру

Перемычка —

мойнақ

Перенос -

тасымал

Переполнение —

толып кету

Пересылка —

жіберу

Переход —

өту, көшу

Переходник —

жалғастырғыш

Период —

кезең

Плата —

тақша

Повторитель —

қайталаушы

Подача —

беріп тұру

Подгонка —

икемдеу

Подготовка —

дайындау

Подзадача —

бағынышты есеп

Подпись —

қолтаңба

Позиция —

орын

Поиск —

іздеу

Поколение —

буын

Поле —

өріс

Ползунок —

сырғымақ

Полоса —

алаң

Полутон —

жартырең

Пользователь —

пайдаланушы

Помехи —

бөгеуілдер

Порядок —

рет

Поставщик —

жабдықтаушы

Поток —

ағын

Предсказание —

болжау

Преобразование —

түрлендіру

Прерывание —

үзу

Прибор —

аспап

Привод —

жетек

Привязка —

байланыстыру

Приемник —

қабылдауыш

Призанк —

белгі

Приложения

қосымшалар

Присваивание —

меншіктеу, телу

Пробел —

кемтік

Прогон —

өткізу

Программировать -

бағдарламалау

Программист -

бағдарламашы

Прокрутка —

айналдыру

Проектировать

Жобалау, нұсқалау

Просмотр —

қарап шығу

Простата —

қарапайымдылық

Протокол —

хаттама

Профилактика —

сақтандыру

Псевдографика —

жалған графика

Пуск —

іске қосу, жіберу

Р







Работоспособность —

жұмыс істеу қабілеттілігі

Рабочий стол —

жұмыс үстелі

Рабочий файл —

жұмыс файлы

Разбиение —

бөлікке бөлу

Разархивирование —

мұрағаттан шығару

Разброс —

шашырау

Развернуть —

кеңейту, үлкейту

Развертка —

жайма, жаймалау

Развертывание —

өрбіту

Разветвление

тармақталу

Разгрузка —

босату

Разделить —

ажыратқыш

Размер —

мөлшер, өлшем

Разметка —

белгілеу

Разметка диска —

диск бетін белгілеу

Размещение –

орналастыру

Разработка алгоритма —

алгоритм кұру

Разрешение —

шешу, рұқсат ету

Разрыв —

ажырау

Разъем —

ажыратылма

Рамка —

жақтау

Распаковка —

ашу

Распечатка —

басылма

Распознование —

тану, айқындау

Расположение —

орналасу


Рассеивание записей —

жазбаларды шашырату

Расслоение памяти —

жадты қабаттастыру

Расстановка —

орналастыру

Рассылка документов —

құжаттарды жіберу

Расширение —

кеңейту

Расшифровка —

шарт белгіні ашу

Регистрация —

тіркеу

Редактирование —

түзету

Резервирование —

сақтау

Ресурс —

қор

Решетка —

тор, торкөз

Роспись —

жазу

Рубрика —

айдар, сөз басы

Ряд —

қатар













С




Самоконтроль —

өзін өзі бақылау

Самонастройка —

өзін өзі баптау

Сбой —

жаңылысу, ақау

Сборка —

құрастыру

Сброс —

босату, арылу

Сведение —

мәліметтер, мағлұматтар

Свернуть —

кішірейту, жию

Свертка —

жиылма

Сворачивание —

жинақтау

Связь —

байланыс

Сдвиг —

ығысу

Селектор —

іріктеуші

Сертификат —

куәлік

Сеть —

желі

Сжатие —

қысу, сығу

Синхродорожка —

синхрожолсызық

Система —

жүйе

Ситуация —

жағдай

Сканер —

сканер

Скрытие —

жасыру

Сложность —

күрделілік

Слово

сөз

Смещение —

ығыстыру

Сноска —

нұсқама, сілтеме

Соединитель —

қосқыш

Сообщение —

хабар

Сопрограмма —

тайталас бағдарлама

Сортировка —

сұрыптау

Состояние —

күй

Сохранить —

сақтау

Список —

тізім

Способ —

тәсіл

Способность —

қабілеттілік

Среда —

орта

Средство —

құрал

Ссылка —

сілтеме

Структура —

құрылым

Стык —

жапсар

Сумматор —

қосындаушы

Сцепление —

тіркеу

Счетчик —

санаушы

Счисление —

санау













Т




Таблица —

кесте

Текст —

