Термодинамика негіздері Термодинамика – энергияның түрленуiне қатысты жалпы заңдарға негiзделген жылулық процесстер туралы ғылым.
Бұл заңдар молекулалық құрылымдарына байланыссыз барлық денелер үшiн орындалады. Қоршаған орта
Энергия алмасу термодинамика жүйесінде және айналасындағы денелермен жылу алмасумен және жұмыс арқылы жүзеге асады. U
жүйе
Q>0 A>0
Жүйеге берілген жылу оның ішкі энергиясының өзгерісіне және сыртқы денелерге қарсы істейтін жұмысына жұмсалады. Термодинамика 1 заңы Q = ΔU + A Жүйе алған жылу ішкі энергия өзгерісіне және сыртқы дене жұмысына жұмсалады A= Q +ΔU Машина сырттан алған жылу не ішкі энергияның кемуі есебінен сыртқы денелерге қарсы жұмыс істей алады ΔU = Q + A Изопроцесстер
Изобара
Изохора
Изотермия
Адиабаталық
Термодинамика заңы изобаралық процесте (p = const)
A = p (V2 – V1) = p ΔV A = p ΔV Q = U (T2) – U (T1) + p (V2 – V1) = ΔU + p ΔV Q = ΔU + p ΔV Изобаралық процесс. Изобаралық процесс кезiндегi газға берiлген жылу мөлшерi оның iшкi энергиясының бiрге өзгеруiне және қысым тұрақты болған кездейP = const жұмысты атқаруға шығындалады.
U (T1) и U (T2) – ішкі энергия өзгерістері Изохоралық процесс. Бұл процесте газ көлемi өзгермейдi: V = const. Газдың iшкi энергиясының
өзгерiсi оған берiлген жылу мөлшерiне тең:
ΔU = Q. Егер газ қыздырылса , онда Q > 0 және ΔU > 0 – iшкi энергия ұлғаяды.
Газды суытқан кезде: Q < 0 және ΔU < 0, оның iшкi энергиясы азаяды.
Q = ΔU = U (T2) – U (T1) Q = ΔU ( V = const ) Газ жұмыс жасамайды, А=0 изохоралық процессте термодинамика заңы (T=const) Δ U = 0 Термадинамика 1заңы изотермиялық процесте Q = A Изотермалық процесс. Изотермалық процесс кезiнде газдың температурасы тұрақты болады
(Т = const) және оның iшкi энергиясы өзгермейдi.
Газға берiлген барлық жылу мөлшерi пайдалы жұмыс атқаруға жұмсалады: Q = А′ Газ белгiлi жылу мөлшерiн (Q > 0) алған кезде, ол оң жұмыс атқарады (А′ > 0).
Керiсiнше, егер газ қоршаған ортаға жылу берсе, онда оның атқарған жұмысы терiс болып саналады.
