Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319 ...
қызметкерлер мен оларға теңестірілген адамдар лауазымдарының ..... органдар, білім беру ұйымдары өз міндеттерін жүзеге асыру кезінде алған ...... білімнен кейінгі білім беру ұйымдары жатақханаларының тәрбиешілері үшін;.
Баяндама
(педагогикалық кеңесте оқылған)
Тақырыбы: Тәрбиешінің нәтижесі – сапалы тәртіп қалыптастыру
Тәрбиешінің жеке басының жас жанға ететін ықпал оқулықтармен де, жақсы әдет - ғұрыпты құлаққа сіңіретін уағызбен де, жазалау және мадақтау жүйесімен де, ауыстыруға көнбейтін тәрбиелеушілік күшке ие. (К. Д. Ушинский)
Тәрбиеші тәрбиеленушілердің күнделікті оқу - тәрбие жұмысын, демалыс уақытын ұйымдастырады. Ал мектепке дейінгі даярлық тобының тәрбиешісі мектеп жасына дейінгі балаларды тәрбиелейді, мектепке даярлайды, отбасына көмектеседі. Тәрбиеші балалардың жақын досы болуы керек, ал еркелетуге сақтықпен қараған жөн. Бір баланы еркелету басқа балалардың қызғанышын тудырады. Дегенмен, балаларды еркелету де қажет. Тәрбиеші өз талабына ұқыпты болуы қажет. Бала тек адамның жеке басының тікелей тигізетін әсері арқылы ғана тәрбиеленеді. Мектепке дейінгі даярлық тобының тәрбиешісі жас ұрпақты жан - жақты дамытып тәрбие беру, оны өмірге еңбекке даярлауда педогогикалық білімді көпшілік арасына насихаттау сияқты әрі жауапты, әрі қадірлі қоғамдық міндеттер атқарады.
Мектепке дейінгі даярлық тобының тәрбиешісінің міндеттері:
а) Балаларды дұрыс тәрбиелеуді қамтамасыз етеді;
б) Өз тобындағы әрбір баланың қызығуы мен қажетіне ұқыптылықпен, қамқорлықпен қарайды;
в) Балалардың денсаулығын сақтауға, қорғауға байланысты дәрігер талабын орындайды;
г) Балаларды отбасында, балабақшада тәрбиелеу мәселелері туралы ата - аналармен жұмыс жүргізеді;
д) Балалармен жүргізілетін өз жұмыстары туралы жоспар құрады, есеп береді, әрбір сабаққа ұқыпты дайындалады.
Балалар тобын тәрбиеші мектепке шығарып салғанға дейін жетелейді.
Тәрбиеші жас ұрпақтың бойына тәрбиенің алғашқы негіздерін қалыптастыра алатын, адамгершілігі жоғары, мәдениетті, ғылым жетістіктерін дұрыс бағалай алатын, әдебиет пен өнердің, техниканың даму жайын жақсы білетін, оның түсіндіре алатын адам болуы керек. Тәрбиешінің мәдениеттілігінің көрсеткіші – әдепті, қоғамдық орындарда өзін сыпайы, еркін ортаға лайықты ұстай білуі, өнегелі, тәртіпті, сүйкімділігі, адамдармен өзара сыйластыққа, адалдыққа негізделген қарым - қатынасы. Ондай тәрбиешіні балалар жақсы көреді, сыйлайды, құрметтейді, оған жақын жүргісі келеді, оның балалар арасында беделі зор болады.
Тәрбиешінің жеке басының үлгісі – жас ұрпақ тәрбиесінде ең әсерлі әдістердің бірі, өйткені балалар тәрбиешіге барлық жағынан еліктейді. Сол себеппен де ол үнемі жинақты, таза, ұқыпты жүріп, сөйлеген сөзі мәнді, ойлы әдемі, салмақты келіп, асықпай, байыппен сөйлеуі керек. Бала еліктегіш болғандықтан, жақсыны да, жаманды да тез қабылдайды.
Тәрбиешіге қойылатын талаптар:
Тәрбиеші болатын адам өзінің мінезін, жүріс - тұрысын жөнге салып, балалар іс - әрекетін дұрыс ұйымдастыра білуі керек;
Арнаулы білім, білік пен іскерлік – дағдыны меңгеруі керек;
Баламен еркін, жақын тарта сөйлесе білуі керек;
Ол өзінің көзқарасымен, ым - ишарасымен де өз ойын балаға жеткізіп, түсіндіре алуы керек;
Жұмысты ұйымдастыра біле, тиісті жерінде қатал талап қоя алатын болуы, кейде әзілдесіп, тиісті жерде көңіл аудара алатын болуы шарт;
Тәрбиешінің әрбір қимылы, жүріс - тұрысының өзі балаларға өнеге, тәлім – тәрбие берерліктей болуы тиіс.
Жаңашыл педогог Ш. А. Амонашвили тәрбиешіге төмендегідей талап қояды: педогог - тәрбиеші әріптестеріне мейрімді, жылы шырайлы, ықыласты болуы керек, әріптестерімен қарым қатынас жасаудың әдебін, дауыс сарынын, жылы үнін игеру керек, әріптестерінің табысына қызғанышпен, күншілдікпен қарауға құқы жоқ, әріптестерімен өз тәжірибесін бөлісуге міндетті, әріптестерінен үйренуге ұялмауы керек, әріптестеріне жоғарыдан менсінбей қарауға құқы жоқ, әріптестерінің ар - намысын, атақ - даңқын сақтауы керек, балаға байланысты отбасы құпиясының бәрін білу керек, бірақ оны ешкімге шашпауы тиіс.
Тәрбиеші – педагогтың бейнесі:
Мектепке дейінгі тәрбиелеу мен білім беру мазмұны, әдіс - тәсілдерін жетік білуі.
Материалды түсінікті жеткізе білу.
Балалардың оқу тәрбие жұмыстарын дұрыс ұйымдастыра білуі және баланың іс - әрекетін дұрыс бағалай білуі;
Тәжірибелік білім - білік дағдыларды қалыптастыра білуі.
Өзінің іс - әрекетін сыни тұрғыдан бағалай білу қабілеті:
Кәсіби біліктілікті жетілдіре білу қабілеттілігі;
Балалармен дұрыс қарым - қатынас орнықтыра білу;
Ата - аналармен тіл табыса білу;
Сөйлеу мәдениеттілігі.
Әдіскер
Балабақшадағы педагог кадрлармен әдістемелік жұмыс біртұтас педагогикалық үдерісті ғылыми басқару, тәрбиешілердің кәсіби біліктілігін арттыру және олардың шығармашылық белсенділігін дамыту құралы рөлін атқарады. МДҰ-ғы әдістемелік жұмысты ұйымдастырушы, үйлестіруші әдіскер болып табылады. Әдіскердің жұмысы Әдіскердің жұмысы қос тілде (қазақ және орыс) жүргізілетін құжаттамада көрініс табады және бекітілген істер номенклатурасына сәйкес келуі тиіс. Жүктеу: Аттестаттауға өтініш DOC файл Жүктеу: Ұлттық біліктілік тестілеуден өту туралы анықтама DOC файл Нормативтік құқықтық құжаттар дестесі: «ҚР Конституциясы», «ҚР Мемлекеттік рәміздері туралы заң», «ҚР Білім туралы заң», «ҚР Тілдер туралы заң», «ҚР Бала құқықтары туралы заң», «Мектепке дейінгі ұйым қызметінің үлгілік қағидалары», «Мемлекеттік білім беру стандарты», «Педагог қызметкерлерді аттестаттау қағидалары» және басқалары. Жүктеу: Педагог кадрларды аттестаттау комиссиясын бекіту туралы бұйрық Жүктеу: Сабақты бақылау парағы Жүктеу: Аттестатталушы адамның портфолиосын қабылдау-тапсыру актісі Оқу жылына арналған бекітілген жұмыс жоспары Статьи по теме Қазақстан мұғалімдерінің біліктілік санаты Жалпы білім беретін мектептегі әдіскердің жұмысы Жас педагог мектебінің жұмыс жоспары Педагог қызметкерлерді аттестаттаудың жаңа ережелері Білім алушыларды шығармашылыққа тарту Түсіндірме жазбада білім беру қызметінің барлық маңызды сәттері көрініс табады: ұйымның негізгі нормативтік құжаттары көрсетіледі; жас ерекшелігі топтарының саны бойынша, олардың қызметтерінің ерекшелігі бойынша (логопедтік, офтальмологиялық, жаппай, әртүрлі жас) түсініктеме беріледі; оқу тілі көрсетіледі; оқу жүктемесі (МЖМБС-на сәйкес); вариативтік бөлік қалай орындалады; балалар балабақшада қай тілді меңгереді; балалардың физикалық дамуы қалай жүзеге асырылады (дене шынықтыру сабақтары, жүзу); педагогикалық ұжым қандай білім беру-дамыту бағдарламалары бойынша жұмыс істейді. Әр жас тобына білім беру салалары, бөлімдері және МЖМБС-на сәйкес апталық сағаттық жүктеме көрсетілген кесте әзірленеді. Оқу жұмыс жоспарын ұйым директоры және қалалық білім бөлімі бекітеді. Жылдық жоспар Жылдық жоспар – бүкіл білім беру-тәрбие жұмысы жүргізілетін құжат. Оны балабақша директоры мен әдіскері педагогтардың белсенді қатысуымен әзірлейді. Мұнда ұйым туралы (ашылған жылы, топ саны, олардың толықтырылуы, жобалық күші, жұмыс бағыттары, педагогтар саны) ақпараттық анықтама беріледі, материалдық-техникалық база сипатталады. 49 Бүгін «Actualis: Образование» электрондық жүйесіне кіру мүмкіндігінің саны Қолжетімділікті белсендендіру Жылдық міндеттеме бойынша өткен оқу жылындағы жұмысқа талдау жасалады (барлық жоспарланған іс-шаралар орындалды ма және қаншалықты сәтті шықты), жұмыстың мықты және әлсіз тұстары айқындалады, алдағы оқу жылында жұмысты жақсарту жолдары белгіленеді. Кадрлармен жұмыс бойынша талдау өткізіледі: педагогтардың өз бетімен білім алуы және БАИ-да біліктілікті арттыру бойынша. Педагогтарды аттестаттау бойынша, олардың шығармашылық және ғылыми-зерттеу қызметі бойынша (педагогикалық байқауларға қатысу, оқу құралдары мен әдістемелік құралдар шығару, ғылыми-практикалық конференцияларға қатысу) пайыздық арақатынасы көрсетіледі, тәрбиеленушілердің жетістіктері көрсетіледі (балалар байқауына қатысу, алған орындары). «ҚР Тілдер туралы заңды» орындау бойынша жұмыс: балалармен, педагогтармен, ата-аналармен бірге осы бағытта қандай іс-шаралар өткізілді (байқауларға қатысу, викториналар, шеберлік сыныптары, ашық іс-шаралар, ҚР-ның мерзімдік басылымдарына жазылуды ресімдеу және т. б.). Қорытынды жасалып, ортақ тұжырымдар мен қорытындылар жасалады, қандай жұмыс түрінің барынша нәтижелі, ал қайсысының әлсіз болғаны белгіленеді. Ары қарай жаңа оқу жылына арналған міндеттер және оның орындалуына ықпал етуші іс-шаралар жоспары – ұйымдастырушылық-әдістемелік жұмыс көрсетіледі. Бұл ертеңгіліктер мен ойын-сауықтар, консультациялар, педагогикалық сағаттар, семинар-практикумдер, шеберлік сыныптары, педагогикалық кеңестер, мұнда көтерілген мәселе терең зерттеледі, педагогтардың жаңашыл тәжірибелері зерделенеді және т. б. Жылына 5 педагогикалық кеңес өткізіледі: бастапқы, тақырыптық және қорытынды. Міндетті түрде педагогикалық кеңес туралы ереже болуы тиіс. Айлық жоспар Әдіскер айлық жоспар әзірлейді, мұнда педагогикалық ұжымның мынадай бөлімдер бойынша негізгі тәрбиелік-білім беру іс-шаралары көрініс табады: «Бақылау және басқару», «Кадрлармен жұмыс», «Әдістемелік жұмыс», «Балалармен дене шынықтыру-сауықтыру жұмысы», «Балалар өмірін және денсаулығын қорғау бойынша іс-шаралар», «Ертеңгіліктер мен ойын-сауықтар», «Ата-аналармен жұмыс», «Мектеппен өзара байланыс», «Шаруашылық-әкімшілік жұмыс». Әр бөлімде осы айда жоспарланған іс-шаралар көрсетіледі (консультация, көрме, қуыршақ театры, денсаулық күні және т. б.), өткізілетін күні көрсетіліп, жауаптылар белгіленеді. Бұл жоспарланған жұмыс көлемін уақытында және сапалы орындауға мүмкіндік береді. Педагогикалық кеңес хаттамалары балабақша әдіскерінің құжаттамасына жатады және оған хатшы мен директор қол қояды. Педкеңестер хаттамалары дәптері тігулі, бау өткізілген және нөмірленген болуы тиіс. Хатшы жалпы дауыс беру арқылы 1 жылға сайланады және директордың бұйрығымен бекітіледі. Бақылау және басқару Бақылау және басқару – бұл білім беру және тәрбие үдерісінің сапасын бақылау бойынша іс-шаралар жоспары. Әр оқу айына директор мен әдіскерге арналған бақылау саласы таңдалады (тәрбие немесе білім беру). Бұл оқу қызметінің түрі, еңбек қызметі, бейнелеу қызметі, шынықтыру, серуендеу және т. б. болуы мүмкін. Басшының бірі білім беру саласын, өзгесі тәрбие саласын бақылауға алғаны ұтымды. Бақылау объектісі белгіленеді – нақты жас топтары немесе нақты педагогтар. Жасы бірдей екі топтың арасында салыстырмалы бақылауды жоспарлауға болады. Бақылау қадағалау әдісімен өткізіледі. Барлық мәліметтер бақылау картасына жазылады, талдау жасалады, әлсіз тұстары айқындалады. Бақылау нәтижелерімен педагогтарды таныстырады, әлсіз тұстарының себептерін анықтайды, оларды жою жолдарын ұсынады. Балаларға білім беру сапасының нәтижелері мектепке дейінгі балалардың білімдеріне, машықтарына, дағдыларына мониторинг жүргізу арқылы қадағаланады. Топтың барлық балаларына әр білім беру саласы бойынша жылдың басында, ортасында және соңында үш деңгей бойынша білімді меңгеруіне талдау жасалады: «біліксіз», «барынша білікті» және «білікті». Білім беру саласы бойынша әлсіз тұстары және олардың себептері айқындалады, оларды жою жолдары әзірленеді. Педагог қызметкерлерді аттестаттау бойынша құжаттар: аттестатталушы педагогтармен жұмыс жоспары; аттестатталушы педагогтардың сабаққа қатысу кестесі; аттестатталушы педагогтардың өтініштері; педагогтарды 5 жылға аттестаттау кестесі; аттестатталушы педагогтардың деректер банкі; аттестаттау комиссиясы мәжілістерінің хаттамалары. Ата-аналармен жұмыс – ата-аналармен ай сайынғы жұмыс бойынша іс-шаралардың жылдық жоспарынан тұратын құжаттама, оған барлық ата-аналар жиналыстары, ата-аналармен бірге өткізілетін ойын-сауық іс-шаралары, консультациялар, ұсынымдар, ата-аналармен әңгімелесулер, байқаулар, викториналар, сауалнамалар мен тесттер, еңбек десанттары, экскурсиялар және жорықтар. Барлық құжаттама бір дестеге жиналады. Әдістемелік жұмыс озық сипатқа ие болуы тиіс және педагогика және психология ғылымының жаңа жетістіктеріне сәйкес бүкіл тәрбие-білім беру үдерісінің дамуын қамтамасыз етуі тиіс. Осы мақсатта «Тәлімгерлік мектебі» немесе «Жас тәрбиеші мектебі» ұйымдастырылады. Құжаттамаға тәлімгерлік туралы ереже; жас педагогтармен жұмыс жоспары (консультациялар, әңгімелесулер, ашық іс-шаралар көрсетілімі, ойын-сауықтар, қолөнер байқауы, көрмелер және т. б.); өзара сабаққа қатысу карталары (тәлімгер жас маманның жұмысын, ал жас маман тәлімгердің жұмысын қадағалайды); жаңадан келген педагогтардан сауалнама алу, тестілеу; педагогтардың кәсіби машықтарының салыстырмалы межесі кіреді. Шығармашылық топ байқаулардың, сайыстардың ережелерін әзірлейтін, әртүрлі іс-шараларды ұйымдастыратын, озық ой үлгісі болып табылатын тәжірибелі педагогтардан құралады. Құжаттамада шығармашылық топ туралы ереже, әзірлемелердің құжаттары, тексерулер, байқаулар мен сайыстар бойынша талдау парақтары болады. Әдістемелік жұмыстың мектепке дейінгі ұйымды басқару жүйесінде алатын орны ерекше, педагог тұлғасын белсендіруге, оның шығармашылық қызметін дамытуға септігін тигізеді. Оның барлық нысандары тәрбиешілердің біліктілігін және шеберлігін арттыруға бағытталған. Дереккөз: «Білім беру ұйымының әдіскері» № 5-2015 журналы
Источник: https://edu.mcfr.kz/article/941-qqq-15-m5-15-05-2015-dsker-jmysyn-jattandyrudy-yymdastyru ҚАЗАҚСТАНРЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМЖӘНЕ ҒЫЛЫММИНИСТРЛІГІ