мәтін

Текущий —

ағымдағы

Тональность —

түстілік, ырғақтық

Точность —

дәлдік

Тракт —

із

Транслирование —

тарату

Транслятор —

аударғыш

Трансляция —

аудару

Трассировка —

із сату

Трубка —

түтік













У




Увеличение —

үлкейту

Удалить —

алып тастау

Узел —

торап, түйін

Указатель —

көрсеткіш

Умножитель —

көбейткіш

Уплотнение —

нығыздау

Упорядочение —

реттеу

Управление —

басқару

Упреждение —

алдын алу

Уровень —

деңгей

Условия —

шарт

Усилитель —

күшейткіш

Укоритель —

жеделдеткіш

Услуги —

қызмет көрсету

Установка —

қою, орнау

Устойчивость —

орнықтылық

Устройство —

құрылғы

Уточнение —

анықтау













Ф




Файловая система —

файл жүйесі

Фиксация —

бекіту

Фильтр —

сүзгі

Флажки —

жалаушалар

Фон —

түс

Фонд —

қор

Форма —

нысан

Формат —

пішім

Форматирование —

жасау, кұру

Фрагмент —

үзінді

Фронт —

шеп













Х




Характеристика —

сипаттама, мінездеме

Хост-адаптер —

түйін-бейімдеуші

Хранение —

сақтау

Хранилище данных —

деректер қоймасы

Хранилище резервное —

қосалқы сақтаушы

Химирование —

араластыру




Ц




Цвет —

түс

Цвет фон —

фонның түсі

Цветной —

түрлі түсті

Центр —

орталық

Центровка —

орталықтау

Центровать —

ортаға жылжыту

Цепочка —

тізбекше

Цепь —

тізбек

Цикл —

қайталама













Ч




Частота —

жиілік

Часть —

бөлік

Чередование —

алмасу

Черточка —

сызықша

Чистка —

тазалау

Чтение —

оқу












Ш




Шаг —

қадам

Шлюз —

көмей

Шрифты —

қаріп, харіп

Шум —

шу

Щелкнуть —

шерту














Э




Экземпляр —

дана

Эксперт —

сарапшы

Эксплуатация —

пайдалану

Этикет сетевой —

желі этикеті

Эхо —

жаңғырық













Я




Ядро —

өзек

Язык-оболочка —

қоршау тілі

Язык-посредник —

дәнекер тілі

Ярлык —

Таңбаша

Ячейка -

Тор, көз

Пайдаланылған әдебиеттер:



  1. Информатика оқулық, Н.Ермеков, Ж.Қараев, Н.Стифутина. Алматы 2005ж

  2. Жаңа ақпараттық технологиялар, информатика Е.Қ. Балапанов, Б.Б.Бөрібаев, А.Қ.Дәулетқұлов Алматы 2001ж

  3. Русско-казахский словарь, Н.Т.Сауранбаев, Г.Г.Мусабаева, Ш.Ш.Сарыбаева. Алматы 2005ж.




Каталог: uploads -> doc -> 0962
doc -> Сабақ тақырыбы: Шерхан Мұртаза «Ай мен Айша» романы Сабақ мақсаты: ҚР «Білім туралы»
doc -> Сабақтың тақырыбы Бала Мәншүк ( Мәриям Хакімжанова) Сілтеме
doc -> Ана тілі №2. Тақырыбы: Кел, балалар, оқылық Мақсаты
doc -> Сабақ жоспары «Сәулет және дизайн» кафедрасының арнаулы пән оқытушысы, ҚР «Еуразиялық Дизайнерлер Одағының» мүшесі: Досжанова Галия Есенгелдиевна Пәні: Сурет және сұңғат өнері
doc -> Сабақ Сабақтың тақырыбы : Кіріспе Сабақтың мақсаты : «Алаштану» курсының мектеп бағдарламасында алатын орны, Алаш қозғалысы мен Алашорда үкіметі тарихының тарихнамасы мен дерекнамасына қысқаша шолу
doc -> Тәрбие сағаттың тақырыбы: Желтоқсан жаңғырығы
doc -> Сабақтың тақырыбы : Әбунасыр Әл- фараби Сабақтың мақсаты
doc -> Сабақ жоспары Тақырыбы: Үкілі Ыбырай Мектеп:№21ом мерзімі
0962 -> Сабақ Тақырыбы: «Еріндік және езулік дыбыстар»
0962 -> «№5 гимназия» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Қазақстан спортшылары зияткерлік ойын сайыс 7 сыны п ибраева а. Ж. Рудный қаласы


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет