«Тіл біліміне кіріспе» пәні 1-модуль. Грамматика және оның салалары Жалпы грамматикалық мағына қалай жасалады?
A. Көнерген сөздер, тарихи сөздер
жүктеу/скачать 208,15 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- E. Диалектизмдер, жаргон сөздер
- A. Сөз тіркесі
- B. Тіркесу мүмкіншілігі, қолданылу аясы, сөз формасын жасауы
A. Көнерген сөздер, тарихи сөздерB. Жаңа сөздер, бір қолданар сөздерC. Актив және пассив сөздерД. Термин сөздер, кәсіби сөздерE. Диалектизмдер, жаргон сөздер$$$ 65 ЕҚазақ тілінің сөздік құрамына кірме сөздер қай тілдерден келген? A. Қыпшақ тілі, қарашай-балқарB. Өзбек, тәжік, армян тілдерінен C. Ноғай, татар, башқұрт тілдерінен Д. Қырғыз, қарақалпақ, түрікмен тілдерінен E. Араб, парсы, моңғол, орыс тілдерінен $$$ 66 А Алғаш рет 1783-1794 жылы шыққан орыс тіліндегі түсіндірме сөздік қайсы? «Словарь Академии Российской» «Словарь» «Русский язык» «Соварь русского языка» Барлығы дұрыс $$$ 67 Е Фразеологиялық оралымдардың бір түрі-қанатты сөздерге талдау жасалынған сөздік А.Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі В.Аударма сөздік С.Терминологиялық сөздік D.шет тілдер сөздерінің сөздігі Е.Қазақтың қанатты сөздері $$$ 68 Д
А.Немецко-русский фразеологический словарь В.Англо-руский фразеологический словарь С.Опыт тюркской фразеологий D.Опыт словаря тюркских наречий Е.Лингвистический словарь $$$ 69 Д Жеке лексикологияның зерттеу саласы А.Сөздердің шығу тегін В.Жеке сөздердің шығу төркінін С.Туыстас тілдердің сөздік құрамын D.Сөздік құрамның шығуы мен тарих бойында дамуы тұрғысынан Е.Барлығы дұрыс $$$ 70 Е «Қоян» сөзінің синтаксистік шартты мағанасын табыңыз? A. Қоян сәбіз жейді. B. Менде қоян бар. C. Ана бір ақ қоянға қарашы. Д. Қоянның құлағы ұзын болады. E. Сен өзің бір қоян сияқты екенсің? $$$ 71Д
A. Блок B. Лазы C. Ұшақ
Д. Тап E. Фон
«Оқуға бар, кітаптың беті» - деген тіркестерде қандай байланыс формалары орныққан? А. Матасу, қабысу В. Қабысу, меңгеру С. Жанасу, матасу Д. Меңгеру, матасу С. Қиысу, жанасу $$$ 73 Е
«Дәулетке батып белшеден, Ырысқа қандым кенелдім» - деген үзіндідегі толықтауыштар құрамына қарай қай қатарға жатады? А. Тура толықтауыш В. Күрделі толықтауыш С. Дара толықтауыш Д. Үйірлі толықтауыш Е. Жанама толықтауыш $$$ 74 С
А.К.Аханов В.М.Балақаев С.С.Аманжолов Д.Қ.Жұбанов Е.Б.Қалиев $$$ 75 Д Эксперименталды фонетика дегеніміз не? A. Лингвистикалық ( функционалдық) аспект B. Дифференциялаушы ұстаным C. Фразаның бір екпінге бағынған бөлшегі Д. Сөйлеу дыбыстарын акустика мен физиологияда қолданатын аппарат E. Дұрыс жауабы жоқ $$$ 76 В
A. -Лар
B. -Уар C. -Тық
Д. -Лық E. -Шылық $$$ 77 Е Ілік септігі мен тәуелдік жалғауындағы сөздің байланысы. A. Қиысу. B. Жанасу. С. Қабысу. Д. Меңгеру. E. Матасу. $$$ 78 С
A.Ж.Аралбаев B.Қ.Жұбанов C.С.Мырзабеков D.Б.Қалиев E. Ә.Жүнісбеков $$$ 79 В Сәйкестік немесе спонтандық алмасу дегеніміз не? А. Cөзді бастан аяқ біркелкі әуезбен әуенді айту В.Кенет пайда болған өзгеріс C.Ассимиляция Д.Сөздің алдынан бір дыбыстың қосылуы Е. Сөздің соңынан бір дыбыстың қосылуы $$$ 80 С
А.А.П. Мелиоранский В. В.И. Ильминский С. С.В. Радлов Д. Д.М. Терентьев Е.Е.А. Алектров $$$ 81 А Өндіріс пен техниканың, ғылым мен өнердің, саясат пен дипломатияның және мәдениет пен әдебиеттің әр саласына тән термндердің жиынтығы қалай аталады? А. Терминология B. Термин сөздер C. Жаргон сөздер D. Кәсіби сөздер E. Диалект сөздер $$$ 82 Д Түркі тілдеріндегі әр түрлі фразеологизмдер В.В.Радловтың қай еңбегінде берілген? А.Немецко-русский фразеологический словарь В.Англо-руский фразеологический словарь С.Опыт тюркской фразеологий D.Опыт словаря тюркских наречий Е.Лингвистический словарь $$$ 83 С
А.Номинативті мағына В.Туынды мағына С.Фразеологиялық байлаулы мағына D.Синтаксистік шартты мағына Е.Лексикалық мағына $$$ 84 Д
А. Омофондар В. Омографтар С. Каламбур D. Синонимдік ұя Е. Доминант синоним $$$ 85 В Тіл ғылымының нысанына не жатады? A. Жеке тілдер B. Дыбысты тіл C. Туыстас тілдер D. Өлі тілдер E. Сөйлеу $$$ 86 Д
A. Виноградов В.В. B. Мелиоранский М. C.Радлов В. D. Баскаков Н.А. E.Қайдаров Ә. $$$ 87 Е
A. Индекс әдісі. B. Аффикстердің түрленуі. C. Аффикстердің түрленбеуі. D. Аффикстердің жалғануы. E. Тілдер арасындағы туыстық негізде қалыптасқан генеологиялық бірліктер. $$$ 88 А Тілдердің генеалогиялық ұқсастығы немен түсіндіріледі: A.Бір тілден шығуымен. B.Ұқсас емес тілдерден шығуымен. C.Бірнеше тілден тарауымен. D.Түркі және славян тілдерімен. E.Агглютинативті типке жатуымен $$$ 89 Д Диалектологияның нысанына кірeтін ұғымның қайсысы екенін анықта. A. Сөз тіркесіВ. ЖалғауС. Жұрнақ Д. Жергілікті тіл ерекшелігі Е. Сөз
А. Екпін түспеген сөз екпінді өз бойына тартқан сөздің соңынында тұрса В. Екпін түспеген сөз екпінді өз бойына тартқан сөздің ортасында тұрса С. Екпін түспеген сөз екпінді өз бойына тартқан сөздің алдында тұрса Д. Екпін түспеген сөз Е. Екпін түспеген сөз екпінді өз бойына тартса $$$ 94 А «Ит басына іркіт төгілу» деген қандай мағынаны білдіреді? А. Молшылық В. Жақсылық С. Тазалық Д.Тұрақтылық Е. Тоқшылық $$$ 95 Д Кейбір сөздердің соңындағы дыбыстардың түсіп қалу құбылысы қалай аталады? А. Дисфемизм В. Проклитика С. Синкопа Д. Апокопа Е. Ассимиляция $$$ 96 B Арасы алшақ екі нәрсені бір-біріне қарама-қарасы қою деген қандай құбылысқа жатады? Антитеза дегеніміз не? А. Протеза В. Антитеза С. Синкопа D. Адстрат Е.Суперстрат
А. К.Аханов B.А.Байтұрсынов C.І.Кеңесбаев D.Р.Сыздықова Е. Ә.Хайдар $$$ 98 B
А. Термин сөздер В. Поэтикалық сөздер С. Публицистикалық сөздер D. Кітаби сөздер E. Варваризмдер $$$ 99 A Тілде баламасы бола тұрса да, шет тілден орынсыз сөздер қосып сөйлеу, я сол тілдегі сөзді бұзып сөйлеу қалай аталады? А. Варваризмдер B. Арготизм C. Жаргон D. Жалпылама сөздер E. Экзотикалық $$$100 C
А. В.В.Виноградов B. І.Кеңесбаев C. Ғ.Мұсабаев D.А. Ысқақов Е. М.Горький $$$ 101 С Ғалым Н.Шанский тілге қатысты қандай пікір айтты? А. Сингармонизмнің түркі тілдеріне әсері туралы В. Ассимиляцияның тілдегі көрінісі С. Деккореляцияның аффикстердің табиғатына әсері Д. Дыбыстардың түсіп қалу құбылысы Е. Тоғысу үдерісі туралы $$$ 102 С Халықтық я ұлттық тілдің өзіндік ерекшеліктері бар жергілікті тармақтарын,бөліктерін қалай атайды? А. Жаргон B.Кәсіби C. диалект D. арготизм E. экзотика $$$ 103 E Көнерген сөздерге (историзмдер мен архаизмдерге) қарама-қарсы сөздер? А.Архаизм В.Кірме сөз С.Историзм D.Диалект Е.Неологизм $$$ 104 D Көне жазба ескерткіштерде қолданылатын бүкіл түркі халықтарына ортақ сөздер қалай аталады? A. Кәсіби сөз B. Арнаулы лексика C. Кітаби лексика D. Төл сөз E. Тарихи сөздер $$$ 105 A Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі қай жылы жарық көрді? A. 1959-1961 жж. және 1974-1986 жж. B. 1965-1976жж. және 1979-1981 ж. C. 1952-1965 жж. және 1971-1989 жж. D.1950-1960 жж. және 1970-1988 жж. E. 1940-1950 ж. және 1960-1971 жж. $$$ 106 A Стильаралық бейтарап лексикаға берілген мысалды анықтаңыз. A. Қоғам, еңбек B. Алла, тәуба C. Сағақ, дүрия D. Төмен етек, лазым E. Масқара, езу $$$ 107 A Тура, тік, түзу, тіке ,-синонимдері қай тәсіл арқылы жасалған? A. көп мағыналы сөздер арқылы B. диалектизм есебінен
A. Тұрмыстық лексика B. Мәдени лексика C. Диалектілік лексикa D. Стилистикалық лексика E. Кәсіби лексика $$$ 109 E Салт-сана,әдет ғұрыпқа қатысты архаизмдерді анықтаңыз. A. ергенек, барымта, қолкесер B. дат, ақтаяқ, таға C. құтба, жаннат D. тәңір, мешін, будун E. жылу жинау,сауын айту. $$$ 110 D Антонимдес болатын сөздердің басым көпшілігі қай сөз табында кездеседі? А. Зат есім В. Етістік С. Үстеу
D. Сын есім Е. Дұрыс жауап жоқ $$$ 111 A " Табысқа жету, шабыт беру, үлес қосу,жарысқа щақыру,табыспен қарсы алу " қандай сөз тіркестері мен сөздер? А. Публицистикалық сөздер B. Арготизм C. Варваризмдер D. Iс қағаз ресми документтік сөздер E. Кәсіби сөздер $$$ 112 C " Оптика, механика,физика, синус, редукция" қандай стильде қолданылатын сөздер? А. Публицистикалық сөздер B. Арготизм C. Ғылыми – техникалық D. Iс қағаз ресми документтік сөздер E. Кәсіби сөздер $$$ 113 В Бір тілден екінші тілге сөз ауысудың қандай түрі бар? А. Тікелей, тура. B. Тікелей, жанама C. Жанама, тура D. Ескі, жаңа E. Жаңа,ежелгі $$$ 114 В Тек салдырдан тұратын қандай дыбыстар? A. Дауысты B. Қатаң C. Үнді
D. Ұяң E. Діріл
Екпін түспейтін қосымшасы бар сөзді анықтаңыз: A. Бармаймын B. Бармақ C. Барсам D. Барды E. Барған $$$ 116 А Этимологиялық зерттеулерде сөз мағыналарын, сөздің семантикалық жақтан өзгеруін, даму жолдарын есепке алуды талап ететін принцип қалай аталады? A. Этимологиялық принцип B. Семантикалық принцип C. Морфологиялық принцип D. Лексикалық принцип E. Фонетикалық принцип $$$ 117 А Фонетика нені зерттейді? A. Тіл дыбыстарының жүйесін B. Сөз тіркесінің байланысу тәсілін C. Сөз мағыналарын D. Сөз құрамын E. Тіл дыбыстарының айтылу нормасын $$$ 118 С Дыбыс үндестігі дегеніміз не? A. Сөз, сөз аралығындағы алғашқы дыбыстың соңғыға әсері B. Сөз аралығындағы алғашқы дыбыстың алдыңғыға әсері C. Көршілес дауыссыз дыбыстардың бір-біріне ұқсата әсер етуі D. Сөз, сөз қосымшаларындағы дауыстылардың бірыңғай келуі E. Сөздегі бір буынның көтеріңкі айтылуы $$$ 119 Д Қимыл, іс - әрекеттің объектіге немесе субъектіге бағытталғандығын білдіретін категория қайсы? А. Шақ категориясы В. Рай категориясы С. Жақ категориясы Д. Етіс категориясы Е. Болымдық категориясы $$$ 120 Е Қазақ тіл білімінде мүлдем зерттелмеген сала? А. Әлеуметтік терминдер B. Экономикалық терминдер C. Экспрессивті сөздер D. Интернациональдық терминдер E.Экзотикалық сөздер $$$ 121 В Сөз ішінде дыбыстардың орын алмастырып айтылуы қалай аталады? А. Аккомодация B. Метатеза C. Протеза Д. Эпитеза Е. Редукция $$$ 122 А Фразеологиялық оралымға тән белгіні анықта. А. Даяр қалпында жұмсалу В. Мағынасы түсініксіз С. Қысқару Д. Еркін сөз Е. Қос сөз $$$123 Е Лексикография нені қарастырады? А. Инфиксті В. Сөздің шығу төркінін С. Элизияны Д. Протезаны Е. Сөздіктерді құрастырудың ғылыми методикасын $$$ 124 В Жұрт, халық, ел, халайық, әлеумет синонимдік қатарындағы доминант сөз қайсы? А. Жұрт В. Халық С. Халайық Д. Әлеумет Е. Барлығы қате $$$ 125 В Әрі дифференциялаушы, әрі жалпылаушы қызметке ие таңбалар- А. Сөздер, таңбалар В. Сөздер, сөз тіркестері, сөйлемдер С. Сөйлем, байымдау Д. сөз тіркестері,тұрақты тіркестер Е. Жауабы жоқ $$$ 126 В Жіңішке дауыстылар қалай аталады? А. Гуттураль В. Палаталь С. Дифтонг Д. Фарингаль Е. Лабиаль $$$ 127 В Фразаның бір екпінге бағынған бөлшегі қалай аталады? А. Фраза В. Такт С. Мелодика Д. Буын Е. Тоғысу $$$ 128 В
А. Сөздер, таңбалар В. Предикативтілік С. Сөйлем, байымдау Д. сөз тіркестері,тұрақты тіркестер Е. Жауабы жоқ $$$ 129 Е Орфографиялық ұстанымдардың бірін табыңыз. А. Субстантивтену ұстанымы В. Таңба ұстанымы С. Прономиналдану ұстанымы Д. Этимологиялық немесе орфоэпиялық ұстаным Е. Морфологиялық пен иероглиф ұстанымы $$$ 130Д
А. Энциклопедиялық В. Түсіндірме С. Аударма Д. Орфоэпиялық Е. Жиілік $$$ 131 А Адамзат тілінің пайда болу теориясының ғылыми негізін қалаған қай ғалымдар? А. К.Маркс, Ф.Энгельс В. Ф.Фортунатов, В.В.Виноградов С. Л.В.Щерба, А.Шлейхер Д. К.Аханов, Ф.Энгельс Е. К.Маркс, К.Аханов $$$ 132 Д Тілді тарих бойында өзгеретін, дамитын құбылыс деп қарайтын көзқарас қай кезде пайда болды? A. XV ғ. B. XX ғ. C. XI ғ. Д. XIX ғ. E. IX ғ. $$$ 133 С
A. Көпмағыналылық, дербес мағыналы сөз, туынды мағына B. Тіркесу мүмкіншілігі, қолданылу аясы, сөз формасын жасауыC. Даяр қалпында жұмсалу белгісі, мағына тұтастығы, тіркес тиянақтылығы Д. Еркін сөз тіркесімен байланысы, көп мағына туғызады E. Сөздің бейнелі қолданылуы, синонимдермен байланысуы
А. Омофондар В. Омоформалар С. Аралас омонимдер Д. Конвергенция Е. Омографтар $$$ 135 В Бүкіл лексикалық байлықтың ұйытқысы не? А.Туынды сөздер В. Негізгі сөздік қор С. Сөздік құрам Д. Тілдің байлығы Е. Кірме сөздер $$$ 136 Д Сөз де, сөз тіркесі де не үшін қажет? A. Тілдің белгілі бір дәуірдегі қалпы үшін қажет В. Туыс тілдердің жүйесі үшін қажет С. Туыс емес тілдердің құрылымы үшін қажет Д. Сөйлем құрау үшін қажет Е. Қатар өмір сүруші құбылыстардың арасындағы қатынастар үшін қажет $$$ 137 В Номинативті фразеологизмдерді анықта. А. Ас иісімен тәтті В. Тоң мойын С. Жақсы күй Д. Сырдың суы Е. Айтыпты-мыс $$$ 138 С
A. Метафора B. Синекдоха C. Метонимия D. Перифраз Е. Теңеу
Универсальды грамматиканы жасау идеясы қашан, қайда пайда болды? А. XVII ғасырда Францияда жасалды В. XV ғасырда Англияда жасалды С. XII ғасырда Италияда жасалды Д. XII ғасырда Америкада жасалды Е. XVIII ғасырда Ресейде жасалды $$$ 140 А Тіл мен сөйлеу жайлы қорытынды жасаған қай ғалым ? А. Ф де Соссюр В. Ф.Фортунатов С. Л.В.Щерба Д. Н.Гумбольд Е. Н.Кононов $$$ 141 Д Баос, Блумфилд, Харис тіл мен ойлауға қатысты қандай қате қорытынды жасаған? А. Тіл мен ойлауды өзара бірлікте В. Тіл мен ойлаудың бір-бірінен өзгешелігі бар С. Тіл мен ойлауды бір-бірінен бөліп тастап, олардың арасында байланыс бар Д. Тіл мен ойлаудың арасында байланыс жоқ Е. Барлық жауабы қате $$$ 142 В Грамматикалық сан-мөлшер категориясы қай сөз табына тән емес? А. Зат есім В. Сан есім С. Сын есім Д. Есімдік Е. Зат есімнің көптік жалғауы $$$ 143 С Редукцияға берілген мысалды анықтаңыз. А. Бақыт-бахт В. Метр-сантиметр С. Орын-орны Д. Честный-чесный Е. Трамвай-тырамбай $$$ 144 А Көп буынды сөздерде екпін соңғы буынға түседі деген ғалым қайсысы? А. В.Радлов В. Н.Баскаков С. Н.Кононов Д. К.Аханов Е. Ә.Хасенов $$$ 145 С Сөз мағынасы өзгеруінің, оның жаңа мағынаға ие болуының неше себебі бар? А. 4
В. 3 С. 2
Д. 6 Е. 7
$$$ 146 А Тілдің шығуы туралы мәселе қай ғалымның еңбектерінде ғылыми тұрғыдан дәлелденді? А. Ф.Энгельс «Маймылдың адамға айналу процесінде еңбектің ролі», «Семьяның, жеке меншіктің және мемлекеттің шығуы» В. К.Маркс, Ф.Энгельс. Шығармалары С. Ф.Энгельс. Табиғат диалектикасына кіріспе Д. Ф.Энгельс. Субстрат құбылысы Е. К.Маркс Введение в науку о языке $$$ 147 А Сөз таптарын сөйлеммен байланыстырған қай ғалым? А. И.Мещанинов В. Бодуэн де Куртенэ С. Фердинанд де Соссьюр Д. Щерба Е. В.Гумбольдт $$$ 148 С Дыбысталу мен мағынаның бірлігінен тұратын не? А. Жалқы есімдер В. Сөздің мағынасы С. Сөз
Д. Сөздің аталу себебі Е. Фонема $$$ 149А Тілдің қазіргі қалпы тұрғысынан сөз мағыналары қалай бөлінеді? А. Тура мағына , келтірінді мағыналар В. Диахрониялық, сипаттама мағыналар С. Салыстырмалы, тура мағыналар Д. Негізгі, туынды мағыналар Е. Тарихи, туынды мағыналар $$$150 В Қаламгер, айтыскер, жазушы қай сөз табының сөзжасамына жатады? А. Сын есім В. Зат есім С. Етістік Д. Есімдік Е. Үстеу
@@@ «Тіл біліміне кіріспе» 4-модуль. Тілдің шығуы және дамуы, тілдердің топтастырылуы $$$1 А 1. Альвеоляр дауыссыздар деп қандай дауыссыздарды айтамыз? А. Тіл ұшы дауыссыздар В. Тіс дауыссыздар С. Ерін – еріндік дауыссыздар Д. Тіл алды дауыссыздар Е. Тіл ортасы дауыссыздар $$$ 2 С 2.Басқа сөз табының етістікке айналуы қалай аталады? А. Прономиналдану В. Адъективтену С. Вербалдану Д. Адвербиалдану С. Субстантивтену $$$ 3 С 3. Абай тілінің сөздігі қай жылы жарық көрді? А. 1962
В. 1976 С. 1968
Д. 1981 С. 1975
$$$ 4 С Кіреуке, шеру, қосын, оқшантай,- сөздері қандай топқа жатады? А. Диалектизмдер В. Кәсіби сөздер С. Тарихи сөздер Д. Кітаби сөздер С. Архаизмдер $$$ 5 С Экспрессивтік-эмоционалды лексикаға берілген мысалды көрсетіңіз. А. Бейсәубет, сой В. Жел С. Бағзы Д. Ақ шомшы С. Сабаз,шіркін,сұмпайы $$$ 6 С жүктеу/скачать 208,15 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